Nieuw DNA in Bende van Nijvel

De speurders die de misdaden van de Bende van Nijvel uit de jaren 80 onderzoeken, hebben een nieuw elan, een nieuw DNA-spoor om te onderzoeken én een nieuwe website. Dat was in een notendop de boodschap die een bijzonder kordate onderzoeksrechter Martine Michel en haar team hadden. Ze hadden in aanwezigheid van minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) een bijeenkomst met de families van de nabestaanden van de 28 slachtoffers die vielen bij de misdaden die aan de Bende werden toegeschreven.

Onder de aanwezigen was ook David Van de Steen wiens hele familie op 9 november 1985 werd doodgeschoten aan de Delhaize van Aalst. “We gaan alles opnieuw bekijken. Met frisse ogen”, zei Martine Michel. “Maar we gaan het geheugen van het onderzoek niet weggooien. We blijven in contact staan met Eddy Vos, die sinds kort de Cel verlaten heeft. Op dit moment werken we op de extreemrechtse piste en we doen alles om materiële elementen te vinden.”

Zo beschikken de speurders naar de Bende van Nijvel sinds een tiental dagen over een nieuw DNA-spoor dat behoort aan een onbekende man. Het is aangetroffen op een voorwerp uit een van de zakken die in november 1986 in Ronquières door duikers uit het kanaal Brussel-Charleroi werden opgevist. Die zakken bevatten wapens en verscheidene voorwerpen die vooral verwezen naar de laatste overval van de Bende op het Delhaize-warenhuis in Aalst.

Ander opmerkelijk nieuws: van de meer dan 30 robotfoto’s die in de loop van het onderzoek werden gemaakt, blijven er nog slechts zes over op de website. “Omdat wij slechts die overhouden waarvan een rechtstreeks verband bestaat met Bende-feiten”, aldus de speurders. De nieuwe onderzoekers haalden in de marge van de ontmoeting zwaar uit naar profiler Daniele Zucker die een paar jaar geleden op basis van haar lectuur van het dossier een profiling van de mogelijke daders van feiten uit 1982 en 1983 opstelde.

“Ze heeft een rapport van 70 pagina’s gemaakt en heeft daar 56.000 euro voor gevraagd. Ik vind dat op het randje van oplichting”, zei Christian De Valkeneer, de procureur des konings van Charleroi, luid en duidelijk. “Het was niet alleen niet volledig. Het was ook vaag en op sommige momenten partijdig. Eén van haar conclusies was dat één van de daders van één van de feiten in een straal van 2,5 kilometer rond Watermaal-Bosvoorde woonde. Ik vraag me af wat we daar kunnen mee doen? Tienduizenden mensen één voor één uit hun huis sleuren?”

Bron » De Standaard

Tueries du Brabant: peut-être une nouvelle piste

Près de 30 ans après le début des tueries, le travail d’une profileuse esquisse de nouvelles pistes désignant des suspects identifiés comme des malfrats psychopathes. Du côté des enquêteurs, on explique qu’à près de trois ans de la prescription, il faut prioriser les pistes à suivre. C’est Paris Match qui le révèle: le rapport d’une “profileuse” prendrait la poussière sur les étagères de la Cellule d’enquête Brabant wallon.

Il est signé Danièle Zucker, une psychothérapeute belge qui a suivi une formation d’analyste comportemantale (ou profiler en anglais) aux Etats-Unis auprès du pape de la discipline Roy Hazelwood du FBI. Pendant deux ans et demi, elle a rédigé 70 pages de conclusion sur la première vague de tueries en 1982-1983. Pour rappel, entre 1982 et 1985, une série de tueries sanglantes a fait pas moins de 28 victimes.

Mais, selon le journaliste Frédéric Loore de Paris Match, le rapport Zucker ne semble pas soulever l’enthousiasme au sein de la Cellule qui n’a guère investigué les pistes esquissées par ses conclusions. On juge le travail utile, mais la méthode “abstraite” et un peu “faible” du point de vue personnalités des auteurs.

Du côté de l’enquête, on rejette ces critiques. Les pistes les plus intéressantes ont été creusées, étudiées, les devoirs d’enquêtes menés, nous dit-on. Le rapport Zucker, loin d’être enterré, serait sur les bureaux des enquêteurs. Et s’il a fallu faire un choix quant à certaines pistes, c’est parce que l’on est à 2 ans et 9 mois de la prescription et que seules les indices les plus intéressants peuvent désormais être étudiés. Frédéric Loore note que c’est la piste du terrorisme d’extrême droite qui mobilise l’essentiel de l’énergie des 8 enquêteurs de la cellule.

Après une série de perquisitions dans les milieux de l’extrême droite, les autorités judiciaires informeront les proches des victimes de l’état d’avancement de l’enquête ce lundi 5 mars. Le rapport de la profileuse que notre collègue Frédéric Loore a pu consulter pointe dans une autre direction. Se basant sur les “zones de confort” des auteurs présumés (leur biotope géographique où on retrouve leurs armes et leurs véhicules, mais aussi les lieux qu’ils fréquentent…), Danièle Zucker définit des profils de suspects. Et elle les localise.

Paris Match nous livre ces profils mais assortis de pseudonymes. Ce sont des malfrats psychopathes qui n’hésitent pas à tuer. Ils aiment l’argent facile et ont une tendance toxicomane mais pas de motivation politique. Ils ont entre 18 et 45 ans et sont mécaniciens, employés de garage, soudeurs, ferrailleurs ou … cuisiniers. Un des tueurs serait “un maniaque de la gachette”: la quarantaine, trapu, basé à Ixelles, moyennement intelligent et au mode de vie hédoniste, violent et au profil de psychopathe. C’est lui le chef.

Vu les cibles et le milieu de suspects, des garages automobiles et des restaurants, la profileuse identifie deux comparses: un certain “Eddy” (nom d’emprunt), 18 ans à l’époque et cuisinier et puis un “Alfonso” (idem), espagnol, soudeur. Pourquoi un cuisinier? Parce que le meurtre d’un restaurateur à Beersel est accompagné du vol de deux chinois, des ustensiles professionnels de cuisine… Après ce meurtre, le suspect “Eddy” disparaît. Mais il est réapparu… en Suisse, où Danièle Zucker a pu l’interroger dans le cadre d’une commission rogatoire. Voilà une piste. Recommandée par la profileuse Danièle Zucker, mais pas suivie. Et il y a d’autres recommandations dans son rapport.

Bron » RTBF

Belangrijke informatie genegeerd in onderzoek Bende van Nijvel

Het Franse weekblad Paris-Match onthult dat pistes die naar de Bende van Nijvel konden leiden, genegeerd zouden zijn. Dat bericht de RTBF woensdag. Zo ligt het verslag van een Belgische “profiler” stof te vangen op de boekenrekken van de onderzoekscel Waals-Brabant.

Volgens de website van de RTBF schetst de bewuste profiler, Danièle Zucker, in haar verslag nieuwe pistes die als psychopaten omschreven verdachten kunnen aanwijzen.

De onderzoekers leggen uit dat bijna drie jaar voor de verjaring prioriteiten onder de te volgen pistes gesteld moeten worden. Ze melden dat het verslag verre van begraven wordt. Het werk van Zucker wordt namelijk als nuttig beschouwd, maar de methode zou abstract en wat zwak over de persoonlijkheden van de daders zijn.

Het verslag omschrijft de profielen van de verdachten. Het gaat om psychopaten die er niet voor terugdeinzen om te doden, die van makkelijk geld houden en drugsverslaafd kunnen zijn. Ze hebben evenwel geen politieke motivatie. De daders zouden tussen 18 en 45 jaar oud zijn en als mecaniciens, garagewerknemers, lassers, schroothandelaars of koks actief zijn, aldus Paris-Match.

Volgens het weekblad denken de onderzoekers vooral aan terrorisme van extreem-rechts. Na een reeks huiszoeking in extreemrechtse middens, zal Justitie de naasten van de slachtoffers over de vorderingen van het onderzoek op 5 maart informeren, meldt nog de RTBF.

Bron » Gazet van Antwerpen

Bende van Nijvel beschikte over ‘comfortzone’ in Sint-Genesius-Rode

De zogenaamde comfortzone van de Bende van Nijvel, een strategische plaats waar men zich kon terugtrekken of materiaal verbergen, zou zich tot voor kort in Sint-Genesius-Rode hebben bevonden. Dat schrijft de krant La Dernière Heure woensdag.

Volgens de krant hebben de onderzoekers gedacht dat tussen de zomer van 1982 en de herfst van 1985, de oplossing voor het raadsel van de Bende moest worden gezocht in deze buurt. Het gaat om zeventig straten, die zich uitstrekken tussen de Steenweg op Waterloo en de Zonienwoudlaan in Sint-Genesius-Rode.

De onderzoekers menen dat de bendeleden hier destijds over een schuilplaats beschikten, over medeplichtigen en een garagebox. De buurt kon worden afgebakend door informatie over bijvoorbeeld gestolen wagens of nummerplaten uit het onderzoek naast elkaar te leggen.

Bron » De Standaard

“Vroeg of laat komt er iets naar boven”

Het staat nu vast. De oplossing voor het mysterie rond de Bende van Nijvel ligt ook niet in het Henegouwse Elgoues. “Het plaatje leek nochtans te kloppen. We dachten dat we dicht bij een oplossing zaten”, zegt commissaris Eddy Vos van de speciale onderzoekscel Brabant-Wallon.

De skeletten die onlangs in Elouges werden opgegraven zijn eeuwen oud en dus niet van de ‘killer’. Daniel Blanchart, de schroothandelaar die vorig jaar stierf en onlangs in verband werd gebracht met de Bende-moorden, kan in vrede rusten.

“We zijn stilaan gewapend tegen ontgoochelingen. Het is immers niet de eerste keer dat we ervan overtuigd waren dat we op het juiste spoor zaten. Het is soms frustrerend, ja. Maar het heeft geen zin om er lang bij stil te staan. Want dan gaan we ze zeker niet pakken”, zegt de leider van het onderzoek naar de Bende van Nijvel.

Drie miljoen pagina’s telt het dossier intussen al. Ongeveer evenveel als wat het onderzoek tot nu toe in euro’s kostte. Toch hebben de speurders in zevenentwintig jaar zoeken weinig resultaten geboekt. Vierentwintig jaar na de laatste en meest bloedige Bende-overval in Aalst, weten we nog altijd niet wie er achter de 28 moorden zit.

Vraag is dan ook of het nog wel zin heeft om door te gaan tot 2015, wanneer de zaak officieel verjaart. Politiecommissaris Eddy Vos (56) is overtuigd van wel en blijft geloven dat het dossier kan worden opgelost.

“Opgeven ligt sowieso niet in mijn aard. In 2002, bij de politiehervorming, hebben veel collega’s het schip verlaten om elders aan de slag te gaan. Ik heb toen ook verschillende aanbiedingen gekregen, maar heb ze allemaal naast me neergelegd. De Bende van Nijvel, dat is een beetje mijn onderzoek. Zo lang het dossier niet wordt afgesloten, zal ik blijven zoeken naar de daders. Vroeg of laat komt er iets naar boven. Want het kan niet zijn dat niemand iets weet of iets gezien heeft. Ik ben er zelfs zeker van dat er elementen in het metershoge dossier zitten die naar de daders kunnen leiden. We moeten ze alleen vinden….”

Speurder Eddy Vos werd op Sint-Valentijnsdag 1996 naar Jumet gedetacheerd om er samen met LionelRuth het Bende-onderzoek te leiden. Ruth was er in 1995 al bij toen minister van Justitie Stefaan De Clerck (CD&V) de cel Brabant-Wallon (CBW) oprichtte. Het onderzoek naar de Bende van Nijvel was toen net van Dendermonde naar Charleroi overgeheveld.

Vos was als speurder bij de BOB van Halle in 1983 al bij het onderzoek betrokken omdat één van de eerste aanslagen in die regio gebeurde namelijk op de Colruyt van Halle. ”Wekenlang patrouilleerden we toen in de buurt van warenhuizen. Urenlang heb ik tegen sluitingstijd achter een winkelkarretje door de Delhaizes gelopen. Klaar om in te grijpen. Maar ze kwamen niet opdagen. Alsof ze wisten dat we op de loer lagen”, zegt de speurder in hart en nieren.

De Bende van Nijvel is een stuk van zijn leven. ”In de Delhaize van Beersel deed ik vroeger vakantiewerk. De Colruyt van Halle ligt vlakbij de rijkswachtpost waar ik vroeger werkte en waar ik wel eens boodschappen deed. In het restaurant Auberge du Chevalier in Beersel gingen we soms eten. Het zijn allemaal plaatsen waar de moordenaars dood en vernieling hebben gezaaid.

De cel Brabant-Wallon is pas verhuisd van Jumet naar de lokalen van de gerechtelijke politie van Charleroi en telt sinds kort opnieuw vijftien speurders. In het begin waren er dat honderd, vorig jaar bleven er nog slechts zeven van over. Maar intussen hebben Eddy Vos en zijn Franstalige collega Lionel Ruth opnieuw versterking gevraagd én gekregen van de minister van Justitie. Maandag vond in de nieuwe kantoren een debriefing plaats over de graafwerken in Elouges, waar de jongste weken een hectare groot terrein volledig werd afgegraven. “Dat spoor is definitief opgegeven”, zegt hij.

Tientallen autowrakken die de afgelopen weken werden weg getakeld om de gronden af te graven, werden deze week netjes terug op hun plaats gezet. De civiele bescherming van Brasschaat heeft het terrein in de vroegere staat hersteld. Het was een onderwereldfiguur die op zijn sterfbed verklaarde dat er op het terrein van de vroegere schroothandelaar iets van de Bende van Nijvel begraven lag.

”Let op, we beginnen nooit zomaar te graven hoor. Die beslissing ligt bij de magistraat en de onderzoeksrechter. Voor er ook maar een spadesteek wordt gegeven, hebben verschillende experts hun zegje gehad en zijn er verschillende evaluatievergaderingen geweest. Zouden we alleen voortgaan op de tips of veronderstellingen, was half België nu al omgespit”, zegt Vos.

“We hebben eerst het verleden van de ex-bewoner nagetrokken. Uiteindelijk zijn we op die plaats beginnen graven die de lijkenhonden ons hebben aangewezen. Met succes. We vonden er beenderen van een menselijk lichaam. De wetsdokter kon niet onmiddellijk zien hoe oud ze waren. Maar hij wist wel dat ze van een persoon afkomstig waren. En dat ze in de loop der jaren herbegraven werden. Uit het tandheelkundig onderzoek bleek ook dat het om iemand ging die minstens tien jaar aan de kust had geleefd. Toeval wil dat na de overval in Aalst een treinticket richting Oostende werd gevonden. We hebben goede redenen om aan te nemen dat het van één van de daders was.”

“Dus zijn we verder beginnen graven en vonden op één plek op het terrein zakken vuilnis. Daarin stak onder meer een leeg zakje chips met vervaldatum 1986. De laatste Bende-moorden vonden, toeval of niet, op 9 november 1985 plaats in Aalst (8 doden). Tijdens de graafwerken vonden we nog enkele skeletten waarvan onmiddellijk duidelijk was dat ze veel ouder waren. En we stootten op een put met ongebluste kalk. Ideaal om een lichaam te laten verdwijnen. Kortom, te veel om nog van toeval te kunnen spreken”, aldus Vos.

En toch staat het onderzoek vandaag nog altijd even ver als waar het begon. Nergens! Eddy Vos zucht. ”We blijven zoeken. Bijna dagelijks komt er nog nieuwe informatie binnen. En er is nog een profiling-onderzoek aan de gang in Canada.”

Maar profiling kost veel tijd en vooral veel geld. Ongeveer 40.000 euro. “Maar het is de moeite waard. Profilers schetsten eerder al een beeld van de vermoedelijke drie vaste leden van de Bende. Nu moeten de Canadezen aan de hand van het Belgische dossier en een aantal wiskundige en geografische parameters aanduiden waar in België de Bende vandaan zou kunnen komen. Of een plek situeren vanwaar ze opereerden. Waar we van uitgaan is dat de Bende uit drie leden bestond. De zogeheten ’reus”, de ’ouwe’ en de ’killer’. Deze laatste is vermoedelijk doodgeschoten door een politieman die hem na de overval inAalst onder vuur nam.

Getuigen zagen de avond van de overval in Aalst een donkere VW Golf staan langs het bos van La Houssière, niet ver van Elouges. Er stond een opvallend grote man bij. En iemand die voldeed aan de beschrijving van de ’ouwe’. Er lag ook iemand op grond. We gaan ervan uit dat het om de ’killer’ ging. Helaas leverde een zoektocht in het bos niets op. Het is te zeggen, er werden geen stoffelijke resten gevonden. Waarom die mensen zo lang gewacht hadden om ons te verwittigen? Omdat ze bang waren. Toen we ze een paar jaar geleden ondervroegen, zaten ze nog te rillen van schrik. Ze hebben ons uiteindelijk gebeld omdat het hen niet los liet, zelfs niet na al die jaren. Zowel de Canadezen als de Amerikanen vonden het getuigenis bijzonder waardevol.” De profiling die momenteel gebeurt in Canada, met steun van het Amerikaanse FBI, is het onderzoek van de laatste hoop.

Bron: Gazet van Antwerpen | Thierry Goeman | 7 Maart 2009