David Van de Steen over Bende-onderzoek: “Het manipuleren gebeurt nú, tegen 100 per uur”

Een jaar geleden was hij het 100 procent wel, nu 100 procent niet. Het federaal parket schrapt Christiaan Bonkoffsky als ‘reus’ van de Bende van Nijvel. Tot woede van zijn familie en overlevende David Van de Steen: “Er wordt tegen honderd per uur gemanipuleerd.”

Jules Knockaert (76) zag in 1983 zijn beste vriend geëxecuteerd worden door de Bende van Nijvel. Net als de overige overlevenden en nabestaanden zag hij gisteren om 8.30 uur het mailtje van het federaal parket: “Onze belofte indachtig om u op voorhand te informeren wensen we u via dit schrijven op de hoogte te brengen van het volgende. Op 30/10/2018 om 22.30 uur zal in Faroek op VTM een programma over de Bende van Nijvel worden uitgezonden.”

De Bende, meestal opererend met zijn drieën, vermoordde tussen 1982 en 1985 28 mensen.

Piste gesloten

Het onderzoek kreeg vorig jaar een nieuw elan nadat procureur-generaal Christian De Valkeneer had aangekondigd dat de legendarische ‘reus’ was geïdentificeerd.

Het ging om de in 2015 overleden oud-rijkswachter Christiaan Bonkoffsky. Die legde voor zijn dood bekentenissen af tegenover zijn broer. Eerder had hij ook verdenkingen op zich geladen bij een jeugdvriend en twee ex’en.

Kort daarna was De Valkeneer niet langer hoofd van het onderzoek. Het federaal parket nam het commando over en formaliseerde gisteravond op VTM de al langer gaande geruchten. “Op basis van elementen die nu in het dossier steken kunnen we zeggen dat Bonkoffsky de reus niet was”, zegt federaal parketwoordvoerder Eric Van Der Sypt. “We hebben alles bekeken wat de piste-Bonkoffsky betreft, en dat is uiteindelijk het resultaat.”

De familie Bonkoffsky reageert verbaasd. “Het is onbegrijpelijk dat nu al formeel wordt besloten dat iemand geen dader is zonder tegenbewijs”, zegt advocaat Geert Lenssens. “Wij stelden DNA en het horloge van de man ter beschikking, en die zijn nooit onderzocht.”

Volgens de familie heeft Bonkoffsky nooit gezegd dat hij de reus was, enkel dat hij met rijkswachtcollega’s deel uitmaakte van de Bende. Vorig jaar waren de speurders er nog van overtuigd dat de Bende in wisselende bezettingen opereerde. Bonkoffsky zou alleen bij de raids in Overijse en Eigenbrakel hebben geschoten. Hij werd daar ook herkend door een overlevende. De enigmatische robotfoto 19 dateert van toen.

David Van de Steen, die als joch van negen werd neergeschoten bij de laatste Bende-raid in Aalst, spreekt van “een onvoorstelbare soap”. Hem werd anderhalf jaar geleden door speurder Jean-Philippe Gortz verzekerd dat het parket-generaal 100 procent zeker was omtrent Bonkoffsky.

Wapenvondst Ronquières

David Van de Steen: “We zitten terug in toestanden als in de jaren 80. Onderzoeksrechter Freddy Troch viste een jaar na de aanslag in Aalst met zijn Delta-cel de wapens van de Bende op uit het kanaal in Ronquières, en ook de in Aalst gestolen cheques. Na die doorbraak beloofde men het onderzoeksteam te ‘versterken’. Dat gebeurde door Troch en zijn mensen uit het onderzoek te gooien. Het laatste wat we van Gortz hoorden, was dat hij met een burn-out thuis zat en weldra met pensioen gaat.”

De wapenvondst in Ronquières is al jaren de inzet van een bittere polemiek. Het Nationaal Instituut voor de Criminalistiek (NICC) concludeerde in 2012 dat de cheques nog droog waren en hooguit enkele dagen in het water hadden gelegen. Troch of een van zijn mensen zou de wapens en de cheques dus zelf in het kanaal hebben gegooid. Wat zou verklaren waarom Waalse speurders ze, zoekend op dezelfde plek een jaar eerder, niet hadden gevonden. Het leek te gek voor woorden, maar ook hierover was Van Der Sypt formeel: “Wij hebben redenen om te denken dat de vondst in Ronquières een poging tot manipulatie van het onderzoek was.”

Volgens Van de Steen is het omgekeerd: “Het manipuleren gebeurt nú, tegen honderd per uur. Wie de zaak een beetje volgt, weet al jaren dat niets klopt van dat NICC-rapport.”

Bron » De Morgen

Parket: “Bewijs dat er is geknoeid met onderzoek Bende van Nijvel”

Het federaal parket is ervan overtuigd dat er is geknoeid met het dossier van de Bende Van Nijvel. Dat vertelt woordvoerder Eric Van der Sypt aan het VTM Nieuws-opsporingsprogramma Faroek. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat er is geknoeid met een vondst in het kanaal van Ronquières in 1986.

Om het verhaal goed te begrijpen, moeten we even terug in de tijd. In 1985 pleegt de Bende Van Nijvel haar laatste overval, op de Delhaize in Aalst. Enkele dagen later krijgt het gerecht een tip dat er verdachte activiteit was aan het kanaal in het Henegouwse Ronquières. Het gerecht van Nijvel stuurt een duiker het kanaal in, maar die vindt niets.

Een jaar later laten de speurders in Dendermonde, die intussen ook een deel van het onderzoek leiden, opnieuw een team duiken in Ronquières. Nu worden verschillende zakken met wapens en buit van de overval op de Delhaize in Aalst opgevist.

Droog en leesbaar

Het federaal parket vermoedt dat iemand toen heeft geprobeerd om het onderzoek te manipuleren, en heeft daar ook wetenschappelijk bewijs van. In de zakken die toen zijn opgevist zaten onder meer cheques die deel uitmaakten van de buit van de overval in Aalst. Die waren nog droog en leesbaar, wat bewijst dat ze daar nog geen jaar konden liggen.

Het parket komt dan ook tot de conclusie dat er geknoeid is. “Iemand had die voorwerpen in zijn bezit, heeft ze in zakken gestoken en in het kanaal gegooid, met de wetenschap dat die zakken een paar dagen later zouden opgevist worden.”

In de uitzending van Faroek gewijd aan de Bende van Nijvel vanavond hoort u het volledige verhaal en het gesprek met het parket.

De Reus

In die uitzending bevestigt het federaal parket daarnaast officieel dat Christaan Bonkoffsky, de politieman uit Aalst, niet de Reus van de Bende is. Het doet ook een oproep naar getuigen en roept mensen op die op de hoogte waren of meegewerkt hebben aan de misdaden van de Bende, om zich te melden. Door de nieuwe wet op de spijtoptanten kunnen die laatste rekenen op strafvermindering.

Bron » Het Laatste Nieuws

De Bende van Nijvel vermoordde de vader van Nathalie en Diederik Palsterman: “Ik wéét dat de waarheid aan het licht gaat komen”

Chris Bonkoffsky dé wending in het onderzoek? Daar geloven ze niet in. Diederik en Nathalie Palsterman hopen eerder op de toekomst om eindelijk te weten wie de Bende van Nijvel was, die hun vader 32 jaar geleden vermoordde. “De gedachte dat mijn eigen kind zo’n verdriet zou moeten meemaken, is ondraaglijk.”

Wat voorafging

Ex-rijkswachter Chris Bonkoffsky zou op zijn sterfbed aan zijn broer bekend hebben dat hij de Reus van de Bende van Nijvel was, schreef deze krant op 21 oktober van dit jaar. De Bende schokte België in de jaren 80 met een reeks moorden en overvallen, waarbij 28 doden en minstens 40 gewonden vielen. Tot op vandaag is niet bekend wie er achter de Bende schuilging.

Het nieuws over Bonkoffsky leek dé doorbraak in het onderzoek te worden, ook voor Nathalie en Diederik Palsterman. Hun vader Jan werd in 1985 door de Bende vermoord op de parking van de Delhaize in Aalst. Sindsdien hopen ze dat de waarheid ooit nog aan het licht komt.

Het is een woonkamer die warm is en waar koffie en pralines op de tafel staan. Ergens tikt een klok de dag weg. Een knalrood kussen in het hoeksalon is bedrukt met ‘knuffels’ en in een andere zetel doet de golden retriever hard zijn best om even niet te slapen. Niets in deze heel gewone woonkamer doet denken aan een drama. Maar het drama was er wel, 32 jaar geleden, in deze familie, in deze stad.

Op 9 november 1985 om half acht ’s avonds werd Jan Palsterman vermoord. Hij was de vader van Diederik en Nathalie Palsterman, die hier aan tafel zitten in dit huis in Aalst. Op de parking van de Delhaize kreeg hij een kogel in het hoofd van iemand van de Bende van Nijvel. Wie die iemand was, weten de Palstermans nog altijd niet. Net zomin als wie de Bende was.

Diederik Palsterman werkt in de drukkerij in Lokeren waar ook De Morgen wordt gedrukt, maar op 20 oktober van dit jaar had hij de kranten van de dag erop niet van de persen zien rollen. Het was in zijn eigen huis, de volgende ochtend bij het ontbijt, dat hij in Het Laatste Nieuws dit bericht las: de zogenaamde Reus van de Bende zou Chris Bonkoffsky zijn, een ex-rijkswachter uit Aalst. Dat zou hij aan zijn broer bekend hebben toen hij op zijn sterfbed lag.

Met dat nieuws werd de perceptie gecreëerd dat we misschien eindelijk te weten zouden komen wie de Bende was. Ondertussen zijn die verwachtingen weer weggedeemsterd. Hoe hebben jullie die nieuwe wending in het onderzoek beleefd?

Diederik Palsterman: “Ik dacht direct: daar zijn ze weer. Herinner u het verhaal van Jean-Marie Tinck (die in mei 2014 werd aangehouden en mogelijk het raadsel van de Bende zou kunnen oplossen, red.). Dat spoor is allang weg. Het enige wat ze hadden, was een vage bekentenis die hij op een boot gedaan had.

“Of Patrick Pilarski, wie spreekt daar nog over? Die dook in september van dit jaar op, maar ondertussen heeft niemand het nog over hem. En nu zou het Bonkoffsky zijn? Ach, de onderzoekers hebben niks. Niks. Voor mij is de vraag dus: wanneer gaan ze nu eindelijk met iets concreets komen? Ze zitten nochtans in de goede richting. Ze durven ten minste al uit te spreken dat de rijkswacht en extreemrechts erbij betrokken waren. Dat is al iets.”

Is dat de piste waarin jullie geloven?

Nathalie Palsterman: “Het is op zijn minst een piste die men volledig moet uitspitten. Het onderzoek is gedwarsboomd, dat hebben wij altijd gezegd. Er mogen dingen niet aan het licht komen. Daarom zijn we dit jaar begonnen met een crowdfunding om het dossier door onafhankelijke experts te laten doorlezen, zonder inmenging van politiek of justitie.”

Er waren berichten over de Nederlander Peter van Koppen die het dossier als onafhankelijke zou bekijken. Hij is hoogleraar rechtspsychologie aan de Universiteit Maastricht en de Vrije Universiteit Amsterdam en loste eerder moeilijke moordzaken op. Van Koppen werd verzocht een raming te maken en schatte de kostprijs voor zijn werk op 900.000 euro.

“Hij heeft zijn diensten zelf aangeboden,” zegt Nathalie Palsterman, “maar alle opties moeten grondig bekeken worden. Wanneer het uiteindelijke verzoekschrift ingediend wordt, is het de onderzoeksrechter die erover beslist.”

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft gezegd dat de kosten door Justitie zullen worden gedragen, wat wettelijk ook niet anders kan. De crowdfunding van de Palstermans zal dan niet meer nodig zijn.

Een onafhankelijke blik op het onderzoek naar de Bende zou veel voor jullie betekenen?

Nathalie: “We moeten met onze voeten op de grond blijven: het is geen garantie. Maar voor mij is het wel de laatste kans. Ik vind het heel belangrijk om te kunnen zeggen dat we hebben gedaan wat we konden doen. Ik zie het ook als een soort van proefproject. Als het lukt, hoop ik dat men het ook voor andere onopgeloste zaken in België kan implementeren.

“Wat ik wel wrang vind, is dat één persoon, de onderzoeksrechter, kan beslissen of het dossier al dan niet door een onafhankelijke kan worden bekeken. Dat geldt ook voor alle tips die binnenkomen bij het gerecht, bij de politie of bij ons. Niet de onderzoekers bepalen of een tip wordt onderzocht, wel de onderzoeksrechter. Ik begrijp dat het de wet is, maar dan vind ik het een slechte wet.”

Waarom is het 32 jaar later nog altijd zo belangrijk voor jullie om te weten wat er exact gebeurd is met jullie vader?

Diederik: “Omdat er van alles gesuggereerd is geweest. Sommige journalisten schreven dat er een reden was waarom hij vermoord werd, want voor zijn werk was hij in Zaïre (zoals Congo toen werd genoemd, red.) geweest, en dus was hij een diamantsmokkelaar. Sommige journalisten schreven dat mijn moeder de opdrachtgever van de Bende van Nijvel was, omdat mijn ouders net gescheiden waren. Tegen zulke berichten kun je niks doen. Je moet ermee leren te leven.”

Nathalie: “Zelfs van David (Van de Steen, die bij de overval in Aalst op 9 november zijn beide ouders en zusje vermoord zag worden door de Bende, red.) hebben we op een gegeven moment de vraag gekregen of onze moeder er iets mee te maken kon hebben. Het zou wel hallucinant zijn als ons va het doelwit geweest zou zijn.”

Diederik: “Ja, het zou heel straf zijn als ons va erbij betrokken was.”

Nathalie: “Als werfleider had hij wel in het buitenland gewerkt, maar bij zijn terugkomst had hij vijf kinderen om voor te zorgen. Hij was een gewone huisvader, en we leefden sober, zonder luxe. We hadden geen telefoon of internet. Doe het dan maar eens, diamantsmokkelaar zijn. Bovendien zouden we dan wel een ander leven hebben gehad.”

Diederik: “Mijn echtgenote heeft me geleerd om niet kapot te gaan aan dat soort van berichten. Ze heeft me gezegd: ‘Blijf bij jezelf. Wat weet jij over je vader? Wat is je gevoel?’ Het plan was eigenlijk om in de namiddag naar de Delhaize te gaan, niemand kon weten dat we er om halfacht zouden arriveren. Dat zijn de feiten. En wij weten hoe ons va was.”

Er is ook geschreven dat het vreemd was dat jullie net die avond naar de Delhaize gingen, want daar gingen jullie nooit naartoe.

Diederik: “Dat klopt, wij gingen altijd naar de Aldi, die was dichterbij. Maar onze zus Irena had die dag babypoeder nodig voor haar baby’tje, en waarschijnlijk hadden ze dat merk alleen in de Delhaize.”

Nathalie: “De man van Irena zat in het buitenland, en ze had die namiddag aan ons va gevraagd of hij met haar naar de Delhaize wilde rijden. Maar ze zijn blijven hangen, om spelletjes te spelen en te kaarten, en dus zijn ze veel later vertrokken. Ik was niet thuis, ik was aan het werken.”

Mijnheer Palsterman, u was twaalf, en hebt alles meegemaakt.

Diederik: “We waren nog maar enkele minuten binnen in de Delhaize, we hadden onze boodschappen al gedaan, denk ik, en ineens brak er paniek uit. Mensen huilden en riepen, glas brak. Ik dacht: ‘Ik moet naar de parking, want vader is daar.’ Maar toen kwam er een man die tegen mij en Irena zei: ‘Kom, we gaan ons verstoppen.’ In feite heeft die man mijn leven gered. Eind 2015 heb ik aan de speurders gevraagd uit te zoeken wie hij was, zodat ik met hem kon praten. Maar enkele dagen na Nieuwjaar kreeg ik telefoon met de mededeling dat hij pas was overleden.”

Waarom hebt u daar zolang mee gewacht?

Diederik: “Eigenlijk is alles bij mij maar losgekomen met de mogelijke verjaring van het dossier in 2015. We moesten onze vraag om het dossier niet te laten verjaren toelichten bij minister Geens. Ik had op voorhand een brief geschreven. De laatste zin was: ‘Als u die verjaring laat gebeuren, dan geeft u het signaal dat de feiten niet gebeurd zijn, en dan vraag ik aan u: wanneer komt mijn vader naar huis?’

“Toch was het dubbel. Het onderzoek werd met tien jaar verlengd, maar als het dossier wel verjaard was, hadden de speurders al mogen praten. Dan hadden we nu misschien veel meer geweten. Maar ik spreek vooral als slachtoffer. Iemand die deelgenomen heeft aan de Bende en ongestraft zou blijven, dat kun je toch niet verantwoorden? Daders moeten toch ten minste het gevoel hebben dat ze gepakt kunnen worden?

“Toen het dossier dreigde te verjaren, wilde ik ook weten wat er juist gebeurd was op die parking. Geen enkel verhaal in de pers daarover klopt.”

Hoe is uw vader dan wel juist gestorven?

Diederik: “Ik weet perfect waar zijn auto stond toen ze op hem schoten. Hij reed in de richting van het gevaar.”

Nathalie: “Ze hadden ons dat moeten zeggen. (met tranen in de stem) We hebben daar twintig jaar mee rondgelopen en nooit heeft iemand ons verteld wat er werkelijk is gebeurd.”

Diederik: “Het was zogezegd het geheim van het onderzoek, maar ik moest en zou het weten. In het ene artikel stond dat hij drie kogels had gekregen, in het andere artikel was het een genadeschot.”

“Dit is er echt gebeurd: mijn vader is het tweede deel van de parking opgereden, en terwijl hij aan het rijden was, is er vanop 18 meter op hem geschoten. Hij moet het gezien hebben, want hij heeft nog geprobeerd zich te bukken terwijl hij reed. Daarom is de kogel achteraan door de ruit gegaan. Het was een cartouche die geladen was met twaalf loden bollen van 9 millimeter. Drie bollen zijn in zijn hoofd terechtgekomen.”

Nathalie: “(snikt) Hij moet het ergens beseft hebben, want er is ons ook gezegd dat hij een zakdoek met bloed op in zijn hand had.”

Diederik: “Hij heeft nog geprobeerd het te stelpen.”

Nathalie: “Dat hebben we ook nooit geweten. Terwijl het al een hele tijd in het dossier zat. Maar nooit hebben wij iemand van de speurders uit Dendermonde gezien.”

Diederik: “Sommigen van die cel hebben spijt. Ze beseffen dat ze aandacht voor de slachtoffers gehad hadden moeten hebben.”

Nathalie: “Als minderjarigen hadden we geen recht op informatie. Maar het is net alsof ze dachten dat wij altijd kinderen zouden blijven.”

Hoe is het contact met de andere nabestaanden?

Nathalie: “Iedereen heeft zijn eigen verhaal. Overijse, Aalst, het is allemaal anders. We hebben altijd vooral contact gehad met David. Ik bewonder hem. Hij is enorm sterk. Maar als ik een gouden tip had, zou ik er nooit mee naar de pers gaan. (Ze verwijst naar Jef Vermassen, advocaat van David Van de Steen, die begin november in de media verklaarde dat er een gouden tip was binnengekomen die de zaak zou kunnen ophelderen, red.) Toch heeft hij misschien een punt als hij zegt dat het de enige manier is om nog iets te bereiken in dit verhaal.”

Diederik: “David en ik sms’en af en toe. Ik had hem op 9 november op de radio gehoord en stuurde hem dit bericht (neemt zijn telefoon en leest voor): ‘Mooi en moedig gesprek, David.’ En toen ik enkele weken geleden in de reportage van ‘Pano’ zat, stuurde hij me dit: ‘Heel mooi, Diederik. Steek nooit je gevoel of je emotie nog weg. Ons levenspad is anders dan gewone mensen. We moesten zo snel groot zijn in ons leven. Onze vaders zouden trots zijn dat hun zonen na 32 jaar nog niet opgegeven hebben. Ik voelde jouw verdriet en ik herkende het ook.’”

Jullie hebben niet het pad bewandeld van de meeste mensen, zegt hij. In welke mate heeft de dood van jullie vader jullie leven beïnvloed?

Diederik: “(vecht tegen zijn tranen) Het heeft op alles een invloed gehad. Pas op, we zijn er ook toffe mensen door geworden. (hij lacht, zijn zus ook) Ja, ik denk dat. Omdat je anders bent.”

Nathalie: “Ik voel me soms een buitenbeentje. Niet dat ik me altijd slecht voel. (stokt) Wat ik altijd verschrikkelijk heb gevonden, is dat ze ons uit elkaar hebben gehaald.”

Diederik: “Zes kinderen kun je niet samenhouden.”

Nathalie: “Onze ouders waren aan het scheiden. In september 1984 werden we voorlopig aan ons va toegewezen, nadat we van onze moeder waren weggelopen. Hij verkreeg in januari 1985 definitief het hoederecht over ons.”

Diederik: “Toen hij terugkwam van een buitenlandse werf in Zaïre, wou mijn moeder hem niet meer in huis. Hij moest direct buiten. Het werd een vechtscheiding. Dat heeft ons veel pijn gedaan. We wilden bij hem zijn. Zij had niet bewezen dat ze in staat was voor ons te zorgen.”

En toen jullie vader is gestorven, zijn jullie elk op een andere plek terechtgekomen?

Diederik: “Mijn vader had veel broers en zussen, en iedereen heeft iemand van ons ten laste genomen.”

Nathalie: “Ik ben de enige die niet bij familie is terechtgekomen. Het was voor alle partijen erg moeilijk. Ze moesten getraumatiseerde kinderen opvangen en kregen daar geen enkele hulp bij. En omdat we uit elkaar gehaald zijn, hebben we elkaar jaren niet gezien. Pas toen een van onze broers in het weeshuis terechtkwam, is Diederik bij hem gaan wonen, en ben ik hen weer kunnen gaan opzoeken.”

Diederik: “Ik hoor liever sociaal-pedagogisch huis. Weeshuis heeft een negatieve klank. Terwijl ik daar graag was. Ik was er vrij. Ik mocht er roken en een lief hebben. (lacht)”

Hebben jullie over dit alles nog met jullie moeder kunnen spreken?

Diederik: “Ik heb in de jaren 90 nog enkele keren contact met haar gehad, maar sindsdien hebben we onze moeder niet meer gezien. Ik heb het haar altijd kwalijk genomen dat zij de voedingsbodem was van de geruchten dat Jan Palsterman een diamantsmokkelaar was.”

U weet zeker dat het van haar komt?

Diederik: “Ja, dat weten we zeker. Dat je een scheiding niet kunt verwerken, dat kan ik begrijpen. En dat ze het erg vond dat wij aan ons va toegewezen werden, dat begrijp ik ook. Maar moet je daarom iemand in zo’n slecht daglicht stellen?”

Jullie zijn er wel in geslaagd een leven uit te bouwen. Er is getrouwd, er zijn kinderen gekomen.

Diederik: “Zeker, iedereen heeft zijn leven en zijn werk.”

Nathalie: “Maar niet bij iedereen zijn er kinderen. Onze Jan heeft altijd gezegd dat hij er geen wou.”

Diederik: “Ik heb er ook bewust geen. Ik kan de gedachte niet verdragen dat mijn kind zo’n verdriet zou moeten meemaken. Gelukkig dacht mijn echtgenote er hetzelfde over.”

Nathalie Palsterman krijgt telefoon. Ze blijft lang weg. Het gesprek gaat verder met Diederik Palsterman alleen. Wat hoopt hij dat 2017 nog zal brengen? De goedkeuring van onderzoeksrechter Martine Michel om het dossier over de Bende door een onafhankelijke expert te laten onderzoeken, zegt hij.

“Het zou echt een opening zijn in een pot die altijd dichtgebleven is. Het gaat nog uitkomen, daar ben ik van overtuigd. Ken je het nummer ‘Time Is on My Side’ van The Rolling Stones? Ik ben 44, met een normale levensverwachting zal ik nog te weten komen wat er is gebeurd. Zeker weten. Het moet. Niet alleen voor de nabestaanden. Ook voor iedereen die ooit ten onrechte in verband gebracht is met de Bende van Nijvel. Er zijn duizend verdachten in het dossier. En een stuk of dertig Reuzen. Het is een kluwen. Voor iedereen die eronder geleden heeft, moet het uitkomen.”

Zou u soms willen wisselen met vroegere klasgenootjes die in normalere omstandigheden groot zijn geworden?

Diederik: “Dat is een rare vraag. (denkt na en slikt iets weg) Misschien is mijn antwoord ook raar: niet zonder mijn vader. (zwijgt even) Het was een goede vraag. Nee, ik had geen ander leven gewild zonder mijn vader. Ik ben blij dat hij er geweest is. Ik vraag me nog vaak af: ‘Wat zou hij nu gezegd hebben?’ Hij was iemand met principes en ideeën, hij was creatief, hij zette zich zo hard in.”

“Jaren heeft hij van ’s morgens tot ’s avonds als stukadoor gewerkt en volgde hij daarbij nog avondschool om een diploma van werfleider te halen. Hij is een voorbeeld geweest. Van iemand die alles kon, maar pech gehad heeft in het leven.”

Bron » De Morgen | Sofie Mulders

“Bende-onderzoek gemanipuleerd, er bestaat zelfs een dossier van”, zeggen nabestaanden

Naast het al 3 miljoen pagina’s tellende dossier over de Bende zelf, bestaat er een dossier over de ‘manipulaties’ in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Dat zeggen Diederik en Nathalie Palsterman, de kinderen van Jan Palsterman. “Als een onderzoeksrechter zegt dat er indicaties zijn van manipulaties, verwacht je toch dat men daar met man en macht naar op zoek gaat?”

Er is zoveel dat ze niet weten, zeggen Diederik en Nathalie Palsterman. Wie de Bende was en hoe het komt dat er na 32 jaar nog altijd geen duidelijkheid is. Wat de Palstermans wél weten, is dat het dossier is gemanipuleerd. Er bestaat zelfs een dossier van, zeggen ze. Hun vader Jan werd op 9 november 1985 om half acht ’s avonds door de Bende van Nijvel vermoord op de parking van de Delhaize in Aalst. Na meerdere vragen van zijn kinderen om het dossier over ‘manipulaties in het onderzoek’ te mogen inkijken, ligt het dossier sinds kort bij hun raadsman Walter Van Steenbrugge.

Het woord ‘dossier’ is echter niet echt op zijn plaats, zegt Van Steenbrugge. “Op 4 oktober 2016 heeft onderzoeksrechter Martine Michel op een vergadering gezegd dat er manipulaties zijn geweest in het onderzoek naar de Bende, en dat die gebeurd zijn door Nederlandstalige onderzoekers. Ik heb dan inzage gevraagd en uiteindelijk gekregen, maar het bleek slechts om een proces-verbaal te gaan van een ballistisch onderzoek van een uitgebrand voertuig, waarbij de mogelijke link tussen het voertuig en de Bende onvolledig is onderzocht.

“Een mini-dossiertje, dus, dat uit een paar velletjes papier bestaat. Wat ik vreemd vind. Als een onderzoeksrechter zegt dat er indicaties zijn van manipulaties, verwacht je toch dat men met man en macht op zoek gaat naar die manipulaties? Na 32 jaar weten de nabestaanden nog altijd niet wie de daders zijn van de Bende van Nijvel, en nu krijgen ze ook nog eens te horen dat er nauwelijks onderzoek gedaan wordt naar de beïnvloeding van het onderzoek.”

Te veel macht voor één persoon

Het kabinet-Geens, minister van Justitie, zegt dat vier speurders van het Comité P zich toeleggen op onder andere het onderzoek naar mogelijke banden die er waren met bepaalde ex-rijkswachters, en dat zij rechtstreeks speurders zijn in het hoofddossier.

De familie Palsterman heeft ondertussen een verzoekschrift ingediend om het dossier over de Bende van Nijvel te laten bekijken door een onafhankelijke expert. Een van de opties is dat de Nederlandse Peter Van Koppen – hoogleraar rechtspsychologie aan de Universiteit Maastricht en de Vrije Universiteit Amsterdam – zich over het dossier zou buigen.

Het is echter onderzoeksrechter Martine Michel die zal beslissen of er een externe expert wordt aangesteld en ook wie die expert zal zijn. Dat vinden de Palstermans wrang. Het is te veel macht voor één persoon, zeggen zij. Bovendien is de onderzoeksrechter ook de enige die beslist of er iets gedaan wordt met tips die binnenlopen over de Bende van Nijvel. Tips die massaal binnenlopen bij advocaten en gerecht sinds het nieuws over Christiaan Bonkofsky die de Reus zou zijn.

Teruggefloten

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) pleit er in zijn voorgestelde hervorming van Justitie voor om de functie van onderzoeksrechter te hervormen, zodat het onderzoek geleid wordt door het Openbaar Ministerie of parket, en de onderzoeksrechter een controlerende functie krijgt. De vraag is of die hervorming er zal komen, aangezien de afschaffing van het assisenhof in de voorgestelde hervorming van Geens vorige week nog werd teruggefloten door het Grondwettelijk Hof.

Bron » De Morgen

Onderzoeksteam naar de Bende van Nijvel breidt uit met negen speurders

Het federaal parket versterkt het onderzoek naar de Bende Van Nijvel. Dat heeft minister van Justitie Koen Geens (CD&V) vandaag gezegd in de Kamer. De cel die zich bezighoudt met het onderzoek wordt aangevuld met vijf extra speurders van de gerechtelijke federale politie, alsook vier speurders van het Comité P. Voorts zal er worden samengewerkt met het federaal parket, dat onder meer zal worden ingeschakeld als centraal aanspreekpunt voor de slachtoffers.

Justitieminister Geens bracht in de commissie verslag uit van zijn ontmoeting met het College van procureurs-generaal maandag over het dossier van de Bende van Nijvel. Na dat overleg bevestigt Geens dat het team dat onderzoek doet naar de Bende van Nijvel, wordt uitgebreid. Het onderzoeksteam van vijf speurders krijgt er vijf onderzoekers bij van de federale gerechtelijke politie. Voorts komen er vier speurders bij van het Comité P, het comité dat toezicht houdt op de politiediensten.

Slachtoffers

Ook zal de hulp ingeschakeld worden van het federaal parket. Dat parket heeft sinds zijn oprichting in 2002 een pak ervaring opgebouwd met onder meer onderzoeksstrategieën en bijzondere opsporingstechnieken, maar ook rond slachtofferhulp. Bedoeling is dat het federaal parket in het Bende-dossier zal optreden als centraal aanmeldings- en aansprekingspunt zoals ook gebeurde na de terreuraanslagen van 2016.

Voorts kondigde hij aan dat er op 6 december een nieuwe vergadering komt voor de slachtoffers en nabestaanden van de slachtoffers van de Bende van Nijvel. Ook Geens zelf zal die vergadering bijwonen. De CD&V-minister benadrukt dat er daarbij zal voorzien worden in simultaanvertaling, iets wat in het verleden al eens durfde mis te lopen. Bedoeling is ook dat soort vergaderingen met de slachtoffers “geregeld” te herhalen.

Dossier overhevelen naar Vlaanderen?

Geens herhaalde ook dat de beslissing om het onderzoek naar de Bende van Nijvel te concentreren in Charleroi een “exclusieve bevoegdheid” en beslissing is geweest van de gerechtelijke macht. Het dossier opnieuw overhevelen naar Vlaanderen, bijvoorbeeld naar Dendermonde, lijkt dus niet aan de orde. Geens benadrukt daarbij vooral de beslissing om het huidige onderzoeksteam te versterken.

Doorlichting?

Verder noemt de minister een eventuele doorlichting van de magistratuur en de politie door de Hoge Raad voor de Justitie “niet aan de orde”. “Er zijn geen aanwijzingen dat de magistratuur of de gerechtelijke politie op dit moment niet goed zouden functioneren”, aldus Geens.

Ook het ondervragen van speurders of betrokken magistraten in de commissie Justitie van de Kamer lijkt Geens geen goed idee. “Het ondervragen van speurders en magistraten in de commissie is mijn inziens niet aan de orde en zou het onderzoek, feitelijk, juridisch en tactisch kunnen dwarsbomen”, klonk het. Sp.a-Kamerlid Annick Lambrecht merkte daarbij op dat procureur-generaal De Valkeneer intussen wel om de haverklap verklaringen aflegt in de pers. “Ik kan geen tv of radio aanzetten of ik zie of hoor meneer De Valkeneer. Waarom kan hij dan hier in het parlement geen uitleg komen geven?”, aldus Lambrecht.

Mogelijke manipulaties

Geens kwam ook nog terug op zijn ‘manipulatie’-uitspraak van vorige week. Geens deed toen wat stof opwaaien met zijn uitspraak dat er “mogelijke manipulaties” zijn geweest in het onderzoek. De CD&V-minister verduidelijkte die uitspraken nadien en benadrukte dat het ging om mogelijke “externe manipulatie”. Concreet doelde Geens op mogelijk geknoei met een zak met wapens die na de aanslag op de Delhaize van Aalst zou zijn gedumpt in het kanaal Brussel-Charleroi in Ronquières en er een jaar later werd gevonden.

Geens verwees in de commissie naar uitspraken van procureur-generaal De Valkeneer, die onder meer zegt dat er niet alleen sprake kan zijn van mogelijke manipulatie bij de vondst in het kanaal van Ronquières, maar dat er nog andere “vreemde elementen” zijn die kunnen wijzen op mogelijke manipulatie. Het gaat dan bijvoorbeeld om het achterhouden van bewijsstukken.

Geheim van onderzoek

Wat de recente berichten en verklaringen betreft rond ex-rijkswachter Christiaan B. – de man die op zijn sterfbed aan zijn broer zou bekend hebben dat hij betrokken was bij de Bende van Nijvel – verduidelijkte minister Geens dat het huidige speurdersteam al in 2016, dus nog voor de nieuwe onthullingen in de zaak, de piste van de Diane-brigade onderzocht.

Geens herhaalde ook dat er in 2000 een speekselstaal en een DNA-staal van Christiaan B. zijn afgenomen. Dat gebeurde na de verklaringen van jeugdvriend Marc Van Damme, die in 1998 (na het verspreiden van robotfoto’s) naar de politie was gestapt met de naam van Christiaan B. Opvallend is dat de DNA-staal van Christiaan B. pas in 2016 is vergeleken met het DNA-materiaal in het dossier. Het resultaat bleek toen negatief.

“Christiaan B. is nooit verhoord”, zo moest Geens ook erkennen. “Is dat goed? Neen. Is dat spijtig? Ja”, dixit Geens, die verder niet op de kwestie kon ingaan omwille van “het geheim van het onderzoek”.

Bron » De Morgen