Kan horloge voor doorbraak zorgen in Bende-dossier?

De familie van de gewezen rijkswachter Chris B. zal DNA van hem doorspelen aan de speurders in het onderzoek naar de ‘Bende van Nijvel’. Dat doen ze nadat eerder vandaag bekend is geraakt dat diezelfde speurders niet langer geloven dat Chris B. de beruchte Reus van de Bende is. VTM NIEUWS-journalist Faroek Özgünes legt uit waarom dit belangrijk kan zijn.

“Het DNA-staal komt van een horloge van Chris B. dat hij gekregen heeft van de groep Diane, een onderdeel van de vroegere rijkswacht. Hij gaf dat aan zijn broer vlak voor zijn overlijden”, legt Özgünes uit. Dat horloge heeft de familie op eigen kosten laten onderzoeken aan de Universiteit Antwerpen (UA) en daarvan is een DNA-staal afgenomen.

Waarom belangrijk?

“Chris B. is zelf na zijn dood gecremeerd en er is dus geen ander DNA meer van hem beschikbaar”, zegt Özgünes. “De familie stelt nu het DNA dat van het horloge is gehaald en het horloge zelf ter beschikking van de speurders.”

Die speurders zijn in het bezit van een vissershoedje dat na de aanslag in Aalst in 1985 is gevonden. Dat hoedje was van de Reus. “Op dat hoedje is DNA van de Reus teruggevonden. We weten ook dat Chris B. vissershoedjes verzamelde. Het zou nu zeer interessant zijn om wetenschappelijk te kunnen aantonen of tegenspreken dat het DNA op het horloge hetzelfde is als dat op het hoedje.”

Bron » VTM Nieuws

Familie Christiaan Bonkoffsky geeft DNA aan gerecht: “Dit spoor is voor ons nog niet afgesloten”

Hoewel de speurders van de Bende van Nijvel er zo goed als zeker van zijn dat de overleden ex-rijkswachter Christiaan Bonkoffsky dan toch niet ‘de Reus’ van de Bende van Nijvel is, wil zijn familie dat spoor nog niet verlaten. Ze willen daarom DNA van hem aan het gerecht bezorgen om daarop verder te werken. Ook de slachtoffers van de Bende reageren kritisch.

“De afgelopen maanden is er hard gewerkt om de beloftevolle these te onderbouwen, maar het is ons niet gelukt om nog concrete elementen boven te halen.” Dat verklaarden gerechtelijke bronnen aan onze krant, die er nog aan toevoegden dat het weinig waarschijnlijk is dat er ooit voldoende bewijzen komen om Bonkoffsky aan de Bende van Nijvel te linken.

Maar in tegenstelling tot de speurders gelooft de familie van Bonkoffsky wel nog in het spoor. Ze hebben daarom DNA verzameld vanop een oud horloge dat hij kreeg na zijn tijd bij de vroegere speciale eenheden van de rijkswacht, de ondertussen beruchte Groep Diane. Dat DNA zullen ze nu aan het gerecht bezorgen. Bonkoffsky zelf werd na zijn dood gecremeerd, van hem zelf kan dus geen DNA meer worden verzameld.

DNA-profiel gereconstrueerd

“Chris heeft dat horloge geschonken aan zijn broer, in de weken voor zijn dood”, zegt advocaat Geert Lenssens, die de broer van Chris B. en zijn andere familieleden vertegenwoordigt. “Het is een horloge specifiek voor leden van de Groep Diane dat Chris elke dag droeg. We hebben dat laten analyseren door een universitair lab en zij hebben het DNA-profiel van Chris kunnen reconstrueren. We wilden dat rapport zodra we het zelf in handen hadden, overhandigen aan het gerecht. Door dit nieuws gaan we er extra voor zorgen dat zij zo snel mogelijk met dit materiaal aan de slag kunnen.”

Waarom overhandigde de familie het horloge vorig jaar al niet aan het gerecht? “Ze hebben niet vroeger gehandeld omdat ook bij hen – net als bij heel wat slachtoffers – het vertrouwen in het gerecht een beetje weg is. Dat heeft te maken met hoe het dossier historisch gegroeid is en hoe er in het verleden vrij duidelijk fouten gebeurd zijn. We weten dat er in het verleden al DNA-materiaal zou onderzocht zijn, maar hoe goed is dat gebeurd? We hopen dat dit nieuwe DNA-profiel nog eens vergeleken kan worden met bijvoorbeeld het teruggevonden vissershoedje of de bewuste sigaret die na één van de overvallen werd opgeraapt.”

“Hoe grondig is de informatie onderzocht?”

“Het nieuws is heel hard aangekomen bij mijn cliënt en de rest van de familie van Chris”, aldus Lenssens nog. Aan zijn broer biechtte B. twee keer op dat hij betrokken was bij de Bende. “De eerste keer heeft hij een aantal zaken, dingen die te controleren vallen en waar zelfs huiszoekingen voor konden gebeuren, verteld. Vlak voor hij stierf heeft hij dan opgebiecht dat hij zelf bij de Bende zat. Mijn cliënt heeft dat allemaal verteld en wij vragen ons nu natuurlijk af hoe grondig die informatie onderzocht is. Wat nu naar buiten gekomen is, roept bij ons meer vragen op dan dat er antwoorden geboden worden. Net als bij de slachtoffers en hun nabestaanden.”

De familie van B. hoopt dat er snel duidelijkheid komt. “Zij willen niet per se dat Chris B. de Reus is. Ze willen zekerheid of hij al dan niet betrokken was. Toen Chris die verklaringen deed aan zijn broer, was hij geen fantast. Zijn broer is dat evenmin. De hele familie wil helpen bij het onderzoek om zelf eindelijk de emotionele rollercoaster waarin zij werden meegesleept te kunnen afsluiten en hun rouwproces te starten.”

“Allemaal geloven of uitgevonden, maar waarom dan?”

Ook een aantal slachtoffers van de Bende van Nijvel vraagt zich ondertussen af waarom de speurders het spoor rond Bonkoffsky dood verklaren. Advocaat Jef Vermassen, die Bende-slachtoffer David Van De Steen vertegenwoordigt, stelt zich grote vragen. “Speurders zeggen nu dat alle verklaringen over de Reus gelogen zijn, maar waarom is het dan gelogen? We krijgen alleen het bericht dat het fout is”, zegt hij aan VTM NIEUWS.

“Dit bewijst dat het zeer moeilijk zal zijn om de waarheid te achterhalen. In een klassiek onderzoek geeft het openbaar ministerie informatie aan het publiek als er iets positiefs te melden valt. Hier beroept men zich steeds op het geheim van het onderzoek en horen we steeds negatieve dingen. Dit zet het vertrouwen in het onderzoek opnieuw op de helling”, gaat Vermassen verder.

“Ofwel heeft er iemand gelekt die dat niet mag, en dan moet die gesanctioneerd worden”, zegt Vermassen nog . “Ofwel is dit opnieuw een manier om een ballonnetje op te laten. (…) Het gaat hier opnieuw om een zogezegde vergissing. Bestaat de familie van Chris Bonkoffsky uit leugenaars of heeft Chris zelf op zijn sterfbed een grapje uitgehaald? Ze zeggen dat het allemaal gelogen en uitgevonden is. Maar waarom dan? Waarom klopt het niet? Die uitleg krijgen we niet”, sluit Vermassen af.

Doofpotoperatie

“Alle mensen die ik tegenkom zeggen mij hetzelfde: ‘Als dit geen doofpotoperatie, dan weet ik het ook niet meer’”, zegt David Van De Steen zelf. “Er waren zoveel tips, er waren slachtoffers die hem herkenden als de Reus, en nu vegen ze dat allemaal van tafel. Waar zijn die mannen mee bezig?”

Hij stelt zich ook vragen bij de werkwijze van de speurders. “Zo’n dingen werken heel hard op je gemoed. Het is al erg, en ze doen er schepjes bovenop. Als hij het niet was, wat was het dan wel?”, vraagt Van De Steen zich af.

Bron » Het Laatste Nieuws

Familie Christian B. geeft DNA-staal aan gerecht

Geert Lenssens, de advocaat van de familie van Christian B. reageert op Twitter met ‘ongeloof en verontwaardiging op de ongelukkige communicatie van gerechtelijke bronnen’ over het feit dat Chris B. niet ‘De Reus’ zou zijn. De familie stelt een DNA-staal ter beschikking van het gerecht.

Lenssens en de familie van Christian B. – in de eerste plaats zijn broer – zijn er tot op vandaag van overtuigd dat Christian B. wel lid was van de ‘Bende van Nijvel’. Ook zij vragen uitleg van het gerecht waarom ze het spoor naar Chris B. niet meer zouden volgen. Lenssens zegt ook dat de familie DNA van Chris B. ter beschikking wil stellen dat gevonden werd op een oude horloge.

Maar de vraag is of dat veel zal helpen. In 2000 moest Chris B. namelijk al eens vingerafdrukken en speeksel afstaan na een anoniem getuigenis dat hij ‘De Reus’ zou zijn. De vergelijking met de vingerafdrukken die in het oude Bende-dossier zaten, leverden niets op. Ook de DNA-analyse van het speeksel die in de loop van 2017 werd gedaan, leverde niets op. In het dossier van de Bende zit, wegens de ouderdom ervan, weinig bruikbaar DNA.

Bron » De Standaard

N-VA en CD&V willen uw DNA in databank, critici waarschuwen voor “ernstige schendig van privacy”

Houden we in de toekomst van elke pasgeboren baby een DNA-staal bij in een enorme databank? Wel als het afhangt van N-VA en CD&V. Daarmee staan ze op dezelfde lijn als de procureur van Veurne, die pleit voor een algemene DNA-databank voor Belgen. Maar zowel de liberalen als experts zijn kritisch. “Buiten proportie en een ingrijpende schending van de privacy”, klinkt het.

“Waarom niet van bij de geboorte een DNA-staal nemen en al die gegevens bewaren in een databank? Zo zou je heel wat misdrijven vroeger kunnen oplossen, wat heel wat menselijk leed zou besparen.”

Filiep Jodts, de procureur van Veurne, smeekte eerder deze week om een nationale DNA-databank, waarin elke Belg van bij de geboorte wordt geregistreerd. Hij kreeg meteen de steun van strafpleiter Walter Damen. “Onze telefoon wordt al permanent geregistreerd en op elke snelweg staan camera’s. Een DNA-staal afgeven maakt echt niet veel verschil meer.”

Ze staan lang niet alleen, zo blijkt nu, want ook meerderheidspartijen N-VA en CD&V zijn gewonnen voor het principe. “Een databank met het DNA van elke burger is belangrijk voor onze veiligheid, zeker gelet op de tijdgeest”, zegt Kristien Van Vaerenbergh (N-VA). Het zou bovendien zorgen voor een ontradings­effect. Wie weet dat zijn of haar gegevens ergens liggen opgeslagen, denkt twee keer na vooraleer een misdrijf te begaan, zo luidt de redenering.

De Vlaams-nationalisten maken daarmee een grote bocht. Zo staat op de N-VA-website nog te lezen dat de partij vanwege privacyredenen “radicaal tegen een databank voor alle burgers is”.

Ook CD&V is het idee niet ongenegen, en beroept zich eveneens op de veranderende tijdgeest. “In deze decennia primeert veiligheid op privacy”, vindt CD&V-Kamerlid Raf Terwingen. “Zolang de gegevens veilig zijn opgeslagen, en niet zomaar iedereen er toegang toe heeft, vind ik dat we een nationale databank moeten over­wegen.”

Haartjes van de kapper

Niemand staat echter te springen om concrete wet­gevende stappen in die richting te zetten. Dat ligt grotendeels aan het njet van de liberalen. “Verder gaan dan de huidige databanken is niet nodig”, zegt Carina Van Cauter (Open VLD). “Een DNA-staal afnemen bij geboorte is een ­ingrijpende daad in het privéleven, en schaadt de persoonlijke integriteit.”

Ook professor strafrecht Frank Verbruggen (KU Leuven) is kritisch. “In enkele zaken kwam er inderdaad een doorbraak dankzij DNA, denk maar aan de zaak-Hardy”, zegt hij. “Maar een ­algemene databank is ­buiten proportie, en zou de ­privacy danig schenden. Net daarom heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zich al tegen het principe uitgesproken.”

Volgens Verbruggen is het ook niet praktisch. “Een misdadiger zou haartjes kunnen verzamelen bij een kapper, en ze rondstrooien op de crime scene om verwarring te scheppen”, zegt hij. “Geen enkel systeem is helemaal waterdicht.”

Bron » Het Nieuwsblad

‘Alle Belgen in DNA-bank? Volstrekte onzin’

De procureur van Veurne breekt een lans voor een databank met daarin de DNA-gegevens van alle Belgen. ‘Je zou heel wat strafonderzoeken vroeger kunnen oplossen’, meent Filiep Jodts. In werkelijkheid zou zo’n gegevensbank veel minder krachtig zijn dan we denken. En vooral veel duurder.

Procureur Jodts deed zijn uitspraak naar aanleiding van de arrestatie van een jarenlange serieverkrachter in de Belgisch-Franse grensstreek. Sinds 1988 al pleegde een man aan weerszijden van de grens tientallen zedenfeiten, in België zou het gaan om minstens zeven slachtoffers tussen 2006 en 2013. Ook in Frankrijk liep een onderzoek. Op basis van DNA-sporen en de handelswijze van de verkrachter kon het gerecht in Frankrijk en België de feiten aan elkaar linken, maar een concrete verdachte kwam nooit in beeld. Tot speurders op basis van een gefilmde nummerplaat op het spoor kwamen van Dino Scala, een 56-jarige man die woont in Frankrijk, op dertig kilometer van de Belgische grens. Scala kwam nooit eerder in aanraking met het gerecht.

‘Dit soort zaken zou sneller opgelost geraken met behulp van een DNA-databank waarin van bij de geboorte gegevens van alle burgers terechtkomen’, vindt Jodts. Niet voor het eerst oppert een openbaar aanklager het idee. Ruim vier jaar geleden kwam de toenmalige procureur-generaal van Antwerpen, Yves Liégeois, met een soortgelijk voorstel. ‘Een databank met al het DNA zou heel wat onderzoeken veel gemakkelijker maken. Je moet durven nadenken hoe je de burger in de toekomst beschermt’, zei Liégois in een interview met De Standaard (DS 16 november 2013). ‘Voor die bescherming moet je iets durven prijs te geven. Uiteraard moeten er strikte wettelijke criteria komen over het gebruik van DNA-gegevens.’

De oproep van Liégeois werd ‘bekroond’ met een Big Brother Award van de Liga voor Mensenrechten.

Hardy hadden we sneller kunnen stoppen

Ook Jodts beseft dat er bij zo’n databank veel gevoeligheden rond privacy komen kijken. ‘Ik zal nooit zo’n databank gebruiken om iemands DNA rechtstreeks op te vragen. We zouden vertrekken vanuit sporen die we aantreffen op een plaats delict, of op het lichaam van een slachtoffer. Sperma bij een verkrachting, bijvoorbeeld. Die sporen zouden we kunnen toetsen aan de algemene databank om de dader te vinden. Nu blijven veel zaken onopgelost omdat we een DNA-spoor aan niemand kunnen linken.’

Volgens Jodts leeft de vraag naar zo’n DNA-databank vrij algemeen binnen de magistratuur. In speurderskringen wordt ook verwezen naar de zaak rond seriemoordenaar Renaud Hardy, die momenteel terechtstaat voor het hof van assisen in Tongeren voor twee moorden en twee moordpogingen.

Bij een aanval op actrice Veerle Eyckermans verloor Hardy in februari 2015 zijn muts, waardoor een DNA-profiel van de toen nog onbekende dader kon worden opgesteld. Als speurders zo’n profiel via een DNA-databank hadden kunnen linken aan een naam, zou de moord op Linda Doms in september 2015 mogelijk zijn vermeden, is de theorie.

11 miljoen mensen in een databank…

‘De inbreuk op de privacy lijkt altijd klein ten opzichte van het voordeel dat zo’n databank schijnt op te leveren’, zegt advocate Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten. ‘Sinds de aanslagen van 11 september in New York zien we hoe de maatschappij mensenrechten zoals privacy stap voor stap via veiligheidsmaatregelen inperkt. Zo’n databank is op zich misschien niet zo ingrijpend, maar komt bovenop allerlei andere maatregelen. De combinatie van al die kanalen heeft een verregaande impact.’

Het beheer van de bestaande DNA-databanken is in handen van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC). Een DNA-databank met daarin sporen uit strafzaken, een met DNA-stalen van veroordeelden en een met die van verdachten, vallen onder hun hoede.

‘Wij zijn zeker geen vragende partij om van elke Belg een DNA-profiel te hebben’, zegt Bieke Vanhooydonck, gerechtelijk deskundige DNA-databanken. ‘De databank die we vandaag hebben, werkt goed. Bij één op de vijf nieuwe sporen die we ingeven, hebben we een match. In 80 procent van de gevallen kunnen we dat koppelen aan een persoon.’

In de gegevensbank met DNA van veroordeelden zitten zo’n 48.000 profielen. Het gaat om de genetische gegevens van moordenaars, zedendelinquenten, terroristen, maar ook inbrekers moeten hun DNA afstaan. Omdat het NICC bij een vergelijking slechts een stukje van het DNA onder de loep neemt, is snel duidelijk of er overeenkomsten zijn met de DNA-profielen van bekende daders. Dat maakt het ook goedkoper om analyses uit te voeren.

‘Maar wanneer we het DNA van 11 miljoen mensen in zo’n databank stoppen, dan zouden we heel veel overeenkomsten hebben wanneer we een spoor van een plaats delict erdoor jagen’, zegt Van Hooydonck. Bepaalde stukken DNA komen terug bij verschillende mensen – denk maar aan families. ‘Een uitgebreidere analyse zou veel meer kosten en veel langer duren’, voorspelt Van Hooydonck. ‘Het sop zou de kool niet waard zijn.’

Privacycommissie heeft bedenkingen

Die praktische bezwaren doen de Privacycommissie het voorstel zelfs omschrijven als ‘volstrekte onzin’. ‘Men slaagt er nu al niet in om op Europees niveau namen van mensen die veroordeeld zijn voor een zwaar misdrijf, uit te wisselen. Er zijn onvoldoende mensen en middelen om dat in orde te brengen. De regering zou beter daar iets aan doen’, klinkt het.

‘Dit voorstel creëert meer problemen dan het oplost. Als gewone burgers hun DNA moeten afstaan, zal de politie binnenkort een hoop extra werk hebben. De politie zal dan DNA-materiaal terugvinden van alle mensen die op de plaats van het delict zijn geweest. De mensen van wie het DNA is gevonden, moeten dan stuk voor stuk worden ondervraagd.’

‘Het DNA-materiaal van baby’s is pas over pakweg twintig jaar bruikbaar, want in hun eerste levensjaren zullen ze uiteraard geen misdaad begaan. Op korte termijn is dit voorstel dus geen oplossing, en op lange termijn creëert het problemen. Bovendien draagt het systematisch inzamelen van DNA bij tot de Big Brother-samenleving die we stilaan worden’, vindt de commissie nog.

Bron » De Standaard