Tag archieven: Robotfoto’s

Waarom zou een Nederlandse prof de Bende van Nijvel wel kunnen ontmaskeren? We vroegen het hem zelf

Geplaatst op door

Twee jaar heeft hij nodig om het dossier van de Bende van Nijvel te doorploegen, zegt rechtspsycholoog Peter van Koppen (64). Maar waarom zou een Nederlandse professor slagen waar honderden Belgische speurders 30 jaar lang hebben gefaald? “Vergeet die robotfoto’s. Vergeet die bekentenissen en die nieuwe getuigenissen”, aldus van Koppen. “We beginnen opnieuw.”

Onderzoeksrechter Martine Michel moet binnenkort beslissen of ze Peter van Koppen de toestemming geeft om het lijvige onderzoeksdossier te bestuderen. Maar informeel zou Michel maandag al haar akkoord hebben gegeven, nadat Justitieminister Koen Geens (CD&V) tijdens een ontmoeting met de slachtoffers aangaf dat hij niet afkerig staat tegenover het idee.

Het was advocaat Walter Van Steenbrugge die op vraag van enkele nabestaanden voorstelde om de Nederlander in te schakelen. “Ik heb lang met hem gesproken, en ik was onder de indruk. Hij hanteert een compleet andere aanpak om een zaak te bekijken.”

Van Koppen is in Nederland een autoriteit. Zo’n 15 jaar geleden richtte hij het ‘Project Gerede Twijfel’ op, waarbij hij samen met studenten dossiers onderzoekt van mensen die beweren dat ze onschuldig in de cel zitten. “We bekijken zo’n vier dossiers per jaar”, zegt Van Koppen. “En ja, af en toe kan er wel eens iemand naar huis.”

Het bekendste voorbeeld is de Schiedammer Parkmoord. Vier jaar lang zat Cees B. in de cel, verdacht van de moord in 2000 op de 10-jarige Nienke Kleiss. Het team van Van Koppen toonde aan dat het onderzoek “broddelwerk” was. Cees B. werd vrijgelaten, en in 2005 werd Wik H. veroordeeld. Sinds zo’n zeven jaar onderzoekt Van Koppen ook oude cold case-dossiers, op vraag van de Nederlandse politie.

Frisse blik

“Het onderzoek naar de Bende is een bijzondere zaak”, zegt Van Koppen. “Ik ken het dossier niet, behalve wat ik af en toe eens in de krant las.” Speurders vragen zich vooral af wannéér de professor het lijvige dossier zal lezen. In 1996 becijferde de Belgische professor Adrien Masset dat, als hij per uur 50 pagina’s zou lezen, het hem vier jaar zou kosten om alles door te nemen. Intussen is het dossier nog eens in omvang verdubbeld.

Van Koppen: “Wie zegt dat we alles moeten lezen? We zullen uiteraard een selectie maken. In zo’n dossier zitten veel verdachtmakingen en roddels.”

Hij wil niet starten met de recente tips, of de bekentenissen van “Reus” Chris Bonkoffsky. “Ik begin bij de vaststellingen op de plek zelf. We moeten de feiten verzamelen, die tegen elkaar afwegen, en dan op een wetenschappelijke manier een scenario opbouwen. We moeten vooral tunnelvisie vermijden. Speurders hebben vaak één piste in hun hoofd, en gaan dan alles daarrond onderzoeken. Andere pistes laten ze links liggen.”

In een hoek gedreven

“Vergeet die robotfoto’s”, zegt Van Koppen ook. “Die zijn pas jaren na de overvallen opgesteld, door de getuigen onder hypnose te brengen. Dat is onzin.”

Van Koppen heeft weinig ­ervaring met de Belgische justitie. Eén van de weinige keren was toen hij tijdens het proces van de Parachutemoord opgevoerd werd als expert. Ook toen noemde hij het onderzoek “slecht gevoerd” en verweet hij de speurders “tunnelvisie.” Tot de openbare aanklager hem in een hoek dreef, en Van Koppen moest toegeven dat hij het dossier maar vluchtig gelezen had.

Jef Vermassen, advocaat van een slachtoffer van de Bende, was er toen ook bij, als advocaat van de nabestaanden van slachtoffer Els Vandoren. “Ik was die professor eigenlijk al vergeten”, zegt Vermassen. “Hij heeft geen onvergetelijke indruk nagelaten.”

Bron » Het Nieuwsblad

Getuige achter beruchte robotfoto “Reus”: “Zijn haar, mager gezicht, tred: 90 procent zeker”

Geplaatst op door

De man die onder hypnose de beruchte robotfoto 19 hielp optekenen, is er zo goed als zeker van: ex-rijkswachter Chris B. is de zogenoemde “Reus” van de Bende van Nijvel. Meer dan dertig jaar geleden stond de getuige – die anoniem wil blijven – oog in oog met de zogenoemde “Reus”. Hij doet nu zijn verhaal aan VRT NWS: “Een robotfoto maak je niet als je niet zeker bent van sommige details”.

Een lang smal gezicht, een grote bril en een snorretje: zo ziet de robotfoto van de “Reus” van de Bende van Nijvel eruit. Al decennialang staat de gele affiche met de bendeleden in het geheugen gegrift. Afgelopen week werd er plots een naam op de robottekening geplakt. De getuige die de robottekening hielp optekenen is er 90 procent zeker van: Chris B. is de “Reus”: “De manier waarop hij stapte, nu heb ik dat teruggezien. Voila.”

Robotfoto onder hypnose: “Hij was groot, mager en ik heb de helft van zijn gezicht goed gezien”

We gaan terug naar 27 september 1985: de getuige was samen met enkele vrienden verkiezingsaffiches aan het plakken aan de Delhaize in Overijse, toen de Bende daar toesloeg. Hij rende weg, maar keerde terug. “Tussen de wagens heb ik hem gezien, op enkele meters afstand stond ik voor hem. Ik zei: “Ola”.”

Wat hem opviel? “Het eerste dat mij opviel was zijn stap. Die was niet normaal, hij ging door zijn knieën. Hij was groot, mager en ik heb de helft van zijn gezicht goed gezien.”

De getuige wordt in de kazerne van Etterbeek onder hypnose gebracht om een robotfoto te reconstrueren. “Ik zat in de zetel en er werd voortdurend een zinnetje herhaald: “Je pakt de lift”. Nadat ik wakker werd, toonden de speurders mij een foto met de vraag of dat was wat ik gezien had. Ik heb de beschrijving gegeven en ik denk dat dat de goede is. Als je iets gezien hebt, dat is een beeld dat je nooit vergeet. Een robotfoto maak je niet als je niet zeker bent van sommige details.”

Bron » VRT Nieuws

Robotfoto 19 werd onder hypnose gemaakt

Geplaatst op door

De befaamde robotfoto 19 waarop familie en oud-collega’s rijkswachter Christiaan B. herkennen als de Reus, kwam tot stand door de beschrijving van Theo K. (64) uit Overijse.

Theo K. was op 27 september 1985 met zijn vrienden Marc, Luc en Rudy verkiezingsaffiches aan het plakken, aan de parking van de Delhaize in Overijse toen de Bende van Nijvel er toesloeg. Terwijl Luc Bennekens als levend schild werd meegenomen in de winkel, vluchtten Theo, Rudy en Marc weg achter de carwash die aan de parking grenst. ‘Ik ben van daaruit naar de overkant gelopen, naar slagerij Dits om de hulpdiensten te verwittigen. Toen ik terugkwam, heb ik die lange goed gezien, die ze nu de Reus noemen.’

Datzelfde jaar, de precieze datum weet hij niet meer, werd in de rijkswachtkazernes van Etterbeek robotfoto 19 gemaakt, op basis van zijn input. ‘We zaten met z’n vieren in een klein lokaal: een tekenaar, de man die door het gerecht was aangesteld om me onder hypnose te brengen, en een derde persoon die alles gefilmd heeft’, zegt K. Het was anders dan hij zich had voorgesteld. ‘Ik zat in een zetel en naast mij zat die hypnotiseur, die telkens dezelfde woorden herhaalde: ‘‘Je neemt een lift en je gaat naar beneden.’’ Blijkbaar was dat toen de modernste techniek om iemand onder hypnose te brengen.’

Toen hij uit hypnose kwam, hield de tekenaar een tekening voor zijn gezicht. ‘Ik was heel suf, maar herinner me dat ik een paar opmerkingen had, waarna ze mij opnieuw onder hypnose brachten.’ Volgens Theo K., die destijds als chauffeur bij Volkswagen Vorst werkte, lijkt de uiteindelijke robotfoto sprekend op de man die hij gezien heeft. ‘En als ik nu de foto’s van Chris B. zie, denk ik: ja, dat zou de Reus kunnen zijn. Helemaal zeker ben ik niet. Maar voor negentig procent zeg ik: ja, dat is hem.’

Overigens kon Theo K. nog een belangrijk spoor aanbrengen. Door zijn werk in de Volkswagenfabriek wist hij de speurders de precieze kleur te vertellen van de Golf GTI waarin de gangsters zich verplaatsten.

Bron » De Standaard

‘Twee keer onder hypnose om de Reus te laten tekenen’

Geplaatst op door

De befaamde robotfoto 19 waarop familie en oud-collega’s rijkswachter Christiaan B. herkennen als de Reus, kwam tot stand door de beschrijving van Theo K. (64) uit Overijse.

Theo K. was op 27 september 1985 met zijn vrienden Marc, Luc en Rudy verkiezingsaffiches aan het plakken, aan de parking van de Delhaize in Overijse (zie hierboven) toen de Bende van Nijvel er toesloeg. Terwijl Luc Bennekens als levend schild werd meegenomen in de winkel, vluchtten Theo, Rudy en Marc weg achter de carwash die aan de parking grenst. ‘Ik ben van daaruit naar de overkant gelopen, naar slagerij Dits om de hulpdiensten te verwittigen. Toen ik terugkwam, heb ik die lange goed gezien, die ze nu de Reus noemen.’

Datzelfde jaar, de precieze datum weet hij niet meer, werd in de rijkswachtkazernes van Etterbeek robotfoto 19 gemaakt, op basis van zijn input. ‘We zaten met z’n vieren in een klein lokaal: een tekenaar, de man die door het gerecht was aangesteld om me onder hypnose te brengen, en een derde persoon die alles gefilmd heeft’, zegt K. Het was anders dan hij zich had voorgesteld. ‘Ik zat in een zetel en naast mij zat die hypnotiseur, die telkens dezelfde woorden herhaalde: ‘‘Je neemt een lift en je gaat naar beneden.’’ Blijkbaar was dat toen de modernste techniek om iemand onder hypnose te brengen.’

Toen hij uit hypnose kwam, hield de tekenaar een tekening voor zijn gezicht. ‘Ik was heel suf, maar herinner me dat ik een paar opmerkingen had, waarna ze mij opnieuw onder hypnose brachten.’ Volgens Theo K., die destijds als chauffeur bij Volkswagen Vorst werkte, lijkt de uiteindelijke robotfoto sprekend op de man die hij gezien heeft. ‘En als ik nu de foto’s van Chris B. zie, denk ik: ja, dat zou de Reus kunnen zijn. Helemaal zeker ben ik niet. Maar voor negentig procent zeg ik: ja, dat is hem.’

Overigens kon Theo K. nog een belangrijk spoor aanbrengen. Door zijn werk in de Volkswagenfabriek wist hij de speurders de precieze kleur te vertellen van de Golf GTI waarin de gangsters zich verplaatsten.

Bron » De Standaard

Overvallen Eigenbrakel en Overijse gaven gerecht voor het eerst inzicht in profiel van de Reus – Waarom de Reus er wel bij was in Overijse en niet in Aalst

Geplaatst op door

Een kassierster, zes klanten en een kind van veertien. Bij de 16de en 17de overval van de Bende van Nijvel, op warenhuizen in Eigenbrakel en Overijse, vallen op 27 september 1985 acht doden. Getuigen zeggen die avond een Reus te hebben gezien die hinkte. Toeval of niet: de dag voordien had Aalsters rijkswachter Chris B. (61) zich ziek gemeld met een blessure aan de voet.

27 september 1985. Eigenbrakel, de Rue de la Graignette. Het is zeven minuten over acht ’s avonds en buiten al donker als een grijze Golf GTI de parking van de Delhaize oprijdt. Drie met riotguns gewapende inzittenden, verscholen achter een carnavalsmasker, stappen uit. Een twaalfjarig kind dat in afwachting van zijn winkelende ouders rondjes fietst op de parking, wordt meteen gegijzeld. Het kind moet dienen als menselijk schild.

Een eerste klant, Ghislain Platane, krijgt meteen enkele kogels van een riotgun in het lijf. “Ouvre ta caisse ou tu vas crever”, roepen de drie Bendeleden in het Frans tegen de kassierster.

Roger Engelbienne, die “te laat” op de grond gaat liggen, wordt van dichtbij afgemaakt. Buiten op de parking schiet de bende ook voorbijganger Bozidar Djuroski dood. De buit: 388.000 frank, oftewel zo’n 10.000 euro.

22 kilometer verder, op de parking van de Delhaize in Overijse, staan drie vrienden in het donker verkiezingsposters te plakken voor de toenmalige CVP. Luc Bennekens is een van hen en fungeert voor hij het goed en wel beseft als tweede levend schild. Opnieuw slaat de Bende van Nijvel toe, allicht in dezelfde driekoppige constellatie met de Reus als regelaar, de Ouwe als chauffeur en de Killer als afwerker. Klaar voor overval nummer zeventien, de voorlaatste die de Bende zal plegen. Nadien zal alleen nog de overval op de Delhaize in Aalst volgen.

Bennekens overleeft het niet, net als twee klanten (Jean-Marc Busiau en Leon Finné), een caissière (Rosa van Kildonck) en een kind van veertien (Stephan Notté). Lucs boezemvriend Mark meent in de blik van de schutter een jeugdvriend te herkennen, maar durft tot op vandaag met die naam niet naar het gerecht te stappen.

Onder hypnose

Een andere kroongetuige is formeel: de Reus hinkte die dag. Voor het eerst wordt een realistische robotfoto opgesteld, op basis van de getuigenis van minstens één klant, die onder hypnose wordt gebracht. Dat bevestigt minister van Justitie Koen Geens (CD&V). “De robotfoto is gemaakt volgend op een getuigenis van de aanslag in Overijse op 27 september 1985.” Het was de eerste keer dat de Reus, of althans een van de Reuzen, een gezicht kreeg. Hij werd nummer 19 op de affiche met robotfoto’s. En dan wordt, jaren na de feiten, in de richting gekeken van een intussen overleden rijkswachter.

Chris B., de vermoedelijke Reus bij die twee overvallen, zat bij de Groep Diane van ‘77 tot ‘79, waarna hij na een schietincident moest beschikken. “In ‘85 was hij nog steeds toegewezen aan de brigade in Aalst”, bevestigt Geens, de Luikse procureur-generaal Christian De Valkeneer citerend.

Volgens een getuige, aldus Geens, sprak een van de daders bij de overval in Eigenbrakel Frans met een Vlaams accent. “De rijkswachter is Nederlandstalig, maar spreekt correct Frans.” Dat bevestigt ook zijn ex-vrouw aan onze redactie.

Afwezig door ziekte

Jarenlang werden foute namen op de Reus van Eigenbrakel en Overijse geplakt. De voorbije week kwam aan het licht dat verschillende elementen naar de Aalsterse rijkswachter Chris B. – alias Bonno – wijzen. Geens behoedt iedereen voor voorbarige conclusies, maar sprak in de commissie Justitie van een “interessante piste”.

Het uitpluizen van het medisch dossier van Chris B. wijst immers op een bijzondere toevalligheid. Zo meldde hij zich op 26 september 1985, een dag voor de overvallen in Overijse en Eigenbrakel, ziek. Hij zou zich geblesseerd hebben aan de enkel. Zijn broer zegt dat B. in die periode op krukken liep. De precieze dagen herinnert hij zich niet. Zeker is dat een dag na het indienen van het ziektebriefje de dubbele aanslag plaatsvindt. En zien getuigen een Reus die van de plaats van de misdaad weg hinkt omdat hij geblesseerd is. Toeval?

Maar wie verloor dan vissershoedje?

“Chris B. heeft niet deelgenomen aan de bloedige raid in Aalst.” Daar zijn verschillende ex-speurders zeker van. Een vissershoedje kan dit wellicht uitklaren.

Dat B. bij de Bende van Nijvel behoorde, biechtte hij zelf op. Al minstens drie mensen herkenden hem als de Reus op robotfoto nr. 19, gemaakt na de aanslag in Overijse. Maar er kunnen verschillende reuzen bij de Bende geweest zijn. “We houden er rekening mee dat er verschillende teams waren”, zegt het parket-generaal van Luik.

De bloedigste aanslag was de laatste: op de Delhaize van Aalst, op 9 november 1985. Drie gewapende mannen stapten de winkel binnen en schoten acht mensen dood. Een van hen was minstens 1 meter 90 groot, een Reus, net zoals bij de andere overvallen.

“Maar als je alles bekijkt, kan Chris B. niet bij de overval in Aalst geweest zijn”, zo zeggen ex-speurders nu. Via de verklaringen van ooggetuigen van toen hebben ze duidelijke profielen opgemaakt van de drie daders. “En B. past in geen enkel.”

Op 11 oktober 1985, één maand voor de overval – en enkele weken nadat hij een eerste voetblessure had opgelopen (zie grote stuk) – brak hij zijn voet. Dat blijkt uit zijn medisch dossier. “Maar de Reus in Aalst hinkte niet.”

In het dossier zit één element dat wellicht kan uitklaren of B. in Aalst was. Bij die overval verloor een Reus zijn kaki vissershoedje. De federale politie heeft er ooit een foto van verspreid.

Volgens de advocaat van de familie van Chris B. droeg de man vaak zo’n hoedje. Zo ook op een beeld dat de familie eergisteren verspreidde. “Hij had er verschillende. Hij was er bijzonder tuk op”, zegt advocaat Geert Lenssens. Aan de hand van het zweet in het Aalsterse hoedje kon lang geleden achterhaald worden dat de drager bloedgroep O positief had. Of B. ook O positief heeft, is niet duidelijk.

Bron » Het Nieuwsblad