Leys allicht nieuwe chef staatsveiligheid

Jean-Claude Leys, de vroegere Brusselse onderzoeksrechter die bekend werd met zijn onderzoek naar de KB Lux-fraude, maakt veel kans om binnenkort door de regering te worden benoemd tot nieuwe administrateur-generaal van de staatsveiligheid, ter opvolging van Godelieve Timmermans. “We zoeken iemand van kaliber”, zei senaatsvoorzitter Armand De Decker (MR) gisteren op een persconferentie, “bij voorkeur een hoge magistraat die over de nodige managerscapaciteiten beschikt.”

Op de persconferentie werden de aanbevelingen gepresenteerd die de parlementaire begeleidingscommissie van het comité I (het orgaan dat de inlichtingendiensten controleert) heeft opgesteld ten behoeve van de regering (DM 3/7). “Die aanbevelingen zijn heel belangrijk en gaan in dezelfde richting als de ideeën van minister van Justitie Verwilghen”, zegt Koen Dassen, kabinetschef van minister van Binnenlandse Zaken Antoine Duquesne (MR).

Dassen weigert overigens te bevestigen dat hij zijn kandidatuur voor de topfunctie bij de staatsveiligheid heeft ingetrokken. “Dat is een privé-zaak. Ik ben daar zeer discreet over”, zegt hij. “Het is niet belangrijk wie er kandidaat is of wie er als kandidaat wordt afgeschoten. Het belangrijkste is dat de juiste man of vrouw wordt benoemd.”

De nieuwe chef van de staatsveiligheid, die nog voor het zomerreces zou moeten worden benoemd, zou op grond van informele politieke afspraken binnen de regering een Franstalige liberaal moeten zijn. Aan dat profiel beantwoordt Leys perfect. De magistraat, momenteel advocaat-generaal in Bergen, kan ook rekenen op de politieke steun van de PS-top. De enige andere Franstalige kandidaat, Jerôme Glorie, lijkt als gewezen adjunct-kabinetschef van premier Dehaene (CD&V) geen enkele kans te maken.

Leys beschouwt het taalprobleem als geregeld. De nummer twee van de staatsveiligheid, adjunct-administrateur-generaal Jos Buysse, is een Nederlandstalige met een SP.A-etiket. De duizenden documenten die Leys als onderzoeksrechter heeft doorworsteld in het KB Lux-dossier bewijzen alvast zijn passieve kennis van het Nederlands. Bovendien kan hij een curriculum vitae voorleggen waaruit blijkt dat hij al sinds zijn legerdienst vertrouwd is met internationaal inlichtingenwerk.

De redactie vernam dat Leys bij zijn kandidatuurstelling een uitvoerige nota heeft gevoegd waarin hij zijn strategische visie op de werking van de inlichtingendienst beschrijft. Hij pleit daarbij voor een alternatieve aanpak, die de geschonden geloofwaardigheid van de dienst moet herstellen. Gelet op de internationale context voorspelt hij een veel grotere rol voor de staatsveiligheid dan tot nu toe het geval was.

Net zoals de begeleidingscommissie van het comité I pleit Leys voor een onafhankelijke dienst, die via een nieuw wettelijk kader onder bepaalde voorwaarden en bij afdoende democratische controle bijzondere opsporingstechnieken mag gebruiken. Voor dat plan kan Leys rekenen op de steun van een groep topambtenaren binnen de staatsveiligheid.

De enige smet op het blazoen van de gedoodverfde nieuwe chef is zijn omstreden ‘schoonzoon’ Eric Van de Weghe. Leys woont samen met de moeder van die (gewezen) informant van diverse Belgische en Amerikaanse politie- en inlichtingendiensten, die de afgelopen tien jaar in talloze duistere zaakjes was verwikkeld met figuren van de Russische maffia en daarbij graag uitpakte met zijn goede relatie met de magistraat. Maar ook op dat punt lijkt Leys zich weinig zorgen te maken. De door hem opgebouwde verdediging tegenover zijn hiërarchische meerderen en de bevoegde overheden beschouwt hij als waterdicht.

Bron » De Morgen