Vandaag werd in het onderzoek naar de Bende van Nijvel oud-speurder Philippe V. aangehouden. De man wordt ervan verdacht de wapenvondst in Ronquières te hebben gemanipuleerd. Die wapenvondst is een kwestie die al herhaaldelijk werd onderzocht. Wat is het belang van dit nieuwe onderzoek?

Philippe V. (°1956) werkte jarenlang bij de rijkswacht van Gent. Hij werkte als speurder bij de BOB (de Bewakings- en Opsporingsbrigade) en was vooral actief in de drugsbestrijding.

Philippe V. werd een eerste keer betrokken bij het Bende-onderzoek in november 1986 na de bloedige aanslag in Aalst. Korte tijd later keerde hij terug naar zijn vertrouwde post bij de rijkswacht in Gent maar in maart 1986 ging hij naar de cel Delta die toen werd opgericht. De cel Delta is het gemengde onderzoeksteam (gerechtelijke politie en rijkswacht) dat werkte onder leiding van onderzoeksrechter Freddy Troch.

Sommigen beweren dat Philippe V. in de Deltacel ‘gepiloteerd’ werd door luitenant kolonel Gérard Lhost. In die hypothese zou Philippe V. dan ‘het mannetje’ van Lhost geweest waardoor die niet alleen toegang bleef hebben tot het dossier maar het onderzoek zo nodig ook kon ‘sturen’. (Lhost kwam eerder binnen het korps om andere redenen in opspraak.) Maar Lhost heeft die stelling altijd ontkend en met hem doen ook andere leden van de cel Delta dat. Anderzijds is het wel opmerkelijk dat er in november vorig jaar (LINK) bij hem nog een huiszoeking is uitgevoerd. Wat die huiszoeking heeft opgeleverd, is niet bekend maar duidelijk is wel dat het federaal parket ook in zijn richting kijkt.

Terzijde, in het verslag van de eerste parlementaire onderzoekscommissie naar de Bende van Nijvel wordt ook over speurder Philippe V. gesproken. Hij zou een belangrijke rol gespeeld hebben in het onthullen van extreem rechtse oefenkampen en de rol daarin van een lid van de gerechtelijke politie.

Manipulatie of normaal politiewerk?

In de versie van Philippe V. (en eigenlijk van heel de cel Delta) is de wapenvondst gebaseerd op normaal politiewerk. Zij kregen in de zomer van 1986 van BOB’er François A. een proces verbaal. Dat proces verbaal dateerde al van het jaar daarvoor en ging over de zoektocht in het kanaal Brussel Charleroi in november 1985. Op basis van lectuur van dat pv concluderen ze dat er toen slechts oppervlakkig gezocht werd en om die reden zoeken zij opnieuw. Zoals bekend leidde die nieuwe zoektocht tot een belangrijke wapenvondst.

De wijze waarop dat pv overhandigd werd door François A. aan Philippe V. is wel, op zijn zachtst gezegd, bijzonder te noemen. François A. kopieerde het pv stiekem en gaf het aan Philippe V. in een café in Brussel. Deze toch wat onorthodoxe manier van werken wordt verklaard door de bijzonder gespannen verhoudingen tussen de politiediensten onderling en ook tussen de speurders uit Vlaanderen en die uit Wallonië.

De wijze waarop dat pv overhandigd werd door François A. aan Philippe V. is wel, op zijn zachtst gezegd, bijzonder te noemen. François A. kopieerde het pv stiekem en gaf het aan Philippe V. in een café in Brussel. Deze toch wat onorthodoxe manier van werken wordt verklaard door de bijzonder gespannen verhoudingen tussen de politiediensten onderling en ook tussen de speurders uit Vlaanderen en die uit Wallonië.

Informant?

Maar anderen trekken die versie van de feiten in twijfel. Zij vermoeden dat de wapenvondst gemanipuleerd is. Die manipulatie zou er dan op neerkomen dat Philippe V. exact wist waar er precies moest gezocht worden omdat hij die informatie zou gekregen hebben van een informant. Het verhaal van de overhandiging door BOB’er François A. zou een geconstrueerd verhaal zijn. Men verdenkt Philippe V. ervan de identiteit van de informant af te schermen. En dat is evident belangrijke informatie want die informant zou informatie kunnen geven over de Bende. En als het zo is dat de wapens slechts kort voor de vondst in het water gegooid werden, impliceert dat dat iemand al die tijd die wapens ook in zijn bezit moet gehouden hebben.

Dat belang neemt nog toe omdat volgens het federaal parket de gevonden wapens er korte tijd voor de vondst werden ingegooid en niet, zoals de cel Delta blijft volhouden, er al een jaar moeten in gelegen hebben. In de hypothese van het federaal parket zou er dus iemand de wapens wetens en willens ingegooid hebben met bovendien de wetenschap dat er op die plaats zou gezocht worden.

Vier onderzoeken

Die onderzoekspiste is al herhaaldelijk naar voor geschoven en onderzocht. Een eerste keer gebeurde dat in de parlementaire onderzoekscommissie naar de Bende van Nijvel. Toen al werd er bijkomend onderzoek gevraagd naar de omstandigheden waarin de cel Delta de beslissing genomen had om te gaan zoeken in het kanaal Brussel-Charleroi. Er was immers geen enkel formeel document over terug te vinden.

Op basis van die vaststelling werd er gevraagd aan onderzoeksrechter Lacroix (Charleroi) dit verder te onderzoeken. Hij zou in dat onderzoek o.a. ook een confrontatie georganiseerd hebben tussen Philippe V. en François A., de BOB’er uit Halle. Voor zo ver bekend zou dat onderzoek de versie van Philippe V. bevestigd hebben. Minstens kan er gezegd worden dat er geen gevolgen gegeven zijn aan dat onderzoek.

Een tweede keer komt die manipulatietheorie aan de orde in 2012-2013. Op dat moment bijten de speurders van de cel Charleroi er zich in vast. Ze ondervragen alle speurders van de cel Delta hierover. Sommigen beweren dat het niet veel scheelde of Philippe V. toen ook al zou aangehouden worden. Maar zo ver komt het niet. Ook François A. wordt opnieuw ondervraagd.

Op 2 mei 2012 zegt hij aan de speurders van de cel Delta zich niets meer te herinneren over de omstandigheden waarin hij 26 jaar geleden de informatie al dan niet gaf. Maar diezelfde avond verlaat hij de politiegebouwen nadat hij een verklaring ondertekende waarin hij zei nooit dat proces verbaal te hebben gegeven. Dat leidde tot veel consternatie bij de cel Delta. Zij dringen aan op een confrontatie tussen Philippe V. en François A. Die confrontatie komt er veel later ook en daarin komt François A. terug op zijn verklaring en bevestigt opnieuw de versie van de cel Delta.

Een derde keer wordt deze kwestie onder de loep genomen door het Comité P. Dat gebeurt op vraag van procureur generaal De Valckeneer die publiekelijk de wapenvondst opnieuw in vraag stelde. Niet alleen Philippe V. wordt daarbij ondervraagd maar ook een andere speurder van de cel Delta, Danny C. Die laatste wordt ervan verdacht valsheid in geschrifte te hebben gepleegd. Het pv van de zoektocht in 1986 werd namelijk opgesteld op 4 november 1986 en dat is, merkwaardig genoeg, een tijdstip dat valt op het moment dat de zoektocht al bezig was. Hoe kan dat?

Onderzoeksrechter Freddy Troch neemt de verantwoordelijkheid daarvoor op zich. Omdat de zoekopdrachten in de eerste pv’s beperkt bleven tot het kanaal Brussel-Charleroi en men ’s anderendaags verderop, in de zwaaikom t.h.v. Ronquières, zouden gebeuren, was het nodig die opdracht met zo veel woorden in een nieuw pv te omschrijven. Al was het maar om procedurefouten te vermijden, zo luidt zijn antwoord.

Het onderzoek van het Comité P levert voor zo ver ons bekend verder niets op en wordt zondermeer afgesloten.

Toch is het daarmee nog niet afgelopen. Een vierde keer komt de manipulatietheorie aan bod als het onderzoek wordt toegewezen aan het federaal parket. In oktober vorig jaar komt de kwestie uitvoerig aan bod in het opsporingsprogramma ‘Faroek’. De aanhouding vandaag van ex-speurder Philippe V. is daarvan een uitloper.

In de hypothese dat het nieuwe onderzoek iets oplevert, zegt dat natuurlijk ook iets over alle voorgaande onderzoeken op deze kwestie. Het grieft de speurders van de cel Delta dat ze blijven geviseerd worden in deze kwestie die nu al zo’n 22 jaar meegaat. Onderzoeksrechter Troch was bijzonder misnoegd over de toon van het federaal parket over deze kwestie eind vorig jaar. Om die reden is ook hij recent opnieuw gehoord.

Dat gebeurde een eerste keer gedurende drie uur met een procureur van het federaal parket en een tweede keer gedurende zes uur met twee speurders. De beide sessies, in totaal negen uur, werden audiovisueel geregistreerd. Hij blijft geloven in de versie van de cel Delta. Blijkbaar blijven anderen daar anders over denken. Constante in het hele verhaal is de term ‘manipulatie’. Nu nog weten wie wie manipuleert.

Bron » VRT Nieuws | Dirk Leestmans

Philippe V. (61), die dinsdag werd opgepakt, is vanmiddag door onderzoeksrechter Martine Michel aangehouden op verdenking van ‘vereniging van misdadigers met het oog op het plegen van een misdrijf.’ Dat vernam De Standaard.

Het misdrijf dat aan V. wordt verweten, is dat hij cruciale info voor het onderzoek naar de Bende van Nijvel zou hebben achtergehouden. Hij riskeert twee jaar cel. Meer bepaald vermoeden de speurders dat V. een informant had die hem in november 1986 heeft gezegd dat er wapens lagen in het kanaal Brussel-Charleroi.

De speurders willen weten wie die informant is omdat die het onderzoek naar de Bende van Nijvel vooruit zou kunnen helpen.

Philippe V., die in 1986 werkte voor de Delta-cel van de Dendermondse onderzoeksrechter Freddy Troch, heeft in het verleden altijd volgehouden dat die wapenvondst er was gekomen omdat een aantal getuigen in ’85 hadden gezien hoe een aantal zaken in het water waren gedumpt. Hij houdt dat ook vandaag nog altijd vol, zegt zijn advocaat Walter Damen.

Bron » De Standaard

Politiemensen die andere politiemensen oppakken. Het blijft zeer uitzonderlijk. Maar dinsdag was het zover. De gepensioneerde speurder Philippe V. (61) uit Gent werd door zijn collega’s opgepakt. Vanochtend – na twee nachten in de cel en twee dagen ondervraging in het gezelschap van zijn advocaat Walter Damen, wordt hij voor de onderzoeksrechter in Charleroi geleid die moet beslissen of hij aangehouden blijft. De ondervraging was pas gisteren om 21 u afgelopen.

Als de arrestatie van Philippe V. één ding aantoont, dan is het wel dat de nieuwe speurderscel, die begin 2018 aangesteld werd nadat het spoor-Bonkoffsky opgedoken was, erg ver wil gaan om de laatste strohalm te grijpen om toch nog de misdaden van de Bende van Nijvel op te helderen. Philippe V. werkte in 1985 en 1986 veertien maanden lang voor de cel-Delta. Dat is de speurderscel die onder leiding van onderzoeksrechter Freddy Troch uit Dendermonde het onderzoek voerde naar de Bende-overval in Aalst van 9 november 1985.

Op aanwijzen van Philippe V. haalden duikers van het Geniekorps uit Burcht op 6 november 1986 enkele zakken uit het water in Ronquières. Vlak bij de zwaaikom van het kanaal Brussel-Charleroi. Het bleek een van de belangrijkste ontdekkingen ooit in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. In de zakken zat een mini-brandkast afkomstig van de overval op de Delhaize in Aalst (november 1985), een kogelvrije vest gestolen in Temse in 1983 en een rist wapens die gebruikt waren bij de overvallen van de Bende in 1982 en 1983.

Het ultieme bewijs, zo leek het, dat er wel degelijk een link bestond tussen de eerste reeks aan de Bende toegeschreven overvallen uit 1982 en 1983, en de tweede reeks uit 1985. Bij de tweede reeks, die stopte in Aalst, vielen veruit de meeste doden.

Manipulatie

V. heeft altijd volgehouden dat gedegen politiewerk aan de basis lag van die vondst in het water. In november 1985 – vlak na de overval op de Delhaize in Aalst – doken de speurders ook al eens op ongeveer dezelfde plaats nadat een frituuruitbater en een buurtbewoner hadden gezien dat er zaken in het kanaal werden gegooid. Maar toen leverden de duikwerken niets of bijna niets op: een lege verpakking van munitie en de kolf van een geweer.

In 1997 verklaarde V. aan de tweede Bendecommissie in het parlement: ‘Ik heb in 1986 een aantal pv’s herbekeken. De zwaaikom in Ronquières werd volgens mij in 1985 op een amateuristische manier doorzocht. Nadat ik alle stukken had, hebben wij die zaak voorgelegd in de cel-Delta. Men heeft een speciaal toestel uit West-Duitsland laten overkomen, samen met een specialist. (…) Wij hebben de zwaaikom systematisch laten onderzoeken door gespecialiseerde onderzoekers van het leger, omdat wij er 100 procent zeker van waren dat er zakken van de daders van de Bende van Nijvel in lagen. Met het gekende resultaat.’

Simpel en goed politiewerk, aldus V. Maar in 2013 bleek uit wetenschappelijk onderzoek dat die voorwerpen pas enkele dagen voor de vondst in november 1986 in het kanaal gedumpt konden zijn. Dat versterkte het vermoeden van de onderzoeksrechter en de toenmalige speurdersploeg dat er manipulatie in het spel was. Toen al was er een bitse discussie met de onderzoekers van de cel-Delta, die het niet namen dat hun werk ter discussie werd gesteld. Zij trokken de wetenschappelijke aanwijzingen zwaar in twijfel.

Hardnekkig ontkennen

Maar ook de nieuwe speurderscel vermoedt nu dat V. of een andere onderzoeker via een informant wisten dat er wapens in het kanaal lagen. En dat ze daarom opnieuw zijn gaan duiken. Als die hypothese klopt, dan heeft V. daar al die jaren over gezwegen. De nieuwe speurdersploeg wil weten waarom. En ze willen weten wie dan wel de informant van V. geweest is. Want die zou het onderzoek uiteraard vooruit kunnen helpen. Maar volgens onze informatie blijft V. hardnekkig alles ontkennen.

Na zijn passage bij de cel-Delta keerde V. terug naar de voormalige BOB van de rijkswacht Gent. Hij werkte onder meer ook mee aan de onderzoeken naar de ontvoering van Anthony De Clerck en naar criminele motorbendes. Het grootste deel van zijn carrière werkte hij in drugsdossiers.

Bron De Standaard

“Een goeie flik. Maar ook met een geheimzinnig kantje. Over zijn informanten kwam je niets te weten.” Bij de ­oud-collega’s van de BOB van Gent steken ze hun hand voor niemand in het vuur, maar ze zullen toch behoorlijk schrikken als straks blijkt dat Philippe V. de grote manipulator van het Bende-onderzoek is. En V. zelf? Die vindt dat hij als zondebok moet dienen.

Philippe V., inmiddels ge­pensioneerd en opa, maakte veertien maanden deel uit van de Delta-cel die zich destijds bezighield met het Bende-onderzoek. Hij is ook de man die in 1986 voorstelde om een nieuwe zoekactie te houden in het kanaal van Ronquières. Met groot succes: hij haalde toen de wapens boven van de overval op de Delhaize van Aalst, net als het geldkistje en de cheques.

V. was door onderzoeksrechter Freddy Troch zelf naar de Delta-cel gehaald als verhoorder van De Staerke, de gangster die ooit met de Bende in verband werd gebracht. “Een goede speurder met een goede reputatie. Iemand die vooruit wil, een doel heeft. ­Iemand met een groot rechtvaardigheidsgevoel”, zo luidt het bij ex-collega’s. De manipulator van het Bende-onderzoek zien ze niet in V. “Zijn slechtste kanten? Hij kon erg geheimzinnig doen over informanten. En hij heeft een alcoholprobleem gehad. Maar van zoiets de sprong maken naar associé van de Bende, is volgens ons behoorlijk onoverbrugbaar.”

Wegens echtelijke problemen keerde Philippe V. in 1987 al terug naar Gent, waar hij verder werkte als ­informantenrunner. Het soort flik dat de meest nauwe contacten onderhoudt met de ­onderwereld.

Truken van de foor

In 2012 begint dan het onderzoek naar de eventuele ­manipulatie van de vondst in het kanaal. “Ik had toen een gesprek met hem”, zegt David Van Den Steen, slachtoffer van de aanslag in Aalst. “Hij is een paar keer verhoord en vertelde me toen dat ‘ze’ hem de schuld willen geven van het debacle van het Bende-onderzoek. Ze willen het in mijn schoenen schuiven”, klonk het.

“Hij werd in dit onderzoek enkele jaren geleden al eens ­gearresteerd door collega’s”, zegt een bron. “Philippe, die nu goed zestig is, is sindsdien zijn geloof in de rechtsstaat zowat kwijt. Maar bovendien: hij kent de truken van de foor goed genoeg om niet in opgezette valletjes te trappen. Als hij iets weet over de tip van toen, zal hij niks meer lossen. Hij beroept zich op het bronnengeheim van informantenrunner. Dat doet hij al heel zijn leven.”

Bron » Het Nieuwsblad