Ex-vrouw schetst geen fraai beeld van ‘De Reus’: “Vat vol frustratie”

Een rijkswachter die dronk, extreemrechtse praat verkocht en gek was van wapens. Denise Vandyck schetst geen fraai beeld van haar ex-man, zo berichten de kranten van Mediahuis vandaag.

De vrouw is formeel: de Reus is haar ex-man, met wie ze in het najaar van 1992 trouwde. Het is een vaststelling die haar doet sidderen. “Doodsbenauwd krijg ik het ervan. ‘Ik ben bezig met de Bende van Nijvel’, zei C. altijd. De gedachte dat hij vóór de Bende werkte, ervaar ik als waanzinnig.”

Ze leerden mekaar kennen in 1991, zes jaar nadat de Bende van Nijvel voor het laatst had toegeslagen. Ze schetst geen fraai beeld van haar toenmalige echtgenoot. “C. was alcoholverslaafd en begon de dag steevast met jenever. Er was geen houden aan.” Denise herinnert zich zijn fascinatie voor gevechtssport.

“Judo, karate en jiujitsu, daar was hij maniakaal mee bezig geweest.” Hoewel hij zelf Poolse roots had, moest hij niets weten van buitenlanders. “Hij verkocht geregeld racistische praat.” Ze voegt nog toe dat C. geen leiderstype was. “C. kan nooit de bedenker zijn geweest. Hij had nooit de grootste mond.”

Frustratie

Amper drie maanden na hun huwelijk zette ze de rijkswachter in het voorjaar van 1993 aan de deur. “Hij had sporadisch goede momenten, maar was een vat vol frustratie. Iemand die niet graag over zijn verleden praatte. Al zei hij ook soms dat hij fier was op zijn tijd bij de Groep ­Diane.”

Pas zes jaar na hun breuk zou het paar officieel scheiden. Ze zweert dat ze tot vrijdag geen seconde aan betrokkenheid bij de Bende van Nijvel heeft gedacht. Ze hoopt dat de nabestaanden van de slachtoffers de volledige waarheid te horen krijgen.

Bron » De Morgen

Dossiers verbrand, wapens gepikt, slachtoffers geschoffeerd: onderzoek Waals-Brabant is één grote warboel

De gouden tip naar oud-rijkswachter C. B. werd eind 1998 bij de cel Waals-Brabant (CWB) behandeld door rijkswachters. Terugblik op wat eens werd aangekondigd als het “onderzoek van de laatste kans”.

Met honderd waren ze, voor wat was aangekondigd als het “onderzoek van de laatste kans”. Ze kregen in Jumet, bij Charleroi, een kazerne toegewezen. De politiehervorming moest nog komen, maar hier zou eind 1996 een keurkorps van politiemensen van tot dan toe rivaliserende korpsen de finale doorbraak realiseren. Het was in die tijd ongezien: speurders van zowel BOB (rijkswacht) als gerechtelijke politie die niet enkel kantoren zouden delen, maar ook informatie.

De groep werd opgedeeld. 60 mensen zouden sporen naar het klassieke banditisme uitvlooien, 40 anderen zouden focussen op “politieke” sporen. De ene groep werkte onder leiding van de Franstalige rijkswachter Lionel Ruth, de andere onder die van de Nederlandstalige Eddy Vos.

Telefooncentrale

Eind 1998 werd ze dan gelanceerd, met een persconferentie in Charleroi: de grote oproep aan de bevolking door Lionel Ruth. Een serie knalgele affiches met robotfoto’s, waaronder sommige die toen al 15 jaar stof had liggen vergaren, werden in het hele land verspreid.

Toen Marc Van Damme eind 1998 de affiche zag en zijn jeugdvriend herkende, kwam hij terecht bij iemand van het team van Ruth. “Dat was zo afgesproken”, zegt een toenmalige speurder. “Dat de mannen van Ruth dat gingen doen.”

Er kwamen 1.300 oproepen, waarvan het overgrote deel meteen de vuilbak in kon wegens afkomstig van een ruziënde buurman of iemand die de reus meende te herkennen in een gezicht waarvan de speurders wisten dat die maar 1,75 meter mat.

Dat is de vraag. Waarom beoordeelde de CWB de tip als niet relevant? C.B. beantwoordde als ex-agent van de groep Diane, met zijn gestalte en – naar nu blijkt – zijn contacten met criminelen Madani Bouhouche en Robert Beijer aan het profiel. Hij was in 1981 bij de groep Diane weggestuurd na een schietincident waarbij hij net niet een collega doodschoot. Bijna gelijktijdig met de verbanning van Bouhouche en Beijer bij de BOB Brussel, nadat die afluisterapparatuur hadden geplaatst bij hun oversten.

Al in 2001 zit de klad er bij de CWB in. Tijdens een contact met de nabestaanden loopt de 79-jarige Albert Van den Abiel, de opa van David Van de Steen, boos weg. Hij zal nooit meer terugkomen. “Voor de zoveelste keer hebben ze mij belachelijk gemaakt omdat ik vragen heb over de rijkswacht.”

Op zaterdagavond 9 november 1985 zag Van den Abiel vanuit zijn raam aan de Parklaan in Aalst een R4’tje van de rijkswacht voor de Delhaize wegrijden, enkele minuten voor de hel losbarstte en hij zijn dochter, zijn schoonzoon en zijn kleindochter zou verliezen. Hij kon daar niet bij, dat de daders klokvast schenen te weten vanaf welke minuut er geen rijkswachtbewaking zou zijn. Dat daar valse processen-verbaal over waren opgesteld. En hij daar geen vragen over mocht stellen.

Vooral medeonderzoeksleider Ruth maakte de man woest: “Die lacht ons in ons gezicht uit. Het enige wat die kan zeggen is dat ik spoken zie.”

Naar buiten communiceert de CWB dat alle sporen grondig worden onderzocht, intern rommelt het constant. Vooral jonge speurders worden er moedeloos van. Pistes die Vos wél wil onderzoeken en Ruth niet. Velen vragen hun overplaatsing. Er is nood aan een nieuwe expert ballistiek. Dat wordt Pierre Fievez, een oudgediende van de BOB Brussel die met Madani Bouhouche had gewerkt. Hij begint meteen dossiertjes aan te leggen tegen Eddy Vos.

Afrekeningen

In 2010 wordt Lionel Ruth uit de cel gezet. Hij blijkt wapens uit het Bende-onderzoek mee naar huis te hebben genomen. Rond die tijd is het aantal CWB-speurders geslonken tot twaalf. Er wordt een nieuwe directeur aangesteld bij de federale politie in Charleroi: Jean-Luc Duterme, een rijkswachtofficier die in 1983 de speurders Franz Balfroid en Gérard Bihay wegstuurde, die als eerste de Bende situeerden binnen de rijkswacht.

Een vertrouweling van Duterme laat tot afgrijzen van Vos een deel van het Bende-dossier, 3 miljoen pagina’s, verbranden. Als Vos op 19 april 2012 bezwaar maakt, heet dat insubordinatie en kan hij na 16 jaar beschikken.

Vandaag werken er bij de CWB nog vijf speurders.

Bron » De Morgen

Wat bedoelde Geens met manipulatie in Ronquières?

De stelling van Koen Geens (CD&V) over manipulatie van het Bende-onderzoek gaat terug op een zwaar conflict tussen twee groepen speurders.

‘Het werd me duidelijk dat een aantal onderzoeksstrategieën geen bevredigend resultaat hadden opgeleverd en dat er pogingen waren gedaan om het onderzoek te manipuleren.’ Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) wilde met een stand van zaken over het onderzoek naar de Bende van Nijvel in de Kamer klaarheid scheppen over wat er al dan niet is aangevangen met de tip(s) over de Aalsterse ex-rijkswachter Chris B.

Maar een passage aan het begin van zijn uitleg zoog veel aandacht weg van de onderzoeksdaden die de afgelopen maanden zijn gebeurd in verband met B. Het is ook vrij ongezien dat een minister van Justitie onomwonden spreekt van manipulatie in het zwaarste criminele dossier dat het land heeft geërfd uit de jaren tachtig.

Geens kwam tot dat inzicht over manipulatie naar eigen zeggen vrij snel na zijn aantreden op justitie, in het najaar van 2014. De Luikse procureur-generaal Christian De Valkeneer en een aantal slachtoffers hadden zijn aandacht gevestigd op het Bendedossier, ook omdat toen de verjaring dreigde. (Die werd voorkomen door een wetswijziging op voorstel van Geens, de termijn loopt nu tot 2025.)

De uitlating van de minister van Justitie geeft voeding aan de vele complottheorieën over de Bende van Nijvel, die er dikwijls op neerkomen dat de ware toedracht van de feiten is toegedekt door hooggeplaatsten. Tot nader order is daarvoor in 35 jaar gerechtelijk onderzoek en na twee parlementaire commissies nooit hard bewijs naar boven gekomen.

Wel staat vast dat het onderzoek, zacht uitgedrukt, niet altijd vakkundig is gevoerd, alleen al door de versnippering onder de speurdersteams.

Geens haalde voor zijn verwijzing naar die manipulatie de mosterd bij een diepgaande ruzie tussen twee onderzoeksteams die met het Bendedossier aan de slag gingen.

Daarbij draait alles rond de vondst van, naast andere zaken, wapens en kogelvrije vesten in het kanaal Brussel-Charleroi, meerbepaald in Ronquières.

Link tussen overvallen

In november 1986 haalde het onderzoeksteam van de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch daar enkele zakken uit het water. Met wat daarin zat, konden ze de eerste reeks overvallen van de Bende uit ‘82 en ‘83 sterk linken aan de tweede reeks uit 1985. Het was een van de weinige doorbraken in het onderzoek. De duikers waren naar die plek gestuurd, onder meer omdat minstens twee getuigen hadden gezien hoe vlak na de overval in Aalst (in november 1985) daar zakken in het water waren gegooid. De wapens en de kogelvrije vesten hadden daardoor ongeveer een jaar in het water gelegen.

In 1990 verhuisde het onderzoek naar de Bende van Dendermonde naar Charleroi. Daar zit het nog altijd. Die speurders schakelden een paar jaar geleden het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) in voor een nieuwe analyse van de voorwerpen die in Ronquières waren gevonden. Het NICC stelde daarbij vast dat die onmogelijk een jaar lang in het water hadden kunnen liggen.

Voor onderzoeksrechter Martine Michel was dat de aanleiding om een onderzoek te openen tegen de speurders in Dendermonde. Volgens haar zat die ploeg halverwege de jaren tachtig al dan niet bewust haar tijd te verdoen met een dwaalspoor, dat hen was ingelepeld door een onbetrouwbare getuigenis. Onderzoeksrechter Michel, die op het dossier werkt sinds 2011, zei in 2013 publiek dat ze ervan was overtuig dat de ploeg van Dendermonde door ‘iemand’ op een dwaalspoor was gebracht.

Het conflict escaleerde zwaar, met wederzijdse beschuldigingen van nalatigheid en machtsmisbruik.

Meer speurders?

De vraag die ook Geens gisteren opperde is wat er vandaag moet gebeuren met het onderzoek. ‘Indien nodig, komen er meer speurders bij de onderzoekscel’, zei Geens. De ploeg telt nu vijf mensen. ‘Als dat, moet, komen er mensen van het Comité P bij, gelet op de mogelijke betrokkenheid van ex-politiemensen.’ Over een verhuizing van het dossier, weg uit Charleroi, liet hij zich niet uit.

Bron » De Standaard

‘Die foto van de Reus? Dat is Chris. 100 procent zeker’

Een rijkswachter die dronk, extreemrechtse praat verkocht en gek was van wapens. Denise Vandyck schetst geen fraai beeld van haar ex-man.

‘Of ze op 20 oktober ondervraagd kon worden over haar betrokkenheid bij de Bende van Nijvel?’ Denise Vandyck (57), een Amsterdamse die al jaren in Dendermonde woont, moest even slikken toen twee rechercheurs haar de vraag stelden. Afgelopen vrijdag stonden de speurders aan haar voordeur. Enkele gerichte vragen en de robotfoto van De Reus boven­halen, meer was niet nodig om haar leven door elkaar te schudden. ‘Die rechthoekige bril? Die lange neus? Die smalle kaaklijnen? Dat onverzorgd baardje en die bakkebaarden? Geen twijfel mogelijk. Dat is Chris, 100 procent zeker.’

Ook het bekende hoedje van de vermoedelijke Reus herkent ze uit de duizend. Het is zonder enige twijfel de man met wie ze in het najaar van 1992 trouwde. Het is een vaststelling die haar doet sidderen. ‘Doodsbenauwd krijg ik het ervan. “Ik ben bezig met de Bende van Nijvel”, zei Chris altijd. De gedachte dat hij vóór de Bende werkte, ervaar ik als waanzinnig.’

Alcoholverslaafd

Vandyck leerde de wat oudere Chris B. kennen in café De Witte Hond in Dendermonde. We schrijven 1991, zes jaar nadat de Bende van Nijvel voor het laatst heeft toegeslagen.

Ze schetst geen fraai beeld van haar toenmalige echtgenoot. Meermaals, zegt ze, moest ze hem ’s nachts gaan ophalen, ergens dronken uit de kantine van de Aalsterse politiebrigade gesukkeld. ‘Samen met zijn maten van de rijkswacht dronk hij daar goedkope whisky. Chris was toen al alcoholverslaafd en begon de dag steevast met jenever. Er was geen houden aan.’

Volgens de Amsterdamse ­kaderde zijn drankprobleem in het besef dat zijn periode bij de Groep Diane iets uit lang vervlogen tijden was. Over zijn verwijdering uit de elitetroepen, zegt ze: ‘Chris was daar altijd heel vaag over. Hij zei dat hij per ongeluk een schot gelost had, zonder erg.’ Volgens onze informatie schoot hij in ­Zaventem in een locker.

Wapens in huis

Denise herinnert zich zijn fascinatie voor gevechtsport. ‘Judo, karate en jiujitsu, daar was hij maniakaal mee bezig geweest.’

Wie er nooit in huis kwam? Collega’s-rijkswachter of figuren die je, jaren later, als gangsters zou kunnen omschrijven. ‘Nooit kwam er bij ons iemand over de vloer, daar was hij categorisch in.’

Extreemrechts

Over zijn vermeende sympathieën voor extreemrechts is Vandyck duidelijk. ‘Hij verkocht geregeld racistische praat. Chris moest niets weten van buitenlanders’, zegt ze. ‘Hij sprak altijd in denigrerende bewoordingen over Afrikanen. Alles moest Diets zijn. Vreemd, gezien zijn Poolse roots en mijn “buitenlandse” afkomst.’

Amper drie maanden na hun huwelijk zette ze de rijkswachter in het voorjaar van 1993 aan de deur. ‘Hij had sporadisch goede momenten, maar was een vat vol frustratie. Iemand die niet graag over zijn verleden praatte. Al zei hij ook soms dat hij fier was op zijn tijd bij de Groep ­Diane.’

‘Geen leidersfiguur’

Pas zes jaar na hun breuk zou het koppel officieel scheiden. Ze zweert dat ze tot vrijdag geen seconde aan betrokkenheid bij de Bende van Nijvel heeft gedacht. ‘In mijn hoofd was het onmogelijk te denken dat net een rijkswachter achter die gruwel kon zitten.’

Denise Vandyck is, behalve jeugdvriend Marc Van Damme en de broer van Chris, de derde persoon die hem formeel op de foto herkent als De Reus. Al ziet ze geen leidersfiguur in hem. ‘Chris kan nooit de bedenker zijn geweest. Hij had nooit de grootste mond.’

Het enige wat ze nog hoopt, zegt ze, is dat de nabestaanden van de slachtoffers de volledige waarheid te horen krijgen. ‘Ik kan enkel zweren: ik heb er nooit iets van geweten.’

Al in 1998 anonieme tip over Chris B.

In 1998 gaf Marc Van Damme in een anoniem telefoontje de naam van zijn jeugdvriend Chris(tiaan) B. door aan de speurders. Hij vindt het onbegrijpelijk dat er twintig jaar niets is gebeurd met zijn tip. De twee leerden elkaar kennen in het carnavalsmilieu.

‘Chris zei soms rare dingen. Dat er een staatsgreep moest komen en we de macht moesten grijpen’, zei Van Damme in VTM Nieuws. ‘Maar pas toen ik in 1998 robotfoto’s zag, besefte ik dat hij het was.’

Van Damme, die vindt dat zijn jeugdvriend ­extreemrechts en militaristisch was ingesteld, vermoedt dat hij nadien werd afgeluisterd. ‘Er stond enkele dagen een auto voor mijn deur. Ik voelde me ongelooflijk bedreigd, zodat ik besloot te zwijgen.’

Pas nadat hij dit jaar de broer van Chris B. tegen het lijf was gelopen, die hem vertelde over de ‘biecht’ van B., nam hij contact op met David Van de Steen. Die verwittigde op zijn beurt de huidige Bende-speurders.

Bron » De Standaard

Familie van ‘de Reus’ van Bende van Nijvel geeft nieuwe foto’s vrij

De familie van de vermoedelijke ‘Reus’ van de Bende van Nijvel heeft nieuwe foto’s kenbaar gemaakt van de man. Volgens de familie geeft de foto die de voorbije dagen van de man rond ging, in piratenkleren, een foute indruk. C.B was toen nog jong en niet bij de rijkswacht, zo klinkt het.

De familie bezorgde de foto’s aan VTM Nieuws. Dat doen ze om te vermijden dat de huidige foto die de ronde doet, waarop C.B te zien is met een piratenhoed en grote bril, ontaardt in een karikatuur van de werkelijkheid.

Het gaat onder andere om een foto die genomen werd op een familiefeest in 1982 (zie onderaan). Op dat moment was de Bende van Nijvel al actief. Net voor de foto, op 10 mei 1982, had de Bende een inbraak gepleegd in een garage in Lembeek. Net na de foto, op 10 augustus, sloeg de bende toe in Maubeuge in Frankrijk. Toen werd een kruidenier overvallen.

Medeleven met slachtoffers

Daarnaast toonde de familie ook een foto van de ‘Reus’ tijdens een kayaktocht in het Franse departement Ardèche. Via haar advocaat laat de familie weten haar medeleven te betuigen met het leed van de slachtoffers van de Bende.

Afgelopen weekend raakte bekend dat de ‘Reus’ van de Bende van Nijvel op zijn sterfbed aan zijn broer zou hebben toegegeven dat hij lid was van de Bende. Ook een vroegere kennis deed nadien hetzelfde.

Christian Bonkoffsky Christian Bonkoffsky

Bron » De Standaard