Over de rijkswacht, “Le Jonathan” en confituurbaden: wie is wie en wat is wat in nieuwe reeks “1985”?

Vanavond start op Eén de reeks “1985”, gebaseerd op het dossier van de Bende van Nijvel. Ook al is het fictie en hebben de makers zichzelf veel artistieke vrijheid gegeven, sommige scènes zijn herkenbaar. Een overzicht van de namen en feiten die in de eerste aflevering de revue passeren, om een en ander in historisch perspectief te plaatsen.

Rijkswacht

De rijkswacht was een van de drie politiekorpsen in ons land. Er was de gemeentepolitie, de gerechtelijke politie en de rijkswacht. Die drieledige organisatie leidde vaak tot een guerre des flics, een politieoorlog.

In 1985 was de rijkswacht nog een militair korps. Vandaar ook de militaire graden en de strikte hiërarchische verhoudingen die daarbij horen. De voertuigen van de rijkswacht zijn herkenbaar aan de grote oranje middenstreep.

Binnen de rijkswacht was er ook nog de Bewakings- en Opsporingsbrigade, kortweg de BOB. De BOB kan beschouwd worden als de rechercheafdeling. Zij werkten in burger en met anonieme auto’s.

In 2001 werd het Belgisch politielandschap grondig hertekend. Sindsdien is er sprake van een geïntegreerde politie op twee niveaus, het lokale (met de lokale politie) en het federale (met de federale politie).

Léon François

Léon François was commandant bij de rijkswacht. Hij had de leiding over het Nationale Bureau voor Drugs (NBD). Dat drugsbureau was gebaseerd op de Amerikaanse manier van werken (met technieken als provocatie en infiltratie) van de Drug Enforcement Administration (DEA). Maar voor die werkmethode bestond er toen in ons land nog geen wettelijke regeling.

Het liep helemaal fout. De leden van het NBD geraakten zelf betrokken bij de drugshandel en lieten zich ook rollen door doorgewinterde criminelen. De rijkswacht verloor niet alleen veel geld, maar leed vooral veel reputatieschade.

In de eerste aflevering wordt gesproken over een verlies van 1.650.000 Belgische frank (omgerekend ruim 41.000 euro, let wel: eind jaren 70). In werkelijkheid gaat het over de zogenoemde zaak-Touboul.

Een burgerinfiltrant – een gewone burger die door de politie werd ingezet – was met het geld gaan lopen en François wou dat verlies recupereren door zelf cocaïne te verkopen in Nederland. Het opzet mislukte. De Nederlandse recherche betrapten de Belgische “collega’s”.

Er wordt ook melding gemaakt van de zaak-Khan. Dat is een operatie in 1976 tussen het NBD en de DEA waarbij men zendingen drugs vanuit Pakistan gecontroleerd ons land binnenliet met de bedoeling een grotere trafiek te kunnen blootleggen.

Op 18 januari 1980 wordt rijkswachtcommandant Léon François aangehouden. Twee jaar later zal hij veroordeeld worden tot een straf van één jaar (met uitstel).

De zaak François kan beschouwd worden als een van de grootste naoorlogse politieschandalen van ons land.

François Raes

De “affaire François” wordt aan het licht gebracht door wachtmeester François Raes. Hij werkte ook bij het NBD maar kon de illegale gang van zaken niet langer meer aanzien. François Raes stapt naar het parket van Brussel en legt uitgebreide verklaringen af. Je kan hem beschouwen als klokkenluider.

De eerlijkheid en integriteit van de man wordt door het korps niet bepaald op prijs gesteld. Hij zal op een zijspoor gezet worden en wordt ook mikpunt van pesterijen. Op basis van zijn informatie startte er wel een gerechtelijk onderzoek.

Herman Vernaillen

Dat onderzoek naar de zaak-François zal geleid worden door majoor Herman Vernaillen (samen met adjudant Guy Goffinon, die in de reeks een licht andere naam krijgt). Herman Vernaillen neemt in het kader van dat onderzoek disciplinaire sancties tegen Madani Bouhouche en Robert Beijer.

In de nacht van 25 op 26 oktober 1981 wordt een aanslag gepleegd op majoor Vernaillen en zijn echtgenote. Er wordt gebeld aan het huis van de commandant en op het moment dat hij wil opendoen, wordt met zwaar geschut geschoten.

Het onderzoek naar de aanslag op Vernaillen wordt gevoerd door de BOB van Brussel. Daarin zit ook Madani Bouhouche, man die dus door Vernaillen geviseerd werd. Er zal nooit een sluitend bewijs gevonden worden in deze zaak. In 2010 zegt Robert Beijer wel dat hij, samen met vier anderen, achter de aanslag op Vernaillen zat.

Herman Vernaillen is naast Madani Bouhouche een hoofdfiguur in de eerste aflevering.

Madani Bouhouche

Madani Bouhouche treedt midden jaren 70 toe (samen met Robert Beijer) tot de rijkswacht. Hij gaat werken in de drugssectie van de Brusselse BOB. De man houdt er erg onorthodoxe praktijken op na en wordt verdacht van tal van misdrijven.

In aflevering 1 zien we hoe Bouhouche en Beijer betrapt worden op het afluisteren van de eigen collega’s. In werkelijkheid ging het om een gesprek van een BOB’er en diens informant, de Fransman Gérald Lafaurie, een bekend drugshandelaar.

Bouhouche en Beijer nemen zelf ontslag uit het rijkswachtkorps en beginnen een detectivebureau. In februari 1995 wordt hij door het hof van assisen veroordeeld tot 20 jaar cel voor een reeks feiten, o.a. roofmoord.

Madani Bouhouche was een verwoed schutter en hij gaf zelf les in Leopoldsburg in de schietclub Target 121 in practical shooting. Hou goed het eindbeeld van de eerste aflevering in de gaten.

Madani Bouhouche wordt in verband gebracht met de “Groep G”. Dat is een groep extreemrechtse rijkswachters. Hij wordt door velen beschouwd als een van de kopstukken achter de Bende van Nijvel maar daarvoor is hij nooit veroordeeld.

De man overleed in november 2005.

Jonathan

“Le Jonathan” was een bekende nachtclub in Sint Gillis. De club werd bezocht door een merkwaardig allegaartje van rijkswachters, militairen, criminelen, politici… (In de reeks ziet u zelfs een ex-eerste minister.)

Eén van de meer zoetsappige verhalen die daarover verteld worden, zijn de fameuze confituurbaden, een begrip dat u letterlijk mag nemen. Er circuleren foto’s en filmpjes van schaars geklede dames tijdens deze “Rock and Roll dans la confiture” en tussen hen in Jean Bultot. Jean Bultot was directeur van de gevangenis van Sint Gillis maar zat wellicht beter aan de andere kant van de celdeur.

De man had een bedenkelijke reputatie door zijn extreemrechtse ideeën en al te nauwe banden met criminelen.

Hij was ontegensprekelijk betrokken bij een reeks misdaden, daarvoor is hij ook veroordeeld tot een celstraf van drie jaar. Het zijn feiten die genoemd worden in het kader van het dossier van de Bende van Nijvel. Maar zijn betrokkenheid bij de Bende (die hij zelf ontkende) is nooit formeel bewezen.

De man vluchtte naar Paraguay. Hij overleed in 2021.

Bron » VRT Nieuws

Veel mist rond onthullingen van ex-gangster over Bende van Nijvel

Weet ex-gangster Alain Moussa (70) echt iets over de Bende van Nijvel, zoals hij beweert? Hij is dinsdag opgepakt voor ondervraging en moest alvast de nacht in de cel doorbrengen.

‘De doders van de Bende van Nijvel zijn Johnny De Staerke en Dominique Salesse. Ik neem al een jaar geen drugs meer of iets anders. Ik kan er meer over vertellen, maar het komt van heel hoog.’

Wat bezielde ex-gangster Alain Moussa (70) toen hij op 24 december om 16 uur dit bericht postte op Facebook en twee van zijn voor­malige kompanen beschuldigde (DS 28 december)? De federale politie pakte Moussa gisterochtend op om het hem te vragen. Ook ­Daniël B., zijn neef en vertrouwens­persoon, werd opgepakt. Bij huiszoekingen in de flats van Moussa en B. in Ganshoren en Asse werden onder andere een vuurwapen, verschillende gsm’s en computer­materiaal in beslag genomen. De twee bleven ook nog vorige nacht in de cel. De speurders willen eerst alle gegevens uit hun telefoon en computer analyseren alvorens hen vrij te laten. Dat bevestigde het ­federaal parket gisteren.

Moussa is een ex-gangster uit het Brusselse milieu. Hij heeft een Tunesische vader en een Belgische moeder en had ooit de bijnaam ‘Le flingueur’, de revolverheld. Nochtans gaat hij er prat op dat hij nooit bloed heeft vergoten bij een overval. Maar tijdens een huiszoeking bij hem thuis in Laken midden ­jaren 80 werd onder andere een ­riotgun gevonden.

Moussa maakte ooit deel uit van de Bende van Baasrode, waarvan Philippe ‘Johnny’ De Staerke en Dominique Salesse de leiders ­waren en waar ook de beruchte ­Leopold Van Esbroeck bijhoorde. De bende dankt haar naam aan de overval die ze op 24 juni 1985 pleegde op het postkantoor van Baas­rode. Voor de tientallen overvallen die toegeschreven werden aan de Bende van Baasrode werd Moussa veroordeeld tot tien jaar cel. Daarna raakte hij nog verschillende ­keren in de gevangenis. In 2007 kwam hij vrij met een enkelband. Hij was toen 56 en had bijna dertig jaar van zijn leven in de cel door­gebracht.

Op het Facebookbericht dat Moussa plaatste, kwamen meteen veel vragen van volgers van het dossier, maar zijn antwoorden brachten geen enkele duidelijkheid. Moussa zei wel dat hij ‘geld nodig had om een paar vrienden te helpen met wie hij ooit overvallen pleegde en die nu in de problemen zitten’. Voor de persoon die de gouden tip aanbrengt over de Bende van Nijvel is een premie van 250.000 euro uitgeloofd. Moussa zei ook nog dat er voor De Staerke ten tijde van de overvallen ­‘bescherming was geweest van ­hogerhand’.

Houten brugje

In een persbericht dat hij gisteren verspreidde, gaf Moussa meer ­details over zijn Facebookbericht. Hij beweerde dat Jean Bultot, de onlangs overleden ex-gevangenisdirecteur van Sint-Gillis, ten tijde van de overvallen De Staerke ongezien uit de cel had gelaten zodat hij de overvallen van de Bende van Nijvel kon plegen. De extreemrechtse Bultot werd er in het verleden net als De Staerke lang van verdacht betrokken te zijn geweest bij de Bende van Nijvel.

Daniel B., de neef van Moussa, gaf maandag al meer details aan de krant La Dernière Heure. Moussa zou hem verteld hebben ‘dat hij op een dag niet lang voor de overval met Philippe De Staerke naar de Delhaize van Eigenbrakel was gereden en dat hij daarvoor over een houten brugje had moeten rijden’. Die Delhaize werd op 27 september 1985 overvallen, en in de buurt zou effectief een houten brugje zijn.

Nog volgens B. zou Moussa hem gezegd hebben ‘dat Philippe De Staerke hem had voorgesteld om samen bloedige overvallen te plegen’.

Groot cocaïnegebruik

Moussa en B. moesten gisteren en vandaag klare wijn schenken bij de speurders over wat ze echt weten en meegemaakt hebben en wat valse herinneringen zijn. Bij Moussa is het niet altijd simpel om dat ­onderscheid te maken. Hij heeft lange tijd erg veel cocaïne gebruikt.

In de jaren 80 pleegde de Bende van Baasrode overvallen op banken, juweliers en postkantoren, telkens zonder bloedvergieten. De daders kregen twintig jaar cel. Zowel De Staerke als Salesse werd lange tijd genoemd als mogelijke handlanger van de Bende van ­Nijvel. Onder anderen Leopold Van Esbroeck wees naar Salesse. De Staerke werd ooit door onderzoeksrechter Freddy Troch in verdenking gesteld voor de dodelijke overval op de Delhaize van Aalst. Maar uiteindelijk bleken er niet ­genoeg bewijzen tegen hem

‘Dronken mythomaan’

Moussa heeft in zowat elk interview van de voorbij jaren ontkend dat hij iets te maken had met de Bende van Nijvel. Maar hij heeft ooit wel aan de politie gezegd dat De Staerke erachter zat. Dat zegt hij vandaag – 35 jaar later – opnieuw.

Waarom hij nu opnieuw de stilte doorbreekt, is niet duidelijk. Zelf zegt Moussa dat hij onlangs benaderd is door tv-makers uit Luxemburg die met hem een programma wilden maken. ‘Ik heb hun een aantal details verteld. Maar ik vond het maar een louche zaak’, zegt hij. Het lijkt erop dat Moussa de vlucht vooruit heeft gekozen. Vorige donderdag stapte hij zelf naar de federale politie, daarna plaatste hij die post op Facebook en schreef hij de pers aan. En nu zit hij dus zelf in de cel.

Philippe De Staerke reageerde dinsdag al in De Standaard op de nieuwe verklaringen. ‘Moussa is een drugsverslaafde en een dronken mythomaan. Ik hoor het wel als de politie me wil verhoren’, vertelde hij. ‘Mijn DNA hebben ze en mijn verklaringen zijn al jarenlang dezelfde. Ik maak me niet ongerust. Ik ben buiten vervolging ­gesteld door drie rechtscolleges.’

De Bende van Nijvel maakte tussen 1982 en 1985 28 slachtoffers, vooral bij overvallen op supermarkten. De daders zijn nooit ­gevonden.

Bron » De Standaard | Mark Eeckhaut

Jean Bultot (70) overleden, beruchte ex-gevangenisdirecteur die gelinkt werd aan Bende van Nijvel

Jean Bultot, de voormalige gevangenisdirecteur van Sint-Gillis die zelf in verschillende misdaadzaken betrokken was, is overleden in het Afrikaanse land Mozambique. Dat heeft zijn echtgenote gemeld aan de krant La Dernière Heure. De naam van Bultot wordt genoemd in het dossier van de Bende van Nijvel, al is hij nooit in verdenking gesteld.

Bultot bracht de laatste jaren van zijn leven door in Mozambique, in het oosten van Afrika. Volgens zijn echtgenote, een Mozambikaanse, wou hij om medische redenen terugkeren naar België, maar zover is het dus niet gekomen. “Hij leed erge pijn door artrose”, vertelt de vrouw aan La Dernière Heure. “Het was ondraaglijk. Zaterdag zijn we samen naar het ziekenhuis gegaan en zondagochtend is hij overleden.”

Met Bultot is opnieuw een belangrijke naam in het Bende-dossier gestorven. Bij de aanslagen van de Bende van Nijvel in de jaren 80 kwamen 28 mensen om het leven. De daders zijn nooit gevonden en meer dan 35 jaar na de feiten lijkt een doorbraak ver weg.

Criminele banden

Jean Bultot was in de jaren 80 adjunct-directeur van de gevangenis van Sint-Gillis, maar hij raakte zelf betrokken bij diverse misdaadzaken. Hij maakte ook geen geheim van zijn banden met extreemrechtse organisaties en hield zich bezig met wapens en schietoefeningen.

Door die connecties wordt Bultot al sinds de bloedige aanslag op de Delhaize van Aalst in november 1985 gelinkt aan de Bende. Bij een huiszoeking eind 1985 werden wapens en kogels gevonden. Hij gaf toe de kogels te hebben gefabriceerd en verkocht aan meerdere personen.

Eerder dat jaar zat hij zelf even in de gevangenis omdat hij een van zijn gevangenen, Philippe De Staerke, opdracht had gegeven kasbons te stelen bij een pastoor. De Staerke, een beruchte Brusselse gangster, is de enige die ooit officieel in verdenking is gesteld in het Bende-dossier.

In 1986 vluchtte Bultot naar Paraguay, in Zuid-Amerika, dat een veilige haven bood aan allerlei extreemrechtse figuren. Hij kreeg er bezoek van de Belgische justitie, maar veel leverde dat niet op. Later trok Bultot naar Zuid-Afrika. Dat land leverde hem in 1990 uit aan België. Maar uiteindelijk werd Bultot in het Bende-dossier nooit in verdenking gesteld. Hij heeft ook altijd zijn onschuld staande gehouden.

Bad met confituur

In 2008 komt Bultot weer even in het oog van de storm terecht wanneer er beelden opduiken van een seksfeestje in de jaren 80 in een Brusselse nachtclub. Bultot wordt door naakte aanwezigen meegetrokken in een bad gevuld met confituur. Een theorie die de ronde doet, is dat dergelijke beelden gebruikt werden om mensen te chanteren, en dat er zo een mogelijke link is met de Bende van Nijvel. Volgens Bultot zelf, die reageerde in een YouTube-video, is er geen sprake van orgieën of chantage. Hij heeft het over “een grote verbeelding” bij de media.

Had Bultot nog antwoorden?

Of Bultot nog antwoorden had kunnen bieden in het Bende-dossier, zal een open vraag blijven. “Bultot was een van de vele sporen, zeker de moeite om te onderzoeken. Maar eigenlijk heeft men ook daar nooit tot op de bodem gezocht”, vertelt Dirk Barrez, hoofdredacteur van PALA.be, die als voormalig VRT-journalist jarenlang het dossier volgde.

“Bultot was een functionaris en daarnaast had hij een kleurrijk leven. Heeft dat kleurrijk leven een verband met de bende? Er waren indicaties die je moet onderzoeken, maar zekerheden zijn daar nooit uitgekomen. Je kan dat niet uitsluiten. Maar je kan ook niet uitsluiten dat hij gebruikt werd als een mistgordijn.”

Barrez wijst erop dat de onderzoekscommissie in de jaren 90 in grote mate wees naar het extreemrechtse spoor. “Bultot zit dan niet het meest kortbij, maar wel in de verdere uiteinden.” Hij klaagt aan dat het onderzoek naar de Bende van Nijvel van bij het begin “totaal mismeesterd” is. “Ofwel was men onbekwaam, ofwel wilde men niet bekwaam zijn. Ook wat betreft Bultot zullen we nooit zeker weten of hij betrokken was.”

Bron » VRT Nieuws

Faroek over foto in onderzoek naar Bende van Nijvel: “Persoon moet gezocht worden in milieu van practical shooting”

In het onderzoek naar de Bende van Nijvel schakelen de speurders de hulp in van het publiek om een man met een Italiaans geweer op een foto te identificeren. Volgens Faroek Özgünes van VTM Nieuws moet de persoon gezocht worden in het milieu van practical shooting. “Dat zijn een soort van schietclubs waar speciale technieken werden aangeleerd.”

In het onderzoek naar de Bende van Nijvel schakelen de speurders de hulp in van het publiek om een man met een Italiaans geweer op een foto te identificeren. Een speurder kreeg de afbeelding al in 1986 in handen met de boodschap “dat deze man belangrijk kon zijn voor het onderzoek”. In het opsporingsbericht staat ook een datum: 13 maart 1982. Vermoedelijk gaat het om de datum waarop de afbeelding werd ontwikkeld.

“Die foto is in 1986 bij de Delta-cel in terechtgekomen. Uiteraard hebben de speurders geprobeerd om de man te identificeren, maar dat is in al die jaren nooit gelukt. De onderzoeksrechter in Charleroi verspreidt de foto opnieuw, nu naar het publiek, met de bedoeling om te weten te komen wie die persoon is.”

Volgens Özgünes moeten we de persoon gaan zoeken in het milieu van practical shooting. “In de jaren 70 en 80 waren er schietclubs waar de ‘cooper-techniek’ werd toegepast: men schiet niet op een vast doel, maar men beweegt de hele tijd terwijl men schiet: duiken, vooruitgaan,…” Dat is een belangrijk element omdat bij de bloedige overvallen op grootwarenhuizen, zoals in Aalst in 1985, politietechnieken gebruikt werden en die werden aangeleerd in die schietclubs.

“Die clubs worden ook in verband gebracht met extreemrechts”, aldus Özgünes nog. “Een van de hypotheses is dat de rijkswacht geïnfiltreerd werd door extreemrechts. Dan komen je bij namen als Westland New Post (WNP) en Front La Jeunesse. Extreemrechts zou zo hebben geprobeerd om een staatsgreep te plegen.”

Jean Bultot

Een van de bekendste namen die dan opduikt is Jean Bultot, gewezen adjunct-directeur van de gevangenis van Sint-Gillis. Ook Madani Bouhouche, een ex-rijkswachter die in 2005 overleed in Frankrijk, werd al vaak genoemd in het dossier.

Waarom geeft men nu, 34 jaar na de tip, de foto opnieuw vrij? “In het onderzoek naar de Bende van Nijvel is men nu aan het proberen om alles uit de kast te halen. Alle elementen die nu nog kunnen leiden tot een opheldering worden naar boven gehaald. Er worden 1.100 tips onderzocht. Elke naam die genoemd wordt in het onderzoek wordt aan een DNA-test onderworpen. Bij een deel is al test afgenomen, en die zijn allemaal negatief. Men wil alsnog voor een doorbraak zorgen. Over vijf jaar, in 2025, is het afgelopen en is de zaak voorgoed verjaard”, besluit Özgünes.

Bron » Het Laatste Nieuws

Speurders willen Bende-verdachte uit Mozambique overvliegen

De gewezen adjunct-gevangenisdirecteur Jean Bultot moet uit Mozambique naar België gehaald worden, om hem te ondervragen als getuige in het dossier-Bende van Nijvel. Dat vraagt onderzoeksrechter Martine Michel. “Mijn cliënt wil de verplaatsing wel maken, op voorwaarde dat de reiskosten betaald worden door justitie”, zegt Bultots advocaat Pierre Chomé aan La Dernière Heure.

Bultot wordt al sinds de jaren 80 als verdachte genoemd in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Bij een huiszoeking in 1985 werden laders van vuurwapens en honderden kogels gevonden, samen met zes bussen buskruit. Bultot gaf toe de kogels te hebben gefabriceerd en verkocht aan meerdere personen. Hij zat in mei 1985 zélf even in de gevangenis omdat hij Philippe De Staerke – één van zijn gedetineerden in Sint-Gillis én een verdachte in het onderzoek – opdracht had gegeven kasbons te stelen bij een pastoor in Wieze.

De 68-jarige Bultot woont al geruime tijd in Mozambique. Aan‘La Dernière Heure zegt hij ook zelf dat hij naar België wil vliegen als er opnieuw vluchten zijn en zijn ticket betaald wordt. “Ik was in oktober 2018 al in België. Men had mij toen al kunnen ondervragen, dan had men 18 maanden tijd bespaard.”

Bron » Het Laatste Nieuws