e bekende gerechtspsychiater Vincent Martin (48) staat in Dendermonde terecht wegens seksueel misbruik van zeven patiënten. “Machtsmisbruik door iemand die gezag uitoefende over de slachtoffers”, vinden de burgerlijke partijen. “Ze hebben niks tegen hun zin moeten doen”, zeggen Martin en zijn advocaat, Jef Vermassen, in koor. Maandag hoort Martin wat de rechter ervan vindt. Hij riskeert vijf jaar cel.

In lang vervlogen en veel betere tijden was de neuropsychiater Vincent Martin (48) uit Sint-Niklaas nog deskundige in het panel van het populair-wetenschappelijk programma Hoe?Zo!, met Bart Peeters. De voorbije jaren passeerde hij verschillende keren als expert-gerechtspsychiater in Terzake, Koppen, De Zevende Dag en Telefacts. Maar Martin was veel meer dan alleen een mediafiguur. Het was onder meer onder zijn deskundige leiding dat de veelbesproken robotfoto’s van de Bende van Nijvel gemaakt werden.

In samenwerking met de Bendespeurders liet hij getuigen van de overvallen onder hypnose verhoren. Op basis daarvan werden achteraf robotfoto’s geschetst. De neuropsychiater Martin was een grote aanhanger van hypnose. In 2003 bracht hij een man onder hypnose en liet hem daarna zonder verdoving opereren. Een wereldprimeur, noemde Martin het, ook al bleek dat achteraf niet echt te kloppen.

Het mediasucces lokte nieuwe patiënten naar de praktijk van dokter Martin. Vooral vrouwen. En ook al ontkende hij de feiten eerst, het ziet ernaar uit dat dokter Martin het bijzonder moeilijk had om de afstand dokter-patiënt te bewaren. De zeven vrouwen die de voorbije jaren een klacht indienden, vertelden onafhankelijk van elkaar en zonder dat ze elkaar echt kennen, een vergelijkbaar verhaal.

Hetzelfde patroon komt altijd terug, zo staat te lezen in het gerechtelijk dossier. “Eerst is er zeer geleidelijk knuffelen, dan massage en nog later kwam het zelfs tot seksuele handelingen met ejaculatie van de arts op het lichaam van de vrouwen.” Psychiaters beschrijven de zeven slachtoffers als verstandelijk goed begaafde, maar psychische kwetsbare vrouwen met een bewogen voorgeschiedenis, die bij Martin kwamen omdat ze leden aan een vroeger psychotrauma.

Sommigen waren in hun jeugd verkracht door vreemden, anderen waren slachtoffer van incest. En ook al werden sommige vrouwen tijdens de therapie ook echt verliefd op Martin, de psychiaters vonden dat zijn gedrag niet door de beugel kan. “Hij beseft heel goed dat hij misbruik heeft gemaakt van zijn functie en naam voor eigen affectieve en seksuele behoeften”, besluiten de psychiaters.

Ook voor zijn manier van werken hebben ze weinig lof. “De privé-praktijk liep uit tot zeer laat in de avond. Alle vrouwen die wij hebben onderzocht, kwamen op raadpleging na tien of elf uur ’s avonds. Zijn kabinet was wanordelijk, zoals wij hebben vastgesteld. Stukken dossier lagen door elkaar. Ook het onderzoek van de pc gaf een soortgelijk resultaat. De medische dossiers waren zeer summier en medisch gezien zwak. Kortom, een ordeloze, schijnbaar drukke praktijk, waarin vooral de laatste tijd in de eerste plaats aan seks werd gedacht. De patiënten keken naar hem op. De tv-optredens en de forensische praktijk gaven hem aanzien als een arts die ‘meer dan anderen’ kon. Een idee waar hij zich graag mee identificeerde en zich, in zijn narcistische gevoel, gevleid door voelde.”

Het verhaal van Anja (32) is bijzonder schrijnend. Zij kwam via het gerecht in aanraking met Vincent Martin. Het gerecht stelde hem aan als deskundige om haar onder hypnose te verhoren. Anja had aan de politie een verhaal verteld over seksueel misbruik in familiekring. Maar haar verhaal was in de loop der jaren aangedikt tot een verhaal met X1-allures, waarin zelfs kinderen waren geofferd tijden seksfeestjes. Martin moest waarheid van fictie proberen te scheiden. In plaats daarvan overtuigde hij de vrouw om bij hem in zijn privé-praktijk in therapie te komen.

Op 24 juli 2003 verklaarde Anja aan de speurders. “Ik vond dat de sessies relatief normaal verliepen tot het moment waarop hij zelf zijn kleren uitdeed. Ik denk dat het eind april of begin mei geweest moet zijn dat hij mij vroeg zijn rug te masseren”, getuigt Anja in het gerechtelijk dossier. “Daarna vroeg hij me hem oraal te bevredigen.” In de gsm van Anja vonden de speurders een hoop suggestieve sms’jes van Vincent Martin, waarvan hij er sommige ondertekende met ‘Vinnie de knuffel’. In één mail schrijft de psychiater: “Ik droom van ons beiden op dat exotische eiland, alleen op een wit strand met een warme heldere zee, palmbomen, kokosnoten.”

Cindy D. (38), een vrouw die in haar jeugd verkracht werd, is het eerste slachtoffer dat naar de politie stapt. “In het voorjaar van het jaar 2001 begon hij mij tijdens de consultaties te omhelzen. Dat beperkte zich tot omarmen en ik zocht daar niets verkeerd achter, omdat ik ook wel nood had aan een schouder om op uit te huilen. Na enkele weken begon hij mij te kussen. Eerst op mijn gezicht, later ook tongkussen. (…) Op het laatste wou hij orale seks met mij. Ik heb dat altijd geweigerd en het is dan ook niet gebeurd. Wel heeft hij mij een keer gevraagd om hem met de hand te bevredigen.”

Toen Vincent Martin op 24 juli 2003 ondervraagd werd over de eerste klacht, lachte hij het verhaal van Cindy weg. “Ik heb geen van mijn patiënten ooit misbruikt. Cindy lijdt aan een borderline persoonlijkheid. Die personen projecteren de schuld altijd buiten zichzelf, en vaak op personen van wie ze afhankelijk zijn geweest. Doordat ik steeds minder meeging in haar manipulatie, is het uiteindelijk tot een breuk gekomen en waren wij zeker geen vrienden meer. Patiënte was ooit het slachtoffer van een verkrachting en heeft daar een kind aan overgehouden. Ik heb haar zeker nooit seksueel benaderd.”

Een andere slachtoffer gaat nog verder. Zij, een vrouw van 28, beweert dat Martin haar aan haar vroegere zelfmoordplannen herinnerde toen ze ermee dreigde aan iedereen te vertellen wat Martin met haar deed. “Hij schreef me een sterk slaapmiddel voor en raadde me aan de motor van de auto te laten draaien in een gesloten garage”, zegt de vrouw. Dat deel van het verhaal ontkent Martin tot op vandaag hardnekkig.

Maar eind 2003 heeft hij zijn houding voor de rest helemaal veranderd. Voortaan zei hij dat hij van 1999 tot 2003 zelf zware emotionele problemen had gehad omdat het niet goed ging in zijn huwelijk. Uiteindelijk bevestigde Martin de verhalen van alle zeven slachtoffers. Hij bevestigde ook dat hij hen na elke consultatie met seksuele inslag 70 euro ereloon liet betalen.

“Maar uit e-mails blijkt dat enkele vrouwen zelf een seksuele relatie wilden met Vincent Martin”, zegt Jef Vermassen, de advocaat van Martin. Anderen gebruikten zelfs listen thuis om ’s avonds op consultatie te kunnen komen en seks te hebben met Martin.” Volgens de advocaat gebeurde niets zonder instemming van de patiënt zelf. Hij vraagt een straf met opschorting voor zijn cliënt.

Christine Mussche en Walter Van Steenbrugghe, de advocaten van twee slachtoffers, zien het anders. “Martin heeft gewoon misbruik gemaakt van zijn machtspositie. Hij moet veroordeeld worden.” Ook het Openbaar Ministerie is die mening toegedaan.

Nadat hij in verdenking gesteld werd, is Martin zelf in therapie gegaan. Tot aan de feiten was hij geneesheer-antropoloog in de gevangenis annex psychiatrische instelling van Merksplas. Daar werd hij ontslagen toen de feiten aan het licht kwamen. Daarna vond hij werk buiten België, in een forensisch instituut Rotterdam, maar ook daar werd hij ontslagen toen bekend raakte wat er in ons land gebeurd was. Van de eens zo geroemde reputatie van Vincent Martin is vandaag niet veel meer over.

Bron » De Standaard