Meerderheidspartijen akkoord over oprichting nieuwe Bendecommissie

Er komt een nieuwe parlementaire onderzoekscommissie over de Bende van Nijvel. De meerderheidspartijen hebben daar gisteren een akkoord over bereikt in de Kamercommissie voor Justitie. Tegelijkertijd heeft de commissie ook het wetsontwerp ter aanpassing van de wet op het parlementair onderzoek goedgekeurd. De onduidelijkheden in deze wet waren in het verleden herhaaldelijk aanleiding tot wrijving tussen parlementaire onderzoekscommissies en het gerecht.

Het initiatief om een tweede parlementaire onderzoekscommissie over de Bende van Nijvel op te richten was het gevolg van de ‘boycot’ door bepaalde magistraten van het onderzoek dat de professoren Fijnaut en Verstraeten in opdracht van minister van Justitie De Clerck zouden voeren naar de fouten in het gerechtelijk onderzoek over de Bende. Aanvankelijk leken alle meerderheidspartijen het snel eens dat een nieuwe parlementaire onderzoekscommissie dan maar het ‘onderzoek naar het onderzoek’ moest voeren.

Maar vorige week ging de PS tijdens de besprekingen in de Kamercommissie voor Justitie plotseling op de rem staan. De Franstalige socialisten wilden garanties dat de onderzoekscommissie geen ‘lege doos’ zou zijn die enkel een wettelijk kader zou geven aan een onderzoek dat vooralsnog door de twee (Nederlandstalige) professoren zou worden uitgevoerd. Bovendien diende de PS ook amendementen in op het wetsvoorstel ter aanpassing van de wet van 1880 over het parlementair onderzoek, dat op vraag van de CVP tegelijkertijd wordt behandeld.

Dit voorstel bakent onder meer de bevoegdheden van een parlementaire onderzoekscommissie ten aanzien van het gerecht nauwkeuriger af. De PS maakte vooral problemen over de regeling die in het ontwerp is bepaald wanneer een magistraat inzage weigert in gerechtelijke documenten – precies wat de professoren Fijnaut en Verstraeten in het Bendedossier meemaakten.

Gisteren werden in de Kamercommissie voor Justitie echter alle plooien glad gestreken. De PS-fractie trok de amendementen op het wetsvoorstel over het parlementair onderzoek in, zodat hierover kon worden gestemd. Tenslotte was het voorstel eerder al goedgekeurd in de Senaat, ook door de PS-senatoren.

PS-amendementen

In het ontwerp over de oprichting van een Bendecommissie-bis werden twee PS-amendementen opgenomen die de commissie verbieden haar bevoegdheden aan experten te delegeren; alleen specifieke opdrachten kunnen aan experten worden toevertrouwd.

Voorts is het zo goed als zeker dat een derde Franstalige professor aan het team van experten zal worden toegevoegd. De kamercommissie kon gisteren nog geen eindstemming houden omdat de PRL een tweede lezing inriep. Verwacht wordt dat het ontwerp vandaag zonder problemen wordt goedgekeurd, waarna het naar de plenaire vergadering gaat.

Bron » De Tijd

Speciale kamercommissie gaat Bende-onderzoek doorlichten

Er komt wellicht een speciale kamercommissie die het onderzoek naar de Bende van Nijvel gaat doorlichten. De partijen bereiden tegen het einde van de week een concreet voorstel ter zake voor. De kamercommissie voor Justitie voelde gisteren de procureur-generaal van Bergen, Georges Demanet, aan de tand over zijn weigering om de twee professoren die belast waren met ‘het onderzoek van het onderzoek naar de Bende’ toegang te verschaffen tot het volledige Bende-dossier.

De kamercommissie voor Justitie bekritiseerde gisteren tijdens een onderhoud met de vijf procureurs-generaal over het strafrechtelijk beleid, de weigerachtige houding van procureur-generaal Georges Demanet van Bergen om de door minister De Clerck aangestelde professoren Verstraeten en Fijnaut volledig inzage te geven in het Bende-dossier. Demanets optreden deed het ‘onderzoek van het onderzoek naar de Bende’ van de professoren mislukken.

De procureur-generaal verdedigde gisteren zijn optreden en stelde dat een volledig inzagerecht de scheiding van de machten en het geheim van het onderzoek in het gedrang zouden hebben gebracht. De documenten die niet werden vrijgegeven waren volgens Demanet interne stukken en politiedocumenten die niet relevant waren voor het onderzoek van de professoren, maar die wel vertrouwelijke informatie bevatten zoals de financiële toestand van de slachtoffers.

Demanet meende dat deze documenten niet door derden mocht worden ingekeken, zoniet hoefde het parket niet meer te rekenen op de medewerking van de politiediensten. De Bergense magistraat verklaarde wel voorstander te zijn van ‘doorzichtigheid in het dossier’. Tony van Parys (CVP) zei te moeten glimlachen met de ‘wil tot doorzichtigheid’ van Demanet en vroeg waarom de gerechtelijke macht zelf geen initiatief genomen had om het onderzoek naar de Bende door te lichten.

Op de vraag waarom het onderzoek naar de Bende naar Charleroi werd overgeheveld speelde Demanet de bal terug naar het parlement: één van de conclusies van de zogenaamde Bendecommissie was dat er teveel onderzoeksrechters met het dossier bezig waren. Bovendien besliste de Kamer van Inbeschuldigingstelling van Gent de onderzoeksrechter van Dendermonde van het onderzoek te ontlasten. ‘Wij waren geen vragende partij om het onderzoek te ontvangen, gezien de enorme belasting dat dit met zich mee zou brengen’, zo voegde hij eraan toe.

Renaat Landuyt (SP) stelde gisteren vast dat er geen andere mogelijkheid overblijft dan een parlementaire onderzoekscommissie op te richten die zelf het onderzoek naar de bende van Nijvel zal doorlichten. De grote partijen werken hierover tegen het einde van de week concrete voorstellen uit.

Cel-Cools

De procureur-generaal van Luik, Léon Giet, ontkende gisteren dat de ontmanteling wordt overwogen van de onderzoekscel die de moord op de PS-voorman André Cools tracht op te lossen.

De afgelopen dagen ging het gerucht dat de bevoegde magistraat in het Luikse Hof van Beroep deze stap overwoog omdat de onderzoekscel te weinig vorderingen boekte in vergelijking met de mensen en de middelen die ter beschikking werden gesteld.

Bron » De Tijd

VU laakt houding gerecht in Bendedossier

De Volksunie vindt dat het gerecht geen misbruik mag maken van zijn onafhankelijkheid tegenover de politiek om de wantoestanden in eigen rangen toe te dekken. De partij verwijst daarmee naar het falend onderzoek naar de Bende van Nijvel.

De magistraten moeten hun conclusies onvoorwaardelijk kunnen trekken, zonder dat dit aanleiding mag geven tot ruilhandel. Maar in het falende Bende-onderzoek worden duidelijk stinkende potjes dicht gehouden, iets wat een democratie niet kan verdragen, aldus nog de partij.

Bron » De Tijd

Laatste onderzoek Bende van Nijvel gestrand op onwil

Waarom lukte het de Belgische justitie in de jaren tachtig niet om de beruchte Bende van Nijvel te pakken? Zes maanden geleden verzocht minister van Justitie Stefaan De Clerck de professoren Cyrille Fijnaut en Raf Verstraeten deze kwestie te onderzoeken …

Hun argumenten: het onderzoek kan niet ‘in volle sereniteit’ verricht worden; het is moeilijk om toegang te krijgen tot alle relevante stukken; en het bende-dossier is wanordelijk.Dat wilde De Clerck met eigen oog zien. Op 18 maart was hij daarom een kijkje gaan nemen in Jumet, waar hem ’twaalf kasten met zorgvuldig bijgehouden documenten werden getoond’. Maar, zo bleek, hiermee toonde justitie de minister slechts een deel van het dossier.

Een boze De Clerck besloot een disciplinair onderzoek te laten instellen. De advocaten-generaal Morlet (Brussel), Du Four (Gent) en Michaux (Bergen) zijn met deze klus belast.Tegelijkertijd bepleit de CVP de oprichting van een nieuwe parlementaire ‘Bende- commissie’, die grotere bevoegdheden zou krijgen dan de gelijknamige commissie die tussen mei 1988 en 1990 het raadsel Bende van Nijvel onderzocht. Ook dat parlementaire onderzoek bleef vruchteloos.

De bende maakte tussen het voorjaar van 1982 en de herfst van 1985 België onveilig: 23 gewelddadige inbraken en roofovervallen, achtentwintig doden, twintig gewonden – en het is Belgische justitie nooit gelukt de bende te ontmaskeren.

Juist vanwege het ogenschijnlijke onvermogen van de justitie wordt er over de Bende van Nijvel veel gegist. De bende, zo luidt een van de gedachten, zou de gewapende arm zijn geweest van rechts- extremistische groepen in België, zoals de zogenoemde Westland New Post (WNP).

WNP-leider Paul Latinus werd in april 1984 dood aangetroffen in de kelder van de woning van zijn vriendin. Hij zou zichzelf verhangen hebben. Maar hij zou ook vermoord kunnen zijn. Latinus bezat een dossier-Pinon met gegevens over de zogenaamde ‘roze balletten’ – seksfeestjes met als gasten hooggeplaatsten zoals ministers, rijkswachtofficieren en andere hoge omes.Een tweede optie is dat rechts-extremistische militairen en rijkswachters met de Bende gemene zaak maakten. De verklaringen van de ex-rijkswachter Martial Lekeu (zelf oud-lid van het extremistische Front de la Jeunesse) duiden in die richting.

Met de bende wilde extreem-rechts de Belgische staat destabiliseren om vervolgens de aartsconservatieven van de Franstalige christelijk-sociale PSC in het zadel te helpen. Lekeu zou zelf hebben meegewerkt aan de opleiding van paramilitaire groeperingen.Een ander mogelijk verband tussen extreem-rechts en de Bende waren de schietclubs. De bendeleden bleken ervaren schutters. Zouden zij het niet geleerd hebben bij Madani Bouhouche, een ex-rijkswachter?

Rijkswachtkolononel Vernaillen ontsloeg Bouhouche en zijn vriend Bob Beijer, omdat zij collega’s hadden afgeluisterd.Na hun ontslag gebeurden er merkwaardige dingen: op 12 oktober 1981 werd een aanslag gepleegd op een auto van de Bijzondere Opsporingsbrigade (BOB), waar Bouhouche ook had gewerkt. Op 25 oktober werd een moordaanslag op rijkswachtkolonel Vernaillen gepleegd. Bouhouche is voor deze feiten vrijgesproken.

Voormalig rijkswachter Bouhouche zou ook de spilfiguur zijn geweest bij een brutale wapenroof uit de rijkswachtkazerne in Etterbeek. De dieven namen alleen de modernste wapens mee. Voor sommigen is deze Bouhouche een van de kopstukken van de Bende van Nijvel geweest. Maar echte bewijzen zijn nooit serieus gezocht.Tenslotte is er Jean Bultot, voormalig directeur van de gevangenis van de Brusselse gemeente Sint-Gillis. Hij was bevriend met Francis Dossogne, de leider van het rechts-radicale Front de la Jeunesse. Deze Bultot heeft BRT-verslaggever Dirk Barrez (auteur van het boekje Het onderzoek: een bende) verteld dat België de draaischijf was voor de wapenhandel tussen Israël en Arabische landen. Daar zou de verklaring liggen voor de bendemoorden.

Eind 1995 besteedde het programma Panorama van de BRTN twee reportages aan de bende. Dat stimuleerde minister van Justitie De Clerck om de professoren Fijnaut en Verstraeten te vragen om de flaters van de justitie te onderzoeken.Onmiddellijk rijst er verzet in justitiële hoek. Volgens het Hof van Cassatie is ‘de democratie in gevaar’. Aan alle gerechtshoven schreef het Hof dat zij vanwege hun beroepsgeheim niet mochten meewerken met Fijnaut en Verstraeten. De Nationale Commissie voor de Magistratuur (justitie-functionarissen) deed nog een duit in het zakje en stuurde in december 1995 een brief aan koning Albert, waarin zij bezwaar maakten tegen de minister. En zo faalden Fijnaut en Verstraeten.

Bron » Volkskrant | Jos Klaassen