Het Hof van Cassatie nam eenparig een resolutie aan tegen de beslissing van minister van Justitie Stefaan de Clerck om twee professoren te belasten met een doorlichting van het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Cassatie spreekt van een schending van de grondwet.

‘Het gerecht gaat zijn rol te buiten’, zegt Brice de Ruyver, hoogleraar strafrecht aan de Universiteit Gent. Na overleg met de procureurs-generaal deelde De Clerck vrijdagavond mee dat hij met de hoogleraren de bezwaren tegen het Bende-onderzoek gaat inventariseren.

Op 25 november vroegen voorzitter Stranard van het Hof van Cassatie en procureur-generaal Velu minister De Clerck al om uitleg over zijn beslissing om de professoren Cyriel Fijnaut en Raf Verstraeten te belasten met ‘een onderzoek van het onderzoek’ naar de Bende van Nijvel. Nu protesteert het hoogste gerechtshof ‘met klem tegen de schending van de grondwet en van de wetten, die de beslissing van de minister inhoudt’.

Het persbureau meldde dat waarnemers de resolutie van het hoogste rechtscollege in België ervaren als een officieuze inbeschuldigingstelling van de minister van Justitie. ‘Nonsens’, zegt Brice de Ruyver, ‘iemand wordt officieel in beschuldiging gesteld of niet in beschuldiging gesteld.’

Hij stelt wel met ‘ontsteltenis’ vast dat de hoogste magistratuur de uitvoerende macht ‘kapittelt’, hoewel er nooit stelling is genomen tegen de gang van zaken bij het gerecht. Hij meent dat de topmagistraten van het hoogste rechtscollege buiten hun boekje gaan. ‘Het is duidelijk dat het Hof van Cassatie een principiële stelling inneemt zonder gevat te zijn in een concrete zaak.’

Cassatie zou volgens De Ruyver wel in zijn rol gebleven zijn als het bijvoorbeeld stelling had genomen naar aanleiding van een of andere concrete vaststelling in het onderzoek van de twee professoren naar het dossier rond de Bende van Nijvel.

Hoogleraren inzage geven van stukken uit een lopend onderzoek maakt volgens de magistraten een schending van het onderzoek uit, zelfs al hebben de procureurs-generaal de minister daartoe de machtiging gegeven. Ze verwijzen daarmee de unanieme goedkeuring die het college van procureurs-generaal aan de beslissing van De Clerck gaf naar de prullenmand.

‘Dit is het zoveelste incident’, besluit De Ruyver, ‘Justitie jaagt de spanning inzake de scheiding der machten op de spits. Dat is geen goede zaak voor het gerecht. De publieke opinie krijgt de indruk dat het gerecht iets te verbergen heeft.’

Minister De Clerck wil de komende maand samen met de professoren Fijnaut en Verstraeten een inventaris maken van alle bezwaren die tegen het ‘onderzoek naar het Bende-onderzoek’ werden geformuleerd. Op basis van de uitkomst zal worden bekeken op welke manier de analyse van het Bende-onderzoek kan worden voortgezet.

De Clerck heeft dat vrijdagavond meegedeeld na een bijeenkomst met de procureurs-generaal. Daar was ook procureur-generaal Velu aanwezig.

Bron » De Tijd

In een brief aan de gerechtshoven vraagt het Hof van Cassatie, het hoogste rechtscollege, geen medewerking te verlenen aan het onderzoek van twee professoren naar mogelijke onregelmatigheden in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. De Nationale Commissie voor de Magistratuur kant zich in een brief aan de koning eveneens tegen het initiatief van minister van Justitie De Clerck, die steeds meer in aanvaring komt met de magistratuur.

Recente kritiek op de manier waarop het gerecht het onderzoek voerde naar de onopgehelderde moorden van de ‘Bende van Nijvel’, bracht De Clerck tot het besluit twee hoogleraren te belasten met een onderzoek naar de manier waarop het gerecht het dossier heeft aangepakt. Dat is ten minste een deel van de magistratuur in het verkeerde keelgat geschoten.

In een brief die zij op 18 december naar de koning stuurde en gisteren vrijgaf, noemt de Nationale Commissie voor de Magistratuur het initiatief een inbreuk op het principe van de scheiding der machten. De minister van Justitie kan geen controle uitoefenen of door derden laten uitoefenen op het gerechtelijk onderzoek, zegt de Commissie. De interne en externe controle op de rechtspraak is door de wet geregeld, aldus de Commissie, die verwijst naar het parlementaire recht van onderzoek en de regel dat de Kamer van Inbeschuldigingstelling richtlijnen kan geven in een onderzoek.

De Clerck heeft woensdag in de kamercommissie voor Justitie zijn besluit nog verdedigd. Hij is van oordeel dat hij voldoende juridische gronden heeft om een dergelijk initiatief te nemen en zegt de steun te hebben van de vijf procureurs-generaal.

Nog gisteren maakte SP-kamerlid Renaat Landuyt bekend dat de voorzitter van het Hof van Cassatie een brief heeft gestuurd naar alle gerechtshoven, waarin herinnerd wordt aan het beroepsgeheim. De brief zegt dat de rechters het geheim van het onderzoek schenden als zij de hoogleraren inzage geven van het Bende-dossier. Volgens Landuyt komt dat erop neer, dat Cassatie vraagt de medewerking aan het onderzoek van de hoogleraren te weigeren.

CVP-kamerlid Tony van Parys waarschuwde voor een open machtsstrijd tussen de minister en de magistratuur. Een mogelijke uitweg bestaat er volgens hem in dat de twee hoogleraren hun opdracht uitoefenen onder toezicht van een magistraat.

Bron » De Tijd

Minister van Justitie Stefaan de Clerck blijft achter zijn initiatief staan om de professoren Fijnaut en Verstraeten opdracht te geven de pijnpunten te zoeken in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. ‘Het is geen klassieke manier van werken, maar ook de omstandigheden zijn uitzonderlijk. Ik neem dus mijn politieke verantwoordelijkheid’, verdedigde de minister zich in de Kamercommissie voor Justitie.

De gerechtelijke wereld had de afgelopen weken kritieke geuit op het idee van De Clerck. De professoren, die een strikte geheimhouding opgelegd krijgen, moeten het gevoerde onderzoek niet overdoen. Zij moeten alleen nagaan of het onderzoek in normale en optimale omstandigheden is kunnen gebeuren.

Stoten zij op (nieuwe) feiten die belangrijk zijn voor het onderzoek, dan moeten zij dit melden aan de minister. De Clerk zal dan eventueel nieuwe initiatieven nemen door een beroep te doen op zijn ‘positief injunctierecht’.

Bron » De Tijd