Categorie archieven: Bende van Nijvel

Oud-rijkswachter Robert Beijer reageert op onderzoek Bende van Nijvel en “1985”: “Ik heb genoeg van de beschuldigingen”

Geplaatst op door

“Ik heb genoeg van de beschuldigingen”, zegt voormalig rijkswachter Robert Beijer in een interview met RTBF. Beijer, die al decennia wordt genoemd in het dossier van de Bende van Nijvel, is terug in België nadat hij door Thailand het land was uitgezet. Hij sprak met de Franstalige openbare omroep over de beschuldigingen, en over de recente fictiereeks “1985”, waarin opnieuw een link wordt gelegd tussen Beijer en de Bende.

Robert Beijer wordt al tientallen jaren in verband gebracht met de Bende van Nijvel, maar is nooit in verdenking gesteld. In januari dit jaar hield het gerecht nog een huiszoeking bij de voormalige rijkswachter in Thailand, waar hij al sinds 2000 verblijft. Eind februari keerde Beijer terug naar België omdat de Thaise overheid ontdekte dat zijn verblijfsvergunning niet in orde was. Het gerecht in ons land wil hem ook nog eens ondervragen over de Bende van Nijvel.

Over het huidige onderzoek wil Beijer niet veel kwijt, naar eigen zeggen om het geheim van het onderzoek te respecteren. Maar hij is wel verrast: “ik had het niet verwacht, en ik begrijp niet waarom men steeds terugkomt op die zaak.” Hij hoopt dan ook snel weer te kunnen vertrekken naar Thailand.

“1985”

Sinds zijn terugkeer heeft Beijer ook de reeks “1985” ontdekt, waarin zijn personage te zien is aan de zijde van voormalig rijkswachter Madani Bouhouche. Beijer zelf vindt de reeks maar onzin. “Ik vind het overdreven”, aldus Beijer, “er zijn personages die ik niet herken, de feiten kloppen niet, de tijdlijn is fout, en mijn personage komt helemaal niet overeen met de werkelijkheid. Het is allemaal onzin.”

“Ze doen alsof de rijkswacht alleen maar bestond uit seksverslaafden, extreemrechtse types en moordenaars”, zegt Beijer. Hij geeft het voorbeeld van commandant Léon François. Volgens Beijer was François helemaal niet corrupt of uit op persoonlijk gewin. Hij was een idealist die Amerikaanse politietechnieken in ons land wou toepassen, maar die waren hier helemaal niet legaal. “Toen alles fout liep (een burgerinfiltrant ging met geld lopen, nvdr.), moest hij het geld dat verloren was geraakt zelf zien te recupereren.”

Vanaf dat moment liep alles fout. Leden van het Nationale Bureau voor Drugs, waarover François de leiding had, geraakten zelf betrokken bij drugshandel en lieten zich ook rollen door ervaren criminelen. “Maar”, zo stelt Beijer, “met de Bende van Nijvel had François helemaal niets te maken.”

Misleidende artikels

Op de vraag waarom zijn naam regelmatig in verband wordt gebracht met de Bende van Nijvel, antwoordt Beijer dat ook de media hierin een rol hebben gespeeld. “Je opent de krant en ziet: ‘Bende van Nijvel, Beijer opgepakt in Thailand.’ Wat denken de mensen dan als ze dat lezen? Ze denken natuurlijk dat er een verband is. Ze lezen zelfs het artikel niet.”

Leugendetector

Zelf blijft Beijer volhouden dat hij niets te maken heeft met de Bende van Nijvel. Zo verwijst hij ondere andere naar verschillende ondervragingen eind jaren 90, en ook een test met de leugendetector die hem naar eigen zeggen heeft vrijgepleit. “Ik zat aan de leugendetector, en ze hebben mij nooit in verdenking gesteld voor dit dossier. Men heeft nooit iets gevonden.”

De voormalige rijkswachter heeft in het verleden ook verschillende keren voorgesteld om informatie te geven over de misdrijven van de Bende van Nijvel, in ruil voor strafvermindering. Maar daar is het gerecht nooit op ingegaan, vermoedelijk door de dubieuze reputatie van Beijer.

Of de waarheid ooit aan het licht zal komen, weet Beijer niet. “Zullen we de waarheid ooit kennen? Zit de waarheid niet al in het dossier? Kijk waar we nu staan, 40 jaar later met zakken vol hypotheses, en we weten niet wat we ermee moeten doen.”

Bron » VRT Nieuws

‘Speurders hebben alles uit de kast gehaald om me aan de Bende van Nijvel te linken’

Geplaatst op door

Ex-rijkswachter Robert Beijer wordt al jaren in één adem genoemd met de Bende van Nijvel, maar bewijzen tegen hem kwamen er nooit. In januari nog doorzochten speurders zijn huis in Thailand, en werd hij als gevolg daarvan het land uitgezet. De Standaard sprak met hem in Brussel. ‘De waarheid is dat de overvallers vooral veel geluk hebben gehad.’

‘De speurders hebben de voorbije jaren ­alles uit de kast gehaald om me aan de Bende te linken’, zegt Robert Beijer. ‘De nieuwe speurdersploeg heeft de voorbije jaren zelfs een undercoveroperatie op mij gedaan. Ze hebben daarvoor speciaal een productiehuis opgericht en een ploeg van filmmakers op me afgestuurd. Het was in de periode net voor corona. Ze zijn me ­verschillende keren komen bezoeken in mijn huis in Pattaya (Thailand). Het was zo professioneel gedaan dat ik er met open ogen ben ingelopen. Ze wilden mijn boek (De laatste leugen, 2010, red.) verfilmen, zeiden ze. En ik ging akkoord omdat het plausibel leek.’

‘Ze lieten mij een contract tekenen en betaalden mijn tickets in businessclass naar Brussel. Hier hebben ze jeugdvrienden van mij geïnterviewd en speurders van vroeger. Ze zijn met mij langs de plekken van vroeger uit mijn boek gegaan. Maar ­ondertussen stelden ze gerichte vragen over de Bende van Nijvel. Stukje bij beetje heb ik dan toch doorgekregen dat ze ­undercoveragenten waren. Chapeau, ze hebben dat heel goed gedaan. Het was een beetje op zijn Amerikaans. De cel die de misdaden van de Bende onderzoekt, kan tegenwoordig alles. De middelen zijn ­onbeperkt.’ Maar tot nieuwe inzichten in het Bende-onderzoek heeft ook de undercoveroperatie op Beijer niet geleid. ‘Dat kon ook niet anders’, zegt Beijer. ‘Alles wat ik weet over de Bende van Nijvel, heb ik lang ­geleden al gezegd.’

Robert Beijer is sinds februari terug in ons land, en dat heeft hij te danken aan het Bende-onderzoek. De Belgische speurders deden in januari bij hem in Pattaya een huis­zoeking in het kader van het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Toen kwam aan het licht dat zijn visum niet in orde was. Na dertig dagen opsluiting in een centrum voor illegale immigranten werd hij Thailand uitgezet. Maar Beijer hoopt zo snel mogelijk terug te keren. ‘Normaal moeten mijn papieren snel weer in orde zijn’, zegt hij in een gesprek met De Standaard. ‘Ondertussen wacht ik in België tot de speurders mijn computer, iPads en USB-sticks hebben uitgelezen en terug ­hebben gegeven.’ Na de huiszoeking is Beijer in ons land nog altijd niet ondervraagd.

Goed geboerd

Beijer is altijd een achterdochtige man ­geweest, zeker tegenover journalisten. Daarom neemt hij het interview ook zelf op met zijn Apple Watch. Hij wil ook niet meer op de foto. Toen hij in 2010 zijn boek voorstelde aan de pers, poseerde hij nog met een pruik die hem onherkenbaar maakte. Maar vandaag wil hij niet meer herkend worden, zegt Beijer. 23 jaar al leeft hij een rustig leven in Thailand. Sinds hij in 2000 naar Thailand verhuisde, heeft hij er goed geboerd. Hij woont in Pattaya in een villa vlak bij de zee met zijn familie. ‘Ik heb op het juiste ­moment geïnvesteerd in vastgoed met geld van twee erfenissen van mijn moeder en mijn tante en met kapitaal dat vrienden me hadden toevertrouwd. Door daarna op het juiste moment te ­kopen en te verkopen heb ik ­altijd meerwaarde kunnen ­boeken.’

Maar de Bende van Nijvel blijft hem ­achtervolgen. Zijn naam wordt al sinds de ­jaren 80 door de media in één adem ­genoemd met de Bende. De speurders hebben hem verschillende keren ondervraagd maar nooit in verdenking gesteld. Ook een test met de leugendetector die hij moest ­afleggen om onder voorwaarden vrij te kunnen komen, doorstond hij in 1999.

Samen met zijn kompaan Madani ­Bouhouche is Robert Beijer er voor een stuk mee verantwoordelijk voor dat de ­jaren 80 de ‘loden jaren 80’ worden ­genoemd. Hij is er ook mee de oorzaak van dat de rijkswacht uit de jaren 80 vandaag een heel slechte ­reputatie heeft. De ex-rijkswachters Bouhouche en Beijer zaten achter de moordaanslag op rijkswacht ­kolonel ­Vernaillen (25 oktober 1981), de wapendiefstal bij de speciale eenheden van de rijkswacht, de Groep Diane (31 december 1981) en een bomaanslag op een auto van de Brusselse rijkswacht (oktober 1981).

Russische inlichtingendienst

In zijn boek De laatste leugen kwam ­Beijer in 2010 voor het eerst met een uitleg op de proppen over het motief achter zijn criminele daden. Die uitleg houdt hij tot op vandaag vol. ‘Ik werkte in de jaren 70-80 in dienst van de Russische militaire inlichtingendienst GRU. Het was mijn opdracht om de rijkswacht in diskrediet te brengen. Ik weet dat u dat niet gelooft, maar het is wel de waarheid.’

De speurders hadden een andere uitleg voor de moordaanslag op Vernaillen. Volgens hen konden Bouhouche en Beijer niet verkroppen dat ze door toedoen van Vernaillen werden overgeplaatst toen aan het licht was gekomen dat ze een collega-rijkswachter hadden afgeluisterd. ‘Die uitleg slaat nergens op’, zegt Beijer. ‘Het was trouwens niet Vernaillen die ons had over­geplaatst, maar zijn overste Marchoul.’

Bouhouche en Beijer werden nooit veroordeeld voor de aanslag op Vernaillen bij gebrek aan bewijzen. Maar in 2010 bekende Beijer de aanslag toch in zijn boek. ‘Voor het boek uitkwam, heb ik een ontmoeting gehad met Vernaillen in het gezelschap van de politie en van slachtofferhulp. Vernaillen twijfelde er niet aan dat ik de waarheid sprak. Ik kende te veel details. Hij zei dat hij tot dan altijd gedacht had dat adjudant Goffinon achter de aanslag zat.’

Doorheen de jaren zijn de speurders die de misdrijven van de Bende onderzochten verschillende keren bij Beijer langsgeweest. ‘Ooit vonden ze een foto die ik in 1985 had gemaakt van de Delhaize van Aalst. Maar die foto was genomen in het kader van een echtscheidingsdossier waar mijn detective bureau ARI mee bezig was. We deden een patrimoniumonderzoek van een overspelige echtgenoot en die had een villa naast de Delhaize. Dat ik een foto van de Delhaize heb genomen, is een verhaal dat geregeldopduikt om me verdacht te maken, maar het slaat nergens op.’

1985

Voor de serie ‘1985’ waarin hij en Bouhouche een rol speelden, heeft Beijer geen goed woord over. ‘Ik vond het beschamend. Het is net alsof die 12.000 mensen bij de rijkswacht in de jaren 80 corrupt en extreemrechts waren, terwijl het om enkelingen ging. Ze stellen iemand als commandant Leon François voor als corrupt, maar dat was hij niet. François was een idealist, een jonge officier die in de VS was gaan studeren. Hij wilde in ons land moderne politietechnieken introduceren in de strijd tegen drugs: infiltratie, ladingen met drugs volgen om de bestemmelingen te vinden … Maar het probleem was dat er geen wettelijk kader was voor al die zaken. François heeft zich dan ook nog eens laten rollen door een informant bij de allereerste operatie. Maar François was helemaal niet “het zwarte hart” van de rijkswacht zoals hij werd voorgesteld in de serie. En met de Bende van Nijvel had hij al helemaal niets te maken.’

‘En Goffinon? Ze stellen hem in de serie voor als een slechterik. Hij is nooit mijn vriend geweest, maar dat beeld klopt helemaal niet. Goffinon was een eigengereide flik die op zijn eigen manier naar de oplossing zocht. Hij wilde altijd eerst zijn. ­Samenwerken met collega’s en andere politiediensten deed hij niet. Als hij de Bende had kunnen oprollen, had hij het gedaan.’

Gewetenloze marginalen

Beijer gelooft niet dat het er de Bende van Nijvel om te doen was de staat te destabiliseren. ‘Wie de staat wil destabiliseren in opdracht van de CIA of god weet wie, moet toch niet eerst zelf wapens ­stelen? Die krijgt gesofisticeerde wapens en schiet dan tientallen mensen dood in één keer. De waarheid is dat de overvallers vooral veel geluk hebben gehad. Zo goed georganiseerd was het niet. Ik denk dat de daders een groep gewetenloze marginalen waren. Een clan waar niemand over praat. Zigeuners of zo. Dat is de theorie van de profilers die een aantal jaren ­geleden een profiel van de daders hebben geschetst. Ook oud-Bendespeurder Lionel Ruth zit op die lijn.’

Volgens Beijer moeten de daders niet bij de rijkswacht gezocht worden. ‘Ik heb zelf een tijdlang gedacht dat Bouhouche er tussen zat. Toen we nog samenwerkten bij ARI, had hij het plan opgevat om GB-supermarkten af te persen door explosieven in brandblussers te verstoppen. Tot dat soort zaken was hij dus wel in staat. Maar minuten na de overval van Aalst in november 1985 heb ik hem aan de telefoon gehad. Het is dus onmogelijk dat hij direct bij die overval betrokken was. En bij de overval op wapenhandel Dekaise in Waver in september 1982, die ook aan de Bende wordt toegeschreven, kan hij ook niet betrokken zijn geweest. Hij stond toen klaar om te vertrekken naar Leopoldsburg om er te gaan schieten. Ik weet dat van iemand die toen bij hem was en die ik volkomen vertrouw. Ik kan natuurlijk niet uitsluiten dat hij achter mijn rug van alles heeft gedaan. Bouhouche had een speciaal kantje. Hij voelde zich superieur, wilde geen ‘schaap’ zijn zoals de anderen, zei hij. Ik heb me ook altijd ongemakkelijk gevoeld bij zijn extreemrechtse sympathie. Maar goed, Bouhouche is ook door de leugendetector vrijgepleit voor de Bende van Nijvel.’

Bron » De Standaard | Mark Eeckhaut

Bende-verdachte Alain Moussa (71) overleden

Geplaatst op door

De Brusselse ex-gangster Alain Moussa (71) is vrijdagavond overleden. Dat meldt zijn vriendin. Moussa was in de jaren 80 een lid van de Bende van Baasrode. Maar vooral omdat zijn naam steeds weer in verband werd gebracht met de Bende van Nijvel, was hij in de Brusselse onderwereld een notoir figuur.

“Hij is vertrokken zonder wapens, zonder geweld, en zonder haat”, zo schrijft de vriendin van Moussa op Facebook. Moussa zou volgens het bericht een hartaanval gekregen hebben. Hij overleed vrijdagavond aan de gevolgen ervan. “Hij is gestorven, zonder af te zien.”

Moussa was in de jaren 80 een pooier, die bars bewaakte in de Brusselse Noordwijk. Hij was een vechtersbaas, die lid werd van de Bende van Baasrode: een gangsterbende die vooral naam maakte door de overval op het postkantoor van Baasrode op 26 juni 1985. De bende zou in totaal zo’n 15 roven gepleegd hebben. Verschillende leden werden in 1987 hiervoor veroordeeld tot 20 jaar cel.

Door hun gewelddadige militaire aanpak, en omdat ze in dezelfde periode actief waren, werden ze vaak vergeleken met de Bende van Nijvel. Het hoofd van de clan van Baasrode, Philippe De Staerke, werd uiteindelijk buiten vervolging gesteld als Bende-verdachte. De Staercke had een alibi: hij zat immers op het moment van veel van de overvallen van de Bende van Nijvel in de gevangenis.

Eind 2021 verklaarde Alain Moussa plots dat zijn kompanen van toen, tóch achter de Bende van Nijvel zaten. Hij stapte binnen bij de politie van Nijvel, en verkondigde dat hij daarover verklaringen wilde afleggen. Hij wees twee mannen aan: De Staercke, en Dominique Salesse.

Van de verklaringen van Moussa bleef uiteindelijk niet veel over. Moussa werd opgepakt, enkele dagen lang ondervraagd. Hij gaf uiteindelijk toe dat hij de twee mannen enkel aangewezen had, omdat hij hoopte op de premie van 25.000 euro die Delhaize nog altijd uitlooft voor de gouden tip. “Ik had het geld nodig.”

Moussa werd uiteindelijk vrijgelaten door het gerecht, op voorwaarde dat hij zich zou excuseren over zijn uitlatingen.

Bron » Gazet van Antwerpen

Kristel uit Tervuren heeft de hand van de ‘reus’ gevoeld in 1985 en durft niet naar serie over Bende van Nijvel kijken

Geplaatst op door

Kristel Caron (56) uit Tervuren wil wel graag, maar durft niet naar de televisiereeks “1985” kijken. Waarom niet? Op 27 september 1985 stond ze, als 18-jarige, aan een kassa van de Delhaize van Overijse oog in oog met de ‘reus’ van de Bende van Nijvel. En dat beeld is ze nooit vergeten. En toch moest het ergste nog komen: 5 doden in en rond de Delhaize in Overijse.

Op vrijdagavond 27 september haalt de Bende Van Nijvel verwoestend uit. Na een stilte van bijna twee jaar vallen de overvallers schietend binnen in de Delhaize van Eigenbrakel, ze maken drie dodelijke slachtoffers. Een kwartier later rijden ze de parking van de Delhaize in Jezus-Eik (Overijse) op, twee mannen stappen uit een wagen en beginnen meteen te schieten. Daar begint het verhaal van Kristel Caron.

“Ik was net afgestudeerd en in september bij Delhaize begonnen. Vrijdagavond was ik aan het werk aan kassa 11, de voorlaatste kassa. Een klant riep: een overval! Ik hoorde precies ballonnen die sprongen. En dan zag ik twee mannen met zwarte lange jassen, een masker en een zwarte muts of hoed op het hoofd. Eerst gingen ze naar boven naar het bureel. Ik wist niet dat er nog een derde aan de ingang van de kassa stond, die man was de schutter, de killer, hij heeft iedereen doodgeschoten. Ze gingen kassa per kassa af. Het duizelde in mijn hoofd, ik was gaan liggen, maar kroop weer recht omdat ik zeker wou zijn dat ik de kassa wel open kreeg.” Iets wat achteraf belangrijk bleek, bij een collega kassierster, Rosa uit Huldenberg, ging het niet snel genoeg, zij werd doodgeschoten.

Grote handen en heldere blauwe ogen

“Als ik mijn ogen sluit kan ik die film weer helemaal afspelen. ‘De reus’ kwam naar mijn kassa, hij was opvallend groot. Of hij Nederlands of Frans sprak was me onduidelijk, misschien omdat ik zelf perfect tweetalig ben. Hij nam het geld en stopte het in een zwarte vuilniszak met daarop ‘Propsac’. Hij zei dat ik moest gaan liggen, zijn geweer in de hand en met de andere hand duwde hij me naar beneden. Het was een grote hand en hij had opvallend helderblauwe ogen. Die kon ik zien onder het masker, een aansluitend masker van een man waarmee je kon kijken en bewegen met je mond. Daarboven droeg hij een zwarte muts. Daarna waren ze snel weg met hun Volkswagen Golf GTi.”

Fles wijn gegooid

“Wat me opviel, is hoe koelbloedig en professioneel ze te werk gingen,” vertelt Kristel. “Daarna bleef het even stil en toen barste het gehuil en geschreeuw los. Vanaf dan weet ik niets meer of in flarden. Ik heb met een collega nog een deken over onze overleden collega gelegd. Eén van de hoofdkassiersters had haar schort uitgedaan en wou de overvallers achterna rijden met haar auto. Ze had eerst al een fles wijn in hun richting gegooid. Gelukkig was dat niet raak, je weet nooit hoe ze gereageerd zouden hebben,” aldus Kristel. Maandag erna ging ze opnieuw werken. Van hun werkgever Delhaize hoorde ze niets: “Geen brief, geen opvang en geen begeleiding. Zwijgen en weer aan de slag, dat was het.”

Maskers

“Ik ben nog steeds doodsbang voor maskers. Carnaval vind ik een vervelende periode. Als ik onverwacht iemand zie met een masker loop ik voor mijn leven. Mijn kinderen mochten ook nooit maskers dragen”, vertelt Kristel. “Ik heb de draad snel weer opgepikt en blijven werken bij Delhaize en later bij Di. Toen ik enkele jaren geleden de reconstructie van Aalst zag op Telefacts ging ik in shock en was ik weken out.”

Ooit eens kijken

“De serie ‘1985’ neem ik op. Iedereen zegt me dat ze goed is en ik ben altijd alles over de Bende blijven volgen. Maar ik ben bang om opnieuw in shock te gaan. Misschien kijk ik later eens en zeker op mijn eentje, daar hoeft niemand bij te zijn. Maar nu durf ik het niet.” Op de vraag wie er achter de Bende zit heeft ook Kristel geen antwoord: “Ik volg de politiek en alle theorieën niet, maar ik ben wel blij met de serie, er moet aandacht blijven voor de gruwel van de Bende van Nijvel. Ik hoop dat de zaak niet verjaart en dat ze blijven zoeken naar de daders.”

Haemers

Op de vraag of de ‘reus’ met de opvallende grote ogen misschien Patrick Haemers was (Haemers was van het nabije Sint-Lambrechts-Woluwe en heeft nog steeds naaste familie in Overijse, n.v.d.r.), die ook in de serie 1985 opduikt, antwoordt Kristel negatief: “Nee, hij was het niet, dat zou ik geweten hebben. Waar ik wel zeker van ben is dat ze de Delhaize van Overijse goed kenden. Ze kenden de parking en ook de weg in de Delhaize zonder enig aarzelen. Ze zijn zeker op verkenning geweest.”

Bron » VRT Nieuws

Aflevering 8 van “1985”: de fictiereeks stopt, de vragen rond het bendedossier blijven

Geplaatst op door

Vanavond kan je op Eén naar de laatste aflevering van “1985” kijken, de serie over de Bende van Nijvel. Het brutale geweld, de vervlechting van boven- en onderwereld en het weinig efficiënte onderzoek: het zijn de inmiddels bekende hoofdingrediënten van het Bendeverhaal. Maar wat na acht afleveringen rest, is toch vooral het open einde en de talloze vragen. Exact ook de realiteit van het Bendeonderzoek: veel hypotheses, weinig of geen exacte antwoorden.

Robert Beijer

De aflevering begint met een ondervraging van Robert Beijer. Door een toeval is dat stukje nu brandend actueel. Zoals bekend, reisden Belgische speurders enkele weken geleden naar Thailand, het land waar Robert Beijer al jarenlang resideerde. De Belgische onderzoeksrechter Martine Michel, iemand van het federaal parket en vijf speurders deden er een huiszoeking. Dat nieuws kreeg veel weerklank in de media. Maar zo veel deining het kortstondig veroorzaakte, zo stil bleef het daarna.

Voor zo ver bekend, vond men bij de huiszoeking niets interessants. Dat mag misschien ook niet verbazen. Als het zo is dat Robert Beijer samen met Madani Bouhouche de spin in het Bendeweb vormt, zou het vreemd zijn mocht hij, zo’n veertig jaar na de feiten, bewijzen daarvan voor het grijpen laten liggen.

Een gevolg van de huiszoeking was wel dat Beijer niet over de juiste Thaise papieren bleek te beschikken. Het is een administratieve kwestie die wellicht ook al wel eerder bekend was. Het blijft dus een beetje vreemd dat het werk van de rogatoire commissie ogenschijnlijk slechts dat opleverde. De kans is reëel dat er een onderzoeksstrategie gehanteerd wordt die op een ander effect mikt.

Want dat Robert Beijer een sleutelfiguur is in het Bendedossier, daarvan is er meer dan één indicatie. Zo bleek hij bijvoorbeeld kort voor de aanslag in Aalst, in het najaar van 1985, opgemerkt te zijn in de buurt van de plaats van de feiten. De speurders van de Deltacel onder leiding van onderzoeksrechter Troch voelden hem daarover aan de tand. Ze vermoedden dat hij een observatieopdracht uitvoerde om de aanslag voor te bereiden. Zijn uitleg was dat hij als privédetective informatie aan het inwinnen was in een banale zaak van overspel.

Beijer neemt zelfs foto’s van de omgeving.

Wellicht relevanter is het globale klantenbestand van A.R.I., het detectivebureau dat Beijer en Bouhouche oprichtten na hun vertrek uit de rijkswacht. In “1985” is te zien hoe Beijer enkele speurders voor een gesloten deur plaatst om dan bewijsmateriaal te vernietigen. Dat bewijsmateriaal was onder andere te vinden in de A.R.I.-fichebak. A.R.I. werkte blijkbaar in opdracht van niet bepaald de eerste de beste. Zo zien we enkele bekende namen passeren van de Amerikaanse ambassade in Brussel, ex-premier Paul Vanden Boeynants, de B.O.B., journalisten van het tijdschrift Pourqoui Pas….

Bolognaisesaus

De realiteit van het Bendeverhaal overtreft soms de fictie. Zo is er het onwaarschijnlijke verhaal van een wapen dat teruggevonden wordt in een potje diepgevroren bolognaisesaus.

Het was Anne Quittner, de vrouw van Bouhouche, die aan de speurders liet weten dat er bij hen thuis nog een wapen verstopt was, een FN GP 9mm pistool. Het pistool zat, zo zei ze nog, in een doos met bolognaisesaus in de diepvriezer. Zij zou het wapen gekregen hebben van Beijer.

Het wapen wordt door diverse wapendeskundigen geanalyseerd maar waar de ene expert het linkt aan de Bende, en meer bepaald aan de moord op wapenhandelaar Juan Mendez, ontkent de andere dat. “Had ik het u niet gezegd?” reageert een triomfalistische Bouhouche op het nieuws van de tegenexpertise die hem in zijn visie in het gelijk stelt. In het Bendeverhaal lijkt, Multatuli parafraserend, niets waar te zijn en zelfs dat niet.

Garageboxen

Wat materieel wel bewezen is, is het bestaan van garageboxen waar de Bende haar wapens, munitie en voertuigen verstopte. Dat gegeven wordt in de laatste aflevering van 1985 goed uitgewerkt.

Zo is er een garagebox ‘Louise’ op de Louisalaan in Brussel aan de rue du Beau Site. Het zou speurder Goffinon geweest zijn die de tip over deze opslagplaats kreeg maar hij hield de info voor zich.

In de reeks is te zien hoe Bouhouche vanuit de gevangenis aan zijn vrouw Anne Quittner via de telefoon vraagt om alles op te ruimen. Versta: laat het bewijsmateriaal verdwijnen.

Dat laatste gebeurde hoe dan ook. De box wordt op een bepaald moment helemaal leeggemaakt. De vraag blijft of dat met medeweten van sommige speurders gebeurde dan wel dat de Bende de speurders eens te meer te slim af was. In de reeks van vanavond krijgt u een Brusselse vloek als antwoord…

Versterking van de staat

In de reeks doet het personage van Madani Bouhouche een veelzeggende uitspraak. “Luister ‘s,” zo zegt de sluwe vos aan de idealistische speurder De Vuyst, “de rijkswacht rijdt tegenwoordig rond met Golf GTI’s, draagt kogelvrije vesten en schiet met riot guns. België is een stabiel land geworden.”

Het is natuurlijk slechts een fragment uit een conversatie uit een fictiereeks. Maar toch zal het voor velen als de bevestiging klinken van wat ze vermoeden: het bendegeweld had tot doel het veiligheidsapparaat te versterken.

Het is en blijft slechts een theorie als verklaring voor de feiten van de Bende.

Het hellend vlak

Ronquières is bekend door het hellend vlak. Maar de omschrijving van de locatie is figuurlijk eigenlijk perfect toepasselijk op een cruciaal element in het onderzoek dat tot op de dag van vandaag voor veel controverse zorgt en waar alle kanten mee uitgegaan wordt.

Alles start in de nacht van 10 op 11 november 1985. Aan de draaikom van het kanaal Brussel-Charleroi, op een paar tientallen meters van Ronquières, wordt een zak (of verschillende zakken) in het water gegooid. Het zijn getuigen die dit signaleren. Procureur Jean Deprêtre van Nijvel laat de plek doorzoeken maar zonder resultaat.

Maar een jaar na deze eerste zoektocht wordt er opnieuw gezocht. Deze keer door speurders van het Deltateam onder leiding van onderzoeksrechter Freddy Troch uit Dendermonde. Dit team zoekt wellicht beter want er worden verschillende zakken opgedoken. In die zakken zit bewijsmateriaal dat de feiten uit de eerste en de tweede periode van de Bende aan elkaar linkt.

Iedereen spreekt in eerste instantie over deze vondst in termen van ‘een belangrijke doorbraak’. Maar het Bendedossier zou het Bendedossier niet zijn, mocht er ook geen tweede lezing van deze vondst zijn. Het hellend vlak neemt eigenlijk een bocht van 180°. Wat voor de een een succes is, bekijkt de ander als sabotage. Dat zit zo.

In 1990 wordt het Bendeonderzoek gecentraliseerd in Charleroi. De Cel Waals-Brabant in Charleroi schakelt het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC). En het NICC stelt vast dat die gevonden wapens onmogelijk een jaar lang in het water hebben kunnen liggen. Sterker: men zou de stukken er zelf ingelegd kunnen hebben om zo het onderzoek opzettelijk te manipuleren. Wat in eerste instantie een belangrijk spoor leek wordt dus later door sommigen beschouwd als een bewust uitgezet dwaalspoor.

Het is de aanleiding voor onderzoeksrechter Martine Michel om een onderzoek te openen tegen de voormalige speurders in Dendermonde. Het conflict escaleert zwaar. Speurders worden door andere speurders in opspraak gebracht en er worden wederzijdse zware beschuldigingen geuit.

Wat in de reeks 1985 het einde is, is in werkelijkheid absoluut niet zo. Integendeel, het dossier werd er door de verwikkelingen rond Ronquières zo mogelijk nog raadselachtiger op. En in het verlengde daarvan kan gezegd worden dat een van de redenen waarom het bendedossier tot op de dag van vandaag niet opgelost is, precies het gegeven is dat ervaren speurders mekaar vakkundig de das omgedaan hebben.

Het is maar fictie

Wat heeft “1985” ons bijgebracht? We hebben 8 zondagavonden lang genoten van fantastische acteerprestaties, waarheidsgetrouwe decors, een soundtrack die de jaren ’80 muzikaal deed herleven. Het was kortom spannende televisie van de bovenste plank.

De makers meldden week na week expliciet dat het over fictie ging maar tegelijk zeiden ze dat alles gebaseerd was op waargebeurde feiten. In de sterkte zat tegelijk ook de zwakte van de reeks. Door tegelijk feitelijke informatie te geven en originele archiefbeelden te verwerken maar tegelijk ook te zeggen dat het slechts fictie is, kan je alle kanten uit.

En het ging in de reeks ook alle kanten uit. Verschillende verklaringen voor de Bende van Nijvel kwamen aan bod, soms impliciet, soms expliciet: extreem rechts, corruptie, afpersing, chantage, Gladio, strategie van de spanning, rancune, wraak, …

Over de Bende van Nijvel is er ondertussen een omvangrijk onderzoeksdossier van honderdduizenden pagina’s, er verschenen tientallen boeken, artikelen, films, … In die zin is het verhaal van de Bende met “1985” aangevuld met een bijzonder goed gemaakte reeks. Maar misschien heeft de bevolking en al zeker de slachtoffers naast een spannend verhaal over de Bende van Nijvel vooral ook behoefte aan duidelijke antwoorden.

Bron » VRT Nieuws | Dirk Leestmans