‘De politie zocht, wij vonden’: visten magneetvissers Bende van Nijvel-wapen op uit Damse Vaart?

Een groep magneetvissers is stellig: zij vonden een Bende van Nijvel-wapen, waar de speurders eind november met man en macht naar zochten, in de Damse Vaart in Damme. Het federaal parket blijft voorzichtig. De speurders lijken vooral geïnteresseerd in de verklaring van de magneetvissers dat ze eerder al een uzi en vijf laders bovenhaalden.

Kent het dossier van de Bende van Nijvel een doorbraak? Volgens een groep magneetvissers alvast wel. Zij zijn er honderd procent van overtuigd dat ze het wapen, waar het gerecht eind november nog naarstig naar op zoek was, vonden op de bodem van de Damse Vaart.

De speurders waren specifiek op zoek naar een uzi-mitrailleur, die mogelijk gelinkt is aan een bloederige overval op de Colruyt in Nijvel in 1983. De zoekactie kwam er na een onderzoek van VTM-misdaadjournalist Faroek Özgünes die informatie kreeg over de locatie van het wapen. En dat wapen was mogelijk in handen van de criminele bende die begin jaren 80 verantwoordelijk was voor 28 doden en tientallen gewonden bij een reeks bloedige overvallen.

Het wapen zou enkele jaren geleden gedumpt zijn in de Damse Vaart door een plaatselijke garagist. De uzi had, verborgen in een jutezak en samen met vier gevulde laders en een kogelriem, 27 jaar lang in zijn garage gelegen. Het wapen kwam tevoorschijn nadat een werknemer het ontdekte. De garagist was het wapen uit het oog verloren. Maar hij wilde er nu van af en bood de uzi met de lader op de zwarte markt te koop aan. De man had voldoende connecties in de onderwereld, hijzelf is ook geen onbekende voor het gerecht. Een van de potentiële kopers herkende de uzi meteen als een wapen van de voormalige rijkswacht en haakte af. Uit verder onderzoek blijkt dat het wapen in de handen van de garagist kwam via een bevriende rijkswachter. Die laatste had aan hem gevraagd om het machinegeweer te verbergen omdat het afkomstig was van de Bende van Nijvel. Want mocht het wapen bij hem aangetroffen worden, zou hij zwaar in de problemen komen. Dat wapen zou dus redelijk recent in de Damse Vaart beland zijn.

Twijfel bij de speurders

En dát wapen hebben magneetvissers naar boven gehaald. Althans, dat beweren ze zelf. Zaterdag kwam bij de politie van Damme/Knokke-Heist de melding binnen dat er een wapen was gevonden in de Damse Vaart. En de magneetvissers zijn stellig: “De politie zocht, wij vonden het wapen van de Bende van Nijvel”, zeggen ze. Het wapen werd alleszins opgevist vlak bij de plaats waar eerder werd gezocht door het gerecht. Al lijkt de kans – op basis van foto’s – eerder klein dat het wapen dat zaterdag werd gevonden effectief het wapen is waar de speurders naar op zoek waren. Wél verklaarden de magneetvissers dat ze eerder al een uzi en vijf laders bovenhaalden, weet VTM-journalist Faroek Özgünes.

Bij de lokale politie kunnen ze niet veel kwijt. “We hebben de vaststellingen gedaan, maar kunnen verder niks over deze zaak kwijt”, verwijst de lokale politie door naar het federaal parket. Daar wordt bevestigd dat er effectief een wapen is gevonden. Of het gaat om een uzi, is nog niet duidelijk. “Er loopt een onderzoek, maar het is te vroeg om te zeggen of er een link is met het dossier van de Bende van Nijvel”, zegt woordvoerder Eric Van Der Sypt.

Serienummer

Volgens Faroek Özgünes neemt het gerecht de melding alleszins serieus. “Veel zal afhangen van het serienummer op dat wapen, waaruit je de voorgeschiedenis kunt achterhalen. Wat is het verhaal achter dat wapen? In het dossier van de Bende van Nijvel is er alleszins sprake van een uzi die gestolen werd bij de rijkswacht in 1983. Maar dat is niet het wapen dat zoek is, want dat is achteraf teruggevonden. Vraag is nu: over welke uzi gaat het nu? Waar komt dit vandaan? En wat is de mogelijke link met de Bende van Nijvel? Om van een echte doorbraak te spreken is het dus nog te vroeg.”

Bron » De Morgen

Magneetvissers die wapen uit Damse Vaart haalden: “Gas erop en gaan, dachten we. Na twee uurtjes hadden we al beet”

De magneetvissers die afgelopen weekend een wapen bovenhaalden uit de Damse Vaart, zijn Nederlanders uit de buurt van Rotterdam. “Waarom we daar zochten? Omdat we in de Belgische pers hadden gelezen over de zoektocht daar. We wilden helpen en trokken daarom naar Damme”, zegt één van de magneetvissers. Hij doet hier het verhaal van de belangrijke vondst en weet ook meer over de eerder vondst van een uzi in de Damse Vaart.

“De politie zocht, wij vonden.” De magneetvissers uit Rotterdam zijn overtuigd dat ze een doorbraak hebben geforceerd in het dossier van de Bende van Nijvel. Afgelopen zaterdag haalden ze een wapen boven uit de Damse Vaart. Vlakbij de plaats waar eind november nog een grote zoekactie werd gehouden door de politie met duikers. Resultaat leverde dat toen niet op, onder andere door de dikke laag slijk en de vele takken op de bodem van de vaart.

“We hadden in de Belgische pers gelezen over die zoektocht en daarop ontstond het idee om richting Damme te trekken. Gas erop en gaan, dachten we”, zegt Timothy Beumes (32). De Rotterdammer is al vier jaar gepassioneerd bezig met magneetvissen. De man is overtuigd dat ze met de vondst een mogelijke doorbraak forceerden in het Bende-dossier. “Dat heeft de politie ons zelf verteld”, stelt Timothy.

Twee uur zoeken

Toch is de kans eerder klein dat het bovengehaalde wapen dé uzi is waar de speurders eind vorig jaar naar op zoek waren. Dat is onder andere duidelijk te zien op foto’s van de vissers en ook de plek waar ze het vonden, was niet waar duikers eerder zochten. De speurders waren eind november specifiek op zoek naar een uzi-mitrailleur, die mogelijk gelinkt is aan een bloederige overval op de Colruyt in Nijvel in 1983.

De zoekactie kwam er na een onderzoek van VTM-misdaadjournalist Faroek Özgünes die informatie kreeg over de locatie van het wapen, dat redelijk recent op de bodem van de Damse Vaart zou zijn gedumpt. En dat wapen was mogelijk in handen van de criminele bende die begin jaren 80 van de vorige eeuw verantwoordelijk was voor 28 doden en tientallen gewonden bij een reeks bloedige overvallen. Bij het federaal parket valt te horen dat er een onderzoek is ingesteld. Een wapenexpert zal zich over het wapen buigen. Al geeft Timothy zelf toe dat hun vondst wellicht geen uzi, maar een ander machinegeweer is.

Oók UZI en laders gevonden

Maar, zo zegt Timothy, het is niet de eerste vondst die in de Damse Vaart werd gedaan. Enige tijd geleden haalde een collega-magneetvisser namelijk een uzi en laders uit het water, zo beweert de man. En net die verklaring wekt de interesse van de speurders. “Ik ben zeker dat het toen wel om een uzi ging”, zegt Timothy, die wel toegeeft niet aanwezig te zijn geweest bij de vermeende ontdekking toen. De speurders zullen nu dat verhaal van de vermeende uzi en de laders verifiëren of dat effectief wel klopt.

Spreken van een doorbraak in het Bende-dossier, zoals de magneetvissers doen, is dus te voorbarig. Dat zeggen ze ook bij het federaal parket. “Er is inderdaad een wapen gevonden. Maar het is veel te vroeg om eventuele linken te leggen met de Bende van Nijvel”, zegt woordvoerder Eric Van Der Sypt.

Bron » Het Laatste Nieuws

Magneetvissers halen wapen uit Damse Vaart, gerecht onderzoekt mogelijke link met Bende Van Nijvel

Het gerecht onderzoekt of het wapen dat magneetvissers afgelopen weekend uit de Damse Vaart haalden, gelinkt is aan de Bende van Nijvel. Dat bevestigt het federaal parket.

Het was een verrassend telefoontje dat zaterdagmiddag binnenkwam bij de lokale politie Damme/Knokke-Heist. “We hebben een wapen uit de Damse Vaart gehaald”, klonk het. De politie ging ter plaatse om de nodige vaststellingen te doen, zo bevestigen ze bij de lokale politie. “Nadien hebben we het parket ingelicht. Zij voeren het verdere onderzoek”, is het enige wat ze over de zaak kwijt kunnen.

Overval op Colruyt in Nijvel

Vast staat dat het een wapen is dat werd bovengehaald. Dat bevestigt ook het federaal parket. De vondst is alleszins opvallend te noemen, aangezien duikers eind november nog een deel van de Damse Vaart afzochten. De speurders deden dat na een tip van VTM-misdaadjournalist Faroek Özgünes. Het wapen zou toebehoord hebben aan de Bende van Nijvel. Het gaat om een uzi-mitrailleur, die mogelijks gelinkt is aan een bloederige overval op de Colruyt in Nijvel in 1983. De zoektocht toen leverde niks op. Magneetvissers hadden zaterdag meer geluk, al is het op dit moment niet duidelijk of ze effectief een uzi bovenhaalden.

Als de magneetvissers effectief hét wapen waar de speurders naar op zoek zijn hebben gevonden, is dat alleszins een potentieel grote doorbraak in het Bende-dossier. “Maar het onderzoek is nog volop lopende. Het is te vroeg om daar nu al iets zinnigs over te zeggen. Of de vondst effectief te linken is aan het dossier, zal nog moeten blijken”, zegt Eric Van Der Sypt van het federaal parket.

Bron » Het Laatste Nieuws

Paleis der natie: Zelfs het onderzoek was een bende

Het onderzoek naar de Bende van Nijvel beslaat honderdduizenden bladzijden. Het wordt niet langer geteld in strekkende meters, maar in aantal kasten. Voor de regering mag dat dossier nooit verjaren.

Het bos van La Houssière, genoemd naar een nabijgelegen boerderij, ligt op de grens van Waals-Brabant met Henegouwen, op het grondgebied van ’s-Gravenbrakel. In de namiddag van zaterdag 9 november 1985 deden motorcrossers er een eigenaardige vondst: het restant van een brandstapel met halfverkoolde afstandsapparaten, een verschroeid decodeerapparaat, maar ook handgeschreven notities, een deels verbrande wapenencyclopedie en wapentijdschriften, een stuk van de foto van een blonde vrouw,  geblakerde cheques met de stempel van ‘Delhaize-Overijse’ en, vreemd genoeg, een treinkaartje Brussel-Oostende.

De verklaring van de motorcrossers en de inventaris van de vondsten door de lokale politie belandden meteen op het bureau van de Nijvelse onderzoeksrechter Jean-Marie Schlicker. Die was belast met het onderzoek naar de Bende van Nijvel, die haar naam dankt aan de overval op 17 september 1982 op een Colruyt-warenhuis in Nijvel waarbij drie doden vielen. De cheques wezen naar de Delhaize van Overijse, die enkele weken eerder, op zaterdag 27 september 1985, door de Bende was overvallen. Die roofoverval had plaats luttele tijd na een gelijkaardige raid op een Delhaize in Eigenbrakel. In Eigenbrakel vielen daarbij drie doden, in Overijse werden vijf mensen omgebracht.

Onderzoeksrechter Schlicker en de Nijvelse procureur des Konings Jean Deprêtre vonden niet dat ze moesten optreden. Schlicker liet het bos van La Houssière niet eens bewaken, zelfs niet na de overval enkele uren later op de Delhaize in Aalst, de laatste hold-up van de Bende van Nijvel, waarbij acht mensen het leven lieten. Jaren later wezen twee getuigen de plaats aan in La Houssière waar ze in de nacht van 9 op 10 november 1985 een Golf GTI opmerkten en twee mannen bij een kennelijk levenloos lichaam op de grond. Wat de aanname bevestigde dat de beruchte reus van de Bende in Aalst minstens gewond raakte.

Pas jaren later hebben onderzoekers zich echt gebogen over de vondsten in La Houssière. Het treinkaartje Brussel-Oostende was wellicht een van de dwaalsporen die de Bende volgens Amerikaanse profilers had uitgezet.

Borains

‘De daders lieten tal van voorwerpen achter die niets met de feiten te maken hadden, maar die tot lang en nutteloos onderzoekswerk leidden’, vertelde de speurder Eddy Vos achteraf. Hij werd in 1996 gevraagd de leiding te nemen van de Cel Waals-Brabant belast met het Bende-onderzoek. Zijn aanstelling was een suggestie van het toenmalige hoofd van de staatsveiligheid Bart Van Lijsebeth. Maar toen al zat het Bende-dossier muurvast.

Aanvankelijk was het onderzoek verspreid over verschillende politiediensten, onderzoeksrechters en parketten die elkaar dwarsboomden. Toppunt van het gerechtelijk gehaspel was het proces tegen de bende van de Borinage. De Borains waren marginalen rond de gewezen politieman Michel Cocu. Door slordig onderzoek in Nijvel eindigde het assisenproces tegen de bendeleden in chaos. Een Ruger-pistool, dat moest aantonen dat Cocu en zijn medetoogplakkers deel waren van de Bende van Nijvel, had volgens het Duitse Bundeskriminalamt niets met de zaak te maken. De Borains gingen vrijuit.

Gewezen rechter van het Grondwettelijk Hof Jean-Paul Moerman, die als jonge advocaat Cocu verdedigde, beschreef zijn ervaring en de manier waarop het Bende-onderzoek werd gevoerd in een pittige bijdrage in het liber amicorum van de grondwetspecialist André Alen. Hij vertelde daarin ook over de justitiële hardnekkigheid waarmee Cocu na zijn vrijspraak werd achtervolgd. Tot vlak voor zijn dood ging procureur-generaal Christian De Valkeneer hem vragen om als spijtoptant alles op te biechten. Hij kreeg de deur tegen de neus. Cocu, die in december 2016 overleed, was de laatste van de Borains. Na zijn dood werd voor alle zekerheid nog eens een huiszoeking verricht in zijn sterfhuis.

Twee parlementaire onderzoekscommissies bogen zich ooit over de Bende-enquête, maar het onderzoek bleef wat het was: een bende.

Bezigheidstherapie

Toen Vos in 1996 aan boord kwam met een nieuwe ploeg werd niets onverlet gelaten. Duitse specialisten in Wiesbaden deden ballistisch onderzoek. Jean-Jacques Cassiman, een wereldautoriteit in de menselijke genetica, verrichtte talloze DNA-onderzoeken, zelfs op rijkswachters van de Groep Diane. Stasi-archieven werden onderzocht en buitenlandse inlichtingendiensten aangesproken. Leugendetectors, Canadese geomaticaspecialisten en FBI-profilers werden ingeschakeld. De profilers kwamen tot de vaststelling dat wellicht sprake was van twee bendes, waaronder een Franse gang.

In 2012 gaf Vos zijn opdracht terug. Sindsdien kabbelt het onderzoek verder in Charleroi. Af en toe worden vreemde onderzoeksdaden gesteld, zoals recent nog een dregging in het kanaal van Damme naar een uzi, een machinepistool dat de Bende nooit gebruikte.

Toch wil minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) het onderzoek laten voortzetten. Volgens zijn wetsontwerp zal verjaring niet meer mogelijk zijn voor ernstige feiten als moord en roofmoord ‘die de bevolking ernstige vrees hebben aangedaan of die tot doel hadden de basisstructuren van het land te ontwrichten of te vernietigen’. Dat is nu al het geval voor misdaden tegen de menselijkheid, genocide, oorlogsmisdaden en seksuele misdaden ten aanzien van minderjarigen.

In het verleden werd de verjaringsperiode voor de misdaden van de Bende van Nijvel, die 28 dodelijke slachtoffers en 40 gewonden maakte, al twee keer opgeschoven. In de officiële aankondiging van de opheffing van de verjaring is geen sprake van de Bende. Toch is duidelijk dat het wetsontwerp op die maat werd uitgewerkt. Volgens ingewijden is het Bende-onderzoek nu al een vorm van bezigheidstherapie voor de onderzoekscel in Charleroi. De nieuwe onderzoekers stootten zich aan dezelfde zij- en dwaalsporen als hun voorgangers.

In dit dossier heeft iedereen een theorie maar geen schuldigen. Er is sprake van oud-rijkswachters in dienst van rechtse politieke kringen of van hun gefrustreerde chefs. Sommigen vermoedden achter de overvallen een strategie van de spanning – van psychologische oorlogvoering, zeg maar – al dan niet aangepord door Gladio-groupuscules. De jaren 1980 waren ‘loden jaren’, met aanslagen, politieke moorden en ontvoeringen in binnen- en buitenland door extreemlinks en extreemrechts, en dat allemaal in tijden van sociale en economische onrust.

Het onderzoek werd op allerlei manieren gemanipuleerd of op nieuwe dwaalsporen gebracht. Toenmalig minister van Justitie Jean Gol (MR) verwierp de politieke pistes. Rijkswachters en magistraten gebruikten het onderzoek voor hun afrekeningen en inspireerden de media om roze en andere pistes te lanceren die het onderzoek doorkruisten.

Veertig jaar na het eerste Bende-feit – de diefstal van een jachtgeweer in een sportwapenwinkel op 13 maart 1982 in Dinant – is de kans groot dat tal van de verdachten van weleer zijn overleden. Op spijtoptanten wordt niet meer gerekend. Wat rest, is het gigantische dossier in Charleroi. De waarheid zit misschien in een van de vele kasten, misschien ook niet.

Alleen een ongebonden, zorgvuldig samengestelde waarheidscommissie van magistraten, criminologen en historici kan op een geloofwaardige manier en zonder aanzien des persoons het onderzoek doorlichten. Want het is maar de vraag of de nieuwe wet, zoals gehoopt, tot een opheldering zal leiden. Door het opheffen van de verjaring bestaat de kans dat wie tot nu heeft gezwegen, blijft zwijgen.

Bron: De Tijd | Rik Van Cauwelaert

Dan toch geen verjaring voor dossier Bende van Nijvel?

De verjaringstermijn van zware misdaden die een grote impact hadden op de samenleving, zoals de feiten die de Bende van Nijvel pleegde, wordt waarschijnlijk afgeschaft. Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) heeft daarover een wetsontwerp klaar.

De Bende van Nijvel overviel in november 1985 de Delhaize in Aalst. Acht mensen kwamen om, wat het aantal moorden dat aan de Bende wordt toegeschreven op 28 bracht. Vanaf die dag begon de klok voor de verjaring ook te tikken. Door de ernst en impact van de feiten lag die op dertig jaar, maar een wetswijziging uit 2015 verlengde die termijn met tien jaar, dus tot 2025.

Het onderzoek naar de Bende loopt nog steeds, wat het praktisch onmogelijk maakt om eventuele verdachten voor de rechter te brengen en te laten veroordelen voor die verlengde verjaringstermijn afloopt.

Een wetsontwerp van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) moet de verjaringstermijn voor dit soort feiten afschaffen, wat betekent dat in het Bendedossier de deadline van 2025 zou wegvallen. De ministerraad gaf vandaag groen licht voor het ontwerp, dat nu naar de Raad van State gaat voor advies en dan terechtkomt bij het parlement voor verdere behandeling.

Ook terrorisme

De voorgestelde wetswijziging slaat op ‘ernstige misdaden zoals moord en roofmoord die de bevolking ernstige vrees hebben aangedaan of tot doel hadden de basisstructuren van het land te ontwrichten of te vernietigen’. Het gaat bijvoorbeeld ook om terrorisme.

‘Deze feiten hebben zo een grote impact op de samenleving dat verjaring vanuit maatschappelijk oogpunt niet is te verantwoorden’, laat Van Quickenborne in een persbericht weten. ‘Er moet blijvend gerechtigheid kunnen geschieden. Steeds betere onderzoekstechnieken kunnen in onopgeloste moorddossiers na decennia ook nog tot een doorbraak leiden.’

Verjaring is een belangrijk principe binnen het strafrecht. Het moet voorkomen dat iemand voor een klein vergrijp vele jaren later toch nog wordt berecht. ‘Het maatschappelijke nut ontbreekt en de zeer laattijdige bestraffing zou meer negatieve maatschappelijke gevolgen kunnen hebben dan het misdrijf zelf’, zegt de minister. ‘De verjaringstermijnen creëren maatschappelijke rust en een vorm van rechtszekerheid.’ Hoe zwaarder een misdrijf is, hoe langer die verjaringstermijn. Voor misdaden tegen de menselijkheid, genocide, oorlogsmisdaden en seksuele misdrijven tegen minderjarigen is de verjaringstermijn al afgeschaft.

Bron » De Standaard