Jan Nolf: “Afkoopwet leidt tot klassenjustitie”

De afkoopwet wordt gereanimeerd. Mensen kunnen hun proces opnieuw afkopen, zo blijkt uit een omzendbrief van de procureurs-generaal. Die formuleren nieuwe richtlijnen, afgestemd op de eerdere bezwaren van het Grondwettelijk Hof. “We verglijden naar klassenjustitie”, vindt oud-vrederechter Jan Nolf.

Een jaar geleden protesteerde het Grondwettelijk Hof tegen de intussen veelbesproken afkoopwet, onder meer bekend van Kazachgate. De wet ging even in de kast, minister van Justitie Koen Geens (CD&V) werkte intussen aan een reparatiewet. En nu roepen de parketten de wet weer tot leven. In een omzendbrief formuleren ze nieuwe richtlijnen. Zo moet een rechter nu ook oordelen over de wettigheid van de schikking en de precieze afkoopsom.

U bent geen fan van de gereanimeerde afkoopwet?

“Absoluut niet. De rechter mag oordelen of het bedrag van de schikking wel in proportie is. Hij wordt dus gereduceerd tot boekhouder, terwijl er zoveel andere belangrijke elementen zijn. De machtspositie die de verdachte bekleedt, de eventuele voorgaande feiten, de aard van de zaak. De rechters mogen dus niets zeggen over het allerbelangrijkste: is het rechtvaardig? Dat is blijkbaar niet belangrijk.”

Kleine zaken schikken om zo tijd te winnen voor grote zaken. Dat is de geest van de afkoopwet. Leeft dat idee nog?

“Ik ben een groot voorstander van het idee. Kleinere misdrijven als winkeldiefstallen, moet je kunnen schikken. Zo kun je meer tijd aan grote zaken spenderen. Maar de parketten schieten hun doel totaal voorbij. In de praktijk zie je net het omgekeerde. Grote fraudezaken zoals die van Omega Diamonds worden afgekocht, maar de muffinman kreeg een paar maanden cel (en werd uiteindelijk in beroep vrijgesproken, BVS). Niet de geest van de wet, maar de uitvoering is het probleem. We laten de vette vissen schieten.”

Waarom willen de parketten die afkoopwet reanimeren, terwijl minister van Justitie Koen Geens (CD&V) aan een reparatiewet werkt?

“Justitie is ontzettend bang om gezichtsverlies te lijden, bijvoorbeeld als verdachten worden vrijgesproken wegens procedurefouten. Ik vermoed dat het parket enkele van die rechtszaken, die om proceduretechnische redenen vervelend zijn, snel wil schikken. Bovendien komt de reparatiewet er pas na een breed debat. Dat willen de parketten liever niet voeren, terwijl we dringend lessen moeten trekken uit bijvoorbeeld Kazachgate.”

Wat als politiek en justitie niet de juiste lessen trekken?

“Dan verglijden we naar klassenjustitie: de rijken kunnen véél misdrijven afkopen, gewone mensen komen met niets meer weg.”

Bron » De Morgen

 

Rechters veroordelen recordaantal Belgen

Een recordaantal van 180.993 mensen werd vorig jaar veroordeeld tot een celstraf, boete of werkstraf door de Belgische rechters. Dat zijn er tienduizend meer dan in het vorige recordjaar 2005, schrijven Het Nieuwsblad, De Standaard en Het Belang van Limburg op basis van cijfers van de Dienst voor Strafrechtelijk Beleid. Sommigen onder hen stapelden de veroordelingen op. Zo werd een man vorig jaar liefst 31 keer veroordeeld.

Volgens de woordvoerder van justitie is er nog verder onderzoek nodig naar de oorzaken van die forse stijging. Hij waarschuwt wel dat die zeker gedeeltelijk wordt verklaard door een veel efficiëntere doorstroming van informatie over nieuwe veroordelingen naar het strafregister en de databank van justitie. “Maar we zijn ervan overtuigd dat ook recente hervormingen en een vereenvoudiging van de procesvoering een rol hebben gespeeld”, klinkt het.

Stijging

Er is overal in het land een stijging, maar Brussel spant met een toename van het aantal veroordeelden van 38.500 naar 51.000 de kroon. De Brusselse rechtbankvoorzitter Luc Hennart schrijft dat toe aan de toename van het aantal magistraten, maar ziet ook een minder fraaie verklaring. “Justitie bereidt zich voor op een andere manier van werken, waarbij de rechtbanken meer autonomie krijgen. Het geld dat ze toebedeeld krijgen, zal afhangen van de cijfers. Hoe meer zaken, hoe meer geld.”

Terrorisme

Vorig jaar waren er onder meer 226 veroordelingen voor moord of doodslag, meer dan 5.700 voor slagen en verwondingen, ongeveer 500 voor aanranding van de eerbaarheid en bijna evenveel voor verkrachting. Sinds 2015 maken veroordelingen voor terrorisme bovendien opgang. Tot drie jaar geleden was het een misdrijf waarvoor amper veroordelingen te noteren waren, maar in 2015 waren dat er 109 en vorig jaar 77.

Een vijfde van de veroordeelden (bijna 37.000) was vorig jaar buitenlander. Dat is eveneens een record.

Bron » De Morgen

Parketten passen afkoopwet opnieuw toe

Bijna een jaar na het arrest van het Grondwettelijk Hof, dat de wet op de verruimde schikking – de zogenaamde afkoopwet – als ‘discriminerend’ beoordeelt, gaan de parketten opnieuw fiscale deals sluiten. Opvallend, want de aangekondigde reparatiewet is er nog niet.

Op 23 juni 2016 vernietigde het Grondwettelijk Hof de zogenaamde afkoopwet, waarmee verdachten van belastingfraude hun straf kunnen afkopen. De reden? Een gebrek aan rechterlijke toetsing of controle. Door dat gebrek schond de wet het gelijkheidsbeginsel en het recht op een eerlijk proces, luidde het. Een reparatiewet drong zich op.

De parketten van ons land besloten daarop om geen minnelijke schikkingen meer af te sluiten tot de wet zou hervormd zijn. Dat is nog altijd niet gebeurd, maar toch zal de wet opnieuw toegepast worden. Volgens advocaat Joris Van Cauter toont dat aan dat de parketten niet willen wachten op de politiek, zo zegt hij op deredactie.be.

Voor de goede orde: ook het voorbije jaar zijn er schikkingen getroffen door het openbaar ministerie, in de fase vóór er een onderzoeksrechter aan te pas komt of het strafproces begonnen is. In die fase stelt zich immers nog geen probleem van rechterlijke toetsing.

Kazachgate

Hoe zit het dan met die reparatiewet? Dat is de vraag. De hervorming blijft allicht uit omdat geen enkele politicus door de zaak-Chodiev, lees: de Kazachgate, zijn vingers nog lijkt te willen verbranden aan het redden van de omstreden afkoopwet. Ook is de parlementaire onderzoekscommissie onder leiding van Dirk Van der Maelen (SP.A) volop bezig met het bekijken van de totstandkoming van de wet.

Een reactie van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) wordt later vandaag verwacht.

Beaulieu

De schorsing van de toepassing van de afkoopwet had belangrijke gevolgen, onder meer voor de zaak-Beaulieu. Een aantal leden van de familie sloot een tijd geleden een dading met de fiscus na jarenlange gerechtelijke problemen. Maar een definitieve schikking met het parket die de schatkist nog bijkomende miljoenen kan opleveren, bleef uit.

Het is nog onduidelijk of ze er nu wel kan of zal komen.

Bron » De Standaard

Piek van zware tuchtstraffen bij politiemensen

In ons land hebben vorig jaar 578 politiemensen een tuchtstraf gekregen omdat ze wat mispeuterd hadden. Dat schrijft De Tijd, op basis van cijfers die N-VA-Kamerlid Koenraad Degroote opvroeg bij minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA). Er kregen ook meer agenten een zware straf, zoals hun ontslag.

Het aantal tuchtstraffen steeg van 557 in 2015 naar 578 vorig jaar. Het gaat over politiemensen die overdreven gewelddadig waren, onwettelijke opzoekingen deden in de politiedatabank, zelf misdrijven pleegden of smeergeld aanvaardden. Daarnaast werden meer zware tuchtstraffen uitgedeeld: vorig jaar ging het over 213 van de 578 straffen, tegenover 211 in 2015 en 192 in 2014.

Van de mensen die vorig jaar een zware tuchtstraf kregen, moesten er 115 een deel van hun loon afstaan, 42 werden geschorst, 28 vielen terug op de loonschaal en 28 kregen hun ontslag. Van de 365 lichte tuchtstraffen bleef het vorig jaar in 150 gevallen bij een “waarschuwing”. 215 politiemensen kwamen weg met een blaam.

Degroote vindt dat er te weinig garanties zijn dat de tuchtprocedures objectief verlopen, aangezien de meeste onderzoeken gebeuren onder een “intern toezicht”. Daarnaast slepen de onderzoeken en procedures te lang aan.

Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) kondigt aan dat hij de tuchtprocedures voor politiemensen gaat “objectiveren, professionaliseren én harmoniseren”. Nu zijn de politiechefs en vooral de burgemeesters nog te nauw betrokken. Daarom wil Jambon de huidige tuchtraad van de politie meer zeggenschap geven.

Bron » De Morgen

Jacht op lekkende politici geopend

De Wetstraat mest de stal uit. Na de mandatenkoningen komen nu de al te loslippige parlementsleden in het vizier. Zowel de onderzoekscommissie 22/3 als die naar Kazachgate kreeg al te maken met perslekken. Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) herhaalde begin deze maand in Knack zijn voornemen om lekken strenger te bestraffen. “Zij kunnen de veiligheid van de staat in gevaar brengen.”

De PS wil nog een stap verder gaan. Kamerfractieleidster Laurette Onkelinx – zelf lid van de commissie 22/3 – pleit voor een ander statuut voor parlements­leden die in een onderzoekscommissie zetelen. “Het lijkt me niet meer dan logisch dat de commissarissen in kwestie hun parlementaire onschendbaarheid of immuniteit verliezen voor de duur van de onderzoekscommissie, wel alleen voor zaken die betrekking hebben op het onderzoek. Ze moeten dan ook de eed afleggen, zodat ze in het geval van lekken vervolgd kunnen worden voor meineed.”

De onderzoekscommissie 22/3 besliste begin deze week om de vaste toezichtscomités P (politie) en I (inlichtingendiensten) een onderzoek te laten voeren naar recente perslekken van documenten die verband houden met de aanslagen in Zaventem en Maalbeek. Volgens de leden van de commissie zijn die immers contraproductief en misleidend.

De RTBF toonde vorige vrijdag fragmenten uit het geheime rapport over de veiligheidsarchitectuur dat momenteel in de commissie wordt besproken, fragmenten die intussen (deels) achterhaald zouden zijn. Maandag besliste de commissie om de oorsprong van deze lekken te onderzoeken, “gezien zij geclassificeerde informatie bevatten”. De bedoeling is vooral om een ‘signaal’ te stellen, luidt het.

Bron » De Standaard