Extra middelen en mankracht voor onderzoek naar Bende van Nijvel

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft in de Kamer aangekondigd dat er extra mankracht wordt vrijgemaakt voor het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Ook het federaal parket zal daar een rol in krijgen.

Concreet deelde minister Geens mee dat er naast de vijf politiemensen die nu al rond het dossier werken nog vijf extra speurders van gerechtelijke federale politie zullen worden ingezet voor het onderzoek naar de Bende. Een van de nieuwe mankrachten is een tweetalige misdaadanalist. Daarnaast komen er ook vier speurders bij van het Comité P omdat de nieuwe sporen naar de Bende van Nijvel naar de voormalige rijkswacht leiden.

Voorts zal het federaal parket de onderzoekers bijstaan voor slachtofferhulp en bijzonder onderzoeksmethoden.

‘Nog dit jaar komt er op 6 december overleg met de slachtoffers’, besloot Geens, die ook zelf op het overleg aanwezig zal zijn. Daar zal onder meer besproken worden hoe de slachtoffers beter kunnen worden vergoed.

Vergoeding

Die vergoeding is tot op heden een pijnpunt, stelde Servais Verherstraeten (CD&V), die minister Geens in de Kamer vroeg om slachtoffers van de Bende te beschouwen als terreurslachtoffers zoals de personen die werden getroffen in Zaventem en Maalbeek op 22 maart 2016. ‘De slachtoffers van de Bende hebben recht op dezelfde rechten en behandeling’, opperde Verherstraeten.

Onder meer Linda Van Huffelen, die conciërge was van textielbedrijf Wittock-Van Landeghem in Temse waar de Bende van Nijvel in 1983 toesloeg, sprak onlangs over de grootorde van de vergoeding. ‘Het was peanuts’, zei ze. ‘Ik heb alleen mijn weduwepensioen, dat is eigenlijk weinig. Ik ben 80 procent invalide. Met twee vingers moet ik het doen, dat gaat niet. Ik hoop toch om nog iets te krijgen, een schadevergoeding.’

Bron » De Standaard

Jef Vermassen: “Mijn ervaring met Comité P en de federale gerechtelijke politie is dat ze tot op het bot gaan”

Advocaat Jef Vermassen is tevreden dat er negen extra speurders zullen werken op het dossier van de Bende van Nijvel. Dat heeft hij aan VRT NWS laten weten. “Mijn ervaring met Comité P en de federale gerechtelijke politie is dat ze tot op het bot gaan.”

Eerder vandaag had minister van Justitie Koen Geens (CD&V) verklaard dat de onderzoekscel naar de Bende van Nijvel er negen extra speurders bijkrijgt: vijf van de gerechtelijke politie en vier van het Comité P. Het federaal parket zal ook samenwerken met de onderzoekscel.

Een goede zaak, vindt advocaat Jef Vermassen. Hij vertegenwoordigt slachtoffer David Van de Steen, die zijn zusje en ouders verloor bij de overval op de Delhaize in Aalst in 1985. “Onze vraag was dat er misdaadanalysten en specialisten bijkwamen. Ook speurders van Comité P komen erbij en mijn ervaring leert mij dat ze de zaken tot op het bot uitbenen. Wij hebben ook vertrouwen in de gerechtelijke politie. Mocht het waar zijn dat er manipulatie is binnen de eigen cel, kan dat nu niet meer.”

Ook met de medewerking van het federaal parket is Vermassen blij. “Ze gaan voor niks uit de weg. Als getuigen nu een aanspreekpunt krijgen, zal er veel boven water komen.”

Nabestaanden starten crowdfunding op: “Onafhankelijke doorlichting van 3 miljoen bladzijden van onderzoek”

Enkele nabestaanden hebben ook een crowdfunding opgestart om geld te vinden voor een aparte onderzoeksgroep die elke piste onderzoekt. “We willen dat er een onafhankelijk onderzoek komt met een doorlichting van het hele dossier van 3 miljoen bladzijden. Daarvoor is er 250.000 euro nodig. Ons vertrouwen in de cel in Charleroi is volledig weg. Het onderzoek naar de daders is “onvoldoende kwalitatief onderzocht”, zegt nabestaande Nathalie Palsterman.

“Het loopt al 32 jaar mis. Er zijn belangrijke pistes onaangeroerd gebleven en er zijn aanwijzingen dat leden van eigen korpsen werden beschermd. Er is gemanipuleerd, dat is duidelijk. En dat is als slachtoffer nog erger dan dat we niet weten wie de daders zijn. We beginnen ons veel meer vragen te stellen. Wat zit erachter en waarom? Ik weet niet wat de prioriteiten van de onderzoeksrechter zijn, maar manipulaties onderzoeken moet je heel discreet in alle stilte doen.”

Bron » VRT Nieuws

Comité P stort zich op onderzoek naar Bende van Nijvel

‘Het Comité P wordt ingezet in het gerechtelijk onderzoek naar de Bende van Nijvel.’ Dat bevestigt Johanna Erard, de voorzitter van het Comité P, aan Het Nieuwsblad.

Justitieminister Koen Geens (CD&V) liet gistermiddag in het parlement uitschijnen dat de Cel Waals Brabant, dat het Bende-onderzoek voert, uitgebreid kon worden. De betrokken speurders hadden gisteren aan de alarmbel getrokken: ze zijn met vijf, en dat is te weinig.

Volgens procureur-generaal Christian De Valkeneer zijn de beloftes al heel concreet. Er zitten 13 extra speurders aan te komen: acht speurders van de federale politie, en vijf onderzoekers van het Comité P. Vooral dat laatste is opmerkelijk, want het Comité P is de waakhond van de politie.

Maar daar heeft het volgens De Valkeneer niets mee te maken: ‘Het Comité P heeft al eerder het dossier van de Bende onder de loep moeten nemen. Ze kennen stukken van het duizenden pagina’s dikke dossier dus, en ze moeten het niet helemaal inlezen. We kiezen hen voor hun inzicht en hun knowhow’, klinkt het in Het Nieuwsblad.

De Valkeneer wil ook dat er een misdaadanalist wordt aangesteld.

Bron » De Standaard

Procureur-generaal De Valkeneer: “Altijd al gedacht dat we gemanipuleerd werden”

Procureur-generaal Christian De Valkeneer, die het onderzoek naar de Bende van Nijvel leidt, zegt dat de speurders in het verleden tegengewerkt werden. Zo klinkt het in De Ochtend op Radio 1. “Wij hebben altijd gedacht dat er pogingen waren tot manipulatie.”

“We moeten niettemin voorzichtig zijn met het woord ‘manipulatie'”, zei De Valkeneer nog. “Er is sprake van mogelijke manipulatie in het verleden, maar door wie? Dat weten we niet.”

Na de overval van de Bende van Nijvel op het Delhaize-warenhuis in Aalst, op 9 november 1985, werd de cel-Delta opgericht. Freddy Troch, toen onderzoeksrechter in Dendermonde, was als magistraat verantwoordelijk voor het onderzoek. Een jaar later, in 1986, vinden zijn speurders enkele wapens terug in het kanaal Brussel-Charleroi, ter hoogte van Ronquières.

In 2014 zei De Valkeneer al dat bijna dertig jaar verkeerdelijk gedacht werd dat de in 1986 uit het kanaal van Ronquières opgeviste wapens en buit van de Bende van Nijvel in de nacht van 10 op 11 november 1985, na de laatste overval van de Bende op de Delhaize in Aalst, in dat kanaal gedumpt werden. Dat zou ten vroegste op 27 oktober 1986 gebeurd zijn, of maximaal 8 à 10 dagen voor de vondst op 6 november van dat jaar gebeurde. Dat bleek immers uit onderzoek dat in 2012 is gevoerd en werd vanochtend nog eens herhaald door De Valkeneer.

De Valkeneer: “We hebben altijd gedacht dat dat een vorm van manipulatie was. Niet een manipulatie van de onderzoekers van de cel-Delta zelf (de speurders in Dendermonde), maar misschien dat de onderzoekers werden gemanipuleerd. Door wie? Dat weten we niet.”

Vlaamse rijkswacht

Ook minister van Justitie Koen Geens (CD&V) zei gisteren in de Kamercommissie dat het onderzoek gemanipuleerd is. “Het werd me duidelijk dat een aantal onderzoeksstrategieën geen bevredigend resultaat hadden opgeleverd, dat er pogingen gedaan waren om het onderzoek te manipuleren, terwijl de slachtoffers en hun nabestaanden me lieten verstaan dat ze onvoldoende gehoor hadden gekregen in het verleden.” Hij voegde daaraan toe dat manipulatie mogelijk in de richting van de Vlaamse gerechtelijke politie of Vlaamse rijkswacht wijst, “eerder dan naar de Franstalige”.

“In juni al versterking gevraagd”

Procureur De Valkeneer zelf liet ook weten dat in juni versterking gevraagd werd bij de federale politie. “Sinds september is de ploeg van drie politieambtenaren versterkt met twee Nederlandstalige onderzoekers”. En er is nog meer versterking op komst: “Mensen van het Comité P, wat interessant is want zij hebben al eerder op het dossier gewerkt en ze zijn dus meteen operationeel.” Voorts zal ook een misdaadanalist aan het dossier toegevoegd worden.

De versterking is een gevolg van de opnieuw gelanceerde piste rond ex-rijkswachter Christiaan B. die genoemd wordt als “De Reus” van de Bende. “Wij zijn al een halfjaar bezig met die piste, we hebben daar al heel wat onderzoek naar gevoerd. De broer van Chris B. (die in 2015 met de verklaring naar buiten kwam over de betrokkenheid van Chris B., nvdr) is drie keer verhoord. Maar er is nog steeds geen zekerheid, geen bewijs dat deze persoon aan de feiten heeft deelgenomen”.

De Valkeneer liet alvast weten niet opgezet te zijn met de media-aandacht: “Het is voor een onderzoek altijd makkelijker te werken in discretie”, zegt hij.

Bron » De Morgen

De vraag bij het Bende-dossier: hoe gaan we om met de staatsmacht?

Het dossier van De Bende van Nijvel is er een van de duistere jaren 80. Maar het is ook veel meer dan dat. Het noopt ons tot een fundamentele vraag: hoe gaan we om met de staatsmacht? Het elitekorps Diane wordt opgericht in 1972, in de nasleep van de aanslagen op de Olympische Spelen in München. Het is een antwoord op een internationale terreurdreiging. Als de feiten die nu aan het licht komen juist zijn, dan is er veel misgelopen bij Diane en de rijkswacht. En dat kon enkel mislopen omdat er onvoldoende controle was.

De democratie worstelt al lang met deze kwestie. We vinden er zelfs sporen van in de Belgische Grondwet van 1831. Deze bepaalt dat rechtszittingen openbaar zijn en dat vonnissen in openbare terechtzitting worden uitgesproken. Vandaag lijkt dat een achterhaalde formaliteit. In 1831 is het een manier om toch enige controle uit te oefenen op de rechterlijke macht, want rechters moeten aan niemand verantwoording afleggen.

Hoe controleert men op afdoende wijze de staatsapparaten? Wie controleert de hoge magistratuur, het college van procureurs-generaal, de onderzoeksrechters, de politietop, … Dit probleem wordt al aangekaart door Montesquieu in zijn L’esprit des lois (1748). Hij schrijft dat de ervaring leert dat wie macht heeft, geneigd is deze te misbruiken. Zijn oplossing is de eenvoud zelve: “Er moeten voldoende checks-and-balances zijn, zo niet loopt het fout.”

Veel veranderd

Er is natuurlijk veel veranderd sinds De Bende van Nijvel actief was. Toen was de rijkswacht onderdeel van defensie. Van enige controle op de rijkswacht was nauwelijks sprake. De rijkswacht is intussen gedemilitariseerd en opgedoekt. Een Comité P en een Comité I controleren de politie en de inlichtingendiensten. Er is een Hoge Raad voor de Justitie. Er zijn ombudsdiensten en nog veel meer. Toch blijft het systeem falen.

In het Bende-dossier hebben gerecht en politie niet alleen gefaald in de jaren tachtig. Ze falen sinds de jaren 80 tot vandaag. Meer dan 30 jaar. De elementen die nu opduiken, komen er via de media, niet via politie, gerecht of parlementaire Bende-commissies. Dit toont het belang aan van de persvrijheid in een democratie.

Gouden regel

We worden vandaag opnieuw geconfronteerd met terreur. We hebben weinig geleerd. De reactie van de politiek bestaat in een voortdurend versterken van politie- en inlichtingendiensten. In een democratie is het echter een gouden regel dat hoe meer macht men toekent aan een staatsapparaat, des te groter de controle moet zijn. Dit controleluik wordt meestal vergeten. Er heerst opnieuw een law-and-ordersfeertje. Na jaren geleden de rijkswacht gedemilitariseerd te hebben, lijkt het er op dat we nu de politie militariseren. Een gezond wantrouwen ten opzichte van staatsapparaten is nochtans ook een onderdeel van de democratie. Dit moet de les zijn van het mismeesterde Bende-dossier.

Ons staatsbestel kreunt onder de afwezigheid van checks-and-balances. Ook de politieke instellingen. Het parlement controleert de regering al lang niet meer. De meerderheid volgt gedwee. Toch kan net het parlement een instrument zijn van democratische controle op het overheidsapparaat. We kunnen de werking van de Comités P en I verfijnen. Een nieuw Comité J, dat een democratische controle uitoefent op justitie, is geen overbodige luxe. Dit alles veronderstelt natuurlijk dat we een gezonde parlementaire democratie worden en het juk van de particratie afwerpen.

Bron » De Morgen | Veerle Wouters & Hendrik Vuye