Tag archieven: Robotfoto’s

Bende-speurders hopen op nieuwe robotfoto’s dankzij DNA-onderzoek

Geplaatst op door

Speurders hopen nieuwe robotfoto’s te kunnen maken van de verdachten in het dossier rond de Bende van Nijvel. Daarvoor gaan ze een tiental DNA-sporen gebruiken die ze dankzij de nieuwste technieken konden verzamelen. Tegenwoordig kan uit DNA immers ook de huidskleur, haarkleur en haarlijn afgeleid worden.

DNA-analyse laat vandaag heel wat meer toe dan enkel het opmaken van een genetische ‘identiteitskaart’, waarmee in laboratoria stalen vergeleken worden. Dankzij nieuw ontdekte “merkers” in de DNA-structuur, die onder meer verantwoordelijk zijn voor huidskleur, kleur van ogen en haar, haarlijn, een deel van de vorm van de neus en de afstand tussen delen van het aangezicht, kunnen ook (gedeeltelijke) robotfoto’s opgemaakt worden.

“Het zou mooi zijn als we dankzij zo’n analyse de nieuwe portretten kunnen vergelijken met de beschrijvingen die wij al hebben”, klinkt het in onderzoekskringen. “En dan kunnen we onze speurtocht richten op een kleinere groep verdachten.”

Van van de neus

Volgens Peter Claes (KU Leuven), toonaangevend wetenschapper op het vlak van gezichtsreconstructie op basis van DNA, zijn we nog niet toe aan het volledig opmaken van een aangezicht op basis van erfelijk materiaal. “Dat lukt voor pakweg 30 procent, en het resultaat is nog niet zo accuraat. De vorm van de neus alleen al wordt bepaald door meerdere merkers. Bovendien moeten we er rekening mee houden dat leeftijd, de omgeving en de leefgewoontes invloed hebben op de vorm van het aangezicht.”

Wet aanpassen

De mogelijkheden met DNA-analyses gaan misschien met rasse schreden vooruit, de wetgeving blijft hopeloos achter. En dat is het grote struikelblok door de Bende-speurders. “Wettelijk mogen wij niet kijken in het coderende DNA dat de informatie over lichamelijke kenmerken bevat”, zei Gert De Boeck, directeur van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie onlangs nog in onze krant.

“Dat soort onderzoeken mag wel in buurlanden Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Om het ook hier in strafzaken te kunnen gebruiken, moet de wet eerst worden aangepast.”

Bron » Het Nieuwsblad

Het verhaal van de twee reuzen van de Bende

Geplaatst op door

Als Michel Libert ‘de Reus’ van de Bende van Nijvel is, dan kan de ex-rijkswachter Chris B. hem niet zijn. En omgekeerd.

Is Michel Libert (61) de man van de beruchte ‘robotfoto 19’ en dus ‘de Reus’ van Bende van Nijvel? Of is het de overleden ex-rijkswachter Chris B., zoals diens broer tot op vandaag volhoudt? Allebei lijken ze als twee druppels water op de man van de tekening. Maar ze kunnen natuurlijk niet allebei ‘de Reus’ zijn.

Meer nog: het is goed mogelijk dat geen van beiden de man met het vissershoedje van de beruchte robotfoto is. Een van de grote problemen in het onderzoek naar de Bende van Nijvel is namelijk dat er weinig zekerheden en feiten zijn waarop de speurders kunnen voortbouwen. Zelfs de betrouwbaarheid van de beruchte robotfoto nr. 19 werd al snel na de verspreiding ervan in twijfel getrokken. Ook door de speurders zelf, die goed beseften dat ze de robotfoto niet als evangelie mochten aannemen. Het portret werd meer dan tien jaar na de overval op de Delhaize van Overijse (27 september 1985) onder hypnose geschetst door een kroongetuige. Maar hypnose is een zeer omstreden techniek, zeker als die wordt toegepast tien jaar na de feiten.

Buschauffeur

Het is dus goed mogelijk dat de Reus van de Bende van Nijvel er helemaal anders uitzag dan de man op foto nr. 19. ‘Maar toch verpest die foto al twintig jaar mijn leven’, zegt Michel Libert aan De Standaard. ‘Nochtans lijkt de chauffeur van de bus die ik dagelijks in Brussel neem ook als twee druppels water op de man met het vissershoedje, en hij is nooit opgepakt.’

Libert stond in de jaren 80 aan het hoofd van de extreemrechtse organisatie Westland New Post (WNP). Een getuige die eind jaren 70, begin jaren 80 lid was van WNP, vertelde vorige week aan de speurders dat de technieken die hij aanleerde bij WNP nauw aansloten bij de manier waarop de Bende van Nijvel later overvallen pleegde (DS 12 mei). Daardoor gaan de verdenkingen opnieuw in de richting van WNP.

Doofpotoperatie

Opnieuw, want Michel Libert en WNP hebben in de loop der jaren verschillende keren centraal gestaan in het onderzoek, maar telkens liep het spoor dood. In 2014 werd Libert een laatste keer opgepakt. Ook toen werd hij snel weer vrijgelaten. ‘We hadden niet genoeg aanwijzingen tegen hem’, klonk het bij het gerecht in Charleroi.

De vrijlating van Libert leidde in 2014 tot een grote ruzie binnen de toenmalige speurderscel. Enkele speurders stapten zelfs op. In die periode ontvingen advocaat Jef Vermassen, advocaat van Bende-slachtoffer David Van de Steen, en minister van Justitie Koen Geens (CD&V) een anonieme brief waarin Libert werd aangewezen als de Reus. Het gerecht werd beschuldigd van een doofpotoperatie.

Zuid-Amerika

WNP werd opgericht tijdens de Koude Oorlog. Libert houdt tot vandaag vol dat de organisatie moest dienen om bij een eventuele Sovjetinvasie het verzet in ons land te organiseren. ‘Het is dankzij mensen zoals ik dat u vandaag op het Brouckèreplein in Brussel nog altijd steak frites kunt eten in plaats van borsjtsj’, beweert Libert ook vandaag nog.

‘Het kan zijn dat mensen van WNP ontspoord zijn en te maken hadden met de Bende van Nijvel. Ik heb mijn theorieën daarover en die heb ik jaren geleden verteld aan de speurders. Maar ik heb niets te maken met de Bende en ik ben al zeker niet de Reus. Was dat wel zo, dan zat ik allang in Zuid-Amerika in plaats van op een kleine flat in Brussel.’

Libert zegt dat hij voortaan een klacht indient tegen iedereen die nog suggereert dat hij ‘de Reus’ van de Bende is. Het spoor Libert/WNP is trouwens lang niet het enige waar de nieuwe speurderscel, die sinds de verhalen over Chris B. is uitgebreid van 3 tot 30 mensen, mee bezig is.

Bron » De Standaard | Mark Eeckhaut

Waarom zou een Nederlandse prof de Bende van Nijvel wel kunnen ontmaskeren? We vroegen het hem zelf

Geplaatst op door

Twee jaar heeft hij nodig om het dossier van de Bende van Nijvel te doorploegen, zegt rechtspsycholoog Peter van Koppen (64). Maar waarom zou een Nederlandse professor slagen waar honderden Belgische speurders 30 jaar lang hebben gefaald? “Vergeet die robotfoto’s. Vergeet die bekentenissen en die nieuwe getuigenissen”, aldus van Koppen. “We beginnen opnieuw.”

Onderzoeksrechter Martine Michel moet binnenkort beslissen of ze Peter van Koppen de toestemming geeft om het lijvige onderzoeksdossier te bestuderen. Maar informeel zou Michel maandag al haar akkoord hebben gegeven, nadat Justitieminister Koen Geens (CD&V) tijdens een ontmoeting met de slachtoffers aangaf dat hij niet afkerig staat tegenover het idee.

Het was advocaat Walter Van Steenbrugge die op vraag van enkele nabestaanden voorstelde om de Nederlander in te schakelen. “Ik heb lang met hem gesproken, en ik was onder de indruk. Hij hanteert een compleet andere aanpak om een zaak te bekijken.”

Van Koppen is in Nederland een autoriteit. Zo’n 15 jaar geleden richtte hij het ‘Project Gerede Twijfel’ op, waarbij hij samen met studenten dossiers onderzoekt van mensen die beweren dat ze onschuldig in de cel zitten. “We bekijken zo’n vier dossiers per jaar”, zegt Van Koppen. “En ja, af en toe kan er wel eens iemand naar huis.”

Het bekendste voorbeeld is de Schiedammer Parkmoord. Vier jaar lang zat Cees B. in de cel, verdacht van de moord in 2000 op de 10-jarige Nienke Kleiss. Het team van Van Koppen toonde aan dat het onderzoek “broddelwerk” was. Cees B. werd vrijgelaten, en in 2005 werd Wik H. veroordeeld. Sinds zo’n zeven jaar onderzoekt Van Koppen ook oude cold case-dossiers, op vraag van de Nederlandse politie.

Frisse blik

“Het onderzoek naar de Bende is een bijzondere zaak”, zegt Van Koppen. “Ik ken het dossier niet, behalve wat ik af en toe eens in de krant las.” Speurders vragen zich vooral af wannéér de professor het lijvige dossier zal lezen. In 1996 becijferde de Belgische professor Adrien Masset dat, als hij per uur 50 pagina’s zou lezen, het hem vier jaar zou kosten om alles door te nemen. Intussen is het dossier nog eens in omvang verdubbeld.

Van Koppen: “Wie zegt dat we alles moeten lezen? We zullen uiteraard een selectie maken. In zo’n dossier zitten veel verdachtmakingen en roddels.”

Hij wil niet starten met de recente tips, of de bekentenissen van “Reus” Chris Bonkoffsky. “Ik begin bij de vaststellingen op de plek zelf. We moeten de feiten verzamelen, die tegen elkaar afwegen, en dan op een wetenschappelijke manier een scenario opbouwen. We moeten vooral tunnelvisie vermijden. Speurders hebben vaak één piste in hun hoofd, en gaan dan alles daarrond onderzoeken. Andere pistes laten ze links liggen.”

In een hoek gedreven

“Vergeet die robotfoto’s”, zegt Van Koppen ook. “Die zijn pas jaren na de overvallen opgesteld, door de getuigen onder hypnose te brengen. Dat is onzin.”

Van Koppen heeft weinig ­ervaring met de Belgische justitie. Eén van de weinige keren was toen hij tijdens het proces van de Parachutemoord opgevoerd werd als expert. Ook toen noemde hij het onderzoek “slecht gevoerd” en verweet hij de speurders “tunnelvisie.” Tot de openbare aanklager hem in een hoek dreef, en Van Koppen moest toegeven dat hij het dossier maar vluchtig gelezen had.

Jef Vermassen, advocaat van een slachtoffer van de Bende, was er toen ook bij, als advocaat van de nabestaanden van slachtoffer Els Vandoren. “Ik was die professor eigenlijk al vergeten”, zegt Vermassen. “Hij heeft geen onvergetelijke indruk nagelaten.”

Bron » Het Nieuwsblad

Getuige achter beruchte robotfoto “Reus”: “Zijn haar, mager gezicht, tred: 90 procent zeker”

Geplaatst op door

De man die onder hypnose de beruchte robotfoto 19 hielp optekenen, is er zo goed als zeker van: ex-rijkswachter Chris B. is de zogenoemde “Reus” van de Bende van Nijvel. Meer dan dertig jaar geleden stond de getuige – die anoniem wil blijven – oog in oog met de zogenoemde “Reus”. Hij doet nu zijn verhaal aan VRT NWS: “Een robotfoto maak je niet als je niet zeker bent van sommige details”.

Een lang smal gezicht, een grote bril en een snorretje: zo ziet de robotfoto van de “Reus” van de Bende van Nijvel eruit. Al decennialang staat de gele affiche met de bendeleden in het geheugen gegrift. Afgelopen week werd er plots een naam op de robottekening geplakt. De getuige die de robottekening hielp optekenen is er 90 procent zeker van: Chris B. is de “Reus”: “De manier waarop hij stapte, nu heb ik dat teruggezien. Voila.”

Robotfoto onder hypnose: “Hij was groot, mager en ik heb de helft van zijn gezicht goed gezien”

We gaan terug naar 27 september 1985: de getuige was samen met enkele vrienden verkiezingsaffiches aan het plakken aan de Delhaize in Overijse, toen de Bende daar toesloeg. Hij rende weg, maar keerde terug. “Tussen de wagens heb ik hem gezien, op enkele meters afstand stond ik voor hem. Ik zei: “Ola”.”

Wat hem opviel? “Het eerste dat mij opviel was zijn stap. Die was niet normaal, hij ging door zijn knieën. Hij was groot, mager en ik heb de helft van zijn gezicht goed gezien.”

De getuige wordt in de kazerne van Etterbeek onder hypnose gebracht om een robotfoto te reconstrueren. “Ik zat in de zetel en er werd voortdurend een zinnetje herhaald: “Je pakt de lift”. Nadat ik wakker werd, toonden de speurders mij een foto met de vraag of dat was wat ik gezien had. Ik heb de beschrijving gegeven en ik denk dat dat de goede is. Als je iets gezien hebt, dat is een beeld dat je nooit vergeet. Een robotfoto maak je niet als je niet zeker bent van sommige details.”

Bron » VRT Nieuws

Robotfoto 19 werd onder hypnose gemaakt

Geplaatst op door

De befaamde robotfoto 19 waarop familie en oud-collega’s rijkswachter Christiaan B. herkennen als de Reus, kwam tot stand door de beschrijving van Theo K. (64) uit Overijse.

Theo K. was op 27 september 1985 met zijn vrienden Marc, Luc en Rudy verkiezingsaffiches aan het plakken, aan de parking van de Delhaize in Overijse toen de Bende van Nijvel er toesloeg. Terwijl Luc Bennekens als levend schild werd meegenomen in de winkel, vluchtten Theo, Rudy en Marc weg achter de carwash die aan de parking grenst. ‘Ik ben van daaruit naar de overkant gelopen, naar slagerij Dits om de hulpdiensten te verwittigen. Toen ik terugkwam, heb ik die lange goed gezien, die ze nu de Reus noemen.’

Datzelfde jaar, de precieze datum weet hij niet meer, werd in de rijkswachtkazernes van Etterbeek robotfoto 19 gemaakt, op basis van zijn input. ‘We zaten met z’n vieren in een klein lokaal: een tekenaar, de man die door het gerecht was aangesteld om me onder hypnose te brengen, en een derde persoon die alles gefilmd heeft’, zegt K. Het was anders dan hij zich had voorgesteld. ‘Ik zat in een zetel en naast mij zat die hypnotiseur, die telkens dezelfde woorden herhaalde: ‘‘Je neemt een lift en je gaat naar beneden.’’ Blijkbaar was dat toen de modernste techniek om iemand onder hypnose te brengen.’

Toen hij uit hypnose kwam, hield de tekenaar een tekening voor zijn gezicht. ‘Ik was heel suf, maar herinner me dat ik een paar opmerkingen had, waarna ze mij opnieuw onder hypnose brachten.’ Volgens Theo K., die destijds als chauffeur bij Volkswagen Vorst werkte, lijkt de uiteindelijke robotfoto sprekend op de man die hij gezien heeft. ‘En als ik nu de foto’s van Chris B. zie, denk ik: ja, dat zou de Reus kunnen zijn. Helemaal zeker ben ik niet. Maar voor negentig procent zeg ik: ja, dat is hem.’

Overigens kon Theo K. nog een belangrijk spoor aanbrengen. Door zijn werk in de Volkswagenfabriek wist hij de speurders de precieze kleur te vertellen van de Golf GTI waarin de gangsters zich verplaatsten.

Bron » De Standaard