Categorie archieven: Bende van Nijvel

Oud-Bende van Nijvel-speurder Freddy Troch doet boekje open: “Begrafenis van onderzoek toen dossier verhuisde naar Charleroi”

Geplaatst op door

Voormalig onderzoeksrechter Freddy Troch was jarenlang betrokken bij het onderzoek naar de Bende van Nijvel, totdat het dossier hem ontnomen werd. Na twintig jaar sprak hij donderdagavond voor het eerst over de zaak in Van Gils & Gasten. “Ze waren bang dat we andere potjes zouden opentrekken.”

Troch kreeg het onderzoek naar de Bende van Nijvel in 1986 in handen. Dat gebeurde enkele maanden na de bloedige raid op de Delhaize in Aalst op 9 november 1985. Bij die aanval kwamen acht personen om het leven. De zogeheten Delta-cel van de inmiddels gepensioneerde magistraat, opererend vanuit Dendermonde, vond een jaar na die feiten wapens en kogelvrije vesten in het kanaal Brussel-Charleroi, nabij het Hellend Vlak van Ronquières.

Door die vondst kon een link worden gelegd tussen de raid in Aalst en eerdere overvallen van de Bende in 1982 en 1983. Opvallend detail: een jaar eerder was, zonder medeweten van Troch, ook al kort gezocht in het kanaal door de Cel-Jumet uit Charleroi. Dat leverde destijds geen resultaat op. “Een zeer slechte zoektocht”, aldus Troch in Van Gils & Gasten.

“Begrafenis van het onderzoek”

De slechte communicatie tussen de twee cellen was tekenend voor de manier waarop het onderzoek naar de Bende van Nijvel gevoerd werd eind jaren ’80. Daarom wilde Troch en substituut Willy Acke rond 1990 van beide cellen één centrale cel in Brussel maken. Omdat telkens dezelfde namen in het onderzoek naar boven kwamen, wilde Troch bovendien het onderzoek opentrekken met zeker vijf nieuwe onderzoeken.

Zover kwam het nooit. Het Bende-dossier werd de gewezen magistraat in 1990 ontnomen en overgeheveld naar Charleroi. “Dat betekende de begrafenis van het onderzoek”, stelt Troch. Hij was hoopvol op goede resultaten in het onderzoek, omdat hij een idee had waar te zoeken: “In die tijd, in de jaren ’80, was er een enorme normvervaging in bij verschillende geledingen in Brussel.” Onder meer doelend op leden van de rijkswacht. “Ze waren bang dat we andere potjes zouden opentrekken.”

Oproep naar oud-rijkswachters

Advocaat Jef Vermassen, die verschillende slachtoffers van de Bende bijstaat, deed in dezelfde uitzending een oproep naar oud-rijkswachters. Hij hoopt dat personen die tijdens hun werkzame jaren wellicht niet in de positie waren om vrijuit te spreken, na hun pensioen het stilzwijgen willen doorbreken. “Zij moeten vrijuit kunnen praten, enkel zo kan een aanknopingspunt naar de waarheid worden gevonden”.

Bron » Het Nieuwsblad

Oud-Bende-speurder Freddy Troch: “Ze waren bang dat we andere potjes zouden opentrekken”

Geplaatst op door

Oud-onderzoeksrechter Freddy Troch die jarenlang belast was met het onderzoek naar de overval van de Bende van Nijvel in Aalst, heeft na meer dan twintig jaar het stilzwijgen doorbroken. De gepensioneerde magistraat was te gast in Van Gils & Gasten op Eén. Bij de hold-up op de Delhaize van Aalst kwamen op zaterdagavond 9 november 1985 acht mensen om het leven.

Ook overlevende David Van de Steen die als 9-jarige bij de aanslag zwaargewond geraakte en zijn zus en ouders verloor, sprak in de uitzending. Niet schieten, de verfilming van het gelijknamige boek van Van De Steen door regisseur Stijn Coninx, gaat volgende maand in première.

Troch, die met zijn Delta-cel vanuit Dendermonde ook de Bende-moord op de conciërge van de zeilmakerij Wittock-Van Landeghem in 1982 in Temse onderzocht, liet in november 1986 nabij het Hellend Vlak van Ronquières (Waals-Brabant) militaire duikers zoeken naar wapens van de Bende. Na vier uur leidde dit al tot resultaten. De wapenvondst legde een link tussen de Bende-overvallenreeks 1982-1983 en de latere feiten van najaar 1985. Een jaar eerder was al kort gezocht, toen zonder resultaat en zonder medeweten van Troch. “Een zeer slechte zoektocht”, aldus de gepensioneerde onderzoeksrechter in Van Gils & Gasten.

“Het einde van het onderzoek”

De samenwerking tussen de Cel-Jumet (Charleroi) en de Delta-cel verliep verre van optimaal. Troch en de in 1994 overleden substituut Willy Acke hadden rond 1990 het plan opgevat om de twee onderzoekscellen te bundelen tot een gezamenlijke cel in Brussel. De continuïteit zou zo worden verzekerd. Daar steeds dezelfde namen bleven opduiken, wou de Delta-cel rond 1990 het onderzoek opentrekken.

Troch wou vijf nieuwe onderzoeken opstarten, maar zover kwam het nooit. De onderzoeksrechter werd nog hetzelfde jaar het Bende-onderzoek (onwettig) ontnomen. Deze beslissing werd goedgekeurd door toenmalig minister van Justitie Melchior Wathelet senior. “Het einde van het Bende-onderzoek”, verklaarde Troch toen en die mening is hij 28 jaar later nog steeds toegedaan. “In de jaren tachtig was er een enorme normvervaging bij de verschillende geledingen in Brussel, ze waren bang dat we andere potjes zouden opentrekken.”

Advocaat Jef Vermassen deed in de uitzending een oproep naar rijkswachters die tijdens hun carrière op het werkveld misschien niet vrijuit konden praten, maar dat nu als gepensioneerden wel kunnen. “Zij moeten vrijuit kunnen praten, enkel zo kan een aanknopingspunt naar de waarheid worden gevonden.”

Vermassen twijfelt of de vernieuwde onderzoekscel tot een doorbraak in het Bende-onderzoek zal leiden. “De cel wordt momenteel niet door (de beloofde) dertig, maar door twintig speurders bemand. Een profiler zit er niet bij”, besluit hij.

Bron » De Morgen

Vermassen geeft zoektocht naar Bende van Nijvel niet op: “Net nog nieuwe elementen doorgestuurd naar speurders”

Geplaatst op door

“Ik heb gisteren een brief gestuurd naar de speurders met nieuwe, nuttige elementen. Ik ga zeker door.” Jef Vermassen klinkt nog steeds strijdvaardig in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Zijn cliënt David Van de Steen lijkt het echter op te geven.

Advocaat Jef Vermassen lanceert een oproep. “We merken dat enkele gepensioneerde rijkswachters uit Aalst nu beginnen te spreken. Zo hebben we vernomen dat zij voor de raid in Aalst van hogerhand de opdracht zouden hebben gekregen om hun werkplaats niet te verlaten. Ze mochten niet optreden. Wie heeft hen dat verboden? En van wie kreeg die persoon instructies? Op die vragen willen wij antwoorden. Dus ex-rijkswachters die iets meer weten hierover: doe a.u.b. uw mond open.”

Het Laatste Nieuws schrijft vandaag dat Vermassens cliënt David Van de Steen de strijd staakt. Van de Steen was jarenlang nochtans de meest onverzettelijke voorvechter in het dossier, ook wanneer de rest van het land de opheldering al lang had opgegeven. Hij verloor zijn beide ouders en zijn zusje toen de Bende toesloeg op 9 november 1985 in de Delhaize in Aalst. Het was de bloedigste aanslag van de Bende: acht winkelende mensen verloren het leven. Er vielen verschillende gewonden, ook David Van de Steen raakte zwaargewond. Hij is blijvend gehandicapt.

“Ik denk niet dat David het echt opgeeft”, zegt Vermassen. “Maar die man is moe, doodmoe. Al dertig jaar vecht hij voor gerechtigheid. Elke minuut van de dag denkt hij aan die gruwel.”

Heropleving

Eind vorig jaar leek het dossier aan een stevige heropleving bezig. Voormalig rijkswachter Chris Bonkoffsky zou op zijn sterfbed bekentenissen hebben afgelegd en kwam in beeld als de Reus van de Bende. Er stroomden meer dan 500 nieuwe tips binnen, het speurdersteam werd uitgebreid tot een 30-tal mensen die zich volop met het Bende-onderzoek bezighouden. Nieuwe DNA-technieken zouden geheimen na decennia kunnen onthullen.

Van de Steen vreest dat het onderzoek vandaag alweer in het slop zit. “Het is intussen 3 à 4 maanden geleden dat de nabestaanden nog iets van het gerecht hoorden”, vertelt Vermassen. “En dat terwijl minister van Justitie Geens in april dit jaar nog beloofde dat er binnen de drie jaar een strafproces zou volgen. Wie ga je voor assisen zetten als er geen verdachten zijn? David is het beu dat het gerecht hem altijd maar in slaap probeert te wiegen met loze beloftes en valse hoop.”

Vandaag brengt Van de Steen zijn tweede boek uit over zijn ervaringen met de Bende, de slachtoffers en de speurders. Stijn Coninx stelt over enkele dagen ook zijn film “Niet Schieten” voor, een verfilming van Van de Steens eerste boek.

Bron » Het Nieuwsblad

Zelfs de laatste voorvechter in het Bende-dossier geeft het op: “Ik ben uitgeput”

Geplaatst op door

Nadat de Bende van Nijvel meer dan dertig jaar zijn leven beheerste, staakt David Van de Steen “zijn dagelijkse gevecht om de waarheid”, net op het moment dat zowel zijn tweede boek als een film over de gruwel uit de jaren tachtig uitkomt. “Ik besef dat ik niet veel meer moet hopen. Ik ben uitgeput.”

Morgen stelt Van de Steen zijn tweede Bende van Nijvel-boek voor in zijn thuisstad Aalst. Anderhalve week later verschijnt de film Niet schieten van Stijn Coninx, over de aanslag op de Delhaize in 1985 waar Van de Steen zwaargewond raakte en zijn ouders en zus verloor. Twee belangrijke momenten voor de man die na de ogenschijnlijke doorbraak rond de Reus in oktober vorig jaar het onderzoek een tweede adem zag krijgen en de hoop koesterde dat de waarheid eindelijk zou bovenkomen. “Maar na het boek en de film is het voor mij gedaan”, zegt de Aalstenaar.

“Al meer dan 30 jaar beheerst die avond vrijwel elke seconde van mijn leven, maar dat kan ik niet meer. Ik ben uitgeput door elke dag weer te vechten voor de waarheid. Net als heel België, geloof ook ik niet meer dat Justitie nog iets concreets zal ophelderen. Als ik zie dat je voor het kapotmaken van een politieagent slechts 10 jaar moet zitten, zoals bij Kitty Van Nieuwenhuysen, dan besef ik dat ik niet te veel moet hopen op gerechtigheid of een proces zoals justitieminister Geens beloofde.”

Non-stop tips

Van de Steen laakt het gebrek aan communicatie vanuit het vernieuwde speurdersteam dat onder leiding van het federaal parket al meer dan een halfjaar het dossier in handen heeft. “Het blijft inderdaad al heel lang weer stil. Als er door het nieuwe boek of de film nog tips of getuigenissen naar boven komen, zullen we die ook aan Brussel bezorgen. Maar zelf steek ik er mijn tijd niet meer in om zaken uit te pluizen. Ze mogen het nu zelf uitzoeken”, klinkt het gelaten.

Samen met strafpleiter Jef Vermassen gaf Van de Steen het afgelopen jaar al heel wat info door. “Sinds de Reus zijn we eigenlijk non-stop benaderd door mensen die politie en Justitie niet meer vertrouwden”, vertelt Vermassen. “We proberen nog altijd een aantal mogelijke puzzelstukjes aan te brengen die het onderzoek misschien kunnen helpen.”

Altijd de rijkswacht

“Telkens was er één constante”, zegt Van de Steen. “Op de één of andere manier was er altijd een link met de rijkswacht. Meer bepaald, een groep rijkswachters en officieren met een bepaalde agenda die bepaalde dingen lijken te hebben toegedekt.”

Zo zou een ex-rijkswachter aan de nieuwe speurderscel willen bevestigen dat een hogere officier hem en zijn collega’s voorafgaand aan de aanslagen op de Delhaizes in Eigenbrakel en Overijse opgedragen had “niet in te grijpen bij een incident of iemand te achtervolgen”, net als eerder al verklaard werd over de raid in Aalst. Daarnaast zijn er de afgelopen maanden getuigenissen opgedoken over afgelegen garageboxen in Ninove die na de raid in Aalst afgeschermd werden door een hoge rijkswachtofficier met chauffeur. En eentje over bijeenkomsten van rijkswachters bij een “beschermde” pedofiele priester uit de Denderstreek waar “luidop gediscussieerd werd over hoe een staatsgreep georganiseerd kon worden”.

Boek en filmpremière

Het federaal parket geeft voorlopig geen commentaar over de stand van het onderzoek. “Natuurlijk is de vraag van de slachtoffers en het brede publiek om vaker te communiceren begrijpelijk”, zegt woordvoerder Eric Van Der Sypt. “Zeker nu deze zaak opnieuw aandacht krijgt door het boek en de film. Maar wij zullen pas info vrijgeven als de speurderscel dat opportuun vindt en niet naar aanleiding van bijvoorbeeld een première.”

“Ik verzeker wel dat elk teamlid zijn uiterste best doet om zo snel mogelijk vooruitgang te boeken. Alle pistes – oude en nieuwe – worden herbekeken met behulp van de modernste technieken rond bijvoorbeeld de analyse van DNA en vingerafdrukken.”

Bron » De Morgen

Kan verfijnde DNA-techniek doorbraak brengen?

Geplaatst op door

Geven de weinige DNA-sporen in het onderzoek naar de Bende van Nijvel binnenkort alsnog hun geheimen prijs? Het gerecht krijgt alvast groen licht om buitenlandse technieken toe te passen.

Het type huid, de haarkleur, het risico op erfelijke ziekten, de exacte leeftijd: het zijn slechts enkele van de interessante parameters die verscholen zitten in het DNA van een persoon. In het jargon heet zoiets ‘gecodeerd DNA’.

In tal van buurlanden wordt DNA dat in beslag wordt genomen tijdens een gerechtelijk onderzoek, al op die verregaande manier geanalyseerd. De resultaten die daarbij in cold cases behaald worden, zijn opmerkelijk.

Zo’n analyse is, gezien de privacywet­geving, aan strikte voorwaarden gebonden. In ons land mag het gerecht voorlopig alleen ‘ongecodeerd DNA’ analyseren. Het gerecht kan zo potentiële daders identificeren en nagaan wat het geslacht is van de dader. Maar niet welke haarkleur of leeftijd die dader bijvoorbeeld heeft.

Of een lid van de Bende nu 32 dan wel 38 jaar was op het ogenblik van de feiten? Was hij een tikkeltje kalend, dan wel volledig kaal? Speurders hebben er het raden naar.

Laboratorium in Lyon

Omdat het hier wettelijk niet is toegelaten, is de technologie in België nog niet beschikbaar. Maar in een laboratorium in het Franse Lyon kan het wel. En daar had het nieuwe onderzoeksteam in de zaak van de Bende van Nijvel zijn zinnen op gezet.

Volgens onze informatie is daarvoor, na lange discussies over de wettelijke beperkingen, uitzonderlijk het licht op groen gezet. Al wilde noch het kabinet van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) noch het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) of het federaal parket daar vrijdag informatie over kwijt. De zaak ligt gevoelig. Het gerecht wil in alle rust en discretie het onderzoek voortzetten, zonder bij nabestaanden hoge verwachtingen te creëren.

Dat de technieken van het Franse laboralorium in Lyon in strijd zouden zijn met de Belgische wet, zoals enkele Franstalige kranten schreven, spreken bronnen tegen. Of de resultaten gebruikt kunnen worden in de rechtbank, is nog onduidelijk.

In het beste geval krijgen de speurders een beter zicht op het profiel van enkele daders. Want over hoe meer details ze beschikken, hoe nauwgezetter een nieuwe robotfoto kan worden opgesteld. En hoe groter de kans om bij een verdachte te komen. Die kan dan weer aan een kruisverhoor onderworpen worden.

Nieuwe onderzoeksdaden

Een zaak is zeker, bevestigt een gerechtelijke bron: achter de schermen is er sprake van een heropleving van het onderzoek, met tal van nieuwe onderzoeksdaden.

De Bende van Nijvel maakte tussen 1982 en 1985 28 dodelijke slachtoffers. De meesten werden neergeschoten tijdens een overval op een warenhuis. De Bende dankt haar naam aan een van haar eerste overvallen, op een Colruyt-warenhuis in Nijvel in september 1983. De laatste overval van de Bende, op het Delhaize-warenhuis in Aalst, was met acht doden de bloedigste. De daders blijven tot vandaag onbekend.

Bron » De Standaard | Pieter Huyberechts