Categorie archieven: Politiek

Minister van Justitie op ramkoers met voorzitter Cassatie

Geplaatst op door

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) reageert vlijmscherp op de kritiek die Jean de Codt gaf op het justititiebeleid. Volgens De Codt zet het besparingsbeleid van de federale regering de administratie justitie ertoe aan de wet niet na te leven en dreigt België om te vormen tot een schurkenstaat. Geens roept vandaag de belangrijkste magistraten bijeen.

“We hebben amicale contacten”, zegt de minister van Justitie in De ochtend. Maar hij voegt eraan toe dat de zware woorden toch wegen op hem en de regering. Op de vergadering, deze morgen, wil Geens cijfers tonen die de magistraten ervan moeten overtuigen dat de situatie minder erg is dan ze denken en dat regering hard werkt aan de modernisering van Justitie. Die modernisering komt er hoe dan ook, zegt Geens. “De visie van De Codt is de visie van vandaag en niet die van morgen. Ik wil vooruit met de rechterlijke orde. Achteruit gaan is geen optie.”

Onjuiste informatie

“De Minister betreurt bepaalde uitlatingen die de Eerste Voorzitter van het Hof van Cassatie op RTBF op Pinksterzondag gedaan had, en drukt zijn stijgende verbazing uit over de tergende en roekeloze wijze waarop de Voorzitter van de Franstalige Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel zich in de pers uitlaat”, laat Geens weten in een persmededeling.

Hij verwijt De Codt dat hij onjuiste informatie verspreidt en heeft het over een “gebrek aan dossiergetrouwheid”. “Bijvoorbeeld staat zeggen dat het aantal gevangenen in ons land steeds toeneemt helemaal haaks op de niet te loochenen daling van het aantal gevangenen tussen april 2014 en nu, meer bepaald van 11.813 tot 10.872.”

Geens gaat nog verder en geeft een sneer naar Luc Hennart, de voorzitter van de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel: “Evenzeer is bijvoorbeeld het zich altijd opnieuw beklagen over het tekort aan personeel bij de Franstalige Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel, volledig in strijd met het gegeven dat het aantal magistraten daar sedert 2014 werd uitgebreid met 30 procent en het kader volledig is ingevuld, terwijl het kader van de griffiepersoneelsleden sedert 2014 werd verdubbeld, bij een nu voor 83 procent ingevuld kader.”

De minister van Justitie kan het duidelijk niet appreciëren dat De Codt met zijn grieven naar de pers is gestapt. Hij vindt dat magistraten meer objectiviteit, neutraliteit en sereniteit aan de dag moeten leggen. “Zoals het Europees Hof voor de rechten van de Mens reeds herhaaldelijk heeft gezegd: ‘Het Hof benadrukt dat de grootst mogelijke discretie zich opdringt aan de gerechtelijke overheden en brengt in herinnering dat deze discretie hen ervan moet weerhouden de pers te gebruiken, zelfs niet om te antwoorden op provocaties. Zo willen het de hogere eisen van de justitie en van de verhevenheid van de gerechtelijke functie.'”

Bron » VRT Nieuws

Besparingen justitie dreigen België op niveau schurkenstaat te brengen

Geplaatst op door

“Het besparingsbeleid van de federale regering zet de administratie justitie ertoe aan de wet niet na te leven en dreigt België om te vormen tot een schurkenstaat. ” Die scherpe taal sprak de eerste voorzitter van het Hof van Cassatie, Jean de Codt, in Les Décodeurs op de Franstalige openbare omroep RTBF.

“Welk respect verdient een staat die beknibbelt op zijn meest fundamentele functie, namelijk recht spreken? Die staat is niet langer een rechtsstaat, maar een schurkenstaat”, zei de Codt.

Hij wijst erop dat de administratie justitie zich voortaan het recht voorbehoudt niet langer vacante plaatsen te publiceren, en dus niet langer de wettelijk voorziene kaders op te vullen, zonder toelating van de administratie financiën. “De wet wordt niet meer gerespecteerd”, aldus de Codt. Het Stabiliteitsplan heeft volgens de hoge magistraat tot gevolg dat het Justitieplan voortaan op een groot sociaal plan lijkt.

Dat het aantal geschillen toeneemt en er steeds minder gerechtelijk personeel is, maakt volgens de Codt dat de toegang tot de rechter – een mensenrecht – niet langer gegarandeerd dreigt te zijn. België kan een internationale veroordeling oplopen op het vlak van eerlijke rechtsbedeling en de redelijke termijn, maar ook voor de barslechte detentievoorwaarden in de gevangenissen.

De eerste voorzitter meent niettemin dat het vertrouwen met de regering niet verbroken is – ze zijn van goede wil en denken het juiste te doen, maar ze zijn gevangen in een manager-logica – en dat de dialoog voortgaat, maar waarschuwt toch dat de justitiële wereld, indien nodig, de wettelijke wapens zal hanteren, al kunnen rechters – net zo min als parlementsleden – staken.

Bron » VRT Nieuws

Geens’ strafwet: “Geen revolutie, wel hoognodig”

Geplaatst op door

Een ‘poging tot’ wordt gelijk behandeld als de misdaad zelf, wie weet heeft van feiten zal ook bestraft worden. Het nieuwe strafboek van justieminister Koen Geens (CD&V) oogt een pak strenger. Maar is dat ook zo? ‘Dit is geen revolutie.’

Vereenvoudiging. Daar is het Geens in eerste plaats om te doen. Het huidige strafwetboek werd opgesteld in de 19de eeuw is en werd sindsdien bijgetimmerd met een eindeloze reeks nieuwe wetten en uitzonderingen. Geens maakt daar nu komaf mee en komt met een duidelijk systeem van zeven niveaus van misdrijven. “Hier zit de juridische wereld al decennia op te wachten”, zegt professor strafrecht Tom Vander Beken (UGent). “Dit zou een gigantische stap voorwaarts zijn.”

Een van Geens’ voorstellen is dat een poging tot misdrijf in de toekomst gelijk zal worden behandeld als het voltooide misdrijf zelf. De redenering: of bijvoorbeeld een moord nu lukt of niet, de intentie van de dader is eigenlijk even erg. “Dit is geen revolutie”, zegt vrederechter op rust en justitie-expert Jan Nolf. “In de filosofie van de rechtspraak was het verschil nooit erg groot. Een voorbeeld: een aanslag op het staatshoofd, daar weegt een poging al even zwaar als de uitgevoerde daad zelf.”

In de praktijk verwacht Nolf geen aardschok. Een misdaadpoging zal in het nieuwe systeem zwaarder bestraft kúnnen worden, maar dat zal niet noodzakelijk het geval zijn. “De rechter zal nog altijd straffen kunnen uitspreken binnen een bepaalde vork”, zegt Nolf. “Hij kan nog altijd rekening houden met verzachtende omstandigheden. Wanneer een misdaad niet gelukt is, is de impact ervan logischerwijze ook minder groot.”

Eenzelfde redenering geldt voor het schrappen van het onderscheid tussen medeplichtigheid en mededaderschap. Kort door de bocht: wie weet heeft van een misdaad, kan ook medeverantwoordelijk geacht worden voor de feiten zelf. “Nu is het onderscheid tussen die twee begrippen vaak subjectief”, zegt advocaat John Maes, specialist strafrecht bij de Orde van Vlaamse Balies. Officieel is de vraag of de inbreng van de verdachte nuttig was (medeplichtige) of noodzakelijk (mededader) was. Voor discussie vatbaar, dus.

“In de meeste gevallen gaat de rechter nu uit van mededaderschap”, zegt Maes. “Enkel een advocaat zal pleiten voor medeplichtigheid, om een lichtere straf te bekomen.” Een grote omwenteling verwacht hij evenmin. Wanneer er een container met cocaïne in de haven van Antwerpen wordt onderschept, zullen zowel de opdrachtgever, de persoon die drugs vervoerde als hij die het pasje leverde om op het haventerrein binnen te geraken, op dezelfde voet behandeld worden. Dat is nu zo en dat zal zo blijven.

Het uitgangspunt van Geens’ plan is om overtreders meer straffen op maat te geven. Een vereenvoudiging van het strafwetboek kan daarbij helpen, daarnaast voorziet hij een ruimer pallet aan alternatieve straffen. Zo wil hij bijvoorbeeld dat de strafrechter bij drugsdelicten onmiddellijk een behandeling kan opleggen. Opvallender is dat hij ook voor een rijverbod kan kiezen. “Je ontneemt dan iemands mobiliteit”, zegt professor Vander Beken. “In de huidige maatschappij is dat wel degelijk een ernstige straf.”

De vraag of het nieuwe strafwetboek strenger zal zijn dan het huidige, kan nu nog niet beantwoord worden. Een volgende en veel moeilijkere stap in Geens’ plan is het herijken van de strafmaat per misdrijf.

Bron » De Morgen

Geens sleutelt aan strafwet

Geplaatst op door

Meer alternatieven voor celstraffen, een opdeling van straffen in zeven niveaus en een strengere behandeling van medeplichtigen en poging tot misdrijf: het zijn enkele krachtlijnen uit het nieuwe strafwetboek waaraan justitieminister Koen Geens (CD&V) werkt.

Rechter heeft voortaan zeven strafniveaus

Een bestraffingsarsenaal dat eenvoudiger, coherenter en duidelijker voor de samenleving is. Dat is de opzet van de modernisering van het Belgische strafwetboek, waaraan specialisten momenteel sleutelen, in opdracht van Geens. Het Laatste Nieuws kon de hand leggen op het eerste ontwerp. Het ‘frame’ van het nieuwe strafwetboek wordt een indeling in zeven strafniveaus, vijf voor de wanbedrijven en twee voor misdaden.

Onder niveau 1 vallen bijvoorbeeld geldboetes of werkstraffen, niveau 7 is levenslange opsluiting. De rechter blijft zijn vrijheid behouden: binnen elk niveau blijven minima en maxima bestaan. De verduidelijking zit in het feit dat wanneer er bij een bepaald misdrijf sprake is van verzachtende omstandigheden, de rechter dan gewoon kiest voor een straf van een of twee niveaus lager.

Rijverbod of behandeling als alternatieve straf

Geens is zoals bekend geen justitieminister die als doel heeft om zo veel mogelijk mensen in de cel te krijgen. Vandaar dat er in het strafwetboek een arsenaal aan nieuwe alternatieve straffen wordt ingeschreven. Zo zal een strafrechter voortaan zonder bijhorende boete of celstraf een beroeps-, woon-, contact- of rijverbod kunnen uitspreken.

Bij dat laatste hoeft zelfs geen sprake te zijn van een verkeersmisdrijf. Geens mikt vooral op het lamleggen van drugdealers, inbrekers en helers die een auto gebruiken om misdaden te plegen. De rechter zal voortaan ook direct een behandeling kunnen opleggen, meer bepaald voor daders met psychische problemen of een verslaving, voor wie de cel niet helpt of internering te verregaand is. In functie van deze nieuwe straf komen er gradaties van toerekeningsvatbaarheid.

Nu heeft een rechter maar twee mogelijkheden: iemand is gestoord of iemand is het niet. Volgens het ontwerp moet het in de toekomst mogelijk zijn om verminderde toerekeningsvatbaarheid vast te stellen.

Even zware straf voor poging

Een heel opvallende maatregel in het ontwerp voor het nieuwe strafwetboek is dat een poging tot misdrijf in de toekomst gelijk wordt behandeld als het voltooide misdrijf. “Bij het uitspreken van de veroordeling kan er nog altijd een verschil van straf zijn, maar het uitgangspunt is gelijkheid. Of een misdaad nu slaagt of niet: in het hoofd van de pleger is er geen verschil. Het verschil tussen geslaagde of mislukte doodslag is vaak maar een paar centimeter”, klinkt het bij experts.

Wie weet heeft van misdaad, hangt ook

Ook het onderscheid tussen mededader en medeplichtige wordt opgeheven. En ook deelneming door ‘onthouding’ of deelneming ‘post factum’ worden strafbaar gesteld. Geens mikt hiermee vooral op de georganiseerde misdaad of terrorisme. Nu ontspringen maffiabazen vaak de dans omdat ze wel van een misdaad wisten, maar er niet bij waren. Dat achterpoortje gaat nu dicht.

Volgende stap: straffenschaal

Dit ontwerp is pas de eerste stap op weg naar een nieuw strafwetboek. Welke misdrijven op welk strafniveau komen, moet nog worden bepaald. Dat wordt de komende maanden voer voor politieke discussie.

Bron » De Morgen

Commissie-Justitie keurt Geens’ derde potpourri-wet goed

Geplaatst op door

In de Kamercommissie-Justitie werd vandaag het wetsontwerp ‘Potpourri III’ goedgekeurd. Daarmee mikt Justitieminister Koen Geens (CD&V) op een ‘menselijker interneringsbeleid’, lees: minder misdrijven zullen leiden tot internering.

Het goedgekeurde wetsontwerp behelst twee grote luiken: internering en een modernere, efficiëntere Justitie. Internering is een oud zeer: ons land telt zo’n 4.000 mensen met een ernstige geestesstoornis. De helft van hen zit thuis, een vierde zit in zorginstellingen en nog eens 1.000 à 1.100 psychiatrische patiënten verblijven in een strafinrichting. Dat is niét de juiste plaats voor deze mensen, oordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg meermaals.

Samen met minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) creëerde Geens al honderden extra plaatsen voor geïnterneerden bij, met de derde potpourriwet wordt een nieuwe stap gezet. De wet brengt een aantal verbeteringen aan op de recente interneringswet van 2014, de zogeheten ‘Wet-Anciaux’.

Via de invoering van ‘interneringskamers’ – officieel de ‘Kamers voor de Bescherming van de Maatschappij’ – wordt de procedure beter afgestemd op de zorgnoden van de geïnterneerde. Zij krijgen de bevoegdheid om te interneren, beroep aantekenen is mogelijk. Er komt een verplicht psychiatrisch onderzoek.

Opmerkelijk: internering zal alleen nog mogelijk zijn voor zwaardere misdrijven, ondanks het negatieve advies ter zake van het College van Procureurs-generaal. Wie onder de drempel valt, moet ‘aangepaste zorg’ krijgen, aldus Geens. Die zwaardere misdrijven zijn (niet-correctionaliseerbare) misdaden en wanbedrijven die een aantasting of een bedreiging van de fysieke of psychische integriteit hebben opgeleverd.

De meer gerichte internering moet, in combinatie met de extra plaatsen, de overbevolking in de gewone gevangenissen afbouwen.

Naast de internering regelt de derde potpourri-wet ook de digitalisering en centralisering van de ‘betekeningen’ van de gerechtsdeurwaarder. Tot slot komt er ook een verplichte opleiding voor alle leidinggevenden binnen de gerechtelijke wereld, om beter en bewuster om te springen met gerechtskosten.

Bron » De Standaard