Tot twee keer toe heeft minister van Justitie Koen Geens (CD&V) aangegeven dat hij zou wachten om de ‘afkoopwet’ nieuw leven in te blazen. Eerst moest de onderzoekscommissie Kazakhgate zijn aanbevelingen klaar hebben. Nu neemt hij toch initiatief. “Er was te veel onzekerheid op het terrein.”
Justitieminister Geens heeft zijn wetsontwerp klaar om de ‘afkoopwet’ weer in ere te herstellen. Nog voor de zomerreces legt hij het op tafel binnen de regering, daarna gaat hij ermee naar het parlement.
Via de wet op de minnelijke schikking (in de volksmond: ‘afkoopwet’) kunnen fraudeurs in bepaalde gevallen een boete betalen in plaats van een veroordeling te ondergaan. Een jaar geleden werd de wet ‘on hold’ gezet na een arrest van het Grondwettelijk Hof. De rechter had onvoldoende controle, luidde het oordeel.
Dat Geens nu al met een initiatief komt, is opvallend, want de werkzaamheden van de parlementaire onderzoekscommissie naar Kazakhgate zijn nog volop aan de gang. Tot twee keer toe heeft hij gezegd dat hij daarop zou wachten.
Koelere kast
Op 19 januari antwoordt Geens in het parlement op een vraag van sp.a-Kamerlid Peter Vanvelthoven dat hij zijn voorstel voor de reparatie van de afkoopwet “in een koelere kast” heeft gestoken. Hij wil eerst de aanbevelingen van de onderzoekscommissie afwachten, zegt hij.
Binnen die commissie wil de oppositie het over de afkoopwet zelf hebben, maar dat wordt afgeblokt door de meerderheid. Na het antwoord van Geens heropent voorzitter Dirk Van der Maelen (sp.a) de discussie, maar stuit weer op een njet van de meerderheid. De focus moet liggen op de mogelijke politieke beïnvloeding door de miljardair Patokh Chodiev, is het besluit.
Van der Maelen schrijft een brief aan Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) en minister Geens om dat te melden. Toch antwoordt Geens op 9 februari per brief dat hij bij zijn standpunt blijft en zal wachten. Er kunnen immers aanbevelingen komen van de commissie, “bijvoorbeeld aangaande de transparantie bij de toepassing van dit wettelijk instrument”.
De socialisten zijn verbaasd dat de minister nu het heft in handen neemt. “Wat heeft de minister van gedacht doen veranderen?”, vraagt Van der Maelen zich af. “Liggen er misschien zaken te wachten die dringend afgekocht moeten worden?”
Effeciëntie
Geens zelf verwijst nu naar de brief die hij kreeg van Van der Maelen. Daaruit blijkt inderdaad dat zijn initiatief om de wet nu al te reanimeren de commissie-Kazakgate niet doorkruist. Maar waarom drukt hij net nu door?
“Er was grote ongerustheid op het terrein”, legde hij vanmiddag uit in de Kamer. “De wet werd op sommige plaatsen nog toegepast. Dat wordt nu veralgemeend. Ik wil ervoor zorgen dat dit op een uniforme manier gebeurt.”
Gisteren raakte bekend dat de procureurs-generaal via een omzendbrief de afkoopwet weer toepasbaar maken. De wet is in de feiten met andere woorden de facto al ‘alive and kicking’. Voorwaarde is dat het arrest van het Grondwettelijke Hof wordt gerespecteerd, en de rechter dus een grotere rol krijgt. De magistraten hadden lang genoeg hadden gewacht op de politiek, te veel zaken lagen daardoor stil.
De oplossing van Geens ligt in de lijn met wat magistraten hebben aanbevolen: meer rechterlijke controle. Het is niet dat er nu een omzendbrief is, dat de wet zelf niet op orde worden gezet. Hij benadrukte in de Kamer dat hij op geen enkele manier de procureurs-generaal heeft aangestuurd.
Over de timing wil de minister niet te hard van stapel lopen. Binnen enkele weken komt de reparatiewet op de ministerraad, in een pakket met een aantal andere reparatiewetten. “Daarna moet de Raad van State zijn fiat geven. De bespreking in het parlement zal voor na de zomer zijn.”
Bron » De Morgen