Het onderzoek naar de Bende van Nijvel: veel fouten, veel theorieën, nooit iets concreet

Geplaatst op 21 oktober 2017 door

In de 35 jaar onderzoek naar de Bende van Nijvel zijn meerdere namen van mogelijke daders en verschillende theorieën opgedoken. Dat de overvallen vanuit de rijkswacht zelf werden gepleegd, was er één van. Om het land te destabiliseren en om meer geld en middelen te krijgen. Het verhaal dat nu opduikt, zou perfect in dat plaatje kunnen passen.

De Bende van Nijvel dankt haar naam aan haar optreden aan de Colruyt in Nijvel, in de vroege ochtend van 17 september 1983. Alvorens een toegesnelde rijkswachtpatrouille klem te rijden en onder vuur te nemen, worden zakenman Jacques Fourez en zijn maîtresse Elise Dewit van dichtbij doodgeschoten met oorlogswapens. Samen met het koppel sterft een rijkswachter en raken twee politiemensen zwaargewond. Onderzoek zal later uitwijzen dat de Bende op dat moment al minstens zes andere moorden heeft gepleegd. Maar het ergste moet dan nog komen.

In totaal 23 misdaden worden vandaag aan het moordcommando toegeschreven. Gepleegd tussen 1982 en 1983 en in 1985. In 1984 houdt de Bende een sabbatjaar. Waarom is niet duidelijk.

Het Bende-dossier is ondertussen zo dik dat wanneer je alle kartonnen dozen zou stapelen, de toren zo hoog is als een flatgebouw van 25 verdiepingen. Zoveel feiten, zoveel doden. Dan zou je toch verwachten dat de daders ooit wel eens een foutje maakten, wat vaak het werk van de speurders vergemakkelijkt. Niet dus. Dat de dader nooit gevonden zijn is overigens niet alleen hun ‘verdienste’. Dat het op professionelen ging, is vrij duidelijk. Maar ze kregen ook hulp van het gerecht dat een krakkemikkig onderzoek voerde.

Les Borains

Zo gaat de Nijvelse procureur Jean Deprêtre in 1983 met ooglappen achter ‘les Borains’ aan, een kleine Henegouwse gangsterbende rond ene Michel Cocu, een ex-politieman. Zelfs wanneer de Bende een nieuw feit pleegt, terwijl Cocu en zijn kompanen al achter de tralies zitten, wil Deprêtre van geen discussie weten. “Cocu en co. zijn de Bende van Nijvel. Gewone bandieten die snel rijk willen worden”, aldus Deprêtre. De Waalse magistraat denkt daarbij vooral aan zijn eigen carrière en dat zal hem later zuur opbreken. Zeker wanneer blijkt dat hij acht maanden lang een bewijsstuk dat de Borains zou vrijpleiten, heeft achtergehouden. Het Hof van Cassatie ontneemt hem het dossier wegens partijdigheid.

Cocu komt vrij, Deprêtre wordt weggepromoveerd. Het onderzoek staat nergens. Eén troost, hij is niet de enige die er een knoeiboel van maakt. Ook procureur-generaal Demanet van Bergen doet zijn duit in het zakje. En na hem volgen er nog een paar.

Onderzoeksrechter Troch van onderzoek gehaald

Speurders van de cel Delta in Dendermonde, onder leiding van onderzoeksrechter Freddy Troch, zijn wel goed op weg om het kluwen te ontrafelen. Door een wapenvondst nabij het hellend vlak van Ronquières, na een anonieme tip, kan de cel Delta een materieel verband leggen tussen de verschillende aanslagen.

Troch bezigt een simpele kosten-batenanalyse waar Deprêtre altijd doof voor blijft. “Een ordinaire crimineel pleegt geen vijf moorden voor 5.000 euro”, zegt Troch. Nochtans is het dat wat de Bende in september 1985 in Overijse doet. De daders moeten dus andere motieven hebben. Troch zoekt onder meer in het schimmige milieu rond enkele Brusselse schietclubs, de omgeving van ex-gevangenisdirecteur Jean Bultot, ex-BOB’ers Robert Beijer en Madani Bouhouche en hij laat gangster Philippe De Staerke arresteren. Die laatste wordt ook in beschuldiging gesteld omdat hij daags voor de aanslag in Aalst (acht doden) het terrein was komen verkennen. Dat heeft zijn ex-vriendin zelf aan de speurders verklaard. Begin 2000 wordt hij buiten vervolging gesteld.

Onderzoeksrechter Troch en zijn onderzoekscel Delta zijn dan al lang door justitieminister Melchior Wathelet (PSC) van het dossier gehaald. Niemand begrijpt waarom. Zat Troch misschien te dicht bij de waarheid, zoals in gerechtelijke kringen wordt gefluisterd?

“Het belangrijkste doel van het onderzoek was de bevolking te sussen en de daders vooral niet te pakken”, zei een ex-speurder daarover. “ Vergeet niet, het was een tijd waarin mensen nog niet zo mondig waren. Het hoorde niet om justitie in vraag te stellen. Het zou nu anders zijn. De media zouden de beerput onmiddellijk opengooien”, aldus de ex-rijkswachter.

Speurders verhoord

De speurders van de Dendermondse cel Delta worden jaren later zelf verhoord door de speurders omdat ze mogelijk bewijzen hebben laten verdwijnen. Freddy Toch, intussen met pensioen, is razend. Hij houdt vandaag nog altijd vast dat hij en zijn team de zaak hadden kunnen oplossen.

Het hele dossier verhuist van Dendermonde naar Charleroi. Daar wordt het onderzoek toevertrouwd aan een totaal onervaren magistraat die het eerst volledig laat vertalen. Veel verder dan dat geraakt hij niet. De eerste robotfoto’s van verdachten worden pas meer dan tien jaar na de laatste Bende-overval aan het grote publiek getoond. Ze worden verspreid op grote gele affiches. Robotfoto’s die onmiddellijk na de overval op de Delhaize van Aalst zijn gemaakt, worden nooit publiek gemaakt.

Honderden reacties

Op het opsporingsbericht dat jaren later wordt verspreid komen honderden reacties. Dat zorgt voor een lichte vorm van euforie bij de speurders die er vast van overtuigd zijn dat ze de daders nu snel gaan pakken. Het aantal mogelijke pistes volgt elkaar in de loop der jaren op. Zo gelooft men rotsvast in het spoor-Lekeu, een rijkswachter die in allerlei duistere affaires verwikkeld zit. Andere pistes leiden naar het agressieve milieu van extreemrechtse leden van het Front de la Jeunesse van Francis Dossogne en naar het Westland New Post van Paul Latinus.

Ook genoemd zijn de excentrieke baron Benoît de Bonvoisin en Patrick Haemers en zijn bende. Haemers zou dan de beruchte ‘reus’ zijn die door alle getuigen is gezien.

Orgieën

Bovendien blijft de vraag of het wel allemaal om toevallige slachtoffers gaat. Het koppel dat in Nijvel wordt vermoord zou bijvoorbeeld seksorgieën hebben georganiseerd voor invloedrijke personen. Ze zouden de aanwezigen achteraf gechanteerd hebben met videofilms en moesten daarom sterven. En er is nog een opvallend gegeven. Waarom viseerden de daders warenhuizen van Delhaize? Alleszins niet voor de grote buit.

Onvermijdelijk duikt hier de naam van Paul Vanden Boeynants op. “Het bedrijf van VDB leverde gekookte ham aan Delhaize. De minister van staat werd genoemd in het dossier van de ‘Roze Balletten’, wilde seksorgieën met vooraanstaanden, en in tal van andere duistere zaakjes. Harde bewijzen zijn er niet, maar het kan een link zijn. Een andere reden waarom de Bende precies die winkelketen viseerde is er niet”, zegt een speurder. Dat de de directie werd afgeperst, is altijd ontkend. Delhaize houdt tot op vandaag 250.000 euro opzij voor wie de gouden tip kan leveren die naar de daders leidt.

Nieuwe wapens en Golf GTI’s

De koelbloedigheid waarmee de Bende te werk ging, wijst er alleszins op dat het om professionelen ging. Rijkswachters of ex-rijkswachters is altijd gezegd. Of goed opgeleide militairen. Zo bestaat er een brief waarin de reus geïdentificeerd wordt als iemand van de vroegere groep Diane, de voorloper van de speciale eenheden van de federale politie.

Bij de overval op zeilmakerij Wittock-Van Landegem in Temse, in september 1983, worden zeven kogelwerende vesten gestolen. Enkel een aantal werknemers van het bedrijf en de rijkswacht is op de hoogte dat die zeer speciale vesten daar op dat moment worden gemaakt. Het gaat immers om een ultrageheime bestelling. Aangenomen wordt dat de daders vanuit de rijkswacht zijn getipt. Of dat er rijkswachters bij de overval betrokken waren.

Vanuit de rijkswachttop zouden er in die periode plannen geweest zijn om het land te destabiliseren, zeg maar een soort staatsgreep te plegen. Dat is niet gelukt. Waar de rijkswacht wel in slaagt, is dat ze door de angstpsychose die de Bende veroorzaakt, nieuwe wapens krijgt (riotguns, het wapen dat ook de Bende van Nijvel gebruikt), snelle Golf GTI’s en de modernste kogelwerende vesten.

Bron » Het Nieuwsblad | Thierry Goeman

Tueries du Brabant: aucun indice chez Michel Cocu

Geplaatst op 16 december 2016 door

Fouille négative du domicile du dernier survivant de la filière boraine. Aucun élément ni indice en lien direct ou indirect avec les tueries du Brabant ou l’une d’elles n’a été trouvé au domicile de Michel Cocu, décédé d’un cancer le 4 décembre, à l’âge de 65 ans.

Après ses funérailles, les enquêteurs se sont rendus à Boussu au domicile de l’ancien policier qui fut suspecté dans les années 1980 d’avoir trempé dans les tueries des Colruyt de Hal et Nivelles en mars et septembre 1983, et acquitté en 1988. Michel Cocu continuait, trente ans après, d’être “intéressant pour l’enquête”. Et s’il avait laissé “quelque chose”?

On ne perquisitionne pas sans mandat le domicile d’une personne décédée: le nécessaire a été fait et des enquêteurs ont donc fouillé l’habitation de fond en comble. Si l’espoir était mince, les enquêteurs devaient vérifier.

Tout était “bien rangé” chez Michel Cocu, qui avait quitté l’habitation deux jours plus tôt. On a parfois imaginé que c’est comme cela qu’on aurait la solution, dans les papiers d’un mort. En tout cas pas chez Cocu: la fouille n’a rien donné.

Les enquêteurs actuels restent persuadés que “Michel Cocu savait des choses”, qu’il a eu un rôle dans les premières tueries de 1983, qu’il “fut recruté”. Le procureur général Christian De Valkeneer nous confiait (DH 7 décembre): “Nous pensions que M. Cocu avait des choses à nous dire”.

Cette opinion des enquêteurs actuels tranche avec celle des anciens, ceux qui furent écartés en 2010. Le 21 octobre 2014, le commissaire et ancien chef d’enquête Lionel Ruth confiait sa certitude que Michel Cocu et la filière boraine étaient étrangers aux tueries du Brabant. Les mêmes faits, le même dossier et trente ans plus tard, deux approches, deux certitudes inconciliables.

Bron » La Dernière Heure

Le dernier membre de la “filière boraine” des tueries du Brabant est décédé

Geplaatst op 6 december 2016 door

Michel Cocu, dernier membre de la “filière boraine” des “tueries du Brabant Wallon”, est décédé dimanche à Boussu, rapporte la presse locale. Les autres membres de cette bande du Borinage étaient déjà tous morts.

Michel Cocu était un policier communal de Boussu. Il a longtemps été considéré comme le leader de la “filière boraine” des “tueurs du Brabant Wallon”. Les tueries ont eu lieu principalement dans le Brabant Wallon de 1982 à 1985. 28 personnes avaient perdu la vie à la suite de braquages sanglants.

Michel Cocu avait avoué son implication dans ces tueries, notamment à Hal, Genval et Nivelles, avant de se rétracter. Lui et les autres membres de la “filière boraine”, une bande de truands de la région du Borinage, avaient été acquittés en 1988 par le cour d’assises du Hainaut. Cocu avait passé 5 ans en détention préventive.

En 2015, le procureur général Christian De Valkeneer, avait, selon la Dernière Heure, voulu “recruter” Michel Cocu comme repenti et lui proposer de vider son sac sur l’affaire des Tueries du Brabant. La démarche n’avait pas abouti.

Michel Cocu était né à Boussu le 13 mai 1951. Il est décédé dimanche à Hornu. Ses funérailles auront lieu mercredi.

Bron » 7 Sur 7

Gentse auteur Charlie Hedo publiceert met “Het Rattenkwartier” een opmerkelijk boek waarmee hij doordringt tot in het Nest van de Bende van Nijvel

Geplaatst op 17 augustus 2015 door

Op 10 mei 1982 werd in Elsene een Austin Allegro gestolen door twee gewapende mannen. Het was de eerste wagen van de Bende van Nijvel. Daags na de wagendiefstal werd een van de dieven ondervraagd. Op 7 oktober 1982, na de dodelijke overval op wapenhandel Dekaise, werd diezelfde man aangehouden. Op 9 oktober liet men hem terug vrij. Een gemiste kans om de Bende in het begin van haar bestaan op te rollen.

In Het Rattenkwartier focust Charlie Hedo zich op deze man die samen met een kompaan de eerste wagen van de Bende stal. Hij was de leider van de Bende van Nijvel.

In 2014 werd Jean Marie Tinck aangehouden. Hij werd ervan verdacht de tweede dief van de Austin Allegro te zijn. De robotfoto van de man met de vissersmuts die gemaakt werd na de Austin-roof lijkt als twee druppels water op hem.

Tinck pochte in het zuiden van Frankrijk tegen een vriend dat hij deel uitmaakte van de Bende van Nijvel. Volgens de speurders wist hij details die wezen op daderkennis. Nog volgens de speurders was Tinck vooral actief tijdens de eerste reeks overvallen. Jean Marie Tinck werd in de zomer van 2014 vrijgelaten bij gebrek aan bewijzen.

Vergisten de speurders zich? Iemand die zichzelf beschuldigt van brutale moorden is daarom nog geen dader. Het is niet omdat Tinck in 1991 een moord pleegde dat hij in staat was tot het plegen van aanslagen zoals die van de Bende van Nijvel.

Charlie Hedo graaft in Het Rattenkwartier op een eigenzinnige manier dieper dan de speurders. Op onorthodoxe wijze, gebruik makend van nieuwe bronnen als de sociale media, ontdekt hij banden tussen de dieven van de Austin Allegro enerzijds, Philippe De Staerke en Michel Cocu anderzijds . Die ontdekkingen spitte hij verder uit. Het Rattenkwartier is de weerslag van die zoektocht.

Philippe De Staerke was aanwezig in Aalst een tweetal uur voor de bloedigste overval aller tijden. Vlakbij zijn woonplaats in Elsene was een Delhaize, maar hij reed naar die van Aalst. Indien men het onderzoek niet bij Troch had weg gehaald was De Staerke voor assisen verschenen.

De Borains met Michel Cocu als leider verschenen voor assisen in 1987 voor feiten van de Bende van Nijvel. Ze stonden daar niet zomaar. Ze hadden, los van elkaar, bekentenissen afgelegd en vertelden details die enkel daders konden kennen. Het assisenproces liep op een sisser af maar dat lag aan het openbaar ministerie dat blunderde. Niet aan het feit dat Cocu & Co hun betrokkenheid verzonnen hadden.

Op Facebook is een link te zien tussen de zus van Jean Marie Tinck en Denise Géva uit Hornu, Borinage. Zij is een volle nicht van Jacqueline Géva, gewezen minnares van Michel Cocu én Jean Claude Estievenart. Beiden Borains. Wil dit zeggen dat Tinck deze mannen kende of er mee handelde? Nee, maar wel dat er dieper moet gegraven worden. Colette Tinck heeft een 40-tal vrienden op Facebook. Een ervan is Denise Géva. Twee anderen zijn leden van de familie Quidouce.

Op Facebook heeft de zus van Tinck een vriendin uit het zigeunermilieu. Deze vriendin is ook vriendin van Philippe De Staerke. Wil dat zeggen dat de Tincks de familie De Staerke kennen of er mee handelden? Nee, maar het dient verder uitgespit te worden. Colette Tinck heeft een tweede Facebook profiel met 17 vrienden. Een ervan is Dominique Quidouce die op haar beurt bevriend is met Philippe De Staerke die een 150 Facebookvrienden heeft.

Charlie Hedo onderzoekt deze links en vele andere in Het Rattenkwartier. Hij wil de speurders uitnodigen die eveneens verder uit te spitten. Om dieper te graven. Om net als hij het verband bloot te leggen tussen de dieven van de Allegro en de grootste verdachten uit het dossier, de Borains en de bende rond De Staerke. Om zo de kern van de Bende van Nijvel, hoofd, lichaam en benen, te ontmaskeren.

De auteur was in 1985 op de dag van de bloedigste aanval aanwezig in Aalst. De Bende liet de stad in trauma achter. Charlie Hedo volgde sindsdien alle verwikkelingen in de zaak op de voet. Toen de daders na 20 jaar nog steeds vrij rond liepen besloot hij zich te verdiepen in de zaak en kwam tot verrassende ontdekkingen. Hij werkte tien jaar aan dit boek waarin hij de daders bij naam noemt.

De digitale versie van het boek is vanaf 1 september te koop bij Smashwords. In voorbestelling al verkrijgbaar bij de grote online shops als Ibooks, Bol en Kobo.

Christian De Valkeneer s’est invité chez Michel Cocu

Geplaatst op 24 juli 2015 door

Le plan était de “faire parler” le chef de la “filière boraine” comme “repenti” dans l’affaire des Tueries du Brabant. On apprend, en exclusivité, que Christian De Valkeneer a voulu recruter Michel Cocu en tant que repenti et proposer à l’ex-suspect numéro 1 de la tuerie du Colruyt de Nivelles de vider son sac et tout balancer dans l’affaire des Tueries du Brabant.

Avec deux enquêteurs de la cellule Brabant wallon, le procureur général s’est rendu en toute discrétion au domicile de celui qui fut considéré entre 1983 et 1987 comme le chef de la filière boraine, la première piste dans le dossier.

De Valkeneer, qui ne manquait pas d’arguments pour convaincre Michel Cocu, était disposé à monnayer son aide. Autant d’années après, sa réponse, si elle a le mérite d’avoir été claire, ne manque pas d’interpeller. Pourquoi Michel Cocu a-t-il réagi comme cela?

Preuve en tout cas que, trente ans après, la vieille piste de la filière boraine n’est pas écartée dans l’enquête sur ces 28 assassinats impunis des années 1980.

À dossier atypique, démarche atypique et celle de Christian De Valkneer, que nous révélons ici, l’est totalement. Le secret avait très bien été gardé.

Selon nos informations toujours, elle date du mois de juillet de l’an passé et les magistrats en charge, dont la juge Martine Michel, avaient marqué leur accord. En septembre 1983, un couple et un gendarme sont abattus au Colruyt de Nivelles. Le massacre, qui fait suite à deux autres, plonge le pays en état de choc.

Fin octobre suivant, le parquet de Nivelles, s’appuyant sur une expertise balistique, fait arrêter au Borinage plusieurs suspects – Michel Cocu, Adriano Vittorio, Jean-Claude Estiévenart, Michel Baudet, Josiane Debruyne – que les médias désigneront sous le nom de filière boraine.

Tous seront acquittés par les assises du Hainaut pour les faits en lien avec les Tueries. La façon dont le dossier a été fabriqué et les aveux obtenus pesèrent lourd dans ces acquittements.

En clair, innocents pour la justice, les Borains étaient-ils vraiment innocents? Trente ans après, les policiers sont partagés. Pour certains, les Borains n’avaient rien à voir. Pour d’autres, on trouve dans leurs aveux des éléments qui prouvent qu’ils étaient dans le coup.

Quand il se rend chez Michel Cocu, Christian De Valkeneer a tout cela à l’esprit et quatre bons arguments en poche.

Le temps écoulé: un tiers de siècle a passé.
La peur: Vittorio, Baudet, Estiévenart et Debruyne, tous sont morts; Cocu est le dernier survivant de la filière boraine.
Autre motif de ne plus rien craindre: définitivement acquitté en 1987, Cocu peut raconter et éventuellement avouer ce qu’il veut – si c’est le cas et rien ne l’indique – car il ne peut plus être jugé pour la tuerie de Nivelles.
L’argent enfin: à 64 ans, Michel Cocu pouvait être intéressé à être rémunéré en tant que repenti et c’est bien ce que le procureur général avait et a toujours à lui offrir.

La réaction de Cocu interpelle. Selon nos infos, Cocu a entrouvert la porte… et après quelques secondes, l’a claquée au nez de M. De Valkeneer et des deux policiers qui n’ont rien pu lui expliquer. Michel Cocu n’a laissé entrer personne. Le trio fut éconduit et, selon une source, “ce ne fut pas chaleureux”. La démarche méritait d’être tentée.

La réaction rend perplexe. Pour certains, Cocu a réagi en personne n’ayant rien à voir avec le Brabant wallon et ne voulant rien en entendre. D’autres voient quelqu’un que quelque chose continue d’empêcher de parler 32 ans après malgré la promesse d’impunité, la perspective d’argent et la disparition des protagonistes.

Possible aussi que Michel Cocu ait réagi d’instinct, et qu’il serait d’avis, si on le lui expliquait bien et s’il prenait le temps d’écouter, de revoir la question. Nous avons voulu contacter M. De Valkeneer. Le procureur général, et c’est légitime, est en congé.