Douglas De Coninck is redacteur van onze krant. “Aflevering 1 van ‘De Bende-Haemers’ was chequeboekjournalistiek, en deze serie laat ons zien wat er zo smerig aan is”, schrijft hij vandaag.
Aflevering 1 van ‘De Bende-Haemers’, gisteravond op VIER. We zien Kevin Haemers uit zijn autootje stappen in Perpignan. Hij is helemaal tot hier gereden om zijn oma te bezoeken. Oma Haemers vertelt over de groepsverkrachting, lang geleden, toen Kevins papa naar de gevangenis moest. Kevin wou nu wel eens weten: was papa echt een verkrachter?
Oma: “Toen zag ik dat meisje. Maar dat was een prostituee, en ze was niet betaald geweest.” Ah ja dus. Daarom had die prostituee een klacht ingediend. Levensles van oma: als een meisje er uitziet als een prostituee, dan mag je haar verkrachten. En om een lang verhaal kort te maken: onze Patrick is op het slechte pad beland door een gerechtelijke dwaling. Hij achtte zich onschuldig en werd rebel. We horen hoe Kevin oma’s pleidooi afrondt: “Het was voor hem toch geen probleem om meisjes te krijgen?” Oma: maar natuurlijk niet, mijn jongen.
Deel 1 van De Bende-Haemers lijkt de onvoorbereide kijker nieuwsgierig te willen te maken naar de grootse daad die het hoofdpersonage, rebel zijnde, in één van de komende afleveringen zal stellen en die deze serie zal wettigen. Helaas is de afloop gekend. Patrick Haemers vermoordde drie twintigers, hij liet twee medebendeleden liquideren, ontvoerde een politicus en was blond. Hij was groot en hij had blauwe ogen. Dankzij weduwe Denise Tyack, zelf lid van de bende-Haemers, zijn er nu oude filmpjes op tv waarin de gangster herleeft bij het heffen van een glas of het knuffelen van een hond.
Er is niks mis met interviews met criminelen. Er zijn wel regels die gelden voor elk mediatiek project dat zich waagt aan een dialoog met de crimineel: anders dan bij filmsterren en profvoetballers is het de journalist die de voorwaarden hoort te bepalen. Niet de crimineel. Je kunt niet Roger Vangheluwe interviewen en vooraf afspreken dat we het nu even niet gaan hebben over “uw relatietje”. Op dit punt gaat De Bende-Haemers volledig uit de bocht.
Het begint met de jonge Haemers die dixit oma ten onrechte zou zijn veroordeeld voor verkrachting (niet waar), en een goede werker zou zijn geweest in de winkels van zijn vader (niet waar). Patrick Haemers was vanaf 1972, hij was toen twintig, nachtclubeigenaar. Zijn club heette The First, het was de verzamelplek voor de zwaarste Brusselse criminelen uit die tijd. Het is een detail, misschien, maar aflevering 1 bulkte van de details die de werkelijkheid moeten verbloemen volgens de voorwaarden die Denise Tyack bij het uitlenen van haar filmrolletjes lijkt te hebben gesteld.
“Als je denkt aan al die mensen die door hem hebben geleden”, zegt Kevin op zeker ogenblik, overduidelijk doelend op het verdriet van zijn oma, om zichzelf daarna snel te corrigeren: “Ah ja, en de slachtoffers ook natuurlijk.”
Aflevering 1 van De Bende-Haemers was chequeboekjournalistiek, en deze serie laat ons zien wat er zo smerig is aan chequeboekjournalistiek. In een vooruitblik op een volgende aflevering zie je een halve seconde lang het lichaam van de net vermoorde Ronny Croes, 22 jaar, geldtransporteur bij GMIC. Het zou een elementaire vorm van fatsoen zijn geweest als de makers van de reeks eens waren gaan polsen bij de familie. (“Wij gaan tv maken met het bloed van uw kind, u hebt vast geen bezwaar?”)
De familie Croes is niet eens gecontacteerd, en misschien mag de vraag worden gesteld waarom niet. Er is maanden aan deze serie gewerkt. Geen enkele onder de vele tientallen nabestaanden is door de makers zelfs maar op de hoogte gebracht dat ze er zat aan te komen. Was ook dit een van de door Tyack gestelde voorwaarden? Of wordt er heimelijk op gespeculeerd dat er ergens een familielid zich zo geschoffeerd voelt dat het een rechtszaak inspant en de controverse aanwakkert?
Brusselse haute finance
Aflevering 1 ging over de “de beginjaren” van de bende-Haemers, met medebendeleden Thierry Smars en Philippe Lacroix. Zij waren in die periode geldsmokkelaars van de Brusselse haute finance, maar dat wordt verzwegen. De banden met toenmalig Franstalig extreem rechts: verzwegen. The First: verzwegen. Michèle Dewit, eind jaren zeventig het liefje van Haemers, wordt neergezet als dochter van “de toenmalige peetvader” van de Brusselse misdaad, Michel Dewit (dat was hij rond die tijd allang niet meer). Ook dit is er slechts bij gesleept om de waarheid te kneden volgens de wensen van de vrouw met de filmrolletjes.
De Bende-Haemers is er in aflevering 1 op geen enkel moment in geslaagd zijn ware doel te verhullen. Een nette vergaderzaal in Vilvoorde, enkele maanden geleden. Een tafel met tv-scherm op, en daarrond maker Peter Boeckx, net aangekomen met de filmrolletjes onder de arm. Verder ook nog Wouter Vandenhaute en een paar gewichtige heren van SBS Belgium. Ze ontdekken deze beelden, van Haemers die de hond knuffelt en zijn hoofd met een mysterieus lachje naar de lens draait. Iemand zegt: “Dit kan dan net voor het reclameblok.”
Bron » De Morgen | Douglas De Coninck
