Vragen bij De Bende: is onze veiligheid wel in goede handen?

Voor de generatie die in de jaren 80 opgroeide, was de Bende van Nijvel een levende nachtmerrie. De aanslagen waren niet enkel angstaanjagend omwille van hun brutaliteit, maar ook omwille van hun herkenbaarheid. De dode slachtoffers waarmee het avondjournaal ons confronteerde lagen bebloed op de vloer van warenhuizen waar wij allemaal gingen winkelen, de met kogels doorzeefde wagens op de Delhaize-parking waren dezelfde als die van onze buren en het feit dat de regering besliste om scherpschutters op de daken van warenhuizen te plaatsen zorgden voor een onwezenlijke atmosfeer. Het akeligst aspect van de geweldgolf: de moordenaars schoten zelfs kinderen in koelen bloede neer.

Dat die aanslagen maar niet opgehelderd raakten, was moeilijk te vatten. Ondraaglijk eigenlijk. Temeer omdat een aantal onderzoeksjournalisten feiten aandroegen die even concreet als zorgwekkend waren: de bendeleden moesten in kringen van de rijkswacht gezocht worden, meer bepaald de Groep Diane.

België te klein

Dertig jaar later ziet het ernaar uit dat journalisten als Walter De Bock en Hugo Gijsels gelijk hadden. Postume hulde aan hen. C.B., de zogenaamde reus, was tijdens de periode van de aanslagen inderdaad lid van de Groep Diane. Volgens onze informatie vertelde C.B.’s boezemvriend dat eind jaren 90 al aan de onderzoekers, maar de tip bleef blijkbaar zonder gevolg.

Nu brengen Bende-slachtoffer David Van de Steen en C.B.’s broer het onderzoek in een stroomversnelling. De broer van de overleden verdachte doet dat trouwens met een verontrustende boodschap. “Mijn broer is van hogerhand beschermd geweest bij de rijkswacht. (…) Als alles uitkomt zal België te klein zijn.”

Cruciale test

Die uitspraak maakt dat het Bende-onderzoek niet enkel een zoektocht is naar een historische waarheid, maar een cruciale test voor de huidige Belgische rechtsstaat. Want de vragen die opnieuw aan de oppervlakte komen, zorgen opnieuw voor een bijzonder akelig gevoel: Was/is er sprake van een doofpotoperatie? Wie waren de opdrachtgevers? Wat was de finaliteit van de aanslagen? Klopt het dat ook de huidige onderzoekers minder enthousiast werden zodra bleek dat het nieuwe spoor credibel bleek?

Het gerecht zal die vragen met alle middelen moeten onderzoeken en voor heldere antwoorden moeten zorgen. Niet enkel de Belgische rechtsstaat van de jaren 80 staat ter discussie, ook de rechtsstaat anno 2017 zal zijn geloofwaardigheid moeten bewijzen. Want de vraag die hier centraal staat is echt wel cruciaal: is onze veiligheid in goede handen?

Bron » De Morgen | Koen Vidal

Politiemensen zijn gedrild om onder alle denkbare omstandigheden de rangen te sluiten. Ook in Vlaanderen

Het is een interessante gedachte: hevel het onderzoek naar de Bende van Nijvel terug over naar Vlaanderen. Jef Vermassen is pro, de Aalsterse burgemeester Christophe D’Haese (N-VA) is pro. Sociale media zijn pro. Ik niet.

Ik volg dit dossier sinds een jaar of twintig en hoor altijd weer die stem van Franz Balfroid, ooit een jonge rijkswachter uit Waver. Hij kwam in 1983 (!) samen met zijn collega Gérard Bihay als allereerste met de these van de inside job. Mensen van de rijkswacht zelf. Balfroid en Bihay ontdekten als eersten de Groep G, een geheim leger binnen het leger dat de rijkswacht in die tijd was. Het werd niet hun beste dag. “Wij mochten daarna alleen nog gazetten lezen en enveloppes dichtlikken.”

De rijkswacht was een extreem hiërarchisch gestructureerde organisatie. Jonge mannen gingen er op hun achttiende in, zwoeren trouw aan hun officier en voerden blindelings bevelen uit. Opperen, zelfs heel voorzichtig, dat de Bende van Nijvel misschien-misschien in eigen huis diende gezocht was vloeken in de kerk, in het kwadraat. Dat was zoals een Amerikaanse GI die ergens aan het front in Afghanistan de andere GI ervan betichtte bij al-Qaida te horen.

We hebben in dit land nog een paar oude enigma’s: de moord op Peter De Vleeschauwer, of die op Simon Poncelet. Allebei politiemensen, meer dan waarschijnlijk geëlimineerd door eigen collega’s. Ook die twee zaken zitten al 20 jaar muurvast. Toeval?

Nee. Politiemensen, en zeker oud-rijkswachters, zijn gedrild om onder alle denkbare omstandigheden de rangen te sluiten. Ze vormen daardoor de allerslechtst geplaatste mensengroep om een onderzoek te voeren dat zich eventueel tegen het eigen korps zou kunnen keren.

Hoe valt te verklaren dat de tip van David Van de Steen na acht maanden nog altijd in de fase van het geduldige natrekken zit? Waarom verschenen vorige week pas, na de voorzet van Jef Vermassen, opeens agenten uit Charleroi met een foto van de “reus” in Aalsterse cafés? Doodeenvoudig: binnen de cel Waals-Brabant is de operationele leiding nog altijd in handen van politiemensen met een rijkswachtverleden. Hoe bekwaam, integer en empathisch ook: deze mensen zullen altijd de neiging hebben om weg te kijken. En door ze nu te vervangen door Nederlandstalige oud-rijkswachters heb je het probleem hooguit verplaatst.

Er zijn voorbeelden van criminele enigma’s die op een dag opeens toch opgehelderd raakten. Denk aan de moorden op Julien Lahaut (1950) en Patrice Lumumba (1961). Het was in beide gevallen niet het werk van de politie. De onoplosbaar gewaande vraagstukken werden opgehelderd door historici en criminologen.

Liever dan van de Bende een communautaire kwestie te maken, zouden we er ook een wetenschappelijke van kunnen maken. Gelooft iemand echt dat er ooit nog een proces komt tegen de Bende? Waarom dan nog een strafrechtelijk onderzoek? De doorbraak van het afgelopen weekend is er gekomen door de speurijver van de destijds 9-jarige en door de reus in de Delhaize voor dood achtergelaten David Van de Steen.

Het was hij, de kleine jongen die z’n papa, z’n mama en z’n zusje die avond zag neergemaaid worden. Die z’n opa, de in 2011 overleden Albert Van den Abiel, op z’n sterfbed had beloofd dat hij zou blijven zoeken. Altijd blijven zoeken. Het was niet de speurijver van de politie die de doorbraak forceerde, het was het kind. Laat ons dat beeld nog even vasthouden.

Bron » De Morgen | Douglas De Coninck

Broer ‘De Reus’: “Als alles uitkomt, is België te klein”

De broer van C.B, ‘De Reus’ van de Bende van Nijvel, roept bij VRT NWS iedereen die iets meer weet over de zaak op om ermee naar buiten te komen. Volgens de man is er een doofpotoperatie aan de gang en is zijn broer altijd van hogerhand beschermd geweest.

“Het zou eens moeten uitkomen. Mijn broer was een soldaat, de generaals zouden ze moeten hebben”, zegt de man. “Het moet gedaan zijn. Daarom doe ik een oproep aan mensen die er meer van weten. De kopstukken moeten bovenkomen.”

Of alles ooit allemaal zal uitkomen, is de man niet zeker. Volgens hem was zijn broer alleszins niet de spilfiguur van de Bende, maar is er een doofpotoperatie aan de gang. “Mijn broer is altijd van hogerhand beschermd geweest bij de rijkswacht”, zegt hij. “Er zijn mensen die liever niet bekend worden. Als alles uitkomt, zal België te klein zijn.”

Spijt

De broer zegt dat hij er nooit heeft bij stilgestaan dat zijn broer ‘De Reus’ zou kunnen zijn. “Je ziet de robotfoto, maar denkt niet dat dat je broer kan zijn. Pas achteraf begin je te vergelijken: hij was bij de rijkswacht en bij de groep Diane.” Volgens de man zou zijn broer zijn hele leven spijt hebben gehad, maar gezwegen hebben om de familie te sparen. “Hij wou er blijkbaar op zijn sterfbed vanaf.”

Het heeft hem zelf ook veel tijd gekost om met het verhaal naar buiten te komen, uit angst voor de gevolgen. “Waar gaat dat eindigen? Wat gaat er gebeuren? Loop ik nog veilig op straat?”, vraagt de man zich af.

Bron » De Morgen

‘Dossier Bende van Nijvel naar Vlaanderen overbrengen’

Als blijkt dat er de komende dagen niets gebeurt met de recente onthullingen in het dossier van de Bende van Nijvel, moet het dossier terug naar Vlaanderen komen, vinden advocaat Jef Vermassen en Aalsters burgemeester Christoph D’Haese (N-VA).

Zaterdag berichtten Het Laatste Nieuws en De Morgen dat een gewezen rijkswachter van Aalst en ex-lid van de Groep Diane in 2015 op zijn sterfbed erkende dat hij de ‘Reus’ van de Bende was. De Reus werd zo genoemd, omdat hij opviel tussen de andere bendeleden met zijn lange, slanke gestalte.

Meteen na de berichten van zaterdag doken er kritische geluiden op dat de naam van de man reeds in het dossier stak en dat dit spoor nooit ernstig onderzocht was. Advocaat Jef Vermassen, die vorige week reeds suggereerde de naam van één van de daders te kennen, was zowel in De Zevende Dag (Eén) als nadien het VTM NIEUWS kritisch over de handelswijze van de speurders.

‘Als men destijds de (robot)foto’s van de verdachten van de aanslagen naar de politiekantoren had gestuurd, had hij – de vermoedelijke reus, nvdr. – zijn eigen foto gezien’, aldus Vermassen. Vermassen, die opmerkte dat hij vorige week de naam van de betrokkene niet had kunnen noemen omdat hij dan het geheim van het onderzoek geschonden zou hebben en een celstraf riskeerde, was in De Zevende Dag ook kritisch voor de werkwijze van de huidige speurders van cel naar de Bende van Nijvel.

Zo had hij een anomieme brief gekregen van iemand die beweerde zelf lid van de Bende van Nijvel te zijn geweest. ‘Ik heb die brief zelf doorgestuurd naar de procureur-generaal in Gent. Die heeft de brief overgemaakt naar de onderzoekscel’.

Op een bijeenkomst met slachtoffers, waar hij als advocaat van het slachtoffer aanwezig was vroeg hij een speurder van de onderzoekscel wat er precies met zijn brief gebeurd is. Een dag later kreeg hij het antwoord dat de brief niet eens geopend was. Christian De Valkeneer, procureur-generaal van Luik en bevoegd voor het onderzoek, ontkent dat.

Vermassen stelde zich niettemin de vraag of het dossier niet beter terug naar Vlaanderen zou komen. Het onderzoek naar de Bende van Nijvel werd aanvankelijk door het parket van Dendermonde gevoerd, maar werd ‘gecentraliseerd in Charleroi’ wat destijds tot heel wat protest leidde. Ook Christoph D’Haese – als N-VA-Kamerlid actief in justitiedossiers en burgemeester van Aalst, één van de steden waar de bende toesloeg – deed zondagmiddag eenzelfde suggestie.

Bron » De Tijd

Ex-collega van ‘De Reus’: “30 jaar hing robotfoto op, nooit de link gelegd”

“Ik kan het niet geloven dat hij lid zou zijn geweest van de Bende van Nijvel.” Dat heeft een ex-collega van de zogenaamde ‘Reus’ vandaag anoniem aan VTM NIEUWS verteld. “Dertig jaar hing de robotfoto aan de muur, nooit hebben we de link gelegd.”

“Iedere avond gingen wij een pint drinken. Hij behoorde tot onze sociale kring. Ik ben enorm teleurgesteld en eigenlijk hoop ik dat het niet om die persoon gaat.” De voormalige rijkswachter van Dendermonde die vandaag zijn verhaal over ‘De Reus’ van De Bende van Nijvel doet, is duidelijk aangeslagen door de recente onthullingen.

“Niemand heeft ooit vermoed dat hij tot zoiets in staat zou zijn geweest. Die robotfoto heeft ook dertig jaar lang aan de muur gehangen, maar nooit hebben we de link met hem gelegd. Misschien omdat we te dicht bij hem stonden.” En deze anonieme getuige is niet alleen in zijn verontwaardiging. “Ik heb met andere oud-collega’s gesproken en ook bij hen is de verbijstering groot.”

De getuige hoopt nog altijd dat zijn ex-collega niet ‘De Reus’ was. “Ik wacht hoopvol het onderzoek af”, besluit de man in het VTM Nieuws.

Bron » De Morgen