“VDB, ge zult hier niet sterven”: de Belgische ontvoeringszaak die smeekt om een Netflix-verfilming

Vandaag exact dertig jaar geleden raakte ons land in de ban van de meest spectaculaire ontvoering ooit. Op 14 januari 1989 om half zeven ’s avond werd voormalig eerste minister en vleeshandelaar Paul Vanden Boeynants ontvoerd door dé topgangster van dat moment: Patrick Haemers. Een reconstructie van een ontvoeringszaak die snakt naar een verfilming. Netflix, lezen jullie mee?

14 januari 1989, 18.30 uur. Het is een koude zaterdagavond. Gewezen PSC-premier en vleeshandelaar Paul Vanden Boeynants (toen 70) keert na een avondwandeling terug naar zijn appartement in Brussel. Op de kelderverdieping wacht hij op de lift. In een kast met een kijkgaatje houden drie mannen hem in de gaten. Wanneer de kust veilig is, zwaait de deur van de kast open, grijpen de mannen Vanden Boeynants – beter bekend onder zijn initialen ‘VDB’ – vast, gooien hem in een wagen en scheren weg.

Na een kwartiertje stoppen ze even. Vanuit een telefooncel bellen ze naar de Brusselse krant Le Soir: “Wij hebben Vanden Boeynants ontvoerd.” Later zal blijken dat topgangster Patrick Haemers dat telefoontje heeft gedaan. Maar de receptionist van Le Soir gelooft hem niet en denkt dat het grappenmakers zijn. “En ik heb de koningin van Engeland ontvoerd”, zegt hij nog, om vervolgens de telefoon neer te gooien.

Een paar uur later wordt de familie van Vanden Boeynants ongerust. Ze verwittigen de politie en die vindt in de kelder de iconische pijp en één schoen van VDB. Ondertussen ligt de ex-premier al in de Franse badplaats Le Touquet vastgebonden op een bed. Daar krijgt hij een uitgetikte boodschap te lezen: “Dit is een kidnapping.” Alle communicatie verloopt voortaan via dergelijke getypte briefjes.

Echt of geënsceneerd?

De ontvoerders sturen de volgende dag een brief naar twee krantenredacties. Ze noemen zich de BSR: Brigades Socialistes Révolutionnaires. Niemand kent die, dus worden ze niet geloofd. Zeker niet door de politie. Zij denkt dat de boodschappen komen van een bende flauwe plezanten: BSR is immers ook de afkorting van Brigade de Surveillance & de Recherche, de Waalse tegenhanger van de BOB (de toenmalige Belgische Opsporingsbrigade).

Uiteindelijk nemen de ontvoerders contact op met zoon Christian Vanden Boeynants. Hij verwittigt de politie. Maar die twijfelt weer. Is heel die zaak geen opgezet spel, een geënsceneerde ontvoering door VDB zelf? Want op dat moment zit Vanden Boeynants in moeilijke papieren. Hij zou gesjoemeld hebben, als vleeshandelaar en als minister van Defensie. Er lopen onderzoeken naar corruptie en belastingontduiking.

Om pers en politie helemaal te overtuigen stuurt de BSR een kopie van de identiteitskaart en een brief van Vanden Boeynants naar Le Soir. Maar daarin staan geen eisen voor de vrijlating. Die onderhandelingen voeren de ontvoerders rechtstreeks – via getypte boodschappen dus – met VDB zelf.

De ontvoerders willen geld. Zeer veel geld. Want ze hadden in de pers gelezen dat VDB schatrijk is. Hij heeft onlangs nog een feest gegeven omdat hij twee miljard Belgische frank (50 miljoen euro) op zijn rekening heeft staan. De ontvoerders willen daar een vijfde van: 400 miljoen frank (10 miljoen euro).

Vanden Boeynants wordt ter plekke in de rol geduwd van de commerçant die op de beestenmarkt over de prijzen van het vee onderhandelt. Alleen sjachert hij nu dus met zijn ontvoerders over de prijs van zijn eigen leven.

Even naar België voor overval

De onderhandelingen tussen Vanden Boeynants en zijn ontvoerders duren tien dagen. Patrick Haemers en zijn kompanen komen in geldnood. Ze vinden er niets beter op dan even over en weer te komen naar België om in Groot-Bijgaarden een geldtransport te overvallen. Daarna nodigt Haemers zijn ouders uit naar een kasteeltje vlak bij Parijs voor een familiefeest. Daar vertelt hij zijn vader: “VDB, c’est moi”. Ondertussen onderhandelt Haemers voort met VDB over het losgeld.

Uiteindelijk komen ze tot een overeenkomst: het wordt 63 miljoen Belgische frank (1,5 miljoen euro). Vanden Boeynants geeft zijn ontvoerders ook de naam van een man die ze moeten bellen: Jean Natan.

Jean Natan is een Brusselse Jood die Israël een groot hart toedraagt. Als politicus heeft VDB de Joodse gemeenschap een aantal keer geholpen. Nu is het payback time.

Natan moet naar Genève gaan om daar het geld op te halen, in biljetten van 500 Zwitserse franken. VDB zal nooit zeggen bij welke bank dat geldt wordt afgehaald. Alleen dit: “Het geld komt van mijn Joodse vrienden, die ik na mijn vrijlating heb terugbetaald.”

Wandeling in Genève

Natan haalt het geld op in een bank in Genève. Daarna – zo hebben de ontvoerders hem laten weten – moet hij naar een standbeeld gaan met twee leeuwen. Op een bankje tussen de leeuwen ligt een krant. Daarin een brief met de volgende richtlijn: steek de Quai du Mont-Blanc over, wandel langs het meer en ga een koffie drinken in de bar Astragal.

In die bar wordt Natan plots aan de telefoon geroepen. Hij moet weer gaan wandelen. Vijf opeenvolgende kruispunten moet hij oversteken. Tijdens die tocht krijgt hij plots gezelschap. “Meneer Natan, ik denk dat u iets voor mij hebt”, zegt een stem. “Alles is in orde met uw vriend. Na het weekend komt hij vrij. Maar er is niets om u zorgen over te maken.” En dan neemt de stem de aktetas met daarin het losgeld over.

De Belgische politie is op de hoogte van de transactie maar stuurt niemand mee naar Zwitserland. Ze willen de operatie niet in gevaar brengen. Ook daarom lichten ze de Zwitserse politie niet in. Trouwens: in Zwitserland is het verboden losgeld te betalen.

Drie dagen later plakken de ontvoerders de ogen van Paul Vanden Boeyants dicht met proppen watten en zetten hem een zonnebril op. Zo rijden ze naar Doornik. VDB moet uitstappen en mag zich pas na één minuut omdraaien. Tegen dan zijn de ontvoerders al lang weg.

Opmerkelijke persconferentie

De volgende dag verschijnt VDB even aan het raam van zijn appartement in Brussel. Mager en ongeschoren. Zijn zoon raadde hem aan die baard te laten staan. Dat zal alles nog geloofwaardiger maken, want rond de ontvoering hangt nog steeds een zweem van twijfel: theater of niet?

Theater is er alleszins de volgende dag, wanneer VDB een persconferentie geeft om alles te vertellen. Daarop doet hij zijn fameuze uitspraak om aan te geven hoe hij zich dagelijks moed insprak met dezelfde woorden: “VDB, tu ne vas pas crever ici” (“VDB, ge zult hier niet sterven.”)

“Ik heb het geld van den ouden”

Kort daarna heeft de politie een ferme meevaller. Al maanden luisteren ze telefoongesprekken af van gangster Basri Bajrami. Plots zegt die tegen zijn vrouw : “Ik heb geld van den ouden. Kom naar Metz.”

De politie volgt Bajrami’s vrouw naar Metz en kan de gangster daar arresteren. Groot is de verrassing wanneer ze het geld van ‘den ouden’ vinden en dat coupures van 500 Zwitserse frank blijken te zijn, met de serienummers van de VDB-ontvoering. Wanneer ze ook nog eens een telefoonboekje met het nummer van de villa in Le Touquet vinden, komt de zaak in een stroomversnelling.

Bajrami leidt de speurders naar medeontvoerder Philippe Lacroix. Een analyse van het lint van Lacroix’s schrijfmachine wijst de weg naar het brein: Patrick Haemers. Maar die is al gevlucht naar Rio de Janeiro in Brazilië.

In Rio gebruikt Haemers altijd dezelfde publieke telefooncel in het Barra Shopping Center om naar België te telefoneren. Zo kunnen twee Belgische speurders Haemers, zijn vrouw Denise Tyack en nog een vriend aanhouden. Voor het oog van de Braziliaanse tv-camera’s bekent Haemers meteen.

Patrick Haemers heeft nog één trucje: hij probeert de Braziliaanse politie om te kopen. Die aanvaardt zijn geld ook … maar levert hem toch uit aan België. Haemers en co. worden in een kooi naar ons land overgevlogen.

Zelfmoord

Er komt een assisenproces over de ontvoering, maar dat haalt Patrick Haemers niet. In mei 1993 pleegt hij zelfmoord in zijn cel, omdat hij geen geneesmiddelen krijgt.

De andere leden worden wel veroordeeld. Maar vandaag is iedereen al lang weer op vrije voeten. Volgens advocaat Etienne Delhuvenne zou Haemers op zijn proces hebben willen zeggen dat hij VDB ontvoerde in opdracht van een concurrerende zakenman. Haemers wilde de naam gebruiken om vrijgesproken te worden. Delhuvenne kent naar eigen zeggen de naam van de opdrachtgever, maar wil die niet publiek maken.

Bron » Het Nieuwsblad

Berucht lid bende-Haemers keert terug naar België: “Hij heeft altijd gezegd dat hij op een dag zou terugkeren”

Twintig jaar nadat hij tot dertig jaar gevangenisstraf werd veroordeeld, mag de Macedonische topgangster Basri Bajrami terugkeren naar België. Bajrami was lid van de bende rond Patrick Haemers en een van de ontvoerders van oud-premier Paul Vanden Boeynants.

Hij was in 2012 een van de getuigen in de documentairereeks De Bende Haemers op VIER. Basri Bajrami (62) ontving de cameraploeg in zijn villa met zwembad in Skopje. Hij leek ondanks zijn veroordeling tot een levenslange gevangenisstraf in België goed te hebben geboerd.

Bajrami opperde toen ook dat de misdaadbende destijds ten onrechte werd genoemd naar Patrick Haemers. “Hij had lef als hij gedronken of gesnoven had”, zei Bajrami. “Zonder deze middelen durfde hij niets. Hij was beter bij zijn ouders gebleven, met elke avond een glas melk voor het slapengaan.”

Bajrami wekte vooral ook de indruk dat hij een deel van het losgeld dat in 1989 werd betaald voor de bevrijding van oud-premier Paul Vanden Boeynants, 1,5 miljoen euro, had weten veilig te stellen.

Meerdere moorden

Basri Bajrami, alias Tosca, is een misdaadlegende en een van de weinige overlevenden van de bende-Haemers. Hij was betrokken bij de moorden op Yves Lambiet (31) en Henriette Genet (24), twee postbodes die eind 1985 omkwamen tijdens een geldoverval in Verviers. Bajrami werd op zijn proces ook schuldig bevonden aan de moord op de Blankenbergse bewakingsagent Ronny Croes (22) in Groot-Bijgaarden. Hij schoffeerde op zijn proces de familie van de jongen door te verkondigen dat die nog zou hebben geleefd “als hij had gedaan wat we hem zeiden te doen”.

De bende-Haemers vermoordde bij overvallen op zijn minst zeven mensen, en blijft velen fascineren.

Bajrami nam deel aan de bevrijding van Patrick Haemers uit een boevenwagen in Heverlee in 1987. Die vluchtte toen naar Rio de Janeiro, maar keerde geregeld naar België terug om misdaden te plegen, onder andere de ontvoering van oud-premier Paul Van den Boeynants op 14 januari 1989. De politicus werd een maand lang vastgehouden in een villa in het Franse Le Touquet. Hij kwam vrij na de betaling van 63 miljoen frank (ruim 1,5 miljoen euro) losgeld. Het gros van dat geld is teruggevonden, maar een klein deel niet.

Ontsnapping

Bajrami werd destijds als eerste lid van de bende-Haemers gearresteerd, maar wist op 3 mei 1993 samen met mede-bendelid Philippe Lacroix en die andere misdaadlegende Kapllan Murat spectactulair te ontsnappen uit de gevangenis van Sint-Gillis. Het trio gijzelde toen Harry Van Oers, de toenmalige topman van het gevangeniswezen.

Bajrami vluchtte naar Macedonië, maar werd daar twee jaar later alsnog opgepakt en uitgeleverd aan België. Hij werd op 19 oktober 1996 op zijn assisenproces veroordeeld tot levenslang, een straf die vanzelf werd omgezet in dertig jaar cel.

Doordat hij nooit een verblijfsvergunning had, werd hij in 2005 bij ministerieel bevel uitgewezen. Hij zou de rest van zijn straf daar uitzitten, maar kwam daar al in 2007 weer vrij.

Het was vanwege zijn grillige parcours een erg ingewikkelde berekening, maar vorige maand bereikten Bajrami’s advocate Carine Coquelet en de Brusselse advocaat-generaal Bernard Dauchot een akkoord. Het uitwijzingsbevel gold maar voor 10 jaar. Met alles bij elkaar 16 jaar en 4 maanden heeft Bajrami zijn celstraf uitgezeten en dus kan hij met ingang van 24 december 2017 als een vrij man naar België terugkeren.

Hij liet intussen al weten dat hij dat ook van plan is. Bajrami heeft in België een zoon en een dochter.

Afpersing

“Hij heeft altijd aangekondigd dat hij op een dag zou terugkeren”, zegt Franky Croes, de broer van de in 1989 vermoorde Ronny. “Wat het mij doet? Weinig. Dat Bajrami doet wat hij niet laten kan. Het is dertig jaar geleden. Als die man zestien jaar in de gevangenis heeft gezeten, moet je kunnen erkennen dat dat best lang is.”

Patrick Haemers pleegde zelfmoord in zijn cel in 1993. Zijn broer kwam eerder om in een verkeersongeval. Thierry Smars en Jean-Pierre Halla, twee andere leden van de harde kern van de bende-Haemers, werden intern geliquideerd. Behalve Bajrami overleefde van de leden van de harde kern enkel Philippe Lacroix. Hij vormde zich in de gevangenis om tot onderwijzer, kwam in 2004 vrij en wordt beschouwd als een model van reïntegratie.

Bajrami lijkt niet direct dat soort ambities te hebben. Hij werd begin dit jaar in Spanje nog veroordeeld tot 18 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf in een afpersingszaak waarbij hij schuldenaars van de vroegere CEO van Century 21 afdreigde.

Bron » De Morgen

Ontsnappen lijkt steeds moeilijker

De 32-jarige Albanees Taulant Toma heeft zondagavond geprobeerd om te ontsnappen uit de gevangenis van Leuze-en-Hainaut. Deze keer slaagde de ontsnappingskoning echter niet in zijn opzet. Ontsnappen uit de gevangenis lijkt steeds moeilijker te worden.

Taulant Toma is een gevaarlijke Albanese crimineel die al een reputatie heeft opgebouwd als het op ontsnappingen aankomt. Zo ontsnapte hij eerder uit een Italiaanse gevangenis door samen met een celgenoot de tralies van zijn cel door te zagen.

Ook zijn ontsnapping uit de gevangenis van Lantin in december 2013 was spectaculair. Terwijl enkele gedetineerden op de binnenplaats een schijngevecht opzetten om de aandacht van de cipiers af te leiden, vormden enkele anderen een menselijke piramide. Langs die piramide kon Toma eenvoudig op het dak van de gevangenis klimmen en van daaruit naar beneden en de vrijheid springen.

Toma slaagde er toen in om meer dan een jaar uit de handen van het gerecht te blijven, maar werd uiteindelijk in maart 2015 opnieuw ingerekend in een Luikse pizzeria.

Het aantal (geslaagde) ontsnappingen is op de terugweg

In 2015 slaagde geen enkele gevangene erin te ontsnappen uit een Belgische gevangenis. Eén jaar eerder waren er 5 ontsnappingen uit Belgische gevangenissen of gesloten instellingen. Dat was al opmerkelijk minder dan in 2013 en 2012, toen er 12 en 14 mensen wisten te ontsnappen. In 2011 waren er maar liefst 26 geslaagde pogingen.

In die cijfers is het aantal gevangenen dat niet terugkeerde uit penitentiair verlof of zich niet hield aan de voorwaarden van het elektronisch toezicht echter niet opgenomen.

Uit cijfers van Eurostat blijkt dat zowat 6 procent van de Belgische gevangenispopulatie een ontsnappingspoging onderneemt. Slechts één Europees land doet ‘beter’: Finland, waar maar liefst 10,84 procent van de gevangenen probeert te ontsnappen.

Dat het aantal geslaagde ontsnappingen de voorbije jaren fors is gedaald, heeft alles te maken met de investeringen in de beveiliging van de gevangenissen. Die kwamen er na enkele spectaculaire ontsnappingen met helikopters in de periode 2007-2009.

Sindsdien zijn in zowat alle gevangenissen de wandelzones beveiligd met helikopternetten, een web van stalen draden dat het voor helikopters onmogelijk maakt om te landen op de binnenkoer van een gevangenis.

Via de lucht naar de vrijheid

Een helikopter was een tijdje de gemakkelijkste manier om weg te raken uit een Belgische gevangenis. Zo ontsnapte in april 2007 de Franse gangster Erik Ferdinand met een helikopter uit de gevangenis van Lantin.

Een half jaar later probeerden enkele kompanen om Nordin Benallal met een helikopter te ontzetten uit de gevangenis van Ittre. Omdat verschillende gedetineerden zich aan de helikopter vastklampten, stortte het toestel neer, maar toch kon Benallal de benen te nemen. Drie dagen later werd hij opnieuw ingerekend.

Iets verser in het geheugen ligt de ontsnapping van Ashraf Sekkaki en twee kompanen uit de gevangenis van Brugge in juli 2009. Ook zij werden met een gekaapte helikopter opgepikt op de binnenkoer van de gevangenis. Twee weken later werd Sekkaki in Marokko opgepakt. In 2011 werd de gangster in Marokko tot 12 jaar cel veroordeeld voor de gijzeling van de helikopterpiloot, hun ontsnapping en de misdrijven die ze na hun vlucht pleegden op Belgisch grondgebied, waaronder een carjacking.

Het hoeft niet altijd met een helikopter te zijn

Er zijn ook veel eenvoudiger manieren om uit een gevangenis weg te glippen. Zo wandelde Nordin Benallal, zes jaar voor de helikopterpoging in Lantin, gewoon de gevangenis uit nadat hij van kleren had gewisseld met zijn minderjarige broer.

De Nederlandse crimineel Willem de Wolf kocht datzelfde jaar een cipier om en wandelde in cipiersuniform de gevangenis van Antwerpen buiten.

Een jaar eerder liet roofmoordenaar Maxime Vandenbussche zich in 2000 met de vork van een heftruck over de gevangenismuur van Leuven-Centraal hijsen.

Voor de grootste ontsnapping uit de Belgische gevangenisgeschiedenis moeten we terug naar 19 augustus 2006 wanneer 28 gevangenen kunnen ontsnappen uit de gevangenis van Dendermonde. Twee gedetineerden braken midden in de nacht hun celdeur open, gijzelden enkele cipiers en schonken met hun sleutels ook 26 andere gevangenen de vrijheid. Via de binnenplaats, de gevangenismuur en een aanpalende telefooncel springt de groep naar de vrijheid.

Murat Kaplan, de ongekroonde ontsnappingskoning

Murat Kaplan draagt de titel van ontsnappingskoning. Hij slaagde er een zestal keer in aan zijn bewakers te ontsnappen, onder meer in de strafinstellingen van Brugge en Vorst en uit een cel bij de Brusselse BOB. Ook bij een huiszoeking, hoewel geboeid, kon hij de benen nemen.

Vooral de ontsnapping van Kaplan samen met Basri Bajrami en Philippe Lacroix, twee leden van de bende van Patrick Haemens, uit de gevangenis van Sint-Gillis in 1993 staat in het collectieve geheugen gegrift. Het trio gebruikt pistolen en handgranaten en gijzelt gevangenisdirecteur Harry Van Oers. Ze rijden de gevangenis uit, terwijl een cipier op het dak van de auto ligt en onder schot wordt gehouden. Na hun vlucht uit Brussel werden ook nog twee gezinnen, in Kortenberg en in Tremelo, gegijzeld.

Ook Niek Bergmans heeft een reputatie opgebouwd op het vlak van ontsnappingen. Op 15 juli 2006 vluchtte hij uit de zwaar bewaakte gevangenis van Brugge door over meerdere hekken en muren te klauteren. In 1999 ontsnapte hij al eens in Zweden door een opening van amper 16 centimeter breed. In 2004 was Bergmans de eerste gedetineerde ooit die uit de gevangenis van Tongeren kon ontsnappen. Hij maakte gebruik van een pingpongtafel en een dunne elektriciteitskabel om over een negen meter hoge muur te klauteren.

Ontsnappen is niet strafbaar

België is één van de enige Europese landen waar gevangenen niet gestraft kunnen worden voor een ontsnappingspoging, tenminste als er geen geweld werd gebruikt of andere misdaden werden gepleegd. Het verlenen van hulp bij een ontsnapping is wel strafbaar.

Gevangenen moeten altijd het idee hebben dat ze kunnen ontsnappen, dat houdt hen kalm en bevordert de sociale rust in de gevangenissen. Zo redeneren voorstanders van de huidige wet.

Open VLD lanceerde vorig jaar een wetsvoorstel om komaf te maken met die wet. ‘Ontsnappingen brengen risico’s mee voor de buitenwereld en voor politiepersoneel’, zegt kamerlid en advocaat Sabien Lahaye-Battheu, die het voorstel uitwerkte. ‘Bovendien kosten de opsporingen de maatschappij handenvol geld.’ Het voorstel voorzag ook in de straffen voor familieleden die onderdak boden aan ontsnapte gevangenis, maar is voorlopig nog niet door het parlement geraakt.

Bron » De Standaard | Bart Van Belle

Spanje jaagt op Basri Bajrami

Basri Bajrami (57), de gewezen luitenant van Patrick Haemers, zit in het vizier van het Spaanse gerecht. Hij zou op het eiland Ibiza hebben geprobeerd een Belgische vastgoedhandelaar af te persen. In 2012 is een Belgische vastgoedmakelaar met een kantoor op Ibiza gecontacteerd door twee mannen die een project wilden voorstellen.

De Belg ging naar de ontmoeting, maar in plaats van een zakenvoorstel te krijgen, werd hij afgeperst. De twee mannen eisten 1,2 miljoen euro. Indien ze dat geld niet kregen, zouden ze zowel de immohandelaar als zijn echtgenote en kinderen vermoorden.

De Belg lichtte meteen de Spaanse gerechtelijke politie in. Toen kort daarna de afpersers opnieuw contact opnamen om te melden waar hij de eerste schijf moest betalen, luisterde de politie mee. Daarna ging ze mee naar de stad Barajas waar de eerste schijf van 300.000 euro moest worden betaald.

Vlakbij een hotel konden politiemannen in burger twee afpersers oppakken. In hun huurwagen vonden ze documenten die verband hielden met de afpersingszaak. Bij die twee was een ex-werknemer van de Belgische immohandelaar. Hij zei dat die hem nog geld moest.

De andere arrestant was de rechterhand van Basri Bajrami. De Spaanse politie bevestigde dat Bajrami mee in het afpersingscomplot zit. Bajrami’s advocaat zei maandag dat hij door zijn cliënt is gecontacteerd in verband met een afpersingszaak in Spanje, “maar mijn cliënt ontkent alles”.

Bron » Belga

Een overzicht van de meest markante ontsnappingen in België

De ontsnapping van 28 gedetineerden, vrijdagnacht uit de gevangenis van Dendermonde, is nooit vertoond in ons land. Het gaat om het hoogste aantal in één keer in de recente geschiedenis. Maar in het verleden waren er nog meer opmerkelijke ontsnappingen die voor deining zorgden. Hieronder volgt een beperkt overzicht.

De ontsnapping van kindermoordenaar Marc Dutroux, staatsvijand nummer één, op 23 april 1998 is ongetwijfeld de meest ophefmakende. Dutroux ontsnapte niet uit de cel. Hij bevond zich die bewuste dag in het justitiepaleis van Neufchateau waar hij het wapen van zijn bewaker ontfutselde en het op een lopen zetten. Dutroux carjackte een wagen en sloeg op de vlucht. Enkele uren later werd hij gevat in een bos aan de Franse grens.

De ontsnapping van Murat Kapllan, Basri Bajrami en Philippe Lacroix – die twee laatste waren lid van de bende van Patrick Haemers – zette vijf jaar eerder het land in rep en roer. Het drietal ontsnapte op 3 mei 1993 op zeer spectaculaire wijze uit de gevangenis van Sint-Gillis. Ze gebruikten pistolen en handgranaten en gijzelden de gevangenisdirecteur Harry Van Oers.

Na hun vlucht uit Brussel werden ook nog twee gezinnen, in Kortenberg en in Tremelo, gegijzeld. Murat Kapllan draagt de titel van ontsnappingskoning. Hij slaagde er een zestal keer in aan zijn bewakers te ontsnappen, onder meer in de strafinstellingen van Brugge en Vorst en uit een cel bij de Brusselse BOB. Ook bij een huiszoeking, hoewel geboeid, kon hij de benen nemen.

Op 16 juli van dit jaar zorgde hij nog eens voor heisa door niet terug te keren uit penitentiair verlof naar de gevangenis van Ittre. Bijna twee weken later werd hij gevat en weer achter de tralies gestopt. Eenzelfde titel van ontsnappingskoning is er voor veroordeelde Niek Bergmans. Die man slaagt er steeds in via acrobatische toeren te ontsnappen. Op 15 juli van dit jaar vluchtte hij uit de zwaar bewaakte gevangenis van Brugge door over meerdere hekken en muren te klauteren.

In 1999 ontsnapte hij al eens in Zweden door een opening van amper 16 centimeter breed. In 2004 was Bergmans de eerste gedetineerde ooit die uit de gevangenis van Tongeren kon ontsnappen. Hij maakte gebruik van een pingpongtafel en een dunne elektriciteitskabel om over een negen meter hoge muur te klauteren.

In 2001 liet een cipier uit de gevangenis van Antwerpen de Nederlandse gangster Willem De Wolf ontsnappen. De man kreeg een cipiersuniform en wandelde gewoon de gevangenis uit. De cipier dacht een gouden zaak te hebben gedaan: hij kreeg een tas met 250.000 euro, maar dat geld bleek vals. Ontsnappingen lijken soms zo uit een actiefilm te komen. Zo sprong overvaller Karim Bouzitoune op 14 december 1999 uit het raam op de derde verdieping van het Brusselse justitiepaleis. Zijn ontsnappingspoging mislukte maar enkele maanden later lukte het tijdens een gevangenistransport in Asse wel.

Roofmoordenaar Maxime Vandenbussche liet zich in 2000 met de vork van een heftruck over de gevangenismuur van Leuven-Centraal hijsen. Ontsnappingen zijn soms spectaculair, soms ook helemaal niet. Een bekende truc is de identiteitswissel waarbij de gedetineerde de identiteit van iemand anders, een bezoeker of collega die op het punt staat vrijgelaten te worden, inneemt. Deze truc werd onder meer toegepast door Nordine Benallal, die in februari 2001 de plaats van zijn broer innam. De beruchte crimineel kon de laatste jaren al vier keer ontsnappen.

Ook Billal Ould Haj kon in juli van dit jaar de gevangenis van Vorst buiten wandelen door zich uit geven voor een celgenoot. Andere klassiekers zijn het doorzagen van tralies, het graven van een tunnel of het aaneenknopen van lakens. Hulp van buitenaf of van binnenuit verhoogt in belangrijke mate de kans op succes. De laatste jaren daalde het aantal gevangenen dat ontsnapte.

In 1995 waren er nog 105 ontsnappingen, vorig jaar waren het er 17 en dat op een veel groter aantal gedetineerden. Door de massale ontsnapping van vrijdagnacht in Dendermonde zal het cijfer voor 2006 wel opnieuw de hoogte in worden gejaagd. Ontsnappen op zich is niet strafbaar. Het gebruik van geweld of vernielen van infrastructuur is dat wel. Ook het verlenen van hulp bij een ontsnapping is strafbaar.

Bron » Het Nieuwsblad