Tag archieven: Bekentenis Christiaan Bonkoffsky

Waarom duiken Rijkswachters op in het Bendedossier?

Geplaatst op door

Ex-lid van de speciale rijkswachteenheid Groep Diane en naar eigen zeggen betrokken bij de Bende van Nijvel: Chris B. lijkt de verpersoonlijking van een van de theorieën over de motieven van de Bende.

1. Wat houdt die piste in?

Die komt neer op de ‘strategie van de spanning’. ‘Het zou kunnen dat sommige rijkswachters begin jaren 80 via brutale overvallen een regime wilden uitlokken dat meer autoritair was’, zegt Tony Van Parys. De gewezen CD&V-politicus was in 1997 voorzitter van de tweede parlementaire ­onderzoekscommissie naar de Bende, die inzage had in het gerechtelijk dossier. Van ­Parys: ‘Die rijkswachters zouden een sfeer hebben willen creëren die de publieke opinie zou doen verlangen naar een rechtser beleid dan op dat ogenblik het geval was.’

2. Hebben Bendespeurders in de jaren 80 die piste ­onderzocht?

De onderzoekscel in Dendermonde (die het dossier tot 1990 in handen had) ging na in hoeverre rijkswachters waren betrokken bij de extreemrechtse groepering Westland New Post, die in verband wordt gebracht met de Bende van Nijvel. Dat leverde volgens de onderzoekscommissie geen concrete aanwijzingen op. Ook de theorie dat de rijkswacht in haar geheel in de jaren 70 en 80 van plan was om een staatsgreep te plegen, is nooit onderbouwd geweest. Toch gingen bij Van Parys afgelopen weekend belletjes rinkelen, toen het nieuws over ex-rijkswachter Chris B. bekend raakte. ‘Een van de aspecten die nooit goed zijn onderzocht, is de wapendiefstal bij de Groep Diane in 1982’, vindt hij bijvoorbeeld.

3. Wat gebeurde er tijdens die diefstal?

In de oudejaarsnacht van 1981 pleegden inbrekers een onwaarschijnlijke roof op de kazerne van de Groep Diane, in Etterbeek. Ze gingen aan de haal met onder meer moderne mitrailleurs van de speciale eenheid van de rijkswacht. De diefstal was een serieuze blamage. Meteen werd vermoed dat de daders zelf deel uitmaakten van de speciale eenheid, of op zijn minst info van binnenuit kregen.

Het onderzoek kwam in handen van de Brusselse BOB, de onderzoeksafdeling van de rijkswacht. ‘Het staat buiten kijf dat dit onderzoek zich niet heeft toegespitst op (ex-) rijkswachters die extreemrechtse sympathieën hadden’, betreurde de onderzoekscommissie naar de Bende. ‘De vraag is of een of meer leden van de BOB het onderzoek niet hebben gemanipuleerd.’

‘En als je over de Brusselse BOB van die periode spreekt, moet je het hebben over Bouhouche en Beijer’, zegt Van Parys. Dat duo duikt meermaals op in het Bendedossier. Beijer zou naar eigen zeggen zelfs achter de diefstal zitten.

4. De naam van Chris B. staat intussen bijna twintig jaar in datzelfde dossier. Waarom is daar niets mee gedaan?

Zijn naam werd in 1998 toegevoegd aan het dossier. Op dat moment was hij een van de vele honderden namen, die op basis van duizenden tips waren verzameld. ‘Nu kijkt iedereen naar die informatie met de kennis die we vandaag hebben’, vindt Van Parys. ‘Je moet daarmee oppassen.’

5. Wordt het geen tijd om het dossier vanuit Charleroi naar Vlaanderen te halen?

Onder anderen advocaat Jef Vermassen en de Aalsterse N-VA-politici Sarah Smeyers en Christoph D’Haese hebben daarvoor gepleit. Een verhuizing zou inhouden dat een team zich (opnieuw) jarenlang moet inwerken. ­Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) geeft vandaag een verklaring over het dossier en mag vanmiddag in het parlement enkele pittige vragen verwachten.

Bron » De Standaard

Gui Polspoel over Bende-dossier: “Vraag mij af of we wel een doorbraak hébben”

Geplaatst op door

Voormalig VRT-journalist Gui Polspoel, Wetstraatjournalist in de periode van de aanslagen van de Bende van Nijvel, heeft zo zijn bedenkingen bij de onthullingen van de laatste dagen. Hij is er helemaal niet zeker van of we inderdaad van een doorbraak kunnen spreken.

“Iedereen gaat er nu van uit dat de Reus ontmaskerd is. Wel, ik twijfel daaraan”, zegt Polspoel in De afspraak. Met name de getuigenis van de broer van de man over diens bekentenissen op zijn sterfbed kan Polspoel niet overtuigen. “Het is een man die 30 jaar aan het zuipen was, tot 3 flessen vodka per dag. 1 meter 92 groot was hij en hij woog nog 42 kilo. Dan vraag ik mij af wat er allemaal in die man zijn hoofd is gebeurd.”

Polspoel plaatst een en ander in perspectief. “De getuigenis van zijn broer is het verhaal van de man die maar 42 kilo meer woog en 30 jaar had gezopen.”

De verklaring van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) dat het speekselstaal en de vingerafdrukken van de man niet overeenkomen met de gegevens uit het dossier lijken dat te bevestigen. “Als de minister van Justitie dan vandaag zegt dat er geen enkel materieel bewijs is dat matcht, dan vraag ik mij af of we wel een doorbraak hébben”, aldus Polspoel.

Bron » VRT Nieuws

Geens over Bende van Nijvel: “Speekselstaal van ‘De Reus’ leverde niets op”

Geplaatst op door

Hoe kon de identiteit van ‘De Reus’ zo lang verborgen blijven? Hield iemand hem de hand boven het hoofd? De recente onthullingen rond de Bende van Nijvel roepen heel wat vragen op. Daar boog de commissie Justitie zich vanmiddag over in het parlement. Herlees het hier.

17:36 – “Niet uit te sluiten dat er meerdere manipulaties waren”

Minister Geens verduidelijkte vanavond in De wereld vandaag op Radio 1 dat “het niet valt uit te sluiten dat er meerdere manipulaties geweest zijn, maar daarmee heb ik niet gezegd dat de politieke piste of de piste waarin de verklaring binnen het apparaat te vinden is, de juiste pistes zijn”. Wel benadrukt Geens dat “de zaak heel ernstig genomen wordt” en dat dit “in geen geval een doofpotoperatie mag worden”. “Dat is ook in geen enkel opzicht de bedoeling van de magistraten die er nu mee bezig zijn.”

Volgende week bestudeert Geens met de procureurs-generaal hoe het verder moet met het onderzoek. Het dossier naar Vlaanderen halen, is volgens hem alvast geen optie. “Alleen al door de vertaling is dat een ondoenbare kwestie. Dat duurt een jaar of vijf, dat mogen we niet doen.”

Tot slot had de minister het over een eventuele bestraffing van de daders die nog in leven zijn. Aangezien de verjaringstermijn in 2015 met tien jaar verlengd is, is dat nog steeds mogelijk. “Indien bestraffing nog mogelijk zou zijn, is het belangrijk dat de daders een behoorlijke en verdiende straf krijgen”, aldus Geens. “Al zouden veel mensen al gerust zijn mochten ze de waarheid kennen, ook als de daders overleden zijn. Maar we doen er alles aan om die bestraffing nog mogelijk te maken.”

15:57 – Commissiezitting afgelopen

De commissiezitting zit erop. Volgende week komt ze opnieuw samen, en zal minister Geens meer uitleg geven over de stand van het onderzoek en hoe dat in de toekomst verder zal verlopen.

15:55 – Smeyers (N-VA): “Haal onderzoek uit het slop”

N-VA-Kamerlid Sarah Smeyers is geen voorstander van een derde onderzoekscommissie, maar roept Geens wel op om duidelijk te maken hoe hij het onderzoek uit het slop wil halen. “Nu debatteren heeft geen zin, dat schetst geen beter beeld van justitie. Dat doen we beter na uw oponthoud met de procureurs-generaal maandag.” Dan verwacht Smeyers van Geens dat hij concreet aankondigt hoe hij te werk wil gaan om de waarheid over de Bende van Nijvel boven te halen.

15:51 – Geens: “Verklaard wat ik mag verklaren”

“Ik had niet de intentie hier een persconferentie te houden, anders had ik de agenda zo niet aangevat”, reageert Geens. Hij verklaart zich bereid het debat te houden, maar wijst erop dat hij gebonden is aan het onderzoeksgeheim. “Ik heb verklaard wat ik mag verklaren, maar ik wil geen te hoge verwachtingen creëren.”

15:48 – Van Cauter: “Debat op korte termijn”

Open Vld-Kamerlid Carina Van Cauter vindt eveneens dat dit dossier op korte termijn een grondig debat vergt, “maar de commissieagenda vandaag was duidelijk: een stand van zaken door de minister”. Ze benadrukt wel dat het debat niet lang op zich mag laten wachten.

15:42 – Vuye: “Nog veel vragen”

Hendrik Vuye (V&W) steunt Stefaan Van Heckes oproep om vragen te kunnen stellen. “We zitten met een oud dossier, waarbij de indruk van een doofpotoperatie wordt gewekt. En dan komen er heel wat elementen niet via politie of justitie naar buiten maar via de media. Dan is het toch normaal dat wij vragen kunnen stellen aan de minister?”

15:40 – Geens: “Ga debat niet uit de weg”

“Ik wil het debat zeker niet uit de weg gaan, en zal uw vragen zeker kunnen beantwoorden”, zegt Geens. “Ik kan u alleen veel beter inlichten nadat ik maandag met de procureurs-generaal heb samengezeten.”

15:37 – Nabestaanden geïnformeerd?

Christian Brotcorne (cdH) vraagt aan Geens of de slachtoffers en de nabestaanden op de hoogte werden gebracht van de piste die sinds februari wordt onderzocht, namelijk dat voormalig rijkswachter C.B een van de leden van de Bende zou zijn.

15:34 – PVDA wil derde onderzoekscommissie

PVDA-Kamerlid Marco Van Hees pleit ervoor om een derde onderzoekscommissie naar de Bende van Nijvel in het leven te roepen. “Ik weet wel dat er in het verleden al twee geweest zijn, maar die waren – laat ik het vriendelijk zeggen – niet goed op de hoogte.”

“Maar pas op, we moeten zeker zijn dat het om een ‘waarheidscommissie’ gaat en niet om een ‘vergeetcommissie’, zoals de commissies van 1990 en 1997”, zei Van Hees eerder vandaag al. Van Hees wil dat er een onderzoekscommissie komt “die niet bij voorbaat uitsluit dat sommige van de zwartste pagina’s van onze geschiedenis onderzocht worden”.

15:33 – Doofpot

Oppositielid Stefaan Van Hecke (Groen) vraagt of de parlementsleden ook vragen kunnen stellen, “of is dit enkel een persconferentie van de minister van justitie?” Hij wijst erop dat de afgelopen dagen “de indruk is ontstaan dat er zaken in de doofpot worden gestoken. En dat is nefast voor het beeld van justitie en politie.”

15:30 – Volgende week rapporteren onderzoekers

Volgende week zullen de onderzoekers rapporteren aan de procureur, dan zal ook de justitieminister ingelicht worden. “Meneer Fontaine, de baas van de gerechtelijke politie, heeft me laten weten dat hij de capaciteit wil verdubbelen indien nodig.”

15:27 – Extra capaciteit

Tijdens het overleg dat Geens zondagavond had met de procureurs-generaal heeft de minister hen verzekerd dat als er bijkomende capaciteit nodig is, er steun kan komen vanuit de federale politie en vanuit het Comité P. “Sinds september zijn er al twee Nederlandstalige onderzoekers toegevoegd aan het team van Charleroi, waar al drie onderzoekers waren.”

15:23 – Besmeurde erfenis

Geens: “We hebben allemaal een besmeurde erfenis gekregen, uit een tijd dat de onderzoeksmethoden en de ethiek anders waren dan vandaag.”

15:22 – Believers en non-believers

De piste die sinds februari is blootgelegd, is interessant, stelt Geens. “Zoals steeds zullen er believers en non-believers zijn, maar de laatste steen moet bovenkomen. Wie praat met gepensioneerde onderzoekers raakt diep onder de indruk van hun kennis, en het is duidelijk dat het dossier hen nooit heeft losgelaten.”

15:20 – Vingerafdrukken en speekselstaal leverden niets op

In 2000 werden een speekselstaal en vingerafdrukken afgenomen van C.B. Maar die vertoonden geen overeenkomst met de vingerafdrukken uit het dossier, vertelt Geens. Ook bij een nieuwe genetische analyse werd dit jaar geen overeenkomst gevonden.

15:18 – Procureurs samengeroepen

“De onthullingen van dit weekend noopten mij om meteen dringende maatregelen te nemen”, aldus Geens. Zondagavond riep hij het college van procureurs samen om zich op de hoogte te stellen van de laatste stand van zaken. Daar kreeg hij onder meer te horen dat een van de slachtoffers, David Van Den Steen, in februari dit jaar gecontacteerd was door iemand die zei dat voormalig rijkswachter C.B. zijn betrokkenheid bij de moorden in Waals-Brabant bekend had aan zijn broer.

15:12 – Geens breekt lans voor spijtoptanten

Geens pleit opnieuw voor de invoering van spijtoptanten en burgerinfiltranten. Dat is niet voor het eerst, erkent hij. Onze samenleving heeft geen ervaring met die onderzoeksmethoden. Geens wijst er wel op dat de afgelopen decennia zijn partijgenoten Tony Van Parys en Raf Terwingen al eerder voorstellen in die richting indienden, zonder dat ze door het parlement geraakten.

15:09 – Geens: “Steeds volle aandacht gehad voor dossier-Bende”

“Sinds ik minister van Justitie ben, heeft het dossier van de Bende van Nijvel altijd mijn volle aandacht gehad”, zegt Geens. “Een van mijn eerste ontmoetingen met de procureurs ging over dit dossier, en over de gevolgen hiervan voor de veiligheid van de bevolking.”

“Het was duidelijk dat er pogingen waren geweest om het onderzoek te manipuleren, terwijl ik van de slachtoffers hoorde dat zij onvoldoende werden betrokken bij het onderzoek.”

Geens wijst er ook op dat op zijn voorstel in 2015 de verjaringstermijn met tien jaar werd verlengd, om een dreigende verjaring te vermijden.

14:45 – Ministers “benijden Geens niet”

Ook binnen de regering wordt “met stijgende verbazing” gekeken naar de recente onthullingen rond de bende. “In alle eerlijkheid: we benijden minister Geens echt niet. Hij moet die zaak nu uitpluizen, maar of het gerechtelijk apparaat hem daarbij wil helpen, dat is afwachten.”

14:40 – Eerst andere agendapunten

Oppositielid Annick Lambrecht (sp.a) dringt erop aan om het meteen over de Bende van Nijvel te hebben, en niet eerst over drie andere thema’s die al langer op de agenda stonden. “De bevolking heeft veel vragen over de Bende van Nijvel.” Dat verzoek wordt afgewezen. Eerst buigt de commissie zich dus onder meer over de hervormde wapenwet en de voorlopige hechtenis.

14:34 – Geens arriveert

Justitieminister Geens komt de zaal binnen en wordt meteen half verblind door het geflits van de fotocamera’s. De parlementsleden zetten zich wat rechter in hun stoel.

14:20 – Parlement stroomt vol

Het parlement is volgestroomd voor de commissievergadering. Parlementsleden en pers zijn massaal aanwezig. Er worden extra stoelen aangerukt. Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) moet “alles op alles” zetten om de waarheid over de Bende van Nijvel naar boven te brengen, klinkt het.

Bron » De Morgen

De vraag bij het Bende-dossier: hoe gaan we om met de staatsmacht?

Geplaatst op door

Het dossier van De Bende van Nijvel is er een van de duistere jaren 80. Maar het is ook veel meer dan dat. Het noopt ons tot een fundamentele vraag: hoe gaan we om met de staatsmacht? Het elitekorps Diane wordt opgericht in 1972, in de nasleep van de aanslagen op de Olympische Spelen in München. Het is een antwoord op een internationale terreurdreiging. Als de feiten die nu aan het licht komen juist zijn, dan is er veel misgelopen bij Diane en de rijkswacht. En dat kon enkel mislopen omdat er onvoldoende controle was.

De democratie worstelt al lang met deze kwestie. We vinden er zelfs sporen van in de Belgische Grondwet van 1831. Deze bepaalt dat rechtszittingen openbaar zijn en dat vonnissen in openbare terechtzitting worden uitgesproken. Vandaag lijkt dat een achterhaalde formaliteit. In 1831 is het een manier om toch enige controle uit te oefenen op de rechterlijke macht, want rechters moeten aan niemand verantwoording afleggen.

Hoe controleert men op afdoende wijze de staatsapparaten? Wie controleert de hoge magistratuur, het college van procureurs-generaal, de onderzoeksrechters, de politietop, … Dit probleem wordt al aangekaart door Montesquieu in zijn L’esprit des lois (1748). Hij schrijft dat de ervaring leert dat wie macht heeft, geneigd is deze te misbruiken. Zijn oplossing is de eenvoud zelve: “Er moeten voldoende checks-and-balances zijn, zo niet loopt het fout.”

Veel veranderd

Er is natuurlijk veel veranderd sinds De Bende van Nijvel actief was. Toen was de rijkswacht onderdeel van defensie. Van enige controle op de rijkswacht was nauwelijks sprake. De rijkswacht is intussen gedemilitariseerd en opgedoekt. Een Comité P en een Comité I controleren de politie en de inlichtingendiensten. Er is een Hoge Raad voor de Justitie. Er zijn ombudsdiensten en nog veel meer. Toch blijft het systeem falen.

In het Bende-dossier hebben gerecht en politie niet alleen gefaald in de jaren tachtig. Ze falen sinds de jaren 80 tot vandaag. Meer dan 30 jaar. De elementen die nu opduiken, komen er via de media, niet via politie, gerecht of parlementaire Bende-commissies. Dit toont het belang aan van de persvrijheid in een democratie.

Gouden regel

We worden vandaag opnieuw geconfronteerd met terreur. We hebben weinig geleerd. De reactie van de politiek bestaat in een voortdurend versterken van politie- en inlichtingendiensten. In een democratie is het echter een gouden regel dat hoe meer macht men toekent aan een staatsapparaat, des te groter de controle moet zijn. Dit controleluik wordt meestal vergeten. Er heerst opnieuw een law-and-ordersfeertje. Na jaren geleden de rijkswacht gedemilitariseerd te hebben, lijkt het er op dat we nu de politie militariseren. Een gezond wantrouwen ten opzichte van staatsapparaten is nochtans ook een onderdeel van de democratie. Dit moet de les zijn van het mismeesterde Bende-dossier.

Ons staatsbestel kreunt onder de afwezigheid van checks-and-balances. Ook de politieke instellingen. Het parlement controleert de regering al lang niet meer. De meerderheid volgt gedwee. Toch kan net het parlement een instrument zijn van democratische controle op het overheidsapparaat. We kunnen de werking van de Comités P en I verfijnen. Een nieuw Comité J, dat een democratische controle uitoefent op justitie, is geen overbodige luxe. Dit alles veronderstelt natuurlijk dat we een gezonde parlementaire democratie worden en het juk van de particratie afwerpen.

Bron » De Morgen | Veerle Wouters & Hendrik Vuye

Geens vindt dat ‘elke steen moet bovenkomen’ over Bende van Nijvel

Geplaatst op door

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) vindt de piste van de overleden rijkswachter die mogelijk ‘De Reus’ van de Bende van Nijvel was ‘ongetwijfeld interessant’. Hij waarschuwt dat er geen overdreven verwachtingen mogen worden gekoesterd, maar benadrukt tegelijkertijd dat ‘elke steen moet bovenkomen’.

Dat heeft minister Geens dinsdag verklaard in de Kamer, waar hij uitleg gaf bij de recente onthullingen in het dossier rond de Bende van Nijvel en het overleg dat hij vorig weekend had met het College van procureurs-generaal. Hij riep toen op het geheim van het onderzoek te respecteren.

Nu heeft Geens wel wat meer toelichting gegeven. Volgens informatie van de Luikse procureur-generaal Christian De Valkeneer, die de minister in de commissie aanhaalde, werd in 2000 een speekseltest afgenomen bij de rijkswachter en werden zijn vingerafdrukken genomen. De vergelijking tussen die vingerafdrukken en deze uit het dossier was negatief. In 2017 vond een genetische analyse plaats die al evenmin resultaat opleverde.

De minister wees erop dat hij het College beloofd heeft dat de procureurs extra mensen kunnen krijgen van de federale gerechtelijke politie en de dienst enquêtes van het Comité P indien dat nodig is om de recente pistes verder te onderzoeken.

Manipulaties

De minister zei dat een aantal onderzoeksstrategieën niet genoeg hebben opgeleverd en dat er pogingen zijn geweest om het onderzoek te manipuleren. ‘Te veel is geschied, te veel is onopgehelderd’, gaf Geens toe.

Vandaag zien de procureurs-generaal van Bergen en Luik de onderzoeksrechter en de enquêteurs. Volgende week rapporteren ze aan het volledige College van procureurs-generaal.

‘Dan zal ik samen met mijn kabinet en met het College beslissen welke equipes op welke plaatsen moeten worden ingezet’, aldus Geens. De directeur-generaal van de gerechtelijke politie heeft de minister al laten weten dat hij bereid was de equipe te verdubbelen indien nodig.

Minister Geens kwam ook terug op de brieven die advocaat Jef Vermassen aan de procureur-generaal van Gent overmaakte. Volgens De Valkeneer werden alle brieven geanalyseerd op gerechtelijk vlak en bleek dat ze na verificatie ‘geen enkel element bijbrachten voor het gerechtelijk onderzoek’.

Bron » De Tijd