Journalisten ongerust over wetsontwerp over onthullen van staatsgeheimen

De Vlaamse (VVJ) en de federale (AVBB) verenigingen van beroepsjournalisten zijn ongerust over een wetsontwerp dat de onthulling van ‘geclassificeerde overheidsinformatie’ heel wat ruimer wil bestraffen. Het wetsontwerp legt een loodzware hypotheek op journalisten en klokkenluiders en vormt een grote bedreiging voor de journalistiek, aldus de VVJ op haar website. De verantwoordelijken van de AVBB hebben in een brief aan vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders hun ongerustheid over het wetsontwerp verwoord.

Het document in kwestie werd begin mei in de ministerraad in een eerste lezing goedgekeurd. Het werd nog niet onderzocht door het parlement maar is gepubliceerd door de Raad van State, die er in juni haar advies over uitbracht.

Doelstelling van de tekst die werd aangebracht door minister Didier Reynders is de bescherming van geclassificeerde overheidsinformatie conform te maken aan internationale verplichtingen van België, met onder meer een vierde niveau van classificatie. Naast ‘zeer geheim’, ‘geheim’ en ‘vertrouwelijk’ zou de vermelding ‘beperkt’ het licht zien.

Onder meer Knack en Le Soir berichtten woensdag dat de voorgelegde tekst het onthullen van geclassificeerde informatie veel ruimer bestraft. “In het voorstel worden ook straffen ingevoerd voor personen die géén veiligheidsmachtiging hebben en geheime of vertrouwelijke overheidsinformatie bekendmaken. Wie dat ‘kwaadwillig’ doet of ‘met het oogmerk te schaden’, riskeert tot drie jaar cel en een boete tot 5.000 euro. Maar bestraffing is er ook al voor wie ‘weet of zou moeten dat een openbaarmaking een fundamenteel belang van de Staat kan aantasten’: hij of zij kijkt tegen een mogelijke boete van 5.000 euro aan”, aldus de VVJ.

“Die bepalingen zijn zo breed geformuleerd dat ze ook alle journalisten treffen die nog over het werk van de veiligheidsdiensten berichten. Klokkenluiders zijn op basis van de voorgestelde tekst even goed aangeschoten wild. Levert elke publicatie over vertrouwelijke veiligheidszaken journalisten en hun bronnen voortaan een boete op van 5.000 euro? Of ontsnappen die diensten straks gewoon aan elke journalistieke en democratische controle?”, werpt de VVJ op.

Zowel de Raad van State als het Toezichtscomité voor de inlichtingendiensten (Comité I) merkte het probleem op. In afzonderlijk adviezen wijzen ze de regering op het grote risico voor ‘andere fundamentele belangen’, zoals de vrijheid van uitdrukking en van informatie.

De journalistenverenigingen vragen aan minister Reynders om rekening te houden met de opmerkingen van de Raad van State en expliciet toe te voegen dat de wet geen inbreuk pleegt op de fundamentele rechten, met inbegrip van het recht op vrije meningsuiting en van informatie.

Het kabinet van Reynders verklaarde intussen dat het wetsontwerp met de bedenkingen van de Raad van State en het Comité I rekening zal houden.

Bron » Het Nieuwsblad

Federaal parket is formeel: “Bonkoffsky is niet de reus van de Bende van Nijvel”

Vanavond brengt het opsporingsprogramma Faroek bij VTM een volledige uitzending gewijd aan de Bende van Nijvel. Daarin doet het federaal parket een oproep naar getuigen. Daarnaast roept het mensen op die op de hoogte waren of meegewerkt hebben aan de misdaden van de Bende, om zich te melden. Door de nieuwe wet op de spijtoptanten kunnen die laatste rekenen op strafvermindering. Het parket bevestigt nu ook officieel dat Christaan Bonkoffsky, de politieman uit Aalst, niet de Reus van de Bende is.

De Bende van Nijvel pleegde begin jaren tachtig tal van diefstallen en overvallen, vooral op warenhuizen. Daarbij vielen 28 doden en meer dan veertig gewonden. De daders zijn nooit gevat.

Nieuwe wind in onderzoek

Meer dan een jaar geleden beweerde een man uit Dendermonde dat zijn broer, oud-rijkswachter Christiaan Bonkoffsky, de Reus van de Bende was. Dat had hij hem op zijn sterfbed verteld. Toen niet veel later ook magneetvissers dozen met munitie en wapens uit het kanaal van Brussel naar Charleroi visten – die trouwens niets met de Bende te maken hadden – kwam er een nieuwe wind in het onderzoek naar de Bende.

Sinds afgelopen jaar is het onderzoek naar de Bende dan ook in een stroomversnelling geraakt. Minister van Justitie Koen Geens besliste de onderzoekscel te versterken met twintig extra speurders en vijf misdaadanalisten. Daarnaast heeft het federaal parket het onderzoek overgenomen van de procureur-generaal van Bergen.

Zoektocht naar Reus gaat verder

Het federaal parket heeft de onthulling van Bonkoffsky’s broer grondig onderzocht, maar kwam tot de conclusie dat de ex-rijkswachter niet de Reus kan zijn. “We hebben dat onderzocht en op basis van de elementen die nu in het dossier zitten, kunnen wij zeggen dat Bonkoffsky de Reus niet was. Wij hebben alles bekeken en dat is uiteindelijk het resultaat”, dat zegt Eric Van Der Sypt, woordvoerder van het federaal parket.

Strafvermindering mogelijk

Hetzelfde parket roept (mede)daders op om zich te melden, mee te werken en bekentenissen af te leggen. In ruil daarvoor kunnen zij dankzij de ‘wet op spijtoptanten’, die deze zomer is goedgekeurd, op strafvermindering rekenen.

Het federaal parket hoopt dat die wet voor een doorbraak kan zorgen, want de tijd dringt. Het gerecht heeft tot november 2025 om de daders voor het hof van assisen te brengen en te laten veroordelen.

“Het is geen geheim dat die wet er gekomen is vooral voor het onderzoek naar de Bende van Nijvel”, zegt Van Der Sypt. “Wij hebben daar goede hoop op dat er, zelfs na dertig jaar, toch iemand naar voren zal komen met duidelijke verklaringen over hetgeen hij dertig jaar geleden eventueel zou gedaan hebben in het kader van de Bende van Nijvel.”

Oproep naar getuigen

Daarnaast lanceert het federaal parket samen met de onderzoeksrechter in de uitzending drie specifieke vragen. Om het onderzoek vooruit te helpen, roept het parket getuigen op die over meer info beschikken, om zich te melden.

De volledige aflevering van Faroek kan je vanavond om 22.40 uur bekijken bij VTM.

Bron » De Morgen

Onderzoeksjournalist Raf Sauviller (Humo) overleden

Raf Sauviller was een gedreven en erg productief onderzoeksjournalist en publicist. Hij is vooral bekend en in bepaalde middens berucht om bijdragen en boeken over allerlei schandalen. Vooral in Humo en P-Magazine verschenen zijn bijdragen, zijn boeken zagen het daglicht bij EPO en Houtekiet. In oktober zou Sauviller 63 worden, hij was al lang ziek.

Af en toe had Sauviller een klacht aan zijn been, hij werd bedreigd of geportretteerde personages probeerden zijn boeken uit de handel te laten halen. Dat gebeurde vorig jaar nog met “Borgerokko maffia” waarin hij 2 decennia cocaïnehandel in Borgerhout ontleedt. In 2012 had hij al over de machtsstrijd tussen misdaadorganisaties in Borgerhout geschreven. Toen werd hij met de dood bedreigd.

In 2014 schreef Sauviller “Zwarte Diamant”, in 2010 ”Het geld van de Kerk” en in 1997 bespoedigde hij de val van minister Leo Delcroix met “Een Belgisch politicus” over de bouw van de Zuid-Franse villa van de CVP-politicus door Limburgse postbodes. Ook Jean-Marie Dedecker was een doelwit van Sauviller. In “De Buffel” onthulde hij allerlei malversaties van de politicus-judocoach-zakenman. De titel van zijn boek “Berlusconi is een varken” zegt genoeg. Niemand was veilig voor zijn speurneus, hij had een hekel aan politieke correctheid.

Maar Raf Sauviller hield ook van humor, ironie en het goede leven. Voor wetenschapsmagazine EOS schreef hij over “Het geheim van Belgisch bier” en “De mooiste vrouwen ter wereld”. Sauviller werkte vaak samen met freelancer Danny Ilegems om allerlei onfraais aan het licht te brengen. Ze leidden samen de vaak hilarische tijdschriften Mao-magazine en Deng.

Raf Sauviller incasseerde ook kritiek. Met Ilegems onthulde hij dat de veelbelovende socialistische politica Anisa Temsamani gelogen had over haar behaalde diploma’s. Dat leidde in 2003 tot het vroege vertrek van de staatssecretaris van Marokkaanse afkomst uit de regering-Verhofstadt. Vele waarnemers vroegen zich af wat nu eigenlijk de bedoeling was van het duo Sauviller-Ilegems met die aanval tegen een politica met buitenlandse roots.

Bron » VRT Nieuws | Lucas Vanclooster

Journalist Raf Sauviller overleden

Humo-journalist Raf Sauviller is op 62-jarige leeftijd overleden. Dat meldt het weekblad op zijn website.

Sauviller was een bekend misdaadjournalist. Hij publiceerde ook verschillende boeken, waaronder ‘Borgerokko maffia’ over cocaïnehandel in het Antwerpse district Borgerhout.

Samen met gewezen Humo-journalist Danny Ilegems schreef hij ook uitvoerig over de zakenman-politicus Leo Delcroix, waarbij deze na een onthulling over zijn villa in Zuid-Frankrijk moest aftreden als minister.

Sauviller stierf na een langdurig ziektebed, zegt Humo op zijn website.

Bron » De Standaard

Ging onze pers in de fout over de “Reus van de Bende”?

Vorig jaar in oktober was er in de pers veel ophef over de “vermoedelijke echte Reus van de Bende van Nijvel”. Het bericht werd gelanceerd vanuit de advocatuur en gretig opgepikt door de pers. Mediaspecialist Leo Neels waarschuwt: er is en blijft een onderscheid tussen feiten, meningen en – meer dan ooit – speculaties.

Speculaties zijn de nieuwe feiten. Vroeger waren er feiten. Feiten zijn zaken die zeker zijn, en waar gebeurd, zoals men ze rapporteert. Journalisten checkten en dubbelcheckten feiten. Naast feiten waren er meningen. Meningen zijn vrije opinies en gedachten. Gedachten zijn vrij, maar als men meningen uit die iemand kunnen benadelen, kan je op een schadevordering enkel succesvol antwoorden met het verweer dat je mening rust op een correcte feitelijke grondslag.

Nu moeten we aan de feiten en meningen de rubriek van de speculaties toevoegen.

Het brandje werd gesticht door een advocaat van de club van theatrale advocaten met een oud gerucht over de identiteit van de reus. De rest is geschiedenis: dagenlange speculatie over welke feitelijkheden er zouden kunnen geweest zijn, en wie of wat er nu in het vizier van het onderzoek zou zijn of er juist aan zou ontsnapt zijn.

Ieder zijn perceptie, ieder zijn speculatie, en ieder zijn waarheid. De leuze ‘ieder zijn waarheid’ is gelijk aan: helemaal géén waarheid. Dan resten enkel nog geruchten. De aandacht voor feiten was beperkt, controle van de aannemelijkheid of het waarheidsgehalte bleef achterwege.

Speculaties zijn immers oncontroleerbaar. Ze betreffen de toekomst en die laat zich lastig onderwerpen aan bewijs. Speculaties gaan over wat iemand mogelijk zal doen of nalaten.

Daarmee behoren ze tot de geruchtenmolen en zijn ze per definitie subjectief. Soms zijn ze zo fantasierijk dat er niets te controleren is.

Ook de advocaat die het Bendebrandje stichtte, bleef verder olie op het vuur gooien. Vanop de Boekenbeursstand van zijn uitgever, waar hij zichtbaar zijn nieuwe boek tekent breit hij – uiteraard enkel met de allerbeste bedoelingen – rustig verder aan zijn aankondigingen van niets, met veel geheimzinnigheid en media-aandacht.

Gelukkig kon ditmaal een onderzoeksrechter duiding geven en de advocaat op zijn plaats zetten met diens ongepaste publieke verklaringen.

De pers kan beter

De journalistieke focus moet primordiaal gericht zijn op feiten: wat, wanneer, waar – dat zijn de eerder gemakkelijke vragen – en ook: wie en waarom – dat zijn vaak moeilijke vragen.

Het is altijd een heikele zaak om de échte ware feiten bloot te leggen, en de klassieke vijf vragen te beantwoorden. Dat vergt controle, controle en controle. Tot het beeld over de werkelijke feiten minstens voldoende aannemelijk wordt. Eerder brengt men niets naar voor.

Dat is iets anders dan speculaties en emoties. Dat laatste kan iedereen, daar hebben we geen journalisten voor nodig.

Bron » VRT Nieuws | Leo Neels