Overvallen Eigenbrakel en Overijse gaven gerecht voor het eerst inzicht in profiel van de Reus – Waarom de Reus er wel bij was in Overijse en niet in Aalst

Een kassierster, zes klanten en een kind van veertien. Bij de 16de en 17de overval van de Bende van Nijvel, op warenhuizen in Eigenbrakel en Overijse, vallen op 27 september 1985 acht doden. Getuigen zeggen die avond een Reus te hebben gezien die hinkte. Toeval of niet: de dag voordien had Aalsters rijkswachter Chris B. (61) zich ziek gemeld met een blessure aan de voet.

27 september 1985. Eigenbrakel, de Rue de la Graignette. Het is zeven minuten over acht ’s avonds en buiten al donker als een grijze Golf GTI de parking van de Delhaize oprijdt. Drie met riotguns gewapende inzittenden, verscholen achter een carnavalsmasker, stappen uit. Een twaalfjarig kind dat in afwachting van zijn winkelende ouders rondjes fietst op de parking, wordt meteen gegijzeld. Het kind moet dienen als menselijk schild.

Een eerste klant, Ghislain Platane, krijgt meteen enkele kogels van een riotgun in het lijf. “Ouvre ta caisse ou tu vas crever”, roepen de drie Bendeleden in het Frans tegen de kassierster.

Roger Engelbienne, die “te laat” op de grond gaat liggen, wordt van dichtbij afgemaakt. Buiten op de parking schiet de bende ook voorbijganger Bozidar Djuroski dood. De buit: 388.000 frank, oftewel zo’n 10.000 euro.

22 kilometer verder, op de parking van de Delhaize in Overijse, staan drie vrienden in het donker verkiezingsposters te plakken voor de toenmalige CVP. Luc Bennekens is een van hen en fungeert voor hij het goed en wel beseft als tweede levend schild. Opnieuw slaat de Bende van Nijvel toe, allicht in dezelfde driekoppige constellatie met de Reus als regelaar, de Ouwe als chauffeur en de Killer als afwerker. Klaar voor overval nummer zeventien, de voorlaatste die de Bende zal plegen. Nadien zal alleen nog de overval op de Delhaize in Aalst volgen.

Bennekens overleeft het niet, net als twee klanten (Jean-Marc Busiau en Leon Finné), een caissière (Rosa van Kildonck) en een kind van veertien (Stephan Notté). Lucs boezemvriend Mark meent in de blik van de schutter een jeugdvriend te herkennen, maar durft tot op vandaag met die naam niet naar het gerecht te stappen.

Onder hypnose

Een andere kroongetuige is formeel: de Reus hinkte die dag. Voor het eerst wordt een realistische robotfoto opgesteld, op basis van de getuigenis van minstens één klant, die onder hypnose wordt gebracht. Dat bevestigt minister van Justitie Koen Geens (CD&V). “De robotfoto is gemaakt volgend op een getuigenis van de aanslag in Overijse op 27 september 1985.” Het was de eerste keer dat de Reus, of althans een van de Reuzen, een gezicht kreeg. Hij werd nummer 19 op de affiche met robotfoto’s. En dan wordt, jaren na de feiten, in de richting gekeken van een intussen overleden rijkswachter.

Chris B., de vermoedelijke Reus bij die twee overvallen, zat bij de Groep Diane van ‘77 tot ‘79, waarna hij na een schietincident moest beschikken. “In ‘85 was hij nog steeds toegewezen aan de brigade in Aalst”, bevestigt Geens, de Luikse procureur-generaal Christian De Valkeneer citerend.

Volgens een getuige, aldus Geens, sprak een van de daders bij de overval in Eigenbrakel Frans met een Vlaams accent. “De rijkswachter is Nederlandstalig, maar spreekt correct Frans.” Dat bevestigt ook zijn ex-vrouw aan onze redactie.

Afwezig door ziekte

Jarenlang werden foute namen op de Reus van Eigenbrakel en Overijse geplakt. De voorbije week kwam aan het licht dat verschillende elementen naar de Aalsterse rijkswachter Chris B. – alias Bonno – wijzen. Geens behoedt iedereen voor voorbarige conclusies, maar sprak in de commissie Justitie van een “interessante piste”.

Het uitpluizen van het medisch dossier van Chris B. wijst immers op een bijzondere toevalligheid. Zo meldde hij zich op 26 september 1985, een dag voor de overvallen in Overijse en Eigenbrakel, ziek. Hij zou zich geblesseerd hebben aan de enkel. Zijn broer zegt dat B. in die periode op krukken liep. De precieze dagen herinnert hij zich niet. Zeker is dat een dag na het indienen van het ziektebriefje de dubbele aanslag plaatsvindt. En zien getuigen een Reus die van de plaats van de misdaad weg hinkt omdat hij geblesseerd is. Toeval?

Maar wie verloor dan vissershoedje?

“Chris B. heeft niet deelgenomen aan de bloedige raid in Aalst.” Daar zijn verschillende ex-speurders zeker van. Een vissershoedje kan dit wellicht uitklaren.

Dat B. bij de Bende van Nijvel behoorde, biechtte hij zelf op. Al minstens drie mensen herkenden hem als de Reus op robotfoto nr. 19, gemaakt na de aanslag in Overijse. Maar er kunnen verschillende reuzen bij de Bende geweest zijn. “We houden er rekening mee dat er verschillende teams waren”, zegt het parket-generaal van Luik.

De bloedigste aanslag was de laatste: op de Delhaize van Aalst, op 9 november 1985. Drie gewapende mannen stapten de winkel binnen en schoten acht mensen dood. Een van hen was minstens 1 meter 90 groot, een Reus, net zoals bij de andere overvallen.

“Maar als je alles bekijkt, kan Chris B. niet bij de overval in Aalst geweest zijn”, zo zeggen ex-speurders nu. Via de verklaringen van ooggetuigen van toen hebben ze duidelijke profielen opgemaakt van de drie daders. “En B. past in geen enkel.”

Op 11 oktober 1985, één maand voor de overval – en enkele weken nadat hij een eerste voetblessure had opgelopen (zie grote stuk) – brak hij zijn voet. Dat blijkt uit zijn medisch dossier. “Maar de Reus in Aalst hinkte niet.”

In het dossier zit één element dat wellicht kan uitklaren of B. in Aalst was. Bij die overval verloor een Reus zijn kaki vissershoedje. De federale politie heeft er ooit een foto van verspreid.

Volgens de advocaat van de familie van Chris B. droeg de man vaak zo’n hoedje. Zo ook op een beeld dat de familie eergisteren verspreidde. “Hij had er verschillende. Hij was er bijzonder tuk op”, zegt advocaat Geert Lenssens. Aan de hand van het zweet in het Aalsterse hoedje kon lang geleden achterhaald worden dat de drager bloedgroep O positief had. Of B. ook O positief heeft, is niet duidelijk.

Bron » Het Nieuwsblad

Korpschef Aalst: “Agenten die met de vermeende Reus samenwerkten, zijn er niet goed van en voelen zich ook slachtoffer”

Christiaan B., de vermeende ‘Reus’ van de Bende van Nijvel, werkte voor zijn pensioen nog jarenlang bij de lokale politie van Aalst. Agenten die samenwerkten met de man zijn zeer aangedaan over de recente onthullingen rond B. “Zij voelen zich ook slachtoffer in deze zaak.”

Samen met zo’n 50 andere oud-rijkswachters ging Chris B. in 2001 aan de slag bij de politie van Aalst, na de politiehervorming. De man, die op zijn sterfbed bekende lid te zijn geweest van de Bende van Nijvel, werkte er tot 2010. Er zijn dus nog heel wat huidige agenten bij de politiezone Aalst met de vermeende ‘Reus’ hebben samengewerkt. Dat nieuws heeft er flink ingehakt bij die personen, zegt korpschef Jürgen Dhaene in De Ochtend op Radio 1.

Als politieman benadrukt Dhaene wel dat de betrokkenheid van B. bij de bende nog altijd een vermoeden is, “tot het bewijs van tegendeel”.

Door merg en been

Hoe dan ook: “Oftewel heb je er jarenlang mee samengewerkt wetende dat het mogelijk een persoon is die op u geschoten zou kunnen hebben, want we mogen niet vergeten dat er bij de laatste overval van de Bende in Aalst op de politie geschoten is”, aldus Dhaene. “Maar er is ook een aantal collega’s bij ons die op de Bende van Nijvel geschoten hebben. In het ene of het andere geval gaat dat door merg en been en is dat natuurlijk een schok voor die mensen.”

Niet kunnen slapen

Sinds zaterdag, toen het nieuws over B. bekend werd, wordt er veel over de zaak gesproken onder collega’s, zegt de korpschef nog. Zijn korps werkt ook mee met de onderzoekers en geeft hen informatie. “Een feit is dat het iets doet met ons. Er zijn verschillende mensen bij ons die er niet goed van zijn niet, die niet kunnen slapen en die het moeilijk hebben om ermee om te gaan.”

“Er zijn uiteraard slachtoffers -en het volle respect voor de slachtoffers van de Bende van Nijvel-, maar de collega’s die jarenlang met die persoon hebben samengewerkt voelen zich ook slachtoffer in die zaak”, klinkt het verder.

Herdenking

In Aalst vindt er ieder jaar op 9 november een herdenking plaats voor de slachtoffers van de aanval op de lokale Delhaize in 1985 door de Bende van Nijvel. “De herdenking zal zwaar worden. Er zullen veel mensen zijn die met veel vragen zitten. Het zal anders zijn dan de voorbije jaren.”

Bron » Het Nieuwsblad

Oprichter Groep Diane: ‘Ik dacht meteen: het zullen er toch geen van ons zijn’

Uren na de bloedigste raid van de Bende van Nijvel, op de Delhaize in Aalst in november 1985, herkent Arsène Pint, oprichter van de Groep Diane, de handtekening van zijn elitetroepen. ‘Ik heb toen gezegd: “Verdomme, het zullen er toch geen van ons zijn?”‘

De aanslag op de Delhaize in Aalst werd met militaire precisie uitgevoerd. Toenmalig rijkswachtkolonel Arsène Pint, nu 84, kwam ter plekke en linkte de gebruikte tactiek en gevechtsmethodes meteen aan die van de commando’s van zijn geesteskind, de Groep Diane. Dat herhaalt hij vandaag in Het Laatste Nieuws. ‘Opereren in drie groepen, met indringers, sluipschutters en daartussen een team dat met riotguns vernieling zaait…’

‘Diezelfde avond heb ik de toenmalige luitenant-generaal van de rijkswacht, de grote baas, opgebeld’, zegt Pint, die in de jaren 90 ook al hetzelfde zei in de onderzoekscommissie. ‘Ik zei hem dat ik een onbehaaglijk gevoel had bij wat ik gezien had.’ Hij eiste destijds een onderzoek, maar dat werd twee dagen later afgerond. Pints vermoedens bleken niet te kloppen. Later hebben de speurders die piste ook nog uitvoerig onderzocht, maar zonder resultaat.

‘Bende moordenaars gekweekt’

Chris B., die overleden ex-rijkswachter die beschouwd wordt als ‘de reus’ van de Bende van Nijvel, maakte eind jaren 70 inderdaad deel uit van de speciale interventie-eenheid van de rijkswacht. Maar B. werd begin jaren 80 uit de eenheid gezet na een schietincident. Ten tijde van de overval op de Delhaize in Aalst zat hij dus niet meer bij Groep Diane.

‘Ik heb Chris B. nooit gekend’, zegt Pint. ‘Hij moet pas na mijn vertrek aangeworven zijn.’ Het raakt de voormalige rijkswachtkolonel diep dat een ex-lid van ‘zijn’ elite-eenheid betrokken zou kunnen zijn bij de Bende van Nijvel. ‘Nu lijkt het alsof ik een bende moordenaars heb gekweekt.’

De Groep Diane is intussen verveld tot DSU, onderdeel van de federale politie. ‘Ik was en ben nog steeds fier op wat die eenheden bereikt hebben.’

Bron » De Standaard

Een Reus uit het verleden

Het onderzoek naar de Bende van Nijvel lijkt een werk van voortdurend herbeginnen. Na bijna twee jaar belandde de sterfbedbiecht van de vermeende ‘Reus’ van de Bende eindelijk bij de onderzoekscel.

Wat Christiaan B. ertoe aanzette om op zijn sterfbed te bekennen dat hij lid was van de Bende van Nijvel, blijft een mysterie. Het was bekend: de gewezen gendarme zocht al eens soelaas onder de kurk. Ooit was hij lid van de Groep Diane, een in de jaren 70 opgericht keurkorps van de Belgische rijkswacht, maar hij werd er afgedankt. Volgens kennissen stierf hij in mei 2015 omzeggens met de wodkafles in de hand.

Bonno, zoals de vrienden hem noemden, maakte wel eens cryptische opmerkingen bij tv-verslagen van de roofovervallen van de Bende, en ook over zijn Diane-verleden. Maar op zijn sterfbed verraste hij zijn broer met de mededeling dat hij een van de bendeleden was geweest. Waarom de Bende tussen 1982 en 1985 een reeks moorddadige overvallen pleegde, veelal op supermarkten, waarbij maar liefst 28 slachtoffers vielen, vertelde hij niet. Evenmin wie zijn moordlustige kompanen waren. Waarom die sterfbedbiecht van de toen 61-jarige Bonno nu pas, twee jaar later, bij de onderzoekscel belandde, wekt verwondering. Al is de meest gehoorde uitleg: door een gebrek aan vertrouwen in de onderzoekscel in Charleroi geraakte de info pas na veel omwegen bij de speurders.

Alcoholverslaafd

B., ruim 1,90 meter groot, kwam 20 jaar geleden al onder de aandacht van de toenmalige speurders. Maar na onderzoek, en volgens sommige bronnen ook na ondervraging, besloten de speurders bij gebrek aan bewijs hun aandacht te verleggen. Dat lijkt een vreemde beslissing, omdat de robotfoto van de zogenaamde Reus op de opsporingsposters als twee druppels water lijkt op een oude carnavalsfoto van B. die de jongste dagen in de kranten verscheen.

De Reus op de poster en de overleden rijkswachter op de foto dragen overigens dezelfde grote opvallende bril. Maar in het dossier zitten naar verluidt foto’s van tal van kandidaat-reuzen met een veel zwaarder verleden dan de alcoholverslaafde Bonno. En die konden evenmin aan de overvallen worden gekoppeld.

Met zijn bekentenis uit het graf zet de Reus in elk geval de onderzoekers opnieuw op een oude piste. Dat is die van de rijkswacht en van een poging tot extreemrechtse destabilisering, een piste waarbij in de loop der jaren waarheid en fantasie rond de betrokkenheid van de altijd verdachte maar intussen overleden politicus Paul Vanden Boeynants al eens door elkaar werden geweven.

Vooral de eerste reeks overvallen werd gelinkt met extreemrechts. Omdat de werkwijze deed vermoeden dat de daders militair geschoold waren. Voor de tweede reeks werd dan weer gedacht aan een poging om Delhaize af te persen, al bestaat ook daar geen enkele bewijs voor.

Het Bendedossier vangt aan op 13 maart 1982 in Dinant met de winkeldiefstal van een jachtgeweer, en stopt na de overval op de Delhaize in Aalst op zaterdag 9 november 1985. En daarin is inderdaad sprake van een belangrijke wapendiefstal bij de Groep Diane in 1982. Alleen werd geen van die wapens ooit gebruikt tijdens een Bende-overval. Een deel ervan werd naderhand teruggevonden in een garagebox, een ander deel werd vermoedelijk verpatst in het Franse criminele milieu. De diefstal werd later toegegeven door Madani Bouhouche, een ex-rijkswachter en wapengek, die er samen met zijn wapenbroeder Robert Beijer, eveneens een gewezen gendarme, eigenlijk nog altijd van verdacht wordt de hand te hebben gehad in de overvallen. Maar ze konden uiteindelijk alleen worden veroordeeld voor een overval op een Libanese diamantair.

Beijer verpoost momenteel in Thailand. Bouhouche eindigde in november 2005 onder een door hemzelf omgezaagde boom. In zijn krochtige verblijf in Fougax-et-Barrineuf, aan de voet van de Franse Pyreneeën, werd een riotgun gevonden, maar die werd nooit gebruikt tijdens een van de overvallen.

In tegenstelling tot carnavalist Christiaan B. hingen Bouhouche en Beijer graag rond in schietclubs waar aan practical shooting werd gedaan, waarbij alle mogelijke gevechtssituaties worden nagebootst. Een andere bekende in die wereld was Juan Mendez. Mendez was een wapenhandelaar voor rekening van FN die in 1986 langs een afrit tussen Brussel en Namen werd afgemaakt in zijn auto. Ook hier werden Beijer en Bouhouche verdacht. Opmerkelijk: enige tijd later werden in de woning van Mendez in Overijse tal van oorlogswapens ontdekt die in de muren waren gemetseld. Zowel Mendez als Beijer en vooral Bouhouche vreesden ‘het rode gevaar’, en bereidden zich voor op gewapend verzet.

Onzichtbare hand

In tegenstelling tot wat vandaag wordt beweerd, werden de rijkswachtpiste en andere sporen zorgvuldig uitgeplozen. Dat gebeurde weliswaar nadat eerst cruciale jaren verloren gingen door het geknoei van het parket van Nijvel dat achter de Bende van de Borinage aanging, en door de interne oorlogen bij het gerecht. Zo werd de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch plots van het onderzoek gehaald nadat hij nochtans wapens van de Bende uit het kanaal Brussel-Charleroi had laten opdiepen.

Maar nadien werden door de in Charleroi ondergebrachte onderzoekscel FBI-profilers naar België gehaald, gesofisticeerde precisietechnologie ingezet voor opgravingen, en vertegenwoordigers van buitenlandse en binnenlandse inlichtingendiensten ondervraagd. Tot in de Stasi-archieven werd gezocht naar mogelijke elementen die een licht konden werpen op die terreurovervallen. Elk spoor liep dood of bleek aangebracht door een of andere fantast.

Het onderzoek naar de Bende van Nijvel, dat door twee parlementaire commissies onder de loep werd genomen, is een werk dat voortdurend moet worden herbegonnen. Het dossier, waarvan niet zo lang geleden ettelijke stukken door plaatsgebrek werden vernietigd, beslaat bijna een miljoen bladzijden. Het vormt een labyrint van theorieën, aanwijzingen, denkpistes en dwaalsporen. Een veteraan van het onderzoek zei ooit: ‘Geregeld heb je de indruk dat een onzichtbare hand het Bende-onderzoek de verkeerde kant uit duwt.’

Met de biecht op zijn sterfbed heeft Christiaan B. een nieuw luik aan het dossier toegevoegd. Het Bende-onderzoek moet opnieuw beginnen.

Bron » De Tijd | Rik Van Cauwelaert

Slachtoffer getuigt: “Eén van de daders herkend op rijkswachtbureau”

Nu er mogelijk een doorbraak is in het dossier van de Bende van Nijvel, hebben verschillende slachtoffers vandaag hun verhaal gedaan. Bozidar Junior Djuroski herkende in de rijkswachtkazerne een van de daders, maar werd afgewimpeld. En de familie Palsterman werd zelfs nooit ondervraagd. Hun advocaat, Walter Van Steenbrugge, vraagt een nieuw onderzoek.

Bozidar Junior is een slachtoffer van de Bende-overval op de Delhaize van Eigenbrakel op 27 september 1985. Bij die overval kwamen vijf mensen om het leven. Zelf raakte hij zwaargewond, zijn vader Bozidar Senior Djuroski werd doodgeschoten.

De man beweert nu één van de bendeleden nadien herkend te hebben in het rijkswachtbureau van Aalst, waar hij als getuige een verklaring moest gaan afleggen. Dat gebeurde weken na de overval, na een lang verblijf in het ziekenhuis. “In een gang van de rijkswachtkazerne in Aalst kwam ik een persoon tegen met hetzelfde uiterlijk als één van de moordenaars die voor mij heeft gestaan”, zei hij in een interview op TV Oost Nieuws.

Bozidar herkende zijn gezicht, maar durfde zijn vermoeden eerst niet uit te spreken. Pas tien jaar later kwam hij ermee naar buiten. Hij werd opnieuw ondervraagd en haalde de foto van de man uit een line-up. De man op de foto was een rijkswachter. Maar Bozidar Junior werd afgewimpeld. “De speurders die zich ontfermden over de Bende van Nijvel hebben er onderzoek naar gedaan en zeiden mij dat hij niets met die feiten te maken had”, aldus Bozidar Junior.

Maar het slachtoffer was pertinent zeker van wat hij gezien heeft. Hij kan zich het gezicht van de moordenaar nog heel goed herinneren. “Plots zei mijn vader: buk je! Voor ik dekking zocht, zag ik iemand schieten. We hoorden lawaai alsof er bommetjes ontploften. En ik raakte gewond. Ik ben bij bewustzijn gebleven en ging hulp halen in de Delhaize. Toen mijn vader zei dat ik mij moest bukken, zag ik een man op vijf of zes meter van onze bestelwagen staan. Hij schoot en ik zag zijn gezicht. Hij had een strenge, expressieve en donkere aanblik.”

Sinds zijn laatste verklaring heeft Bozidar Junior Djuroski niets meer gehoord van de speurders. Hij hoopt dat de waarheid dan ook snel aan het licht komt. “Psychisch is het moeilijk, en ik zou graag hebben dat er resultaat wordt geboekt. En dat wij en de andere families onze rouwperiode kunnen afsluiten.”

“Nooit ondervraagd”

Diederik en Nathalie Palsterman verloren hun vader tijdens de bloedige aanslag in de Delhaize van Aalst. “We gingen die avond naar de Delhaize”, vertelden de twee vanavond in Terzake. “Wij zijn de winkel binnengegaan, vader ging tanken aan de overkant en we hebben hem nooit meer gezien.”

Broer en zus klagen aan dat ze nooit meer informatie hebben gekregen. “De kogels waren door de zijruit gegaan, en toch zaten ze in zijn achterhoofd. We zijn pas onlangs te weten gekomen hoe dat kwam. Dat is men ons nooit komen vertellen”, aldus Diederik, die zelfs nooit ondervraagd is. “Ik was binnen in de winkel met mijn zus. Elk klein element was belangrijk, maar daar werd nooit naar gevraagd. Er was niemand geïnteresseerd.”

De familie Palsterman hoopt nu eindelijk de nodige antwoorden te krijgen, maar heeft alle vertrouwen in justitie verloren. “Er is zoveel gesjoemeld in dit dossier. Het belangrijkst zijn de opdrachtgevers, de mensen die al 32 jaar het potje dichthouden, die er alles aan doen om de waarheid niet naar boven te laten komen. Als minister van Justitie kan je van alles verwezenlijken, maar de funderingen van justitie zijn rot en je kan geen geloofwaardige justitie bouwen op rotte funderingen.”

“Nieuwe start van onderzoek”

Meester Walter Van Steenbrugge, advocaat van de familie Palsterman, heeft aan minister Geens de nodige middelen gevraagd om de zaak eindelijk te kunnen oplossen. Dat zei hij vanavond in Terzake. Hij vraagt om een nieuwe start van het onderzoek.

“Ik vraag in eerste instantie om ons de middelen te geven om het dossier volledig te lezen. Ik durf er gif op innemen dat de puzzelstukken dan in elkaar vallen”, zegt hij. “Wat nu dringend moet gebeuren, is dat er een team wordt aangesteld van meerdere onderzoeksrechters, zoals dat in onze buurlanden gebeurt voor dergelijke grote dossiers. Als de middelen er zijn en men laat ons toe het dossier in te kijken, ben ik er zeker van: dit raakt opgelost.”

Bron » De Morgen