Dagelijkse archieven: 13 december 2017

Komt Nederlandse topexpert zaak-Bende Van Nijvel oplossen?

Geplaatst op door

De nabestaanden van de slachtoffers van de Bende van Nijvel willen dat Peter van Koppen, een gerenommeerde Nederlandse expert in cold cases, het onderzoek naar de Bende overdoet. Dat hebben ze gevraagd aan justitieminister Koen Geens op de jaarlijkse bijeenkomst van Bende-slachtoffers. De CD&V’er zou het idee niet ongenegen zijn.

“Geen nieuws. We zoeken verder in de entourage van de reus Christian Bonkoffsky. En ook het oude spoor van de rijkswachters die betrokken zouden zijn, wordt verder uitgespit. Bouhouche en Beyer, ja. En anderen. Maar het is nog te vroeg om er meer over te zeggen.”

Dat is kort gezegd wat procureur-generaal Ignacio de la Serna kwam meedelen op de bijeenkomst met de slachtoffers van de Bende van Nijvel. Zij reageerden ontgoocheld, maar lieten zich niet doen: de slachtoffers en nabestaanden willen dat een onafhankelijke expert het onderzoek opnieuw analyseert.

“We gaan volgende week een verzoekschrift indienen bij de onderzoeksrechter om professor Peter van Koppen aan te stellen als expert”, zegt Johan Heymans, advocaat op het kantoor van Walter Vansteenbrugge. Hij komt op voor Diederik Palsterman, die zijn vader verloor bij de aanslag in Aalst.

“Van Koppen is niet de eerste de beste: hij is als cold case-expert erg gerenommeerd in Nederland. Hij heeft een team van tien experten ter beschikking op twee universiteiten, Amsterdam en Maastricht. We hopen dat hij de daders kan vinden of dat hij toch de goede onderzoekspiste kan blootleggen. Van Koppen is een nuchtere Nederlander. Iemand die niet verkrampt als je het woord rijkswacht laat vallen.”

De slachtoffers beklagen zich dan ook al jaren dat de speurders het nooit aangedurfd hebben om het “rijkswachtspoor” deftig te onderzoeken. Er is in het verleden zelfs meermaals geopperd dat het onderzoek gesaboteerd werd wanneer te kort in de rijkswachtentourage gezocht werd.

“We hebben het al doorgesproken met Van Koppen. Hij wil het doen”, zegt Heymans. “De minister liet ons verstaan dat de kosten daarvoor door justitie kunnen gedragen worden. Het enige wat we nog nodig hebben, is de toestemming van de onderzoeksrechter.”

Expert in Parachutemoord

Misdaadexpert Peter van Koppen loste in Nederland onder meer de Schiedammer Parkmoord op – de moord op een tienjarig meisje in het Beatrixpark in Schiedam. Hij toonde aan dat justitie dwaalde en dat ze een verkeerde man veroordeeld had. De zaak werd heropend en de echte dader veroordeeld.

Van Koppen is ook opgeroepen als expert in de Parachutemoord, op vraag van de advocaten van beklaagde Els Clottemans. Hij bestempelde de zaak als “een slecht gevoerd onderzoek”. Clottemans werd uiteindelijk toch veroordeeld voor de moord op liefdesrivale Els Van Doren.

Bron » Het Nieuwsblad

Waarom zou een Nederlandse prof de Bende van Nijvel wel kunnen ontmaskeren? We vroegen het hem zelf

Geplaatst op door

Twee jaar heeft hij nodig om het dossier van de Bende van Nijvel te doorploegen, zegt rechtspsycholoog Peter van Koppen (64). Maar waarom zou een Nederlandse professor slagen waar honderden Belgische speurders 30 jaar lang hebben gefaald? “Vergeet die robotfoto’s. Vergeet die bekentenissen en die nieuwe getuigenissen”, aldus van Koppen. “We beginnen opnieuw.”

Onderzoeksrechter Martine Michel moet binnenkort beslissen of ze Peter van Koppen de toestemming geeft om het lijvige onderzoeksdossier te bestuderen. Maar informeel zou Michel maandag al haar akkoord hebben gegeven, nadat Justitieminister Koen Geens (CD&V) tijdens een ontmoeting met de slachtoffers aangaf dat hij niet afkerig staat tegenover het idee.

Het was advocaat Walter Van Steenbrugge die op vraag van enkele nabestaanden voorstelde om de Nederlander in te schakelen. “Ik heb lang met hem gesproken, en ik was onder de indruk. Hij hanteert een compleet andere aanpak om een zaak te bekijken.”

Van Koppen is in Nederland een autoriteit. Zo’n 15 jaar geleden richtte hij het ‘Project Gerede Twijfel’ op, waarbij hij samen met studenten dossiers onderzoekt van mensen die beweren dat ze onschuldig in de cel zitten. “We bekijken zo’n vier dossiers per jaar”, zegt Van Koppen. “En ja, af en toe kan er wel eens iemand naar huis.”

Het bekendste voorbeeld is de Schiedammer Parkmoord. Vier jaar lang zat Cees B. in de cel, verdacht van de moord in 2000 op de 10-jarige Nienke Kleiss. Het team van Van Koppen toonde aan dat het onderzoek “broddelwerk” was. Cees B. werd vrijgelaten, en in 2005 werd Wik H. veroordeeld. Sinds zo’n zeven jaar onderzoekt Van Koppen ook oude cold case-dossiers, op vraag van de Nederlandse politie.

Frisse blik

“Het onderzoek naar de Bende is een bijzondere zaak”, zegt Van Koppen. “Ik ken het dossier niet, behalve wat ik af en toe eens in de krant las.” Speurders vragen zich vooral af wannéér de professor het lijvige dossier zal lezen. In 1996 becijferde de Belgische professor Adrien Masset dat, als hij per uur 50 pagina’s zou lezen, het hem vier jaar zou kosten om alles door te nemen. Intussen is het dossier nog eens in omvang verdubbeld.

Van Koppen: “Wie zegt dat we alles moeten lezen? We zullen uiteraard een selectie maken. In zo’n dossier zitten veel verdachtmakingen en roddels.”

Hij wil niet starten met de recente tips, of de bekentenissen van “Reus” Chris Bonkoffsky. “Ik begin bij de vaststellingen op de plek zelf. We moeten de feiten verzamelen, die tegen elkaar afwegen, en dan op een wetenschappelijke manier een scenario opbouwen. We moeten vooral tunnelvisie vermijden. Speurders hebben vaak één piste in hun hoofd, en gaan dan alles daarrond onderzoeken. Andere pistes laten ze links liggen.”

In een hoek gedreven

“Vergeet die robotfoto’s”, zegt Van Koppen ook. “Die zijn pas jaren na de overvallen opgesteld, door de getuigen onder hypnose te brengen. Dat is onzin.”

Van Koppen heeft weinig ­ervaring met de Belgische justitie. Eén van de weinige keren was toen hij tijdens het proces van de Parachutemoord opgevoerd werd als expert. Ook toen noemde hij het onderzoek “slecht gevoerd” en verweet hij de speurders “tunnelvisie.” Tot de openbare aanklager hem in een hoek dreef, en Van Koppen moest toegeven dat hij het dossier maar vluchtig gelezen had.

Jef Vermassen, advocaat van een slachtoffer van de Bende, was er toen ook bij, als advocaat van de nabestaanden van slachtoffer Els Vandoren. “Ik was die professor eigenlijk al vergeten”, zegt Vermassen. “Hij heeft geen onvergetelijke indruk nagelaten.”

Bron » Het Nieuwsblad

Kan een “nuchtere Nederlander” helpen bij het onderzoek naar Bende van Nijvel?

Geplaatst op door

Nabestaanden en slachtoffers van de Bende van Nijvel hebben een Nederlandse expert gevraagd als extern onderzoeker. Wat denkt hij te kunnen bijdragen aan een dossier van miljoenen pagina’s?

“Een verse blik”, dat is het belangrijkste wat Peter van Koppen naar eigen zeggen kan toevoegen aan het Belgische onderzoek naar de Bende van Nijvel. De Nederlandse rechtspsycholoog en coldcase-expert is door nabestaanden en slachtoffers aangezocht om het decennia aanslepende onderzoek naar de bendeleden over te doen. Daarmee krijgt hij mogelijk een rol in een van de grootste misdaaddossiers van België.

“Het grote voordeel is dat wij buitenlanders zijn”, zegt Van Koppen, hoogleraar rechtspsychologie aan de Universiteit Maastricht en de Vrije Universiteit Amsterdam, gisteren aan de telefoon. “We kijken met een versere blik tegen deze zaak aan dan de Belgen. We zijn niet behept met allerlei vooroordelen over deze zaak. Ik weet dat er in het verleden allerlei fouten zijn gemaakt in het onderzoek, maar ik ken de details niet. Dat helpt om een open blik te bewaren.”

Van Koppen is zelf wat verrast door het nieuws over zijn mogelijke rol in het ‘Bendeonderzoek’. De rechtspsycholoog werd twee weken geleden door de advocaten van een tiental nabestaanden en slachtoffers van de beruchte misdaadbende gevraagd als extern onderzoeker. Maandagavond liet de minister van Justitie Koen Geens (CD&V) onverwacht weten dat hij bereid is zo’n extern coldcaseteam te financieren. Ook de onderzoeksrechter, die komende weken toestemming moet geven, zei het idee genegen te zijn.

Als Van Koppen de toestemming krijgt, staat hij voor een titanenwerk. Het onderzoeksdossier over de Bende van Nijvel telt miljoenen pagina’s, en kost – zo berekende een journalist in ons land – vier tot zes jaar om te lezen. “Ik heb al eerder grote dossiers gehad, maar dit is extreem”, zegt Van Koppen, die onder meer bekend is van zijn rol in het onderzoek naar de Schiedammer Parkmoord. “Maar ik ga dit niet in mijn eentje doen. Ik verzamel een club mensen om me heen, en we pakken dat gestructureerd aan. Ik schat dat we er een jaar of twee voor nodig hebben.”

Voor de slachtoffers en nabestaanden van het Bendegeweld is de betrokkenheid van Van Koppen een laatste strohalm, na decennia van vruchteloos wachten op een doorbraak. De Bende van Nijvel pleegde in de jaren tachtig een reeks bloederige overvallen op vooral warenhuizen, waarbij 28 doden vielen en angst heel België in de greep had. Maar het onderzoek naar de gewelddadige bende verliep chaotisch en klungelig, en leverde al die jaren geen resultaten op.

Volgens een veelgehoorde theorie kwamen de bendeleden uit kringen van de rijkswacht, en manipuleerden sommige speurders daarom het onderzoek. Vandaar dat de advocaten van de bendeslachtoffers een buitenstaander zochten, ongevoelig voor interne machtsverhoudingen. Van Koppen is een nuchtere Nederlander”, aldus Johan Heymans, een van de advocaten van de nabestaanden en slachtoffers. “Iemand die niet verkrampt als je het woord ‘rijkswacht’ laat vallen.”

Van Koppen kan zich vinden in die beschrijving, maar benadrukt dat hij niet vanuit één theorie vertrekt. “Een open blik betekent ook dat wij niet bij voorbaat uitgaan van daders bij de rijkswacht. Wij pakken een zaak wetenschappelijk aan, op basis van de feiten. De roddels die deze zaak hebben vervuild wil ik zo veel mogelijk tot het einde bewaren.”

Over zijn inhoudelijke visie op de zaak wil Van Koppen niet veel kwijt, juist om zijn onpartijdigheid te bewaren. Maar in een opiniestuk van eind oktober beschreef hij enkele pijnpunten uit het Bendedossier. Zo vindt hij het “schadelijk” dat de onderzoekers in de jaren negentig hypnose gebruikten om het geheugen van getuigen op te frissen en noemt hij het onverstandig dat de speurders een steeds grotere rol toekenden aan “veronderstellingen, wilde aannamen en speculatie”.

De Reus

Ook over de recente doorbraak, door een bekentenis van rijkswachter Chris B. op zijn sterfbed dat hij lid van de Bende was, is Van Koppen sceptisch. “Het vergt heel veel onderzoek om de waarde van deze bekentenis te achterhalen”, zegt hij. “Dat wordt nog een moeilijke zaak.”

Of Van Koppen en zijn team de daders kunnen vinden, kan hij dan ook niet zeggen. “Ik kan geen resultaat garanderen”, zegt hij. “Het is mogelijk dat de zaak onoplosbaar is, of met de jaren onoplosbaar is geworden. Wat wij kunnen bieden is een gedegen poging de zaak uit te zoeken. Op basis van de feiten, en wetenschappelijker en gestructureerder dan de politie.”

Bron » De Morgen

Kan deze “cold case”-expert het dossier van de Bende van Nijvel oplossen?

Geplaatst op door

De nabestaanden van 1 van de slachtoffers van de Bende van Nijvel hebben een verzoekschrift ingediend om Peter van Koppen het dossier van de Bende van Nijvel te laten analyseren. Deze Nederlandse expert wist eerder al moordzaken op te lossen. Terzake sprak met hem.

Meer dan 30 jaar na de laatste overval van de Bende van Nijvel is het dossier nog steeds brandend actueel. Tegelijk blijft het wachten op the smoking gun dat een doorbraak in het onderzoek forceert.

Misschien kan Peter van Koppen dat huzarenstukje klaarspelen. Deze Nederlandse rechtspsycholoog en hoogleraar heeft in het verleden al ingewikkelde moordzaken opgelost en de nabestaanden van 1 van de slachtoffers van de Bende van Nijvel willen graag dat hij ook het dossier van de Bende van Nijvel onder de loep neemt. Ze hebben hiervoor een verzoekschrift bij de onderzoeksrechter ingediend.

“Ongetwijfeld zullen allerlei krachten het oplossen van deze zaak tegenwerken”, zegt hij vanavond in Terzake op Canvas. “Tegelijk hebben we veel ervaring met onderzoek van oude zaken. Meestal ontdekken we daarbij gegevens die niemand ooit eerder heeft opgemerkt.”

Mythologie

“We proberen een zaak van alle mythologie te ontdoen”, legt Van Koppen uit. “Van daaruit bouwen we scenario’s op. Dat doen we op een wetenschappelijke manier waarbij we de scenario’s tegen elkaar aftoetsen op elk onderdeel van de zaak, dit aan de hand van de feiten die we hebben vastgesteld. Dat moet een analyse opleveren waarbij we hopelijk met enige zekerheid kunnen zeggen wie het heeft gedaan en waarom.”

Goedkoop is zo’n analyse niet. “Waarschijnlijk zijn we 2 jaar bezig met 6 wetenschappelijke medewerkers, 2 administratieve medewerkers en een grote groep studenten die aan deelprojecten meewerken. Met alle salarislasten komen we uit op bijna 900.000 euro.”

“De Reus”

Als het Belgisch gerecht Van Koppen en zijn team onder de arm neemt, wil hij elke piste in vraag stellen. Zo gelooft hij niet zonder meer de bekentenissen die een ex-rijkswachter op zijn sterfbed zou hebben afgelegd. Hij zou zijn broer hebben verteld dat hij als “de Reus” lid was van de Bende van Nijvel.

“Welke waarde moeten we aan een verklaring op het sterfbed hechten? In de Angelsaksische wereld weegt zo’n verklaring zwaarder door dan die van een gewone getuige, maar daarvoor bestaat geen wetenschappelijk bewijs. Je moet daar kritisch naar kijken en je afvragen waarom iemand dit na zoveel jaar plots vertelt en of je hem dan nog moet geloven.”

Bron » VRT Nieuws