Kabinet-Reynders smoorde verzet tegen minnelijke schikking in de kiem

Een getuigenis van Gregory Matgen, voormalig medewerker bij de MR-fractie in de Senaat, in de commissie-Kazachgate brengt het kabinet Reynders opnieuw in nauwe schoentjes.

“De wet op de verruimde minnelijke schikking moest zo snel mogelijk door het parlement gejaagd worden. Anders dreigde minstens één strafzaak te verjaren en zou de Staat miljoenen mislopen. Dat heeft Rudy Volders, de kabinetschef van de toenmalige minister van Financiën Didier Reynders, me gezegd aan de telefoon.”

Gregory Matgen, voormalig medewerker bij de MR-fractie in de Senaat, herinnerde zich vanochtend in de commissie-Kazachgate het telefoontje van Volders van begin 2011. Matgen begreep er uit dat het kabinet-Reynders er veel voor over had om de wet op de verruimde minnelijke schikking zo snel mogelijk en zonder tegenspraak door de Senaat te krijgen.

Het kabinet van Reynders oefende daarom zelfs druk uit op de eigen MR-fractie in de Senaat. Over welke concrete zaken Volders het zou kunnen gehad hebben, wist Matgen niet. “Pas toen ik in 2013 in de pers las over de de zaak-Chodiev ben ik me vragen beginnen stellen over dat telefoontje”, zei Matgen.

De verklaring van Matgen veroorzaakte heel wat commotie in de commissie. Rudy Volders getuigde vorige maandag zelf in de commissie en had niets gezegd over zijn telefoontje met de MR-fractie in de senaat. Hij zei ook niets over “een dossier dat dreigde te verjaren”.

Koehandel

De stelling van Volders voor de commissie was dat de wet op de verruimde minnelijke schikking er moest komen omdat ook de opheffing van het bankgeheim -waar de MR niet achterstond- wet zou worden. Een puur politieke beslissing en een vorm van koehandel dus, volgens Volders, die niets met concrete dossiers te maken had. Maar het telefoontje van Volders naar Matgen lijkt dat tegen te spreken.

“De vraag is hoe Volders wist dat er één of meer zaken dreigden te verjaren”, zei Vincent Van Quickenborne (Open VLD). “Er zijn in de dagen na de stemming van de wet twee strafzaken afgesloten met een minnelijke schikking. De zaak-Chodiev in Brussel en Societé Générale in Antwerpen. Dit roept toch vragen op.”

Grégory Matgen is vandaag schepen in Sint-Lambrechts-Woluwe voor Défi, de vroegere kartelpartner van de MR. Oliver Maingain, de Défi-burgemeester van Sint-Lambrechts-Woluwe, is één van de stuwende krachten van de onderzoekscommissie. Matgen is dus niet (meer) gebonden door partijtrouw.

Reparatiewet

Senator Christine Defraigne (MR), de voormalige voorzitster van de commissie-justitie in de Senaat, getuigde dan weer voor de commissie hoe bij de MR maar ook in andere fracties in 2011 in de Senaat verschillende juridische bezwaren gerezen waren tegen de wet.

“In de eerste plaats vonden wij het niet normaal dat een dergelijke wet in de Kamer als amendement werd gestemd en dan nog wel door de commissie-Financiën in plaats van door de commissie-Justitie. Bovendien zaten er duidelijke fouten in de tekst.”

“Even was er zelfs sprake van dat de wet in de Senaat zou geamendeerd worden en terug naar de Kamer gestuurd. Maar dat gebeurde dus uiteindelijk niet, onder druk van de partijen die de minnelijke schikking in de Kamer hadden goedgekeurd.”

“Om aan de tekortkomingen te verhelpen zonder de stemming van de originele wet te vertragen, werd een reparatiewet gemaakt.”

Defraigne stak vanochtend niet onder stoelen of banken dat zij tot op vandaag niet akkoord gaat met de manier waarop de zaken toen geregeld werden. Maar druk heeft zij naar eigen zeggen nooit gevoeld.

Nog vanochtend raakte bekende dat de Belgisch-Oezbeekse miljardair Patokh Chodiev de commissievoorzitter Dirk Van der Maelen heeft aangeklaagd. Eerder deed hij ook al hetzelfde met Georges Giklinet (Ecolo) en de Belgische overheid.

Bron » De Standaard

Telefoontap suggereert dat koning Albert II betrokken was in dossier gelieerd aan Kazachgate

Telefoontaps door het Franse gerecht suggereren dat de voormalige koning Albert II betrokken was in een dossier dat in de onderzoekscommissie Kazachgate aan bod is gekomen, namelijk de poging om zakenman George Forrest een adellijke titel te verlenen. Dat schrijft de krant Le Monde.

Het dossier rond de niet onbesproken Forrest, die actief is in de Congolese mijnsector, kwam ter sprake in de onderzoekscommissie bij de getuigenis van Charles Ghislain, de gewezen ambassadeur bij het Vaticaan. Hij werd naar eigen zeggen door het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders gevraagd naar informatie over Jean-François Etienne des Rosaies.

Die adviseur van de Franse toenmalige president Nicolas Sarkozy had om een onderhoud met het kabinet gevraagd over een adellijke titel. Hij trad ook op voor de Orde van Malta, met uitvalsbasis in Rome, vandaar de vraag aan de ambassadeur bij de Heilige Stoel. Ghislain verklaarde toen te hebben gewezen op de betrokkenheid van Etienne des Rosaies bij het dossier Kazachgate, over mogelijke ongeoorloofde inmenging bij de totstandkoming van de wet op de verruimde minnelijke schikking in 2011.

Titel van baron

Uit telefoontaps in het dossier Kazachgate zou blijken dat George Forrest aan Etienne des Rosaies 95.000 euro heeft betaald om bij koning Albert II tussen te komen om Forrest de titel van baron te helpen verlenen. De telefoongesprekken die Le Monde aanhaalt, refereren aan briefwisseling waarin – via François de Radigues, een vriend van koning Albert II – de rol wordt aangehaald van de vorst bij het Raad van Adel, opdat men “een mooie onderscheiding aan Forrest” zou geven.

Nog volgens de telefoongesprekken van Etienne des Rosaies komt de vraag van Forrest later opnieuw aan de oppervlakte omdat hij in 2012 enkel tot Commandeur in de Leopoldsorde werd benoemd. Daarop zou François de Radiguès opnieuw aan de koning hebben gevraagd tussen te komen om Forrest de titel van baron te helpen verlenen.

Le Monde citeert een mail waaruit zou blijken dat Albert II zich op zijn “koninklijk recht” zou beroepen. In elk geval werd de zaak geblokkeerd binnen het bevoegde comité door een kabinetschef omwille van de omstreden reputatie van Forrest. Uiteindelijk kreeg de zakenman in 2014 de titel van Grootofficier in de Kroonorde.

Bron » Belga

“Afkoopwet is sterk wapen in strijd tegen fiscale fraude”

De minnelijke schikking zoals geregeld in de zogenaamde afkoopwet is een krachtig wapen in de strijd tegen de fiscale fraude. Dat hebben twee substituten-procureur van het parket van Gent vandaag in de Kamer gezegd. Ze staafden hun betoog met cijfers: in West- en Oost-Vlaanderen alleen al is op vier jaar 100 miljoen euro binnengehaald.

De afkoopwet is omstreden, onder mee omwille van de manier waarop ze tot stand is gekomen. Een parlementaire onderzoekscommissie onderzoekt de rol van de Kazachse zakenman Patokh Chodiev daarin. “We zijn ons ervan bewust dat het een aangebrand onderwerp is”, zei substituut-procureur Kristof Lammens tijdens de parlementscommissie over het fiscale schandaal rond de Panama Papers. “Ik spreek mij niet uit over hoe de wet tot stand is gekomen, maar we mogen het kind niet met het badwater weggooien.”

De substituten wezen op de voordelen van het systeem, waarbij belastingfraudeurs een deal sluiten om vervolging te vermijden. Zo is er bij de minnelijke schikking 100 procent zekerheid over de inning van de sommen. “Dit is in tegenstelling tot bij de strafrechtelijke veroordeling, waar de praktijk leert dat een inning moeilijk verloopt”, zei Lammens. Bovendien ontlasten de schikkingen de rechtbanken en hoven.

Het Gentse parket presenteerde vervolgens trots zijn resultaten. Op vier jaar tijd (oktober 2011 – oktober 2015) is in Oost- en West-Vlaanderen aan 95 verdachten een minnelijke schikking voorgesteld, waarbij 75 miljoen euro aan ontdoken belastingen en meer dan 26 miljoen euro schikkingen is betaald. In het voorbije jaar kwam circa 19 miljoen euro bij de fiscus terecht en werd 5 miljoen euro aan schikkingen betaald.

Lammens weerlegde de kritiek dat het systeem een vorm van klassenjustitie inhoudt. Er wordt een vast percentage aangerekend op het bedrag, zei hij. “Iemand die veel fraudeert, moet dus meer betalen.” Ook van achterkamertjespolitiek is geen sprake, luidde het. “Dit gebeurt niet zomaar uit de losse pols. Er is een vaste beleidslijn en we zitten met twee substituten samen. Daarnaast zit ook de BBI vaak mee aan tafel, met vetorecht. Ook het parket-generaal kijkt toe, wat maakt dat er een drievoudig controlemechanisme is.”

Bovendien worden fraudeurs ook werkelijk gestraft, zei Lammens. “Neem bijvoorbeeld iemand met 1 miljoen euro zwarte inkomsten. Hij moet 50 procent belastingschuld betalen, 500.000 euro dus, en daarop berekenen we nog een sanctie van 60 procent, nog eens 300.000 euro is dat. Van zijn miljoen houdt hij nog 200.000 euro over. Als hij eerlijk had betaald, had hij 500.000 overgehouden. Die man is effectief gestraft. Ik denk dat dit een krachtig wapen is.”

Ongrondwettelijk

Probleem is dat het Grondwettelijk Hof de afkoopwet vorig jaar deels ongrondwettelijk noemde, bij gebrek aan rechterlijke controle op de schikkingen. “We kregen de instructie om geen nieuwe onderhandelingen meer op te starten. Bestaande dossiers mogen we verderzetten, maar het wordt afgeraden. Soms zijn we echter zo ver gevorderd dat het bijna contractbreuk zou zijn als we niet afronden”, legde Lammens uit. “Er lopen dossiers die in aanmerking zouden kunnen komen en waar we een vraag voor kregen, maar waar we moesten zeggen dat het niet kan. We zijn vragende partij om de toestand te deblokkeren.”

Open Vld-Kamerlid Luk Van Biesen was het daarmee eens. “We moeten snel starten met voorstellen voor een reparatiewet en mogen dat niet koppelen aan de parlementaire onderzoekscommissie”, stelde hij.

PVDA’er Marco Van Hees was het dan weer niet eens met de uitspraak van Lammens dat het systeem geen klassenjustitie is. “Kijk naar winkeldieven of andere strafbare feiten, reële dossiers. Die mensen kunnen een gevangenisstraf krijgen. De mensen waarover u sprak – het ging om dossiers van gemiddeld 1 miljoen euro – kunnen aan de gevangenis ontsnappen. Dan kan men toch wel over een klassenjustitie spreken?”

Eric Van Rompuy (CD&V) maakte op zijn beurt van de gelegenheid gebruik om wat kritiek – vermomd in vragen – te spuien op het Gentse parket in de Optima-zaak rond Jeroen Piqueur. “Ik hoor dat er dingen worden onderzocht. Wij vragen ons af wat de timing van zo’n onderzoek is. Piqueur is nog niet ondervraagd geweest? Hoe komt het dat er nog geen enkele stap van betekenis is gezet in het strafonderzoek? Kan men het maatschappelijk verantwoorden dat dit jaren kan duren? In het buitenland gaat zoiets toch sneller en doelmatiger. Zes maanden na de feiten staat men nog nergens.”

Lammens bleef er rustig onder. “Het is moeilijk om hierop te antwoorden. Zo’n dossiers nemen hun tijd. Maar ik kan wel zeggen dat er op politieniveau zwaar wordt op ingezet. Het kan echter maar zo snel gaan als het kan gaan.” Zijn collega-substituut Olivier Ruysschaert wees er nog op dat het om een gerechtelijk onderzoek onder leiding van een onderzoeksrechter gaat. “In zo’n onderzoek is zes maanden een prille periode.”

Bron » De Morgen

Walen maakten amper gebruik van afkoopwet

Van de 58 miljoen euro die de parketten in 2012 dankzij de afkoopwet ophaalden bij verdachten die hun straf afkochten, kwam ruim 20 miljoen uit Vlaanderen en meer dan 36 miljoen uit Brussel. Vanuit Wallonië werd voor niet eens 1 miljoen euro geschikt.

De cijfers komen uit een evaluatierapport dat in juni 2014 werd voltooid in opdracht van het college van procureurs-generaal. Delen van dit rapport lekten eerder uit via de blog van oud-vrederechter Jan Nolf en tijdens het losbarsten van de affaire-Chodiev, de Oekraïense zakenman op wiens aansturen de wet destijds zou zijn gestemd en die een vervolging voor een financieel delict bij het Brussels parket afkocht voor 23 miljoen euro.

Chodiev

Het rapport laat na een rondvraag bij de betrokken magistraten ook zien dat de afkoopwet in het Frans heel anders is geïnterpreteerd dan in het Nederlands. De cijfers slaan op het jaar 2012, het eerste jaar waarin de afkoopwet in voege trad, maar volgens de auteurs zetten deze trends zich door in de jaren daarna. Het meeste geld werd opgehaald door het parket-generaal Brussel: 36,4 miljoen euro (maar daar zit dan ook de 23 miljoen van Chodiev in), gevolgd door Antwerpen (12,6 miljoen) en Gent (7,9 miljoen). Daartegenover staan aan Waalse kant 558.859 euro in Luik en 275.579 in Bergen.

Het zijn dan ook heel andere soorten misdrijven die boven of onder de taalgrens werden afgekocht.

In Antwerpen ging het om 50 gevallen van ‘witwassen’, in Gent 8, in Brussel 7 en in Luik en Bergen telkens slechts 1 keer. Bij ‘valsheid in geschriften’ ligt Gent (11 zaken) aan kop, gevolgd door Antwerpen (7), Bergen (6), Brussel (5) en Luik (1). Zelfde tendens bij fiscale fraude: Gent (18 zaken) leidt, voor Antwerpen (7), Luik (5), Bergen (3) en Brussel (2).

Arbeidswet

Aan Franstalige kant blijkt de afkoopwet vooral te zijn toegepast voor een heel ander soort misdrijf: inbreuken op de arbeidswetgeving. In Brussel werden 18 zaken afgekocht, in Bergen 11, in Luik 7 en in Antwerpen en Gent geen enkele.

Het rapport laat zien dat parketmagistraten grotendeels op grond van het eigen inschatten konden bepalen of er een minnelijke schikking kon worden gesloten of niet. Uitgedrukt in het aantal afgekochte misdrijven, ligt het parket-generaal in Gent (81 zaken) opnieuw op kop, gevolgd door Antwerpen (65), Bergen (43), Brussel (40) en Luik (31). Het federaal parket liet 11 zaken afkopen, maar voor het relatief bescheiden bedrag van 275.579 euro.

De zogenaamde afkoopwet werd op 3 februari van dit jaar vernietigd door het Grondwettelijk Hof. Een parlementaire commissie start deze maand met een onderzoek naar het tot stand komen ervan.

Bron » De Morgen

Meer transparantie moet afkoopwet redden

De afkoopwet zal blijven, maar wel transparanter en wat beperkter dan nu. Dat hebben N-VA en CD&V laten verstaan in De Zevende Dag op één. Oppositiepartijen sp.a en Groen zijn bereid voor die bijsturing het resultaat van de onderzoekscommissie rond Kazachgate af te wachten, op voorwaarde dat in tussentijd niet meer geschikt wordt.

De afkoopwet uit 2011 ligt sinds enkele maanden fors onder vuur. Voor de zomer noemde het Grondwettelijk Hof de wet deels ongrondwettelijk bij gebrek aan daadwerkelijke rechterlijke controle op de schikkingen. Intussen staat er een onderzoekscommissie in de steigers die moet bekijken hoe de wet destijds tot stand kwam.

Klassenjustitie vermijden

“Het makkelijkste zou zijn de boel af te schaffen, maar zo eenvoudig is het niet”, zei N-VA-Kamerlid Sophie De Wit in ‘De Zevende Dag’. Samen met CD&V’er Raf Terwingen beklemtoonde ze dat minnelijke schikkingen een waardevol instrument zijn in complexe dossiers waar zakenadvocaten niet zelden op verjaring spelen, wat leidt tot lange en dure procedures met een onzekere afloop. “Het biedt dus net de kans klassenjustitie te vermijden”, klonk het.

Oppositiepartijen Groen en sp.a zien dat anders. “Het zijn net de vette vissen met dure advocaten die hun strafproces kunnen afkopen. Anderen moeten wel langs de rechtbank”, zei Dirk Van der Maelen (sp.a). Al pleit ook hij eerder voor het uitsluiten van zware financiële en fiscale misdrijven, dan voor een volledige schrapping van de afkoopwet.

Te fors

“In 2011 zijn de feiten waarvoor schikken mogelijk werd zodanig uitgebreid, waardoor het in theorie zelfs mogelijk is voor feiten waar 15 tot 20 jaar gevangenisstraf op staat. Dat is veel te fors”, hekelde Groen-collega Stefaan Van Hecke. Hij kreeg daarbij steun van De Wit, die bijvoorbeeld omkoping opnieuw wil uitsluiten.

Terwingen bevestigde dan weer de nood aan meer transparantie. Het Grondwettelijk Hof dringt daar op aan en het zou volgens Terwingen ook het draagvlak vergroten. Concreet wil hij dat schikkingen “een bepaalde publiciteit” krijgen, zodat het grote publiek “weet waar men aan toe is en welke boetes er worden uitgesproken”.

Justitieminister Geens

De Wit en Terwingen beklemtoonden ook nog dat Justitieminister Koen Geens (CD&V) eerder al bijstuurde. Zo is schikken niet langer mogelijk nadat een rechter een eerste vonnis heeft uitgesproken en komt de schikking voortaan wel in het strafregister. Al blijft dat laatste voor sp.a en Groen nog te beperkt.

Bron » De Morgen