Het vertrouwen in de Staatsveiligheid is bij heel wat politici in sneltempo aan het kelderen. Zeker nu duidelijk wordt dat ook zij worden gescreend. Op vraag van de Senaat heeft het Comité I, dat de inlichtingendiensten controleert, een onderzoek geopend.
“De Staatsveiligheid speelt blijkbaar graag cowboy en indiaantje. Dit mag echt niet blijven duren. Dit is geen democratie meer.” Die conclusie trekt een toppoliticus, gechoqueerd over de methodes waar de Staatsveiligheid zich van bedient. Het feit dat de inlichtingendienst de contacten van bepaalde parlementsleden met organisaties als Scientology en Sahaja Yoga heeft gescreend, lijkt de spreekwoordelijke druppel te zijn. Die politici worden niet enkel vernoemd, ook de inhoud van hun vergaderingen wordt uit de doeken gedaan.
Sahaja Yoga is een organisatie die een meditatiemethode gebaseerd op de leer van de Indiase vrouw Nirmala Devi propageert en op de lijst van schadelijke sekten stond. Volgens een confidentieel rapport dat de Staatsveiligheid onlangs opstelde zou oud-minister Frank Vandenbroucke (sp.a) beloofd hebben het dossier van de organisatie door te geven aan de studiedienst van sp.a.
In verband met Sahaja Yoga worden ook de namen van Tony Van Parys (CD&V) en Mia De Schamphelaere (CD&V) vernoemd. Het 130 pagina’s tellende rapport geeft ook details over vergaderingen waar Kris Van Dijck (N-VA), Hilde Vautmans (Open Vld), Hugo Coveliers (VLOTT), Johan Demol (ex-VB) of staatssecretaris Maggie De Block (Open Vld) aanwezig waren. Ook de contacten van Rik Torfs (CD&V) werden onder de loep genomen.
Niet alleen politici zijn gescreend. In het rapport wordt ook gesproken over contacten van organisaties met advocaten als Xavier Magnée en professoren als Anne Morelli (ULB) of Karel Dobbelaere (VUB).
De bevoegde Senaatscommissie vroeg deze week aan het Vast Comité van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, kortweg het Comité I, een onderzoek te openen. Dat gebeurde nadat de namen van drie Franstalige politici waren uitgelekt in de pers, en hun vermoedelijke contacten met Scientology.
“We hebben inderdaad een onderzoek geopend op vraag van de begeleidingscommissie van de Senaat”, bevestigt Guy Rapaille, voorzitter van het Vast Comité I. Verder wilde hij geen commentaar geven. De controle van de geheime dienst, zowel de militaire als de burgerlijke, behoort toe aan het parlement.
In de bevoegde commissie zetelen drie Vlaamse senatoren: voorzitster Sabine de Bethune (CD&V), oud-Senaatsvoorzitter Danny Pieters (N-VA) en Dirk Claes (CD&V). Oud-Senaatsvoorzitter Armand De Decker (MR) en Philippe Mahoux (PS) zijn de twee Franstaligen in de commissie.
Een onderzoek over de Staatsveiligheid kan tot meer dan een jaar duren, als zoveel tijd nodig blijkt om alle elementen te kunnen verzamelen. De bevoegde ministers – ofwel Justitie ofwel Defensie – worden volledig op de hoogte gehouden van het verloop van het onderzoek.
In dit geval zal justitieminister Annemie Turtelboom (Open Vld) het onderzoek van nabij kunnen volgen. Het nieuws dat de geheime dienst een hele rits politici in de gaten heeft gehouden, komt op het moment dat de Staatsveiligheid een nieuwe baas moet krijgen. Het mandaat van de huidige administrateur-generaal Alain Winants is eigenlijk al afgelopen. De magistraat die ooit advocaat-generaal bij het hof van beroep in Brussel was, staat sinds 2006 aan het hoofd van de Belgische geheime dienst. Hij volgde destijds Koen Dassen op. Turtelboom moet de benoeming van Winants’ opvolger binnenkort op gang trekken.
Daarna moeten de zes coalitiepartijen van de federale regering er zich over buigen. Deze episode dreigt de Staatsveiligheid wel duur te staan komen, net op het moment dat andere diensten, zoals het antiterreurorgaan OCAD, veel lof krijgen. “Ik vind dit alarmerend”, zegt een toppoliticus. “Iedereen, elke politicus, kan toch wel eens de hand geschud hebben van een lid van Scientology? Dit is volkomen belachelijk. Is dit wel een democratie waardig?”
Radicalisme
Een expert voegt er nog aan toe dat er ‘beter meer aandacht en meer middelen zouden gaan naar de echte uitdagingen’. “In plaats van de Wetstraat te controleren kan de strijd tegen het radicalisme beter versterkt worden”, merkt dezelfde expert op. “Er is hier duidelijk een grens overschreden. Mensen die verkozen zijn, moeten niet zo zwaar gecontroleerd worden.”
Verder wordt er ook betreurd dat de communicatie tussen de inlichtingendiensten allesbehalve doeltreffend is. Bij de politie valt te horen dat het moeilijk is toegang te krijgen tot de inlichtingen van de Staatsveiligheid. De Staatsveiligheid werkt liever met topambtenaren en diplomaten. Die beschikken immers over de zogenaamde veiligheidsmachtigingen, wat iemand het recht geeft vertrouwelijke nota’s in te kijken. Die machtigingen worden uitgereikt door de NVO (de Nationale Veiligheid Overheid), een dienst die onder Buitenlandse Zaken valt.
Binnen de regering beschikken onder meer premier Elio Di Rupo (PS) en justitieminister Turtelboom over zo’n veiligheidsmachtiging. Opmerkelijk is dat het deel van het rapport waarin sprake is over de Franstalige politici van Congolese afkomst, werd opgestuurd naar Kinshasa, naar de Belgische ambassadeur. In het onderzoek naar dit rapport zal dus ook bekeken worden wie wanneer welke informatie krijgt.
Bron » De Morgen
