Voormalige Bende van Nijvel-speurders pikken uitlatingen van minister Geens niet

De cel Delta, de speurders in Dendermonde die midden jaren tachtig het onderzoek naar de bende van Nijvel voerden, pikken de uitspraken van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) niet. Die had het in de Kamercommissie dinsdag nog over een “manipulatie” van het onderzoek. “We zijn niet gemanipuleerd”, klinkt het.

Na minister Geens had woensdag ook Christiaan De Valkeneer, het huidige hoofd van het Bende van Nijvel-onderzoek, nog eens herhaald dat het onderzoek naar de Bende van Nijvel werd gemanipuleerd. Beiden noemen geen namen, maar de speurders uit Dendermonde voelen zich geviseerd.

“Ze zijn verontrust over de manier waarop het nieuws over manipulatie van het onderzoek naar de Bende van Nijvel naar buiten wordt gebracht”, zegt Walter Damen, de advocaat van enkele van die speurders uit Dendermonde. De speurders en de voormalige onderzoeksrechter vinden dat ze met de recente onthullingen vals beschuldigd worden.

“Politici en andere mensen nemen standpunten in in het kader van een lopend gerechtelijk onderzoek en dat wordt verkocht als waarheid”, aldus Damen. “Wij vragen om enige voorzichtigheid aan de dag te leggen. We vragen respect voor het geheim van het onderzoek.”

Het is al langer oorlog tussen de Waalse speurders van de cel Brabant-Wallon in Jumet, die het onderzoek naar de Bende van Nijvel voeren, en hun voorgangers van de cel Delta in Dendermonde.

Het huidige team, onder leiding van de Luikse procureur-generaal Christian De Valkeneer, verwijt de cel Delta van onderzoeksrechter Freddy Troch het onderzoek in de jaren tachtig te hebben verknoeid. De gewezen onderzoekers zijn daar drie jaar geleden urenlang voor ondervraagd en één speurder zat zelfs vijf dagen in de cel.

Twee keer geknoeid

Wat wordt de cel Delta dan verweten? Toen de nieuwe Bende-speurders het lijvige dossier bestudeerden, struikelden zij over twee belangrijke mijlpalen in het onderzoek: de vermeende betrokkenheid van Philippe ‘Johnny’ De Staerke bij de laatste Bende-overval in Aalst en de twee zoekoperaties naar bewijsmateriaal in het kanaal in Ronquières.

Philippe ‘Johnny’ De Staerke was de leider een bende dieven, inbrekers en overvallers die het vaak gemunt had op warenhuizen. Op basis van de getuigenis van zijn vriendin Yvette V. werd De Staerke door Troch en zijn mannen beschouwd als de man die op 9 november 1985 voor rekening van de Bende van Nijvel op verkenning trok naar de Delhaize van Aalst.

Maar die verdenking werd nooit hard gemaakt en De ­Staerke werd buiten vervolging gesteld.”Geen wonder”, aldus de nieuwe Bende-speurders. “Er zijn geen materiële aanwijzingen gevonden dat De Staerke betrokken was bij de overval. De verhoren van zijn vriendin en haar dochter bulken van de ingefluisterde antwoorden. De Staerke had alleen het ideale profiel om een verdachte te zijn. In werkelijkheid werd hij ingeschakeld als lokaas om het onderzoek op een dwaalspoor te zetten. De cel-Delta is daar ingetrapt. Bewust of niet”, klinkt het.

Wapens in kanaal

En dan is er nog de vondst van wapens en ander bewijsmateriaal in het kanaal Brussel-Charleroi in Ronquières. Dat gebeurde één jaar na de laatste overval, door speurders onder leiding van de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch. Die wapens werden bij verschillende aanslagen gebruikt.

Maar het nieuwe onderzoeksteam uit Charleroi dat het dossier overnam, ontdekte in 2013 dat die wapens er later waren gelegd dan eerst was aangenomen. Niet meteen na de overval, maar wellicht een jaar erna. De eerste groep speurders uit Dendermonde zou zich dus om de tuin hebben laten leiden. “Maar door wie de onderzoekers zich hebben laten manipuleren, dat weten we niet”, aldus De Valkeneer.

Bron » Het Nieuwsblad

Speurders Dendermonde roepen op tot voorzichtigheid

De speurders en de voormalige onderzoeksrechter van Dendermonde vinden dat ze met de recente onthullingen in het dossier rond de Bende van Nijvel vals beschuldigd worden. Hun advocaat Walter Damen roept op om de nodige voorzichtigheid aan de dag te leggen. Duikers hebben woensdag in het kanaal in Ronquières onderzoeksdaden verricht ’ter verificatie van elementen in het dossier’.

‘De speurders van Dendermonde zijn verontrust over de manier waarop het nieuws over manipulatie van het onderzoek naar de Bende van Nijvel naar buiten wordt gebracht’, zei Walter Damen, de advocaat van enkele van die speurders uit Dendermonde, in de nieuwsuitzendingen van 19.00 uur woensdagavond op VRT en VTM.

‘Politici en andere mensen nemen standpunten in in het kader van een lopend gerechtelijk onderzoek en dat wordt verkocht als waarheid’, aldus Damen. ‘Wij vragen om enige voorzichtigheid aan de dag te leggen. We vragen respect voor het geheim van het onderzoek.’

Dinsdag liet minister van Justitie Koen Geens (CD&V) uitschijnen dat het onderzoek naar de Bende van Nijvel gemanipuleerd werd. Volgens de speurders van de zogeheten cel-Delta insinueert Geens hiermee dat zij het hebben gemanipuleerd.

Wapens opgevist

Concreet gaat het over een incident in 1986, waarbij een partij wapens werd gevonden in Ronquières, in het kanaal Brussel-Charleroi. Dat gebeurde één jaar na de laatste overval, door speurders onder leiding van de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch. Die wapens werden bij verschillende aanslagen gebruikt.

Maar het nieuwe onderzoeksteam uit Charleroi dat het dossier overnam, ontdekte in 2013 dat die wapens er véél later waren gelegd dan eerst was aangenomen. Niet meteen na de overval, maar wellicht een jaar later. De eerste groep speurders uit Dendermonde zou zich dus om de tuin hebben laten leiden, meent ook Christian De Valkeneer, de procureur-generaal van Luik en hoofd van het onderzoek naar de Bende van Nijvel.

Duikers hebben woensdag bepaalde delen van het kanaal Brussel-Charleroi opnieuw doorzocht. Volgens François Demoulin van het parket van Bergen gaat het om ‘verificaties van elementen uit het dossier’. Meer uitleg werd er niet gegeven.

Bron » De Standaard

Bende van Nijvel: oud-speurders Delta-cel ontkennen ‘manipulatie’ onderzoek

Minister van Justitie Geens en procureur-generaal De Valkeneer zijn het eens: in het dossier van de Bende is gemanipuleerd. Ze verwijzen specifiek naar de zoektocht in Ronquières. De speurders van destijds zijn verbolgen.

“De voormalige speurders van de Delta-cel die ik bijsta en oud-onderzoeksrechter Freddy Troch betreuren de verschillende uitlatingen in de pers (…) omtrent de mogelijke manipulatie (…) door de onderzoekers van de Delta-cel”. Een persbericht van advocaat Walter Damen moet het beeld over de cel Delta, de speurders uit Dendermonde, corrigeren.

Voor het eerst in drie jaar tijd kregen de ex-speurders opnieuw te maken met beschuldigingen van manipulatie. Ministers Geens wierp het op in de Kamer en verduidelijkte in TerZake dat hij het had over de vondst in het kanaal bij Ronquières.

“We hebben altijd gedacht dat dat een vorm van manipulatie was”, bevestigde procureur-generaal De Valkeneer. “Niet een manipulatie van de onderzoekers van de Delta-cel zelf, maar misschien dat de onderzoekers werden gemanipuleerd. Door wie? Dat weten we niet.”

Zak vol bewijzen

De manipulatie zou gebeurd zijn in 1986, een jaar na de overval in Aalst, op het moment waarop de speurders van Dendermonde in het water bij Ronquières een zak vol bewijzen naar de Bende vinden. Een kassa van de overval op de Delhaize in Aalst, patronen en muntstukken. Even later komen de duikers opnieuw naar boven: opnieuw een zak, dit keer met kogelvrije vesten.

Er volgen nog zakken. Met daarin wapens van de Bende, nog meer kogelvrije vesten, verscheurde stukken militaire kledij. De vondst is op dat moment een opsteker voor het team in Dendermonde en een opdoffer voor de speurders in Nijvel, die een jaar eerder op juist dezelfde plaats hadden gezocht.

Lange tijd is de vondst in Ronquières beschouwd als een van de belangrijkste resultaten in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Tot in 2012. Vijfentwintig jaar na de vondst moeten de ex-speurders van Dendermonde een voor een naar Charleroi voor een verhoor.

“Plots werden we als verdachten opgepakt”, zegt een van hen. “Twee speurders van Charleroi zeiden letterlijk: ‘Jullie hebben het dossier gemanipuleerd’.”

Nieuwe testen bij het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) hadden aangetoond dat het bewijsmateriaal vrij kort voor het opduiken was gedumpt.

Dat resultaat sprak getuigenverslagen tegen van omwonenden aan het kanaal in Ronquières, die bizarre activiteiten hadden opgemerkt in de nacht na de overval op de Delhaize in Aalst, een jaar voor de vondst. “Eén persoon zie ik aan de waterkant ter hoogte van de betonnen trap. Kort nadien zie ik in het licht een donkere zak drijven, ter grootte van een vuilniszak.”

Na de ondervraging van de Delta-cel verzachtte de beschuldiging, maar het vermoeden van manipulatie bij de speurders in Charleroi bleef: de tipgever van de Delta-cel heeft de onderzoekers gemanipuleerd. Misschien heeft die wel banden met de bende?

Nochtans is er zo geen tipgever. De speurders uit Dendermonde gingen op zoek in Ronquières nadat ze een pv doorgespeeld kregen uit Nijvel. Iemand uit dat team vond zelf dat er na de overval in Aalst onvoldoende doortastend gezocht was.

Dossier verbranden

In de ogen van het Delta-team en oud-onderzoeksrechter Freddy Troch was er geen manipulatie, maar waren er enkel speurders die hun job naar behoren deden. Dat wil niet zeggen dat er in het Bende-dossier nergens sprake is van manipulatie, al is het onduidelijk of het om geknoei gaat. Gaande van het verbranden van delen van het dossier tot speurders die wapens uit het Bende-onderzoek mee naar huis namen. En dat lijstje is schijnbaar eindeloos.

“Denk maar aan die procureur Deprêtre uit Nijvel die per se wou bewijzen dat de daders geen politiek motief hadden”, zegt oud-politicus en advocaat Hugo Coveliers. “Of aan Franz Balfroid, de eerste speurder die de daders bij de rijkswacht zocht en vervolgens aan de kant is geschoven. Of hoe Dendermonde van het dossier werd gehaald, op vraag van het kabinet van toenmalig minister Wathelet.”

Bron » De Morgen

Bendespeurders Dendermonde: “Wij hebben nooit gemanipuleerd”

De Vlaamse speurders van het parket van Dendermonde die midden jaren tachtig het onderzoek naar de Bende van Nijvel voerden, pikken het niet dat minister van Justitie Koen Geens (CD&V) gisteren liet uitschijnen dat het onderzoek is gemanipuleerd. Ze vinden dat ze met de recente onthullingen vals beschuldigd worden, zegt hun advocaat Walter Damen in de journaals van VTM Nieuws en VRT.

Volgens de speurders insinueert Geens dat zij het hebben gemanipuleerd. Het gaat over de vondst van wapens en spullen van de Bende in het kanaal Brussel-Charleroi, in 1986.

Na de laatste Bende van Nijvel-overval in Aalst op 9 november 1985 zag een getuige hoe mannen zakken in het water gooiden nabij het Hellend Vlak van Ronquières. Dat was vlak bij het bos van Houssière (op de grens van Waals-Brabant en Henegouwen) waar een uitgebrande Golf GTI van de Bende was aangetroffen. Het parket van Nijvel zocht oppervlakkig in het kanaal, maar vond niets. De Dendermondse speurders van de Delta-cel deden dat in 1986 grondiger, met succes.

Er werden zakken wapens aangetroffen die Bende-feiten van 1982 en 1983 konden linken aan de overvallen van 1985. Toch brachten Franse experts in 2012 aan het licht dat de zakken pas enkele weken en geen jaar in het water lagen.

“Politici en andere mensen nemen standpunten in in het kader van een lopend gerechtelijk onderzoek en dat wordt verkocht als waarheid”, aldus Walter Damen. “Wij vragen om enige voorzichtigheid aan de dag te leggen. We vragen respect voor het geheim van het onderzoek.”

Bron » De Morgen

Wat bedoelde Geens met manipulatie in Ronquières?

De stelling van Koen Geens (CD&V) over manipulatie van het Bende-onderzoek gaat terug op een zwaar conflict tussen twee groepen speurders.

‘Het werd me duidelijk dat een aantal onderzoeksstrategieën geen bevredigend resultaat hadden opgeleverd en dat er pogingen waren gedaan om het onderzoek te manipuleren.’ Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) wilde met een stand van zaken over het onderzoek naar de Bende van Nijvel in de Kamer klaarheid scheppen over wat er al dan niet is aangevangen met de tip(s) over de Aalsterse ex-rijkswachter Chris B.

Maar een passage aan het begin van zijn uitleg zoog veel aandacht weg van de onderzoeksdaden die de afgelopen maanden zijn gebeurd in verband met B. Het is ook vrij ongezien dat een minister van Justitie onomwonden spreekt van manipulatie in het zwaarste criminele dossier dat het land heeft geërfd uit de jaren tachtig.

Geens kwam tot dat inzicht over manipulatie naar eigen zeggen vrij snel na zijn aantreden op justitie, in het najaar van 2014. De Luikse procureur-generaal Christian De Valkeneer en een aantal slachtoffers hadden zijn aandacht gevestigd op het Bendedossier, ook omdat toen de verjaring dreigde. (Die werd voorkomen door een wetswijziging op voorstel van Geens, de termijn loopt nu tot 2025.)

De uitlating van de minister van Justitie geeft voeding aan de vele complottheorieën over de Bende van Nijvel, die er dikwijls op neerkomen dat de ware toedracht van de feiten is toegedekt door hooggeplaatsten. Tot nader order is daarvoor in 35 jaar gerechtelijk onderzoek en na twee parlementaire commissies nooit hard bewijs naar boven gekomen.

Wel staat vast dat het onderzoek, zacht uitgedrukt, niet altijd vakkundig is gevoerd, alleen al door de versnippering onder de speurdersteams.

Geens haalde voor zijn verwijzing naar die manipulatie de mosterd bij een diepgaande ruzie tussen twee onderzoeksteams die met het Bendedossier aan de slag gingen.

Daarbij draait alles rond de vondst van, naast andere zaken, wapens en kogelvrije vesten in het kanaal Brussel-Charleroi, meerbepaald in Ronquières.

Link tussen overvallen

In november 1986 haalde het onderzoeksteam van de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch daar enkele zakken uit het water. Met wat daarin zat, konden ze de eerste reeks overvallen van de Bende uit ‘82 en ‘83 sterk linken aan de tweede reeks uit 1985. Het was een van de weinige doorbraken in het onderzoek. De duikers waren naar die plek gestuurd, onder meer omdat minstens twee getuigen hadden gezien hoe vlak na de overval in Aalst (in november 1985) daar zakken in het water waren gegooid. De wapens en de kogelvrije vesten hadden daardoor ongeveer een jaar in het water gelegen.

In 1990 verhuisde het onderzoek naar de Bende van Dendermonde naar Charleroi. Daar zit het nog altijd. Die speurders schakelden een paar jaar geleden het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) in voor een nieuwe analyse van de voorwerpen die in Ronquières waren gevonden. Het NICC stelde daarbij vast dat die onmogelijk een jaar lang in het water hadden kunnen liggen.

Voor onderzoeksrechter Martine Michel was dat de aanleiding om een onderzoek te openen tegen de speurders in Dendermonde. Volgens haar zat die ploeg halverwege de jaren tachtig al dan niet bewust haar tijd te verdoen met een dwaalspoor, dat hen was ingelepeld door een onbetrouwbare getuigenis. Onderzoeksrechter Michel, die op het dossier werkt sinds 2011, zei in 2013 publiek dat ze ervan was overtuig dat de ploeg van Dendermonde door ‘iemand’ op een dwaalspoor was gebracht.

Het conflict escaleerde zwaar, met wederzijdse beschuldigingen van nalatigheid en machtsmisbruik.

Meer speurders?

De vraag die ook Geens gisteren opperde is wat er vandaag moet gebeuren met het onderzoek. ‘Indien nodig, komen er meer speurders bij de onderzoekscel’, zei Geens. De ploeg telt nu vijf mensen. ‘Als dat, moet, komen er mensen van het Comité P bij, gelet op de mogelijke betrokkenheid van ex-politiemensen.’ Over een verhuizing van het dossier, weg uit Charleroi, liet hij zich niet uit.

Bron » De Standaard