Bende-dossier: Philippe De Staerke voorgoed vrijuit

Gangster Philippe De Staerke, de enige man die ooit door justitie in staat van beschuldiging werd gesteld voor de wandaden van de Bende van Nijvel, zal volgende maand officieel worden ontslagen van rechtsvervolging, zo vernam De Morgen. De families van de 28 Bende-doden reageren geschokt en spreken van een definitieve capitulatie van justitie in wat wordt beschouwd als Belgiës grootste criminele mysterie aller tijden: ‘De zo goed als vaststaande betrokkenheid van De Staerke was al die jaren ongeveer de enige zekerheid die we hadden.’

Gisteren ontvingen tientallen nabestaanden van de Bende-slachtoffers een aangetekende brief van de raadkamer van Charleroi. Op 28 maart, zo staat er, zal die “recht doen inzake de vordering van de procureur des konings die concludeert tot ontslag van rechtsvervolging ten voordele van De Staerke Philippe”.

De Bende van Nijvel maakte tussen september 1982 en december 1985 in totaal 28 dodelijke slachtoffers, meestal bij wilde moordpartijen in grootwarenhuizen. De buit stelde zelden meer voor dan wat farden sigaretten, alcohol en blikken olie. Aan theorieën over het waarom van de brutale moordpartijen was nooit een gebrek. Velen dachten aan extreem-rechtse terreur, met als doel de roep om een autoritaire staat te versterken. Anderen vermoedden afpersing van warenhuisketen Delhaize, waar bij zes aanslagen in totaal zeventien doden vielen.

Twee parlementaire commissies en honderden politiemensen bogen zich over de zaak. Maar geen resultaat. De enige verdachte tegen wie ooit ernstige elementen konden worden verzameld, was Philippe De Staerke. “Zijn voor ons zo goed als vaststaande betrokkenheid was al die jaren ongeveer de enige zekerheid die we hadden”, zegt Marie-Jeanne Callebaut die bij de aanslag in Aalst (acht doden) haar man verloor.

Het Delta-team van de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch kon indertijd bewijzen dat De Staerke op 9 november 1985, enkele uren voor de raid in Aalst, het terrein ging verkennen en gezien was op de plaats in Halle, waar het commando vertrok en achteraf werd opgehaald. Ook werd een koffer met recentelijk gebruikte wapens van De Staerke en co teruggevonden in een bos in Pepingen.

Kennissen van De Staerke getuigden dat hij een Golf GTI had versterkt met stalen platen. Zo’n wagen was bij de aanslag ingezet. De Staerke werd bovendien verklikt door zijn kompaan Léopold Van Esbroeck. Volgens hem was De Staerke ingehuurd door figuren uit het Brusselse extreem-rechtse milieu, zoals ex-gevangenisdirecteur Jean Bultot. Het onderzoek viel stil nadat het dossier in 1991 na een bizarre interventie van justitieminister Wathelet (PSC) werd weggehaald uit Dendermonde en overgeheveld naar het parket van Charleroi, waar het in een uithoek van het justitiepaleis jarenlang ten prooi viel aan de schimmel. In 1996 lanceerde justitieminister Stefaan De Clerck (CVP) een “onderzoek van de laatste kans”.

Ruim honderd speurders togen opnieuw aan het werk. De Staerke werd aan een leugendetector gelegd, maar doorstond de test. Ook dna-onderzoek op oude sporen leverde niets op. Op 12 juli 2000 mocht hij al vervroegd de gevangenis verlaten, waar hij een straf uitzat voor een reeks hold-ups met de Bende van Baasrode. “Nu moet je echt besluiten dat we nooit zullen weten wie achter de aanslagen zat”, reageert advocaat Peter Callebaut, die enkele families vertegenwoordigt, op de nakende zitting van de raadkamer in Charleroi. Hij neemt zich voor om daar op 28 maart alsnog een aantal nieuwe onderzoeksdaden rond De Staerke te eisen, maar maakt zich weinig illusies.

“Ach, de families zijn het strijden moe. Alles wordt weer zoals voor 1996. Van de honderd speurders die de zogeheten cel-Jumet vier jaar geleden telde, schieten er nu nog twintig over. Men zegt ons dat het de bedoeling is dat er dat eind dit jaar nog slechts vier zullen zijn. Men is de boel aan het opkuisen. Vanaf nu moeten wij in België leren leven met de gedachte dat we aan de kassa in Delhaize naast een man staan die mogelijk 28 moorden heeft gepleegd maar nooit werd vervolgd.”

Bron » De Morgen | Douglas De Coninck